Тоа се другар туристи, имаат една утакмкца изгледано и тоа било плус, пази немој.
Прво намерно не ги спомнав ултра движењата, кои како што кажа се посебна субкултура, туку правам муабет за обични навијачи кои живеат за клубот, се поистоветуваат со него, се пронаоѓаат со вредностите кои ги репрезентираат... е сега баш некој азијат се поистовету со клуб како тотенхем кој важи за еврејски клуб...
Е сега второ намерно не ги поменував ни од источна европа навијачките движења за да не се тука препуцувам со ботови, но да тврдиш дека истите се ви изумирање е во најмала рака плод на неинформираност... идемо даље...
Како што потенцирав не зборувам за ултра движењата , туку за обичните навијачи кои секој викенд чекаат даигра нивниот тим к да се појават на стадион и да го гледаат својот клуб... рецимо како може Баерн Минхен да биде поголем клуб од Минхен 1860, кога за вториот навија 90% од Минхен и редовно одат на стадион, додека за другиот “навија” некој си таму од балкан или азија... како објасни ми евертон или астон вила се мали клубови бидејќи немале финансиска и маркетиншка вредност, а едните го имаат пола ливерпул другите пола бирмингем и секогаш полни стадиони,исто размисли за селтик или ренџерс, тие клубови да пропаднат во 5 енглеска дивиизја истите тие навијачи ке останат а фановите едноставно ке исчезнат и ке си најдат ново клубче за “навијање”, исто ке се деси и со фамозниот Манчестер Јунајтед ако испадне во втора лига толку ке биде од “ѓаволите од македонија” на прсти ке ги броиш, всушност и сега покрај слабите резултати се помалку луѓе свршаваат на истиот, за разлика од времето на фергусон каде имаше многу поголем број на “македонски навијачи”на манчестер.
Така да поентата ми е дека големината на клубот немоѓе да се рачуна врз основа на маркетиншка вредност , а која вредност се заснова фан базата од пичке ск мајчине кои за клубот се основа за профит, толку... големината на клубот се гледа и во добро и во лошо кои луѓе го подржуваат рецимо ренџерс во селска лига, или наполи за кој цел град живее за нив... се надевам ме разбра.
По мене плус е некој да помине илјадници километри, да потроши солидна сума на пари, за да го гледа клубот за кој навива. Сега ќе карикирам малку, но како поскупнуваат картите, богами и многу навивачи и од градот кај што се наоѓа клубот не можат да си дозволат да отидат на стадион, па и тие ќе бидат само фанови.
Ако си подготвен да жртвуваш време, пари и нерви за еден клуб, тогаш не можеш да бидеш нерамноправен.
Те разбирам и тебе, за кого клучно е дали на трибини ќе има +20к ако тој клуб отиде во втора, трета лига и колку од тие илјадници километри далечни навивачи ќе го подржуваат клубот... Но скоро секој клуб губи одредена подршка кога нема успеси, посебно на долг рок и посебно ако оди во се понизок ранг на натпреварување.
Успех е клучен за мене за да некој клуб биде голем. И тие сега условнл помали клубови, биле успешни во свое време и затоа се издигнале до одредено ниво и придобиле подршка. Традицијата околу нив е интересна, но веќе сите клубови се интернационализираат, можеби и поточно се глобализираат. Не се брендираат како католички, протестантски, монархистички, фашистички клубови, туку по нешто друго. Мене ми се интересни тие истории, интересно ми е и денес каде и колку останале. Сигурно дека таа база и им помогнала на клубовите да растат, но имало и други протестантски и католички клубови во Шкотска, но овие останале најголеми затоа што биле успешни, а тоа станале затоа што некој добро управувал, давал пари и сл. Колку имаш клубови што имале голема подршка во првата половина на дваесетиот век, а сега нешто немаат по 20к публика во некоја втора, трета лига.
Ние зборуваме за релативно краток период, за само неколку генерации на навивачи на некој клуб. Некој клуб можеби во овој период создава своја база.
Нормално е дека тој што живее во тој град од кај што е клубот ќе остане повеќе верен на тој клуб ако заврши во трета лига, отколку некој од Балкан или Азија. Ретки се тие клубови кои што можат да испаднат во трета лига, да се таму долг период и да имаат исто голема база на подржувачи или таа да расте. А секој таков клуб е за почитување, но тој клуб пополека оди во категорија за интересни факти, кои што заслужуваат почит и толку.
Се менува фудбалот, веќе три децении се интернационализира. А се менува и структурата на населението и во градовите, што исто така може да смени во однос на подршка на еден или друг клуб.
Пак ќе повторам, навивач е тој што троши време, пари и нерви за одреден клуб. Денес можеш да бидеш поблиску до клубот и ако си илјадници километри далеку од него, финансиската подршка со купување на нешто од клубот е исто битно.
И пак да се повторам
, за мене успехот е клучен, а за успех се потребни и пари, па и кај тие клубови што ги спомнуваш се губи таа врска локална заедница - клуб, па на Евертон исто странец е сопственик. Изумрено е тоа локални навивачи, локални финансии, локални фудбалери.
П.С. Традицијата и подршката исто се менуваат т.е. се создава нова. ЦЗ, ДЗ, Сарајево, Вардар... Сето тоа се клубови формирани од тогашниот југокомунистчки режим, а сега нивните навивачи ќе те убедуваат дека одсекогаш тоа биле национални, реакционарни, антикомунистички, антијугословенски клубови, што во принцип не е точно. Па демек ЦЗ секогаш била српски национален клуб, Рајко Митиќ се чешлал како Крал Петар, ако си навивач на ДЗ, тоа е како да си кажал дека си Хрват или во Сарајево "црвена е боја феса, црвена е боја дреса"... А нема врска, дури кон крајот на осумдесетите почнува тоа некое национално профилирање околу клубовите, тогаш и почнува тоа ретуширање на историјата поврзана со овие клубови.
П.П.С. Ги спомнав тие ултрашите, затоа што секогаш ми се испреплетуваат тие муабети. А во Западна Европа пишав дека умира.