Pogorniov tekst "
Срцето на Венко во тегла со формалин" odi so ovoj "tolkovnik":
УВОДНИК
Мали тегли за големи луѓе
Венко и дваесет години по смртта ни држи час. Сака да ни каже да престанеме да произведуваме нови предавници, бугарофили, србофили, југоносталгичари, антички Македонци, Словени... Дали гледате каде завршуваат делбите на патриоти и предавници? Во мали тегли за големи луѓе. Во 40 отсто воден раствор на формалдехид
Големиот поет Венко Марковски немаше среќа ни жив ни мртов.
Овде му ја извадиле душата додека бил жив, а кога починал Бугарите му ги извадиле срцето и мозокот. Почива поделен на три дела, меѓу зафрлена алеја на софиските гробишта и правлива полица во депо на бугарскиот историски музеј.
Страшна е таа морничава симболика на Венковата судбина, која во суштинскиот код е речиси идентична со историското минато на поделби на Македонија. Се прашувам, што ли мисли извесната чистачка Е.М. со плата од 228 лева, со основно образование, со љубов кон фолк-музиката и со целосно отсуство на интерес за поезија, кога еднаш неделно по службена должност ги разместува двете тегли со човечки органи за да го избрише од нив музејскиот прав? Се прашала ли некогаш чие е тоа срце и зошто се наоѓа во мракот на депото? Дали некогаш и' се затресла раката затоа што ја знаела тајната на музејот? А можеби и не знаела ништо. Можеби на двете тегли со човечки органи не било напишано името на човекот чие срце некој го извадил за потребите на бугарската историска колекција. Можеби на теглите стоел само архивски број, нешто во стилот „срце број 2/88“?
Драги Македонци, големи, средни и мали патриоти, функционери, бивши и сегашни политкомесари, лидери, историчари, дилери на национална свест, политиканти, книжевни критичари, рецензенти, спин-доктори, поети и академици..., ви ја раскажувам оваа тешка и тегобна приказна вам, бидејќи и денес во вашата „дејност“ се' уште давате максимален придонес да продолжи тоа што морало да биде запрено уште пред половина век, а не било сторено. Дали гледате каде завршуваат делбите на патриоти и предавници? Во мали тегли за големи луѓе. Во 40 отсто воден раствор на формалдехид. Дали тој стаклен сад е достојно „место“ за каков било спомен или за нечија историја?
Извесната музејска чистачка Е.М. со плата од 228 лева и со лабав однос кон домашната кујна, во такви тегли чува слатко од карнобатско грозје, мармалад од старозагорски тикви, две дози домашен ликер „ораховка“ и ситни пари што и' ги враќаат како кусур во маалската продавница.
Само ние подготвуваме човечки судбини за во тегли. Ги препарираме луѓето додека се живи, им го замешуваме формалинот, им ја вадиме душата, им лепиме етикети, им отвораме живи рани, им буричкаме во дамарите, во уста им ставаме зборови што никогаш не ги изговориле и така „ребрендирани“ ги испраќаме во неврат. Тогаш не треба да не' чуди што на други им останува уште да им го извадат срцето, тогаш кога и физички ќе умрат.
Срцето на Венко не може да и' служи на ничија историја. Може да служи само за поука на оние што уште не сфатиле дека неговото срце остана во неговата поезија. Тоа што се чува во музејот е само материјална рефлексија на неговите стихови, ставови, размислувања... Поезијата не се откорнува со скалпел, ниту се чува во раствор, иако македонските книжевни кругови со години се обидуваа поезијата на Венко да ја удават во формалин.
Венко и дваесет години по смртта ни држи час. Се обидува да ни каже да престанеме да произведуваме нови предавници, бугарофили, србофили, југоносталгичари, антички Македонци и Словени, оти по толку поделби нема да остане ни еден Македонец во земјава. Сите ли ќе ги протераме? Колкава е „предавничката квота“ што треба да ја исполниме, за конечно да заврши нашата вековна диференцијација и самоуништување?
Денес никој нема морално право да ги обвинува луѓето што земале бугарски или друг пасош. Прашајте се зошто го направиле тоа? Што друго им останало ако им ги зеле душата, правото на работа, правото на парче леб, правото на достоинствен живот.
Власта и опозицијата најмалку имаат право да обвинуваат, да ги пребројуваат луѓето и да прогласуваат подобни или „чистокрвни“ Македонци.
Тие се најодговорни што по и 17 години самостојност единствена фабрика што работи турбо и во време на светска криза е онаа што произведува адитиви за нагласување на националниот идентитет. Таа фарса мора да престане.
„Патриоти“ од сите партии, баталете ги спомениците, кавгите и делбите, отворете погони и обезбедете работа за граѓаните на земјава. Само така ќе се намали бројот на туѓите пасоши, само така куќите ќе се наполнат со деца, училиштата со ученици, селата со луѓе, теглите со зимница, а Македонија со Македонци.
Тогаш ќе се види кој е патриот.
Катерина Блажевска
http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=6ED5C97C5BAFBD41B87E251E05893755