Омилени стихови од македонски поети

[Димитар]

Елегии за тебе... Кочо Рацин..

6та елегија
Исцедете, ограбете
пот и труд и меса голи,
уста пуста затворете
да не каже оти боли.

Очи црни ископајте
да гледајат не давајте,
раци машки прекршете
срце лудо наранете.

Угаснете и светлини!
Мрак да биде - каракамен.

Има, има - в темнината
нешто живо пак да свети:
има болка на душата
има души наранети.

Болка боли - болка гори
болка тече, душа мори.
А болката кога свети -
тешко, тешко, тешко клети!

 

[Black LiLy]

Ацо Караманов - Тајна

Пак ли сакаш да ти го кажам
тоа што ти го кажав во сината ноќ,
дека си за мене и смев и солза,
дека си за мене и слабост и моќ?

Ах, остави ја веќе таа исповед
нека спие мирно во твоето срце
и мојата душа нека биде твоја,
а мое да биде твоето лице.​

 

[Тањушка]

таму негде в'некое село
кај слана тивко
венеше цвете
убија дете!
гане тодоровски мислам дека беше!

Андриано, само мала поправка. Стиховите:

В Тиквешко негде...

...се дел од песната „Цветови“ од Славко Јаневски.

 

[Emma]

Кон галебот што кружи над мојата глава

Галебе мој,
не слетувај на моите очи.
На тие брегови откинати ниеден пристан нема.

Зарони во сите длабочини,
надлетај над сите височини
и дај виделина да земам!
Галебе мој, јас очи веќе немам.

Не слетувај на моето срце!
Галебе мој, срцето не е мое:
мини низ сите предели неминати,
крај сите живи, непознати, загинати.
Загледај во сите осамени, сите разделени,
и сите ледени врвои и сите ливади зелени,
и чуј -
додека твоето крило над нив мирно се вие -
како немирно во нив моето срце бие!

Не слетувај галебе мој,
врати се пак во јатото.
Јас сум лотка, осудена
на судир со непознатото.​

Ацо Шопов



Водно

На една предесенска падинка, на Водно,
со благо сонце и со мирисна скритост,
тројца лежевме на грб, загледани во небото,
три одамнешни тела
што ја загубиле својата витост.

Топлината на земјата беше милосрдна
и не беа против нас багремите што венат -
и она благо синило, се` поспокојно кон вистината
и се` подалечно натаму,
го води погледот, и модри дамки го сенат.

И бевме веќе сосем во него, откинати
од тежеста што по земи не` влечка -
следејќи в бескрај една виолетова нијанса
што ветува се` да распреде
за усмевнатата, предоживеана, мудрост дечка.

Но нишката стануваше се` потенка и безболно се скина,
и ние бевме благо потурнати пред тајните двери,
оставени на милозливоста на сонцето предесенско
што разбира секого
и што со утеха цери.

Тогаш разменивме два - три обични збора
што враќаат кон земјата и звучат без мака.
И бевме задоволни што можевме да го потупаме грбот на зрелата падинка
со рака.

А кога заслеговме, сонцето беше на заод,
и сите прозорци на градот под нас имаа пројаснети зеници,
и обнадежени, нашите чекори газеа леко по патчето,
и бевме сигурни дека носиме добрина долу -
како некогаш, кога бевме млади занесеници.

Блаже Конески


​

 

[Emma]

Влез

`Рѓосаните бакарни птици на оградата
не можат да се исплашат. Одамна
го познаваат дождот и мовта. Оградата
и така може да се премине и на друго место. Никого нема
да ве попречи додека ги растерувате презреаните сенки од патеката.

Сепак ќе останете немоќни пред влезот од куќата
над која се врежани некакви чудни години,
што се нејасни.



Куќа и лето

Надвор свената вода
и цвеќе што никој не го бере.
Внатре старата риба на дождот
заборавена лежи по ходниците.
Вратата води во соба каде една жена седи
и пушта златниот песок на летото на и` тече низ прстите.
Кога ги затвора очите, сенките стануваат меки.
Тогаш на балконот се гледа изгниено овошје
помеѓу црното шибје на оградата.
Никој не доаѓа. Никој не праша
кој живее во таа куќа
чиј сон е делум од восок,
делум од црвојаднина.
Само летото некаде ѕуни
обидувајќи се да се провре како оса низ процепот помеѓу
ококорените сенки
и слепата пладнина.



Летен самрак

Една жена го отвора самракот како чадор:
испаѓаат мртвородени деца, пердуви, една диња.
Автобуси проаѓаат како исплашено стадо.
Низ воздухот тече модрата речна тиња.

Еден прозорец се отвора како старо кино:
огледалото на ѕидот во розов пожар гори.
Мажите плачат, куклите пијат вино.
Сонувачите се будат сред купови ориз.

Секоја вистина станува проѕирна како лага.
Не е ни на сон ни на јаве она што се гледа:
бере ружи од бавчата уличната вага,
крај ѕидот водат љубов два велосипеда.






Влада Урошевиќ

 

[Setsuko]

Гане Тодоровски

Звукот на душата

(За окарината на Михаил Ренџов)

Ќе го подземеме патот под нозе
Со таква сигурност, неоти
Ќе талкаме со денови
Накај најблискиот Вавилон -
И некаде на полпат во далечината
Ќе се подзапреме, бидејќи
Ќе треба да се вслушаме
Во звуците на волшебницата – окарината...
Во чиј ли ум е родено,
Од чии прсти ли е стокмено
Тоа ништотно парченце глина,
Таа чудесија окарина,
Јајчеста,
Валчеста,
Ковчеста,
Со десет дупчиња
За десет тонски скали,
Зад кои потајум ѕиркаат
Вечно будните звуци
На неотклучената милновина,
Низ која душата се слуша
Како шуми ли шуми...
Надуј ги белите дробови
Епископу брегалничко-нерешки (на зборот)
Да ти ја слушнам душата, бидејќи
Јас пак и пак и пак
Ќе доталкам на полноќ
Пругоре по мојата Пчиња,
Од Кожле ќе се искачам
До Прохор Пчински пешки,
По козји врвици ќе акам,
Низ трње ќе се провирам
Си до кај чардаците на изгрејсонцето
Асномско -
За да ти ја слушнам песната
Што остана да лебдее
Во воздухот покрај манастирот,
Раздобена во звучни интервали
И растреперена
Неоти несфатена вина,
Таму,
Во дворјето и во конаците,
Другар галидуша,
Господине, господине, господине
Со окарина.

 

[Divider]

Glas

Dalech od bashtina, dalech od rodnini,
ne v chuzhda za mene zemlja,
v poljani kichesti, zeleni dolini,
samich'k v planina shetam ja.
Ja sja rashozhdam, no na dusha mi teshko,
i jadni misli mene borat,
i mene stavat to studeno, to zheshko,
i chustva to gasnat, to gorat.
Ja iskam senka, ja iskam prohlada,
dushevna ja iskam tishina,
che kleto mi srce dosta veche strada
i sja nagleda vsekakva zlina:
kovarstvo sos bednost, sos gordost lukavstvo,
son mrtov, glupava prostota,
ljubov na slova i sloga bez bratstvo,
i hitrost, l'zhliva dobrota.
"Bezumec, bezumec, dusha ti leniva" -
ja chuh neviden i taen glas:
"Spregni plug za zaboravenata niva,
che bliska et doba, blizok et chas.
Stani, zemi osten v r'ce, rabotaj,
ti den i nosht, sos pot,
istrebi trnje, ischisti troskot, izoraj
bezplodna niva da dadit plod.
Stani, bezumec, sos molitva goreshta
ti kletva daj, stori si krst,
stani ti, idi napred, idi na sreshta,
no bojsja, bojsja Bozhij prst!"
- Gotov sum, sja klnam, da izoram niva.
Kazhi, koj si ti, neviden glas?
"Chuj!" - zagrme, glas sja otziva:
"Jas sum Bozhij gnev, naroden glas!"

 

[Скулгрл]

Умилкување


Ќе ги отпретам сите горештини од твојата глава,
ко суво дрво на сува рида реките ќе ги заковам.
Ќе те претплатам на вечна љубов и вечни времиња
ќе те љубам и губам и во пости и пред гости
само да ме сакаш.


Ќе ги поткупам сите човечки сетила и патила.
Сите светлосни преѓи пресијазол ќе ги врзам,
сите денови и ноќи на својот почеток ќе ги вратам,
ќе ти дадам се што е солено и молено
само да ме сакаш.


Ќе спијам во движење, сенката своја ќе ја прескокам
ќе ги затнам сите извори, се што гори ќе отворам.
Ќе направам да не се знае кај е лево и десно,
ќе ти наберам ѕвезди, ќе ти влепам шлаканица
само да ме сакаш.


Ќе ги шпионирам сите крадци на твоите часови.
Ќе ги исфрлам од употреба страните на светот
и светот, по црна ноќ, одмижанка ќе го истрчам
и ќе те фалам и кудам под сите небеса
само да ме сакаш.


Кај ќе стасам ќе разделам топло од студено,
на шеќерот ќе му забранам да се споредува со тебе,
не ќе оставам растојание што ќе биде меѓу нас,
со ова што го велам и слепо и глуво ќе исцелам
само да ме сакаш.

Ди ултимејт романтична фантазија ми е некој да ми ја изрецитира песнава.ftopic:

 

[Divider]

Schoolgirl, poveli, zamisli na uvce:

Умилкување


Ќе ги отпретам сите горештини од твојата глава,
ко суво дрво на сува рида реките ќе ги заковам.
Ќе те претплатам на вечна љубов и вечни времиња
ќе те љубам и губам и во пости и пред гости
само да ме сакаш.


Ќе ги поткупам сите човечки сетила и патила.
Сите светлосни преѓи пресијазол ќе ги врзам,
сите денови и ноќи на својот почеток ќе ги вратам,
ќе ти дадам се што е солено и молено
само да ме сакаш.


Ќе спијам во движење, сенката своја ќе ја прескокам
ќе ги затнам сите извори, се што гори ќе отворам.
Ќе направам да не се знае кај е лево и десно,
ќе ти наберам ѕвезди, ќе ти влепам шлаканица
само да ме сакаш.


Ќе ги шпионирам сите крадци на твоите часови.
Ќе ги исфрлам од употреба страните на светот
и светот, по црна ноќ, одмижанка ќе го истрчам
и ќе те фалам и кудам под сите небеса
само да ме сакаш.


Кај ќе стасам ќе разделам топло од студено,
на шеќерот ќе му забранам да се споредува со тебе,
не ќе оставам растојание што ќе биде меѓу нас,
со ова што го велам и слепо и глуво ќе исцелам
само да ме сакаш.

A od kogo e?

 

[Divider]

Odysseus in Hell

1.

Get lost,
you lotus-eater, disheveled wanderer,
I'm just a boy asleep on the wind's corners
hiding in sand castles;
stop pursuing me!
Does one ever get away?
O.K., I'll turn into a worm:
All I need is a dark night, fresh soil,
two words for my song,
none for my love.
I married secondhand Hydrae
they were whipped on the bare steppes, they danced.
I placed an order for freedom
O which sun made me a beggar?
I don't want women
I want hot springs
sharp pinlike winds
to lie on
(I who roamed
the wind's corners).
I want the rituals of mating
performed in young woods
where the sun is plentiful.
May your own blood tear you to pieces,
bitter wanderer of the planets,
stupid Graeco-Macedonian,
let drums hound you out of the mountains,
let marshes and traps swallow you.
Get lost!
And while bells at the crossroads
announced a war, condemned Odysseus
fell backward into hell.


2.

I am Odysseus, a Graeco-Macedonian.
Odysseus rolled down the morning
and slopped to break through noon,
he blew out hell's candles,
his thoughts had cheated him.


3.

Both hell and I
are being stolen by shadows
I shall disappear when night wears
its freshly ground stars;
on a white night the blood
looks thicker.

Timid hell was being built
by some old bums with girders
of hard wind.

You walk on music with bare feet,
the wind dresses you in transparent skins,
you are a citizen of the world,
man of white wines and sailcloth.
The sands—my innumerable parents
on the old evangelic beach—save me
with hot pliers
and their brazier of death.
The misery
to mate in hell
with reeds and sterile dragonflies.
At crossroads I still make the sign.


4.

Between the Grecian and Macedonian lands
there is no one
yes, O yes, no one.
White villages, sad horses,
keep heaping stars on me
or I'll vanish.

Don't think of those wretched horses.
The villages of Taurus and Crystal:
Two green eyes. Swamps.

The tall dry grass of tlie steppes
killed the old men;
the Hydrae undid
the knots of the souls.
Odysseus nibbled at the road
of the unshod horses,
tlie earth got smaller
and Odysseus belched witli satisfaction
yes, O yes, bravery.

The village of Taurus
enters the sky,
the village of Crystal
enters the earth to be changed
into a light year:
Two green eyes. Caverns.

Higher up the Arctic boils
the scents lead
to a white village
razed by longing.
Someone wearing a farmer's cape
stands against the horizon.
Darkness stops breathing
and lecherous souls dance
to the whips of precocious Hydrae.

Give all the new ones to Odysseus,
the true Graeco-Macedonian.

The land reduced to a tenant farmer.

Go still higher, Odysseus,
you are the fastest runner
between the wastelands of Greece and Macedonia.
Tear down those ambiguous Hydrae
so they won't crack their whips
or suffer
for a soul that isn't there
for a road corroded by the horses' vomit
between the wastelands of Greece and Macedonia.

The villages of Taurus and Crystal:
Two worlds. Blue violets.


5.

Dry branches and thin men
protect you from the sun,
unless you melt it by going near.

You poured acid
on this coin
as it led you down the road.

In the end
he spread out the sun
broke the light
threw away the dark.
He was not married.

The Hydrae still mourn him,
the steppes continue the raids.

He lit a fire and vanished.

The women waited at the crossing.
The strange
Graeco-Macedonian roads
settled themselves in his body.
It's time to run away from yourself, Odysseus.

A song and the sun torn apart
was all that remained.
​

 

[Divider]

Eli, Eli, Lama Sabachthani?

to father Stephen

Did they crucify him alive
and who removed him dead -
did only his shadow remain to hover
and the print of his body on the shroud?

He crucified himself when he wanted to run
from himself to the four ends
of the world and he removed himself from the cross
when he found himself resurrected

(it was a drop of dew
felled by a random ray
on two crossed veins
as it slipped along the groove of the leaf

its green meat was eaten by a caterpillar
only a skeleton-ghost remained
while the worms inside and the vultures outside
did their work)

The stone remained to testify
where the cross had been raised
eaten up by termites
and the scream opened to gasp

The stone was smashed by horseshoes
worn away by the bare feet of believers
for the dust-annunciation that will disperse
to be spread everywhere

The opening circled the cross for a while
(then it became an aura around the head of the resurrected
and finally we saw him withdraw
to the Father - to the black sky.

And since then we've waited for the answer to fall
like a fiery rain
or a space spore
for a new life.

(the bud opened into a flower
to feed or to eat the bee
the seed cracked through its pod
to be pecked by or to mute the bird)

But why do we keep on dressing the cross even now
like a scarecrow with the rags of our suffering –
to scare the trained vultures?
to protect ourselves - the self-sacrificed?
​

Vija dvete se od Bogomil Gjuzel.

 

[Divider]

Ех, Македонија, земја ропска, покорна,
земја што ден не знае,
што заборавила како да се насмее,
нема глава гордо крената,
а ниту памети своја светија,
саде црнила, саде мртвила,
ни сонце да не угрее нема да помогне,
ништо во оваа клетија,
библиска земја, а умира, полека.
Ни денови, месеци,
и петстотини ропски години,
а ни век векови,
ниту илјадалетија,
ако самите не се свестиме,
самите да си помогнеме.
А можеме ли?
Или ќе останеме вечни проклетија?

 

[Divider]

Каде што ангелите одат!

Одстојав сам, сникаквен и никаде,
Втренчен в далечини,
Со поглед, здуман в лицето
Загубен, длабоко в мисли
Заплакав, крвави солзи ме смрзнуваат.

И плачев
И се насмеав
И знаев!

Дека нејзината љубов е тука, со нас,
Како секогаш и никојпат повеќе
Таа танцува над нас, горе
В градините рајски
Смеејќи се над нас, љубејќи не, пазејќи.

И плачев,
И се смеам
И знам!

Повторно, стоeјќи на врв планина
Скршен и изгубен, сам, барам,
А видов оган светлина,
Над нас, на темното и облачно небо,
Нејзината виленска насмевка, и патот свој го пронајдов.

О, Таа се насмевна,
И јас знам,
Засекогаш!!!!

A ovie dve se od drug.

 

[Скулгрл]

Schoolgirl, poveli, zamisli na uvce:


A od kogo e?

Петре М. Андреевски, еден од моите најомилени македонски писатели.:wink:

 

[ada]

Има долу една крв

Има долу тешка една крв
од древноста чиниш останата.
Не се ни наѕира во врелите маглини на овој врв.
Лежи проколната како лузна врз раната.

Има долу една тешка крв. Има крв една.
Има една крв густа како црна смола.
Крв ненаситна и исконски жедна.
Има една стара крв, црна и гола.

Лежи она и рие како крт.
Оди од праг до праг, рие низ свеста.
Непогрешно и неизбежно како смрт
ги исполнува сите празнини и места.

Има долу тешка една крв,
една крв што секогаш вели:
следи ме покорно, следи ме прв,
никогаш од мене не се дели.

Има долу една страшна крв,
пострашна и од заканата.
Има долу една таква тешка крв
од древноста чиниш останата.

Ацо Шопов