Патолошката потреба на нетуркиските источнобалкански народи по секоја цена да се идентификувaат како огурски (туркиски) Бугари

[121314]

Друже 123 ќе напишеш нешто за народот или народите од двете Тартарии ?

Искрено, немам нешто читано за Тартариите. Но, гледајќи ја мапава, може да се заклучи дека нивното население било полиетничко, нешто налик на Отоманската Империја и немало никаква врска со денешните Татари од Татарстан или со монголските Татари познати од Кинеските летописи како Дада.



На мапава север е долу, а исток е десно!

 

[Ska Maniac]

Искрено, немам нешто читано за Тартариите. Но, гледајќи ја мапава, може да се заклучи дека нивното население било полиетничко, нешто налик на Отоманската Империја и немало никаква врска со денешните Татари од Татарстан или со монголските Татари познати од Кинеските летописи како Дада.

Прегледај го приврзокот 395220

На мапава север е долу, а исток е десно!

Од кој период е мапава ?
Зошто гледам Велика Московија, ваљда е средина на 16 век.
Ако најдеш нешто постирај го одма. Овие другиве статии што ги постираш мене ми се баш интересни и поучни.

 

[121314]

Од кој период е мапава ?
Зошто гледам Велика Московија, ваљда е средина на 16 век.
Ако најдеш нешто постирај го одма. Овие другиве статии што ги постираш мене ми се баш интересни и поучни.

1673 година.
„Цртеж и сличности на денешните земји низ Сибир, градот Тоболск и сите различни градови и живеалишта и степи“.
Лист 23 од Aтласот на С.У. Ремезов „Книга за цртање... на целиот Сибир и градови и земји со опис на соседните живеалишта“.
Составен од Митрополитот Сибирски и Тоболски Корнил „врз основа на испрашувања, дословно и гостопримливо“.

 

[Ska Maniac]

Прегледај го приврзокот 395236

1673 година.
„Цртеж и сличности на денешните земји низ Сибир, градот Тоболск и сите различни градови и живеалишта и степи“.
Лист 23 од Aтласот на С.У. Ремезов „Книга за цртање... на целиот Сибир и градови и земји со опис на соседните живеалишта“.
Составен од Митрополитот Сибирски и Тоболски Корнил „врз основа на испрашувања, дословно и гостопримливо“.

1673 год е веќе периодот на ширењето на Московија кон Азија. После овие освојувања се преименува во Руска Империја.

 

[121314]

Во 2012 година, Е. Ваjда ja локализирал прародината на Дене-Енисејците помеѓу Амур и Алдан [14], каде што, по исчезнувањето на палеолитската Дјуктајска Култура, се населиле групи поврзани со мезолитската Сумнагинска Култура [15, стр. 247-248] (Вајда го смета супкладот Q1 од Y -хромозомската хаплогрупа за маркер на оваа миграција). Односот помеѓу Сумнагинската Култура и следната Сјалашка Култура е сложено прашање. Сјалашката Култура (V милениум п.н.е.) била создадена од дојденци од Забајкалие [16; 17, стр. 296], која делумно ја истиснила и делумна ја асимилирала претходната. Сјалашките племиња, како и племињата кои се развиле врз основа на Белкачинската Култура, очигледно зборувале на Дене-Енисејски јазици [18, стр. 83].



Сумнагинска Култура

Според мислењето на Ј.А. Мочанов, таа е распространета на огромна територија на северот на Источен Сибир: нејзините споменици се откриени во Алдан, Виљуа, Амга, Маја, Лена, Витима, Олекма, Индигирка, Колима и Уља (Мочанов, 1977) (карта 14).

Еден од највпечатливите споменици на Сумнагинската Култура е местото Белкачи I (114-115). Се наоѓа на левиот брег на Алдан, недалеку од устието на реката Улахан-Елга, во Алданскиот реон во Јакутската Автономна Советска Социјалистичка Република. Откриена во 1964 година. Се наоѓа на брегот на речното корито на висока поплавна рамнина. Културните слоеви се содржани во седименти на поплавни алувиуми. Висината на окното од нивото на Алдан е 11–14,5 m.

Авторот на ископувањата Ј.А. Мочанов идентификувал 29 културни слоеви во наслагите на окната, од кои долните 16 припаѓаат на Сумнагинската Култура. Во најнискиот, XXIII слој со дебелина од 0,06–0,38 m, ископан на површина од 269 кв. м, имаше многу малку наоди: кремена плоча во облик на нож, парчиња окер, јаглен, коски од лос, срна. За слојот се добиени два радиојаглеродни датуми: пред 9190±80 (LE-763) и 9045±210 (IM-243) години, со други зборови, датира од крајот на VIII милениум п.н.е.



Хронологијата на Сумнагинската Култура е одредена со голема низа на С14 датуми, добиени при проучувањето на спомениците. Овие датирања ја сместуваат во VIII-IV милениум п.н.е.

Исклучително е тешко да се следи внатрешниот развој на културата користејќи материјали дури и од голем број повеќеслојни споменици. Камената индустрија на народот Сумнагин, која е главниот извор добиен при ископувањата, е изненадувачки униформа во текот на постоењето на културата. Како и да е, Ј. А. Мочанов уште при самиот почеток на прочувањето на Сумнагинската Култура сметал дека може да ја раздели на две епохи (Мочанов, 1966) И во своите подоцнежни истражувања, тој (Мочанов, 1977. стр. 218) ги дели сумнагинските материјали на хронолошки фази, користејќи стратиграфски податоци и радиокарбонски датуми. Според овие податоци, најстарите споменици на Сумнагинската Култура се слоевите Va и IV6 на локалитетот Уст-Тимптон, втората епоха е претставена со слојот IVa на локалитетот Уст-Тимптон и слоевите XX-XI на локалитетот Белкачи I, последната фаза е претставена со слоеви X-VIII од населбата Белкачи I и слоевите 38-17 од локалитетот Сумнагин I.

Потеклото на културата останува, според Ј. А. Мочанов (Мочанов, 1977. стр. 290), сè уште нејасно. Најблиските врски во материјалната култура може да се проследат со доцнопалеолитската Кокоревска Култура на Енисеј. Судбината на Сумнагинската Култура исто така не е сосема јасна, но, веројатно, нејзините елементи се дел од неолитската Сјалашка Култура (Мочанов, 1977, стр. 253).

Економијата на населението од Сумнагинската Култура се засновала главно на лов на големи цицачи. Основата на исхраната, според палеозоологот О.В. Егоров (Егоров, 1969), бил лос. Се јаделе ирваси, срна, кафеава мечка, а многу поретко свињи и водни птици. Се чини дека риболовот се користел само спорадично. Се разбира, имаше и различни домашни занаети поврзани првенствено со преработка на ловечки производи (сечење на пленот, правење облеки од кожи, преработка на кожа и коски итн.). Се развивала обработката на дрво. Многу малку знаеме за градењето куќи на населението. Најверојатно, луѓето што ја напуштиле Сумнагинската Култура живееле во надземни живеалишта како шатори, кои, очигледно, биле поврзани со прилично подвижен начин на живот.

Сумнагинская культура – мезолит 7 000 лет до нашей эры

Мезолит. Культуры эпохи мезолита. Стојанки и памјатники мезолитических племён

bibliotekar.ru

 

[121314]

Сјалашка Култура

Периодот на постоење на културата е одреден со низа радиојаглеродни датуми добиени за повеќеслојните локации Белкачи I и Сумнагин I. Тие се вклопуваат во периодот 5970 ± 70 (LE-676) - 4670 ± 60 (LE-736), т.е. го опфаќаат времето од преминот на V-IV до првите векови од III милениум. Областа на Сјалашката Култура е многу голема. Ја заземала цела Јакутија и навлегла на североисток до реката Анадир. Можеби и некои неолитски споменици на Тајмир ѝ припаѓаат нејзе. Крајниот југозападен културен споменик е локацијата во пештерата Мала Лударска на северозападниот брег на Бајкалското Езеро.

Сјалашката Култура ја заменила во Јакутија преткерамичката Сумнагинска Култура. Формирањето на нова култура е поврзано со доаѓањето на населението од Забајкалие, кое делумно го асимилирало народот Сумнагин, што се одразило во Сјалашката Култура.



Сјалашката Култура ги вклучува УП и VI слоевите на локалитетот Белкач, I, XIV-XI слоевите на локалитетот Сумнагин I, населбите Кулати, Сјалах итн. Тие биле сезонски и обично се наоѓале на устијата на мали реки и на бреговите на езерата. Имало случаи кога на устието на реката имало две места за станување: едното - на висока поплавна рамнина, која била поплавувана за време на поплави, другото - на тераса над поплавната рамнина, каде што луѓето се движеле за време на поплави. На горните места има големи површини каде што се изработувале камени и коскени орудија. Живеалиштата биле над земја, како што се колиби или шатори. Во исто време биле користени неколку живеалишта, што укажува на релативно големи групи кои живееле на локалитетите.

На локалитет на устието на реката Кулати А.П. Окладников ја ископал јамата на мало овално живеалиште длабоко 0,5 м. Нејзиното дно било обложено со кора од бреза. На истото место е пронајдена јама обложена со кора од бреза, која се користела за складирање на залихи од месо и риба. Судејќи според наодите на коските, жителите фаќале есетра, стерлета, штука, костур и ленок. Главен предмет на лов бил лосот. Ловеле и ирваси, срна, мечка, водни птици и поретко планински птици.

Сликата на главниот дивеч, лосот, нашла израз во уметноста на народот Сјалах. На местото Виљуи во Туој-Хаја, пронајдена е фигура направена од остатоци од силициумови шкрилци, протолкувана како слика на лос. Очигледно, дел од сликата на лос, кои често се наоѓаат во на списите на Јакутија (Чуру, Чопчу-Бага, итн.), исто така, треба да се припише на Неолитот.

На локалитет покрај езерото Уолба, кој се наоѓа над Поларниот Круг, откриени се два гроба кои даваат увид во погребниот обред. Починатиот, возрасен и дете, биле закопани во земјени јами во испружена положба на грбот, со главите на североисток. Во близина на главата на возрасното лице лежеле врвови од стрели на плочата и завршна стругалка на голема плоча на куп. Телата на починатите биле покриени со окер.

Неолит Якутии. Сыалахская культура

Неолит новыј каменныј век. Неолитические племена и культуры. Стојанки и памјатники неолита

bibliotekar.ru

https://indo-european.eu/wp-content/uploads/2021/03/8-eneolithic-late.jpg

Белкачинска Култура

Во првите векови од III милениум п.н.е. во Јакутија се појавуваат населби кои содржат производи различни од оние на Сјалах. Врз нивна основа, била идентификувана Белкачинската Култура. Периодот на нејзиното постоење е одреден со датумите 4880 ± 90 (LE-775) и 3750 ± 50 (LE-859), т.е. почетокот на III - првите векови од II милениум п.н.е. Белкачинската Култура, како што верува Ј.А. Мочанов, настанала како резултат на независниот развој на раните неолитски племиња на Јакутија, забрзан со контакти со населението од соседните региони. Трагите од Белкачинската Култура биле пронајдени на Лена и на реките од нејзиниот слив - Виљуе, Амга, Алдан, Маја, Олекма, како и Колима, Анадир, Оленек и во Тајмирското Заполарие. Оваа култура ги вклучува локалитетите Белкачи I (слоеви I и VI) и Сумнагин I (слоеви X, IX).



Локалитетите на Белкачинската Култура се наоѓаат на истите места како и сјалашките и имаат заеднички карактеристики со нив. Ова укажува на истиот начин на живот на населението на Јакутија во Раниот и Развиен Неолит.

Погребните обреди на населението од Белкачинската Култура сè уште не се доволно проучени. Користејќи го примерот на погребот откриен за време на ископувањата на локацијата Мала Џикимда I на реката Олекма (97, 35) може да се забележи нејзината сличност со погребувањата на Сјалашката Култура. Починатиот бил легнат во земјена дупка, испружен на грб, главата на североисток, нозете кон реката. Гробот е густо покриен со окер. Меѓу приборот типичен за Белкачинската Култура - призматични јадра во форма на конус, орудија од плочи налик на ножеви, степенести тесли, композитни ножеви со додатоци - пронајден е прстен од бел жад, веројатно некогаш сошиен на наметка за глава, камчиња и чудно композитно орудие во форма на секира од жад вметнато на крајот на коскена рачка.

С.П. Кистенев (1980) го испитувалот погребот на една девојка на местото Родинка II на реката Пантелејха во долниот тек на реката Колима. Според одонтолошките карактеристики, починатата припаѓала на арктичкиот монголоиден тип. Покојната лежела испружена на грб, со главата кон исток, со нозете кон реката и завиткана во кора од бреза. Таа била придружувана од богат сет на предмети, типични за врвен ловец. Вклучувало лак, од кој се зачувани коскени облоги, торба од брезова кора, полирани и ретуширани тесли и секири и коскени шила. Зачувани се додатоци, срповидни алатки, копја од врба, кама, стругалки, приврзоци изработени од заби и во вид на стилизирани птици, украсна чинија од коска на мамут и скулптура од птици и алатки од рог. Скелетот бил расфрлан со многу монистра направени од школки. Интересни се рамните предмети направени од коска и рог со здебелување на широкиот крај, што потсетува на фалуси. Уредите и орнаментите наоѓаат аналогии во производите на Белкачинската и Имјахташката Култура, што овозможило да се датира погребот на преминот од III кон II милениум п.н.е. (Кистенев, 1986. стр. 32).

Уште еден гроб од Белкачинската Култура пронајден во близина на с. Онес на притока на рекатаа Амга. Скелетот лежел испружен на грб со главата свртена кон југ. Кај него се пронајдени коскени игличести шилци со влошки направени од ножести плочки, тесла, 3 коскени композитни јадици, врв од стрела, јадра и други предмети, како и коски од лисица и самур. Закопаниот најверојатно бил убиен > фрагмент од коскена стрела во облик на игла му било заглавено во карличната коска.

Белькачинская культура ранненеолитических племен Якутии

Неолит новыј каменныј век. Неолитические племена и культуры. Стојанки и памјатники неолита

bibliotekar.ru

https://indo-european.eu/wp-content/uploads/2021/03/10-chalcolithic-early.jpg

 

[121314]

Бидејќи постојат сите разлози да се гледаат современите Кети-Енисејци кои живеат во Туруханскиот и Евенкискиот реон на Краснојарскиот Крај, како реликт на некогаш доста обемна етно-археолошка заедница, се поставува прашањето за времето на нивното
појавување во сегашните живеалишта, што барем делумно ќе ја разјасни временската рамка за миграција на сродните на Кети - Дене во Америка. В.Г. Волков во својата голема и детална статија „Древните миграции на Самоедите и Енисејците во светлината на генетските податоци“, ја забележува доминацијата во генетиката на современите Кети и Селкупи од машката супклада Q1a3 [19, стр. 80], ја опишува генетската миграција на предците на Кетите кон Среден Енисеј од регионот Сајан [исто, стр. 83] и го датира нејзиното релативно доцно време - ерата на постоењето на Самуската и Елунинската Култура [исто, стр. 88] - т.е. II милениум п.н.е

Сепак, има и подоцнежни датуми:„Во литературата долго било уцврстено мислењето дека предците на Кетите релативно неодамна мигрирале на северот на Енисеј и формирањето на овој народ се случило на југ во меѓуречието на Об и Јенисеј.
(Алексеенко 1994: 189). Според Е.А. Алексеенко, првите сигурно познати кетојазични групи на преодот на ерата живееле во планинско-тајгиските региони на Јужен Сибир и Североисточен Синџијанг (Кина) (Алексеенко 1976: 180-184)“ [исто, стр. 83], и „фокусот на примарното експанзија на хаплогрупата Q1a3 се териториите во непосредна близина на Северна Индија, Авганистан и Иран“ [исто] - очигледно, овде сè уште зборуваме за Мезолитско Доба. Општо земено, преселбите на предците на Кетите и Селкупите (последниве го смениле јазикот во самоедската керамика) според В.Г. Волков изгледа вака:





Датирањето на миграциите и географската локација на денејазичните племиња во Америка дури и дале повод за хипотези за „континуиран бран на миграција“ на Дене и Ескимите во III милениум п.н.е во рамките на теоријата за три брана на населување на Америка [20], особено затоа што постои одредена генетска сличност помеѓу денејазичните групи и палеоескимските:

„Накратко, нашиот пристап без модели за анализа на ретките алели и споделување на хаплотипи открива дека дел од домородните На-Дене Американци веројатно имаат значителен дел од палео-ескимско потекло, приближно од 10 до 30%. Практично ниту еден друг домороден Американец не го покажа истиот сигнал во нашата анализа, и покрај големиот број популации и испитани лица“ [исто].

Евидентирана е и значајна врска (во рамките на 22-24%) од Атапасканските племиња со сибирско население, а древноста на овој однос се проценува на околу 5000 п.н.е. [исто].

 

[121314]

Најхрабриот заклучок од горенаведениот напис е определувањето на местото на Палео-Ескимите во рамките на Сјалашката Неолитска Култура, па дури и претпоставка за нивната денејазичност (или припадност на јазичниот континуум Дене-Енисеј) [исто]. Односно, ја имаме првата научно поткрепена хипотеза за сибирската локализација на Дене заснована на генетски податоци (Белкачинска и Сјалашка Култура). И ако ја следите Дене-Енисејската хипотеза и заклучоците на В.Г. Волков, тогаш нивната прататковина лежи подлабоко во Азија кон југозапад.
Познатиот лингвист В.В. Шеворошкин рангираше уште една забележлива група Америндијци меѓу Сино-Кавкасците - имено вакаш-салишките јазици [22, стр 85-86], ги приближил до севернокавкаските јазици и нивното одвојување го датирал во релативно поново време - III-II милениуми п.н.е. [исто, стр 88]. Споредувајќи ја оваа хипотеза со заклучоците на Волков за локализацијата на Кетите во Централна Азија, Вакаши и Салиш, сродни со Кавкасците, можеби биле грабнати од мигрирачките Дене-Енисејци од каспискиот регион и соседните области на Централна Азија, т.е. регион не толку оддалечен од Кавказ.



Сепак, неодамнешните студии на Бајкалската неолитска група на гробови во близина на селото Локомотив во Иркутската област
донеле сензација што ја покажала нецелосноста на хипотезата за дене-енисејскојазичната природа на неолитското население од Прибајкалие. Иако огромното мнозинство на машки гробови(особено подоцнежните) се покажало дека е веќе сигурно предвидливата Y-хаплогрупа Q1a3, во некои од нив, а и поранешни, била идентификувана R1a1-M17, карактеристични за Културите на Линеарнна керамика од Источна Европа. „Преку SNaPshot мултиплекс PCR засилување, Y-хромозомските хаплогрупи биле добиени од машки лица од четири гробишта. Поединци од Локомотив и Шаманка II утврдено е дека поседуваат хаплогрупи K, R1a1 и C3, а за лицата од Уст’-Идa и Курмa XI било пронајдено дека припаѓаат на хаплогрупите Q, K и неидентификувани SNP (L914)“ [23, стр III]. "И покрај ниската стапка на аналитички успех, Локомотив покажал највисок степен на хетерогеност во дистрибуцијата на Y-хромозомската хаплогрупа со четири лица кои припаѓале на хаплогрупата K-M9, две на хаплогрупата R1a1-M17 и една на хаплогрупата C3-M217“ [23, стр. 112]. „Двајцата мажи кои припаѓаат на хаплогрупата R1a1-M17 потекнуваат од кластерот 2 (LOK_1980.006 и LOK_1981.024.01), а единствениот маж (LOK_1985.031.02) кој носи хромозомска хаплогрупа C3-M217 Y доаѓа од кластерот 4"[исто].




Делото датира 2 наоди на R1a1 во гробницата на Локомотив до Раниот Неолит – т.е. 6000-4800 п.н.е (калибрирано) [23, стр II, 235].
Овие датирања може да се споредат со датирањата на наоди на R1a1 на спротивниот крај на Евроазија. Најстарата фосилна хаплогрупа R1a1-M17 била забележана меѓу жителите на горниот тек на Западна Двина во ограноците на Валдајското Возвишение (Смоленска област) во Неолитската Епоха (3000-4000 п.н.е.) на локалитетот Сертеја VIII. А ова е подрачје силно поврзано со Индоевропејците или нивните предци. Затоа, не може недвосмислено да се реши прашањето за Дене-Енисејскиот карактер на Бајкалската Линеарна керамика. И се поставува прашањето за сродноста на двете групи култури на Линеарната керамика - Западната и Источната.

 

[121314]

Бидејќи технолошките граници на влијание на одредени антички центри не секогаш се совпаѓаат со културните и јазичните, проблемот на Бајкалскиот неолит во моментов не може да се реши на задоволителен начин. Бајкалскиот регион не припаѓа на зоната на раните неолитски култури на Амур и Јапонските Острови, керамички прибор ретко се среќаваат во погребувањата од периодот Китои (VI-V милениум п.н.е.) [17, стр. 274]. Во Китојската Култура се среќава гребенеста керамика [исто таму], исто така и во Глазковската Култура (локалитет Улан-Хад [24, стр. 331]). Во статијата за авторите [25], се собрани и систематизирани одредени причини за да се разгледаат гребенестите култури на Западна Евроазија како можен знак за локализација на носителите на R1a1 во Неолитот. Т.е., присуството на R1a1-M17 во некрополата Локомотив може да биде знак за преселба на носителите на гребенеста керамика далеку на исток. Ова е поддржано и од тамошното присуството на митохондријална хаплогрупа U5a, од кои најстарите наоди се во Европа [23]. Сумпанинската Култура, појавата на првите, сè уште мезолитни споменици датира од VIII милениум п.н.е., која припаѓа на традицијата на гребенеста керамика [25, стр. 73] (последнава беше континуирано разводнета од влијанијата на технологијата на гребенеста керамика од југ [17, стр. 261]), можела да влијае на Прибајкалието. Некои студии овозможуваат да се поврзе потеклото на гребенестата керамика во Прибајкалието не со југоисток, туку со запад: „Во сегашно време, керамика со точкасти гребенести орнаменти е забележана во компресиските слоеви во Приангарие, Горна Лена и Западно Забајкалие (Синицина, 1986; Зубков,1982). Слична керамика (со голем број регионални разлики) е забележана и во доцнонеолитските населени комплекси на Среден Енисеј (Савељев, 1989; Макаров, 2005)“ [26, стр. 80].
Така, возможно е со гребенестата керамика, да навлегле носителите на R1a1-M17 во Прибајкалие од Запад.



Не толкиу одамна, авторите на овој напис [9] изразија претпазлива претпоставка дека техниката на европската линеарна керамика можела да дојде од нејзиниот источен ареал. Актуелните генетски податоци укажуваат дека во одреден момент во Неолитот, областа на дистрибуција R1a1 можно е да ја заземала целата линија Валдај-Алтај-Бајкал. Истовремено, најстариот наод на R1a1 се чини дека се наоѓа во Карелија (5500 п.н.е.), потоа Локомотив (најстариот R1a1-M17), потоа Сертејскаја (исто така R1a1-M17). Односно, веројатно е дека линеарната техника можела да дојде или преку процес на обратна миграција или преку техничка размена.




Во бајкалскиот неолит се издвојуваат две развојни линии - Исаковско-Серовски и Китоа - секако, се поставува прашањето за нивната диференцијација и потекло. За Китојската Култура е нагласена доминацијата на мрежест и линеарен орнамент: „Керамиката е исклучително ретка при погтребувањата. Тоа се садови со кружно дно, мазни ѕидови, а исто така украсени со мрежи и линии“ [26]. Односно, доколку групата носители на R1a1-M17 во Сибир би можела да се префрли од техника на производство на гребенеста керамика на линеарна. Во [9], авторите навеле цитат според кој се случила депопулација се случила во Прибајкалие токму за епохата на Китојската Култура. „Од интерес за овој контекст е фактот дека анализата на неолитските гробишта на Бајкалскиот регион сугерира дека депопулацијата се случила во тој регион во текот на VI милениум BP (Mooder et al., 2006).
Познато е дека во Дњепар-Доњецката Култура (претходи на Културата на Линеарна керамика во Источна Европа) е забележана митохаплогрупата C, која не е типична за Источна Европа ни во Бронзената Доба, ниту сега, но е карактеристично за Сибир и Прибајкалие. Односно, хипотезата за движењето на технологијата на линеарна керамика од исток кон запад (по можност со нејзините носители) има право на постоење. Можеби врските оделе индиректно, преку Централна Азија, а во културната размена можело да учествува и дене-енисејскојазичното население.

https://oaji.net/articles/2017/679-1545780663.pdf

https://indo-european.eu/wp-content/uploads/2021/03/6-neolithic.jpg

 

[121314]

Претставниците на древното палео-сибирско население во североисточна Азија во периодот пред 10.000–3.000 години постепено биле заменети со генетски различни групи на неосибирско население кое се селело од териториите на Јужен Сибир и Бајкалскиот регион (Sikora et al., 2019). Приближно пред 3.000 години, опсегот на сродни древни палео-сибирски групи во североисточна Азија бил ограничен на териториите на Камчатка, Чукотка и Северно Приохотје. Со генетските и археолошките податоци, претпоставката за широката распространетост на древното палео-сибирско население, чија историја е поврзана со Берингија, одговара на резултатите од долгогодишните антрополошки студии на черепните комплекси на древните култури на Јакутија (Чикишева, 2016 г.).

Постоењето на древниот Палео-сибирски континуум ја објаснува лингвистичката сличност на Кетите и Атапасканите (Sikora et al., 2019). Според Дене-Енисејската хипотеза, енисејските јазици и јазицити на-дене се поврзани едни со други и припаѓаат на едно јазично семејство (Ruhlen, 1998; Vajda, 2010; 2018), што, сепак, не е прифатено од сите истражувачи (Campbell, 2011). Во меѓувреме, најблиската врска на геномот на античка единка од Дувани Јар, предок во однос на популацијата што придонела за генoфондот на Атапасканите, е пронајдена со геномите на говорителите на чукотско-камчатските јазици - Корјаци, Ителмени и Чукчи, што сугерира можна врска помеѓу јазиците на оваа група и јазиците на-дене.




Резултатите од научните истражувања во последниве години придонесоа за разбирање на хронологијата и главните патишта на навлегување на палеолитските популации во Америка (Hoffecker et al., 2016; Pedersen et al., 2016; Lesnek, 2018; Moreno-Mayar et al. ., 2018; Sikora et al., 2018). Според концептот, наречен „Берингов Застој“, човечкиот развој на Берингиската копнена маса започнал уште пред почетокот на последниот глацијален максимум (Tamm et al., 2007). Овој модел сугерира изолација на предците на Индијанците во Берингија за ~ 8.000 години (пред ~ 23.000-15.000 години) пред да започне миграцијата на југ на оваа популација (Raghavan et al., 2015). Присуството на изолирани и двосмислени археолошки докази за човечко присуство во Источна Берингија во периодот пред 14.500 години (Chlachula, 2012; Bourgeon, Burke, Higham, 2017) укажува на можноста оваа изолирана популација да се наоѓала во крајната Североисточна Азија. Според едно сценарио за населувањето на Америка, предците на домородните Американци пред ~ 15.000-14.000 години мигрирале во Источна Берингија (Алјаска), каде што се поделиле на две гранки - северна и јужна. Пред ~ 13.000 години нив ги следеле Древните Берингијци (види Сл. 1), кои се населиле на северозапад во Северна Америка (комплекс Денали) (Moreno-Mayar et al., 2018).

 

[121314]

Почетокот на епохата на Холоцен бил проследен со човековата адаптација на променливите услови на животната средина, приливот на нови популации и нивно населување низ Североисточна Азија. Во периодот пред ~11.000–10.000 Беринговата традиција го завршува своето постоење. Најголемиот културен феномен од Раниот Холоцен е Сумнагинската Култура ( пред 9.400–6.200 -14C / пред 10.800–7.200 ), која се проширува од долините на реките Алдан, Лена и Виљуи до Тајмир, островите на Источносибирското Море, бреговите на Беринговото и Охотското Море (Мочанов, 1977: 98-212; Диков, 1993; Слободин, 1999; Питулко, 2003: 108-122, Воробеј, 2007). Недостига континуитет помеѓу Сумнагинската традиција и претходните палеолитски култури во регионот (Мочанов, 1977: 241–253).

Ширењето на Сумнагинската Култура било придружено со формирање на нови локални варијанти на нејзините граници. Врз основа на материјали од раните холоценски индустрии на Колима, Горна Ингдигирка, Чукотка, Камчатка и Северно Приохотје, С.Б. Слободин ја идентификувал уолбинската традиција со еднострано и двострано обработени врвови на краевите на сечилата(Слободин, 2014). Питулко ги испитувал археолошките комплекси од Раниот Холоцен со наоди на копја со обработени врвови во рамките на уолбинските фации на Сумнагинската Суперкултура (Питулко, 2003: 111-112). Истовремени, материјалите од локалитетот Жохово и голем број локалитети во Чукотка биле идентификувани од него како арктичка варијанта на сумнагинската традиција, која постоела во опсег од пред 9.300–8.600 (Исто: 116–122). Во индустријата на локалитетот Жохов, идентификувани се низа три и тетраедрални бифацијални стрели, слични на врвовите од комплексите на групата локалитети Валбин (Girya, Lozovsky, 2014). Производи со слична морфологија, придружени со развиена технологија на сечилото, се евидентирани во комплексите на Камчатка стари од пред 8.500–7.100 (Диков, 1979: 106–115; Пономаренко, 2000: 29–45).

Российская археология :: Номер 3 :: Мезолитическая традиция черешковых пластинчатых наконечников Северо–Востока Азии

В статье представлен анализ и обобштајуштаја характеристика раннеголоценовој традиции пластинчатых черешковых наконечников Северо-Востока России, выделеннаја автором на основе открытых и исследованных им м

ras.jes.su

Резултатите од палеогенетската анализа на индивидуи од локацијата Жохово покажаа присуство на mtDNA хаплогрупите M и C4 (Lee et al., 2018). Една неодамнешна студија покажа дека суровините за производство на опсидијански алатки на островот Жоховo е донесен од околината на езерото Красноје, лоциран во југоисточниот дел на Чукотка на растојание од две илјади километри. Според авторите на студијата, древните жители на населбата можеле да поминат долги растојанија со помош на запрежни кучиња, чии останки биле пронајдени на островот (Pitulko et. al., 2019). Според Ј.А. Мочанов, сумнагинската традиција делувала како источна алка во синџирот на блиску поврзани ранохолоценски култури на Северна Евроазија (Мочанов, 1977:250).Тие допуштиле можност за ширење на Сумнагинската Култура на Алјаска, како резултат на што носителите на оваа традиција одиграа една од клучните улоги во формирањето на пра-ескимско-алеутското население (Исто: 255).

https://indo-european.eu/wp-content/uploads/2021/01/4-mesolithic-early.jpg

 

[121314]

Митохондријалните хаплогрупи A2a, A2b, D2a и D4b1a2a1a се ограничени во нивната распространетост на популациите на Северноамериканскиот Арктик, вклучувајќи ги и Атапасканите и населението на крајниот североисточен дел на Азија (Чукчи, Ескими, Корјаци). Овие хаплогрупи се потипични за Чукчите и Ескимите (на пример, D2a не беше пронајден кај Корјаците), што ги разликува домородните народи на Чукотка од другите сибирски популации - не само од Јукагирите, Нганасаните и Евените, туку и од Корјаците и Ителмените, кои се карактеризираат со поширок спектар на митохондријални хаплогрупи со различна возраст.



Хаплогрупата D2a, стара 5.600 ± 2.400 години (Behar et al., 2012), го означува појавувањето на предците на Палео-Ескимите на Американскиот Арктик. Возраста на супериорната група D2, која е од јужносибирско потекло, е приближно 12.000 ± 3.300 години, а возраста на следната група, D2a'b, која ги комбинира хаплогрупите D2a и D2b, е приближно 9.200 ± 3.000 години (Behar et al. ., 2012). Хаплотипот D2a'b, сродна со D2a, е пронајден кај индивидуа од Китојската Култура, пред ~6.200 во гробно место на езерото Ножиј во Забајкалие (Kılınç et al., 2018). Веројатно носители на хаплотипите D2a'b во периодот пред 9.000–6.000 се преселиле од Забајкалие на крајниот северо-источен дел на Сибир, а самата мутација што ја дефинира хаплогрупата D2a можела да се појави во Азија или од другата страна на Беринговиот Проток (сл. 2). Се верува дека жената основач на лозата D2a живеела пред 8.000 и 5.000 години. Така, миграцијата на предците на Палео-Ескимите на Алјаска би можела да се поврзе како со носителите на Сјалашката или Белкачинската Култура, така и со носителите на Сумнагинската Култура или блиски некерамички традиции, кои го пренеле хаплотипот на предците за D2a на Алјаска.

 

[121314]

Во периодот пред 4.250–2.800 14C (пред 4.900-3.000) Имијахташката културна заедница се распространува низ голем дел од Североисточна Азија (Федосеева, 1980; Кирјак, 1993; Питулко, 2003; Дјаконов, 2008). Во моментов се познати над 300 споменици од оваа традиција, чии главни обележувачки елементи вклучуваат керамички садови со вафелни отпечатоци, вретенести врвови на коскени стрелички, на вретено од коска, камени три-и тетраедрални, триаголни бифацијални шилци, правоаголни вметоци, подтриаголни завршни стругалки, брусени правоаголни тесли, повеќефасетни шила (Федосеева, 1980: 206–215).

Генезата на Имијахташката Култура е поврзана со нов бран на миграција, веројатно вклучувајќи претставници на различни етнички и јазични групи. Анализата на антрополошкиот материјал го открива монголоидниот морфолошки комплекс и сродноста кон Арктичките (Кистенев, 1986; Кашин, Калинина, 1997; Шпакова, 2001 година), Централноазиските (Гокман, Томтосова, 1992) и Бајкалски групи на антрополошки типови (Чикишева и др., 2017). Древните индивидуи од гробовите на Имијахтах Каменка II (пред ~ 3.800) и Помазкино III (пред ~ 3.300) припаѓале на mtDNA хаплогрупата C4b, од гробот Кердјуген (пред ~4.600) - на групата A12a mtDNA (Kılınç et al., 2018). Палеогенетската анализа на древните претставници на Белкачинската и Имијахташката Култура ја покажува нивната сродност со древните популации на Прибајкалие и современите Тубалари, додека за древните поединци од Забајкалие пронашле најголема сродност со современите Нганасани (Kılınç et al., 2018). Достапните археолошки и генетски податоци не ни дозволуваат директно да ги поврземе предците на Јукагирите со носителите на Имијахташката Култура или другите неолитски традиции на крајната Североисточна Азија (Гребењук, Федорченко, 2018).



Се претпоставува дека носителите на Имијахташката Култура придонеле за генофондот на Палео-Азијците од северот на Источен Сибир. Според резултатите од генетските студии, помеѓу Корјаците, Чукчите и Ескимите од една страна, и монголските, забајкалските и централноазиските популации од друга страна, е пронајдена врска преку Y-хромозомската хаплогрупа N-B197, која е стара ~ 4.600 години (Karmin et al., 2015; Ilumäe et al., 2016). Веројатно, нејзината старост укажува на самиот почеток на миграцијата на носителите на N-B197 на територијата на крајниот Североисточен Сибир. Нејзината подгрупа N-B202, обединувајќи ги модерните Корјаци, Чукчи и Ескими, настанала пред ~ 2.400 години. Интересно, супериорната хаплогрупа N-L392, стара ~ 5.000 години (Ilumäe et al., 2016), обединува говорители на широк спектар на јазици, вклучувајќи алтајски, уралски и индоевропски. Временскиот интервал покажува дека миграцијата на носителите на хаплогрупата N-B197 на територијата на крајниот Североисточен Сибир би можела да биде поврзана со ширењето на Имијахташката Култура, во орбита на влијание на која предците на северо-источните Палео-Азијци би можеле да добијат преку генетски придонес преку машката линија и да претрпат јазично влијание.

https://www.cell.com/cms/10.1016/j.ajhg.2016.05.025/attachment/a3b91fe9-e6b7-41ba-abbc-01f6b7f3e299/mmc1

ИМИЈАХТАШКА КУЛТУРА. Била широко распространето во сливот на Лена, поединечни споменици на Охотското крајбрежје, во Тајмир. Заполарје, Евенкија. Истакната од Ј.А. Мочанов. Главни споменици: локалитети Имијахтах, Белкачи I (III слој), Сумнагин I (VI-VIII слоеви).

Имијахташката Култура датира од Доцниот Неолит - Рано Бронзено Време. Низа радиојаглеродни датуми и наоди на бронзени предмети, како и бронзена леарница, во Тајмир (Абилаак I) сугерираат дека културата постоела во текот на вториот милениум п.н.е. Носителите на културата веројатно живееле во надземни градби како шатори со камини и огништа, за чија изградба бил користен камен. Погребните споменици се претставени со индивидуални погребувања и мали гробници. Во гробиштата Чучур-Муран се прегледани 6 гробови со 18 скелети. Погребувањата се одвивале во плитки гробови. Зачестени се колективните погребувања. Мртвите лежеле на грб во испружена положба, со нозете по течението на реката. Гробните предмети се претставени со оружје и покуќнина од камен и коска. Во Покровскиот гроб, забележано е спалување во гробот. Во оваа гробница, покрај предмети од камен и коска, пронајдени се дрвени врвови од стрели и дршки од стрели, како и вметнат врв од копје. Во погребите на Букачан, заедно со приборот за домаќинство од камен и коска, пронајдени се бакарни плочи кои служеле како украс за облека. „Керамички селанец“, „Ангарски брзаци“) во романтичен дух ја опишува сибирската природа и животот на населението. Локалните историски есеи и патеписибелешки содржат реални карактеристики на природата и поднебјето. Имијахташката Култура е претставена со садови со кружно дно со сферични, митровидни и параболоидни форми. Како додаток во тестото за керамика се користеле животински влакна. За време на обликувањето, површината на садот била изударана со посебен чекан, кој имал тенки, нормално лоцирани засеци, како резултат на што на површината на садот останувале отпечатоци во форма на подквадратни вдлабнатини, наречени „вафелни“ орнаменти. Обрачот на садот бил нагласен со појас од јамички. Некои садови биле украсени со резбани орнаменти.

Камениот инвентар вклучувал различни добро изработени алатки на снегулки и сечила слични на нож. Последните се користеле за правење секачи и вметоци. Обработените јадра се користеле за изработка на повеќеслојни секачи и дупчалки. Меѓу алатите најбројни се стругалките, главно подтриаголен облик, ножевите, сложените ножеви, шилата и сл. Оружје: листолики стрели и врвови од копја, понекогаш со изразена дршка, врвови од стрели со различни форми, меѓу кои и многубројните т.н. турпиести. Има брусени тесли, длета, камени турпии и абразиви. Коскените алатки се претставени со основи за комбинирани алатки, игли, шила, ретушери и врвови од стрели во облик на вретено. Меѓу бронзените предмети се издвојуваат келтите и украсите во вид на плочки. Како украси се користеле полирани прстени од жад и пирсинзи од школки. Носителите на Имијахташката Култура се занимавале со лов и риболов. Главните животни за лов биле лос, ирвас, мечка и срна.

Ымыяхтахская культура // «Историческая энциклопедия Сибири» (2009)

ЫМЫјаХТАХСКАја КУЛЬТУРА. Была распространена в бассејне Лены, отдельные памјатники на Охотском побережье, в Тајмыр. Заполјарье, Эвенкии. Выделена Ју.А. Мочановым. Основные памјатники: стојанки Ымыјахтах, Бел

irkipedia.ru

https://indo-european.eu/wp-content/uploads/2021/03/12-bronze-age-early.jpg

 

[121314]

Културните врски на населението од Источна Европа, Урал и Источен Сибир во Неолитот биле забележани и порано (Симченко, 1976; Головњов, 2009). Кистенев ја нагласува сличноста на погребните обреди и гробните предмети на неолитскиот гроб Родинка на Долна Колима (пред 3.500) со гробиштата Оленеостровски во Карелија (пред 8.500–7.600). (Кистенев, 1992). Со генетска анализа на антрополошките материјали од гробиштата на островот Бољшој Олениј (пред 3.500) утврдено е дека сибирската генетска компонента во генофондот на закопаните луѓе преовладува над европската (Der Sarkissian et al., 2013). Според истражувачите, еден поединец од оваа гробница е поврзан со Имијахташката Култура. Некои автори ја нагласуваат улогата на Источен Сибир во навлегувањето на традицијата на вафелна керамика во Северна Феноскандија (Карпелан, 1982; Хлобистин, 1998). Сето ова ни овозможува да судиме за присуството на културни контакти и миграции во циркумполарната зона на Евроазија, кои се одвивале и од запад кон исток и во спротивна насока.

Пред 3300–2400 14C (пред 3.600–2.600) Бронзеното Доба започнува во поголемиот дел од Североисточен Сибир, Имијахташката Култура е заменета со Уст-Милската Култура. Истовремено, радиојаглеродното датирање на некои споменици на Имијахташката Култура од Арктикот укажуваа на нивнот постоење во време кога културите на Бронзеното и Раното Железно Време веќе се развивале во главниот дел на Јакутија (Алексеев, Дјаконов, 2009). Како што забележуваат истражувачите, во Раното Железно Време, се интензивирале културните врски меѓу Јакутија и Приамурје (Алексеев, 1996; Дјаконов, 2017).



На територијата на Чукотка, Н.Н. Диков ги идентификувал блиските Северно-Чукотска Култура од Доцниот Неолит и Уст-Белската Култура од неразвиеното Бронзено Доба, која веројатно постоела во интервалот пред 2920–2760 14С (пред 3200-2800 ) (Диков, 1979: 134-161; Зеленскаја, 2017). В.В. Питулко верувал дека овие култури ја претставуваат „источночукотската варијанта“ на имијахташката традиција (Питулко, 2003: 132). С. Б. Слободин го поткрепува гледиштето според кое тие настанале на локална неолитска основа, усвојувајќи некои карактеристики на материјалната култура на имијахташката традиција (Слободин, 2012:120–121). Веројатно, единствениот Чукчи-Камчатски некерамички културен регион, кој го спомнал Н.Н. Диков, би можел да послужи како локална основа (Диков, 1979: 133). Областа на распространетост на Северно-Чукотската Култура ја вклучувала тундрата на Северна Чукотка во непосредна близина на Северниот Леден Океан, а Уст-Белската Култура ги вклучувала појужните шумско-тундриски предели на регионот. Веројатно влијанието на Северно-Чукотската Култура се проширило до Горна Колима (Слободин, 2012). Носителите на овие културни традиции се занимавале со лов на елени; етнички тие се поврзани со предците на Чукчите, како што укажуваат и топонимскитe податоци (Бурикин, 2001; Бурикин, 2002). Н.Н. ги забележал јужносибирското потекло на бронзата од спомениците на Уст-Белската Кулура, сличноста на камените ритуални структури на Нганасаните во Тајмир со карасучките и уст-белските и аналогиите помеѓу Пегтимелските и Горно-Енисејските петроглифи ( Диков, 1979: 159–160).

https://indo-european.eu/wp-content/uploads/2021/05/15-iron-age-early.jpg

 

[121314]

Формирањето на специјализираната култура на морски ловци карактеристични за Палео-Ескимите се случило на американскиот континент. Палео-Ескимските археолошки култури се поврзани со развојот на „Арктичката традиција на мали алатки“ во Северна Америка и ги вклучуваат комплексот Денби-Флинт, населбите на древните китоловни култури на 'ртот Крузенштерн, културите Чорис, Нортон и Ипиутак на Алјаска, културите Saqqaq, Independence, Pre-Dorset и Dorset во Канадскиот Арктик и Гренланд, како и палео-ескимските споменици на Чукотка.

Палео-ескимската културна традиција на Чукотка е претставена со локацијата на Ѓаволскиот Ров на островот Врангел (пред 3,300–2,850 14C / пред 3,500–2,900 години) и населбата Уненен (пред 3,300–2,900 14C / пред 3.500-3.000 години) (Диков, 1977: 210–212; Герасимов, Гирја, Тихонов, 2003; Гушев, 2014). Општиот изглед на камената индустрија, откривањето на ротирачкиот врв на харпун со една дупка со отворено гнездо и едната страна на мамузата му овозможиле на Н.Н. Диков да му го припише комплексот на островот Врангел на спомениците на палеоескимскиот круг (Диков, 1979). Остатоци од живеалишта не биле идентификувани на локацијата на Ѓаволскиот Ров, но евидентирани се правоаголни огништа и јами за отпадоци со остатоци од фауна од морски цицачи, поларни мечки и птици. Според истражувачите, тоа бил привремен сезонски камп на морски ловци кои пристигнале од азискиот брег на Чукотското Море, каде што сè уште не можеле да бидат лоцирани постојани палео-ескимски населби. T. С. Teин го поврзува потеклото на овој споменик со директна миграција од Северна Америка и Гренланд (Tein, 1979). Според Р. Акерман, локалитетот на островот Врангел и населбата на 'ртот Крузенштерн на Алјаска (1150–850 п.н.е.) се културно поврзани и се резултат на палео-ескимското влијание од Канадскиот Арктик (Ackerman, 1988; C. Darwent, J. Darwent, 2016).



Населбата Уненен се наоѓа на јужниот крај на полуостровот Чукотка (Гусев, 2014). Камениот инвентар на оваа локација открива аналогии во Пред-Дорсетската и Дорсетската Култура на Канадскиот Арктик, како и во древната китоловна култура. Пронајдените врвови от ротирачки харпуни се идентични со производите од овој тип од културата Independence и локалитетите на островот Врангел. Назабени врвови од харпун од алеутскиот тип, фаунски остатоци од китови и перконоги, уникатно откритие на кљова од морж со гравури на сцени од лов на китови, ритуални предмети и високоуметнички производи направени од кљови на морж, рогови, дрва, коски и кожа од кит, го потврдуваат постоењето на високо развиена морска ловечка индустрија во Чукотка веќе во втората половина на II милениум п.н.е. С.В.Гусев ја припишува населбата Уненен на древната китоловна култура, сугерирајќи го културното и геохронолошкото единство на овој споменик со локалитетот на Ѓаволскиот Ров, населбата на 'ртот Крузенштерн и долахтинските локалитети јужно од Анадирскиот Залив (Гусев, 2014).

Појавата на палео-ескимската традиција во Североисточна Азија треба да се поврзе со проширувањето во зоната на Беринговиот Проток на палео-ескимските групи на Канадскиот Арктик и Гренланд, чиј активен развој започнал најмалку илјада години порано, пред ~ 4.500 години. Достапните податоци покажуваат дека пред ~3.500 години, палео-ескимската традиција стигнала до полуостровот Чукотка (населбата Уненен) а локалитетот на островот Врангел најверојатно постоел пред ~ 2.900 години (сл. 3) (Питулко, 2003).





















АРКТИЧКА КУЛТУРА

Култура на Aрктичката традиција на мали алатки.
Исто така, Додорсетска Култура во Источниот Арктик.
Датирање: 40--20 века п.н.е.
Северна Алјаска, бреговите на Беринговото Море.
Таа брзо ја преминала арктичката територија на Северна Америка и стигнала до Гренланд.
Културата го добила своето име поради малата големина на нејзините алатки.
Опстанокот на луѓето од културата се засновало на крајбрежен риболов и морски лов.
Корените на културата потекнуваат од азиската палеоарктичка традиција.
Арктичката традиција на мали алатки претставува заедничка арктичка култура и е доказ за последното пристигнување на луѓе од Азија во Северна Америка.
Тоа биле племиња на Инуити и Ескими, најблиски до азискиот тип од сите северноамерикански племиња.