Кајгана експертиза vs германската економија.
Германската (севкупно европската) индустрија ќе преживее и ќе остане компетитивна, без грижи. Предноста на европската индустрија не е ниската цена на енергенси, туку огромниот домашен пазар на ЕУ (втор најголем по способност за апсорпција), заштитен со протекционистички политики и огромни бариери за влез и нејзината софистицираност, тоа што се високо на глобалниот ланец на додадена вредност. Додека германската индустрија ја има ексклузивата на внатрешниот пазар на ЕУ и непопречен пристап до северноамериканскиот и кинескиот пазар, што не е изгледно дека ќе се смени во иднина, they will be fine. Германската економија не живее од индустрии на инпути, со ниски маржи, кои се профитабилни единствено ради обем, туку од високо софистицирани, капитално-интензивни индустрии, кои ги доминираат. Во такви пазари тешко се влага и тешко се создаваат супститути.
Плус, трошоци за енергенси не се make it or break it елемент за определена индустрија. Не се главна ставка на фиксни трошоци, ни ставка што комплетно детерминира трошоци на производство. Во последните 30-40 години, најбитни се трошоците за човечки капитал и имплементирана технологија на производство. Затоа што, цените на сите commodities како инпути во производство се формираат на глобални берзи и тоа ни зависи од руската економија, ни Русија некогаш ќе може да го смени. Јапонија и Кореја немаат пристап до ефтина енергија, па пак имаат фантастични индустрии.
Западните економии имаат преживеано и полошо од ова. Нафтената криза во 70ите на минатиот век, беа многу посериозен шок на страната на понудата на енергенси, па Европа и САД се приспособија. Такви шокови создаваат инфлациски притисоци во една економија, тоа е сигурно, ама не е крај на светот ни ја детерминираат долгорочната иднина на еден регион. А Русија е само еден добавувач. ЕУ има опции за да го ублажат шокот и да ја премостат зависноста од руски енергенси на долг рок. Добар дел од нив политички тешки за голтање, ама опции во секој случај. Нормализирање на односи со Венецуела и Иран, за нивната нафта да почне да тече, нуклеарана енергија, лнг терминали, обновливи извори, па дури и прљава енергија, ако дојде до нож до коска.
Moot point е ова, економијата на ЕУ нема да пропадне, ни ќе стане некомпетитивна затоа што ќе плаќа повеќе за енергенси, или затоа што ќе изгуби пристап до руски енергенси. Само ќе и треба време да се приспособи.
Такви анализи, малку личат на проектирање желби за реваншизам кон Западот. Секогаш ЕУ се заебува и пропаѓа, после секој потег на нивни геополитички противници.
ЕУ неминовно ќе губи на релативна (економска) моќ, во однос на државите од Далечен исток (Кина и Индија на прво место), ама тоа нема никаква врска со руските енергенси и цената што ја плаќаат за енергија.
Смешно е малку, ЕУ секогаш се портретира како главен губитник во економска смисла, а Русија секогаш располага со некоја макроекономска магија и секој проблем го надминува со неколку трикови.
Главни губитници од оваа војна, во економска смисла, се очигледно Украина и Русија. Русија има проблеми со огромна инфлација, на огромни каматни стапки, веројатно ја чека рецесија од околу 10%, има уништен пазар на капитал на долг рок, контроли на капитал како да се сред финансиска криза и сет на санкции спрема неа со кој не се соочила ниту една држава досега. Украина не ни мора да се коментира, руина е моментално. Колку подолго трае војната, толку повеќе ќе личи на европска Сирија.
odlicen post i analiza. imam nekolku komentari od moja gledna tocka.
industrija - kolku i da ne gi sakam svabite, se si e na mesto. industrijata i ekonomijata im se megju najkonkurentnite vo svetot, i bas kako so naglasi
vo sofisticirani high-end proizvodi.
ne se soglasuvam so delot okolu vlijanie na cena na energens. da ne baram izvori, vo finalna cena na sekoj produkt (od svirce do mercedes)
ucestvuva cena na energensot. generalno e zemeno 1/3 od cenata na proizvod odi na energens, a ima industrii/proizvodi kade odi do 70%.
tocno deka cenite se formirani na globalna berza (market equilibrium, supply-demand a u), ama bas vo momentov se gleda koga zapnaa OPEC zemjite
da drzat niska proizvodna stapka (low supply), kako se drzi naftata nad 100$ po barel.
berza i market se super ekonomski alatki, ama vo knigite i priracnicite ne pisuva so se vlijae na nivnata dinamika (geostrateski interesi).
tocno e deka Japonija i Korea plakjaat megju najskapite energensi (posebno Japonija za LNG gas posto e zemja so golem broj ostrovi,
i samata geografija ne dozvoluva tehnicki resenija kako vo kontinentalna Evropa).
ne e bas najidealna sporedbata so 70tite. ako pamtam dobro, arapskite zemji namalija/stopiraa izvoz na nafta poradi podrska od zapadna Evropa kon Izrael?
na baza na toa iskustvo, eden ton simulacii/proekcii (forecasting n scenarios) se praveni posebno vo zapadna Evropa, i moze da se dobie dosta cista slika
koi se opciite za snabduvanje so energensi i nivni efekti - pozitivni i negativni.
sekoja nafta od razlicni regioni e razlicna (vo odredena mera vo odredeni parametri), pa najcesto rafinerii i seta infrastruktura e gradena na baza na doverba i dolgorocni odnosi kupuvac-dobavuvac.
ne e sporno deka mozat da izgradat LNG terminali i red drugi raboti - vo period od 5-10 godini, ne ovaa i narednata.
toa e sosema nepotrebno dupliranje na kapacitet - imas doma parno na peleti da receme, dovolno za zimoto,
i vikas aj kje kupam i toplotna pumpa so ist kapacitet za cela kukja, neka ima, kje se najde.
odlicna poenta deka alternativite se politicki teski za goltanje. embargo kon Rusija opravduvaat od agresija/invazija kako i da go definiraat.
pa nema zemja vo OPEC bez krv i konflikt vo pobliskata istorija. ne ja gledam poentata ...
nikade ne sum pisal deka bi propadnala EU ekonomija, ama fakt e deka problemite se se pobrojni i pokrupni.
namesto EU da razviva/podobruva ekonomija/industrija, se opravuva so begalci (pak), sankcii, i vrtenje vo krug i gazenje vrz
celiot napor koj e vlozen vo energetika i ekologija, posledni 20 godini. posto sme na tema ekonomija, da ne go naglasuvam faktot
so bukvalno sloboda na govor (sprotivno mislenje) e svedeno na minimum.
da propadne ne, ama bi rekol deka zagarantirano odi vo seriozna nadolna linija. mozebi nema da se vidi direktno vo indikatorite
koi gi gledame najcesto, ama kvalitetot na zivot za sekoj eden vo EU e namalen.
ne sum zapoznat najdobro so Ruska ekonomija, ne bi komentiral mnogu. golem del od priliv vo budzet e od prodazba na energensi, metali i voena oprema. po konfliktov ne gledam kako niedno od tie bi se namalilo, a cenite se sky-high na se. Ukraina kako Evropska Sirija verojatno e najdobar opis na sostojbata.
kanal5.com.mk
) ... Изигравање ној ви е добра стратегија, ама џабе.
. Ја па мислев оти се неспособни, неконкурентни, затоа вовеле протекционистички мерки, за одредена каста да се богати, а тоа да ти било предност 
