Различни критики и сфаќања има за овој филм, и нема универзален одговор и заклучок како на психолошки трилер.
Според мене гледањата треба да бидат фокусирани на обидите и идеите на Кјубрик. Од сите примеси на наука, филозофија, религија,технологија, мистицизам, симболика, оваа е се освен филм за вселената и "дали сме сами" муабетот.
Тематиката што ја обработува е споредна на идејата која ја има за цел режисерот да ја објасни, а тоа е Еволуцијата.
Конкретно има две етапи кои се отсликуваат завршни состојби и секоја одделно е чекор кон нова фаза на постоење.
Монолитот е клучот на целата приказна. У глобала е сфатен како инструмент на некоја напредна (или напредна)цивилизација која го користи да го "еволуира" на најпрост начин постојниот "поредок".
Во првата етапа, присуството на монолитот и неговата "комуникација"- влијание на приматите, поттикнува параноја преку чиј притисок се откриваат нови методи и нови начини на делување а тоа само по себе ствара нов поредок. Коската и нејзината нова намена става крај на претходниот круг, и отпочнува нов. Преку насилство до ново уредување, нешто покасно ќе стане слика, редовна дефиниција и потреба за напредок.
Во свет разурнат од насилство(нуклеарна војна), исто и луѓето како транзиција од приматите се во завршна фаза, па монолитот одново "комуницира". На оваа етапа и претходи борбата на човекот со технологијата, преку создавање на AI(ХАЛ) која развива самосвест и која очекувано го детектира човекот како грешка/мана на еволуцијата кој во ваква форма и состојба, е неспособен да еволуира правилно и навремено. Тука е претставена борбата со ХАЛ во која Боумен успева, па следи третиот момент во кој Кјубрик комплетно импровизира. Конфузната одисеја на Боумен.
Според мене прекомплицирано е да бидеш свесен и да имаш претстава за било каков распоред на настани, визуелизација или сфаќање на напредна футуристичка состојба за каква Кјубрик пробува да даде претстава.
Од тука, главната интерпретација на новата одисеја кон наредната фаза, беше "учењето" на Боумен преку изучување на самиот себе, со забрзан приказ на главните етапи од неговиот живот. Моментот кога умира во креветот во неговата човекова форма е моментот кога се појавува монолитот во собата. Неговото ново раѓање е нова транзиција кон наредно битие кое е во форма на starchild(фетус) кој орбитира околу планетата.
Од интерпретацијата на книгата Starchild-от ќе проба да ги измени начините на делување и односите на луѓето помеѓу себе на земјата, со тоа и да ги спреми за нареден чекор во еволуцијата, нова одисеја.