Знам, Synthpop и Trip Hop се премногу хипстерски. Ајде да видиме каде ќе не одведе еден далеку по-mainstream правец во музиката (колку и да не го сакам, и колку и да се обидувам да не го сметам за музика, туку за шунд од највисок ранг, Турбо-фолкот е музички (под-)правец, кој во класификацијата на AllMusic за која веќе зборував, е класифициран како поджанр на Eurodance музиката, заедно со неговите братчиња и сестрички - Bubblegum Dance, Eurotrance и Italo-Dance).
За појавата на Турбо-фолкот сите по нешто знаеме: потеклото му е во Србија, но иако е генерално поврзуван со изведувачи од Србија, забележува огромна популарност и во Босна и Херцеговина, Словенија, Хрватска, Македонија, Албанија, Бугарија, Турција и Црна Гора. Турбо-фолкот е всушност категоризиран како мешавина на Фолк и Dance, со Eurodance и/или Pop елементи. Слични стилови, независни од него се имаат развиено и во другите балкански држави: Skiladiko и Laiko во Грција, Manele во Романија, Tallava во Албанија, Arabesque во Турција и Chalga и Pop-Folk во Бугарија.
Терминот Турбо-фолк е креација на црногорскиот музичар Рамбо Амадеус кој е првиот кој го вовел во употреба за да ја опише музиката која полека почнувала да се раѓа во последните години од постоењето на поранешна Југославија. (Значи да заклучиме - целата онаа новокомпонирана музика која се појавувала во поранешна Југославија пред 1985 година, де факто не е и не може да биде Турбо-фолк). Рамбо Амадеус можне живописно дал и дефиниција за (под-)правецот:
„Турбо-фолкот не е музика, туку какофонија на сите вкусови и мириси поврзани во една звучна промаја која има задача да ги задоволи најшироките вкусови и најниските страсти.“
Реков - потеклото на Турбо-фолкот е во таканаречената „Новокомпонована музика“ (македонски: новокомпонирана) од периодот пред 1985. Во тоа време (пред 1985) пристапот кон музиката од страна на авторите и изведувачите бил далеку поразличен - се користеле исклучиво хармоники и кларинети за музицирање, а тектовите на песните биле љубовни (речиси без исклучок). Како најпознати изведувачи на Новокомпонована музика, се спомнуваат: Шабан Шаулиќ, Тома Здравковиќ и Силвана Арменулиќ. Значи - уште еднаш да напоменам:
примерот подолу НЕ Е и НЕ МОЖЕ ДА БИДЕ карактеризиран како Турбо-фолк!
Подоцна, во почетокот на ’80-тите се појавуваат изведувачи како Лепа Брена, Весна Змијанац и Драгана Мирковиќ, чија музика не е се уште Турбо-фолк, но со се позачестената употреба на поп елементи, ориентална музика и други жанрови, истите го пробиваат патот кон конечното оформување на „омразениот“ (под-)правец.
Вистинскиот почеток на Турбо-фолкот е со комерцијалниот успех на пејачи кои на традиционалната српска фолк мелодија почнале со додавање на бесмислени текстови (пр. „Чачак, Чачак“ и „Миле воли диско“ на Лепа Брена).
Во периодот по распадот на поранешна Југославија (1991-1994) музиката во Србија се карактеризира со значајна промена на тематиката на текстовите: хедонизмот и патриотизмот (со политичка конотација, но најчесто имплицитно) стануваат најзастапени теми. Таков пример е „Не може нам нико ништа“ на Митар Мириќ кој позади приказната за пар чија љубов преживува се и сешто крие имплицитна порака славејќи ја српската изолација во тој период.
За вистински почеток на феноменот наречен Турбо-фолк, сепак се смета песната на Иван Гавриловиќ, „200 на сат“. Истиот ден кога песната е за прв пат пуштена на белградската телевизија Палма, веднаш по неа е пуштена песната „Гори море, топе се планине“ на Жељко Шашиќ. Овој момент, кој го нарекуваат манифест на Турбо-фолкот, се смета за официјалниот почеток на оваа музика, а овие две песни се официјално -
првите 2 Турбо фолк песни.
Набргу стилот го прифаќаат редица нови, и некои веќе оформени „ѕвезди“ како: Цеца, Мира Шкориќ, Снежана Бабиќ-Снеки, Драгана Мирковиќ, кои освен музиката, ги поврзува уште едно нешто - кратките здолништа и покажувањето нозе.
Турбо-фолкот многу наликува и на грчката Laiko музика, и на турската Arabesque, и на музиката на српските брас-бендови, но поодделни композиции можат и комплетно да се класифицираат како Eurodance или дури и Rock and Roll. Единствените разлики меѓу сите овие правци и Турбо-фолкот лежат во визуелната презентација (донесени со експлицитна сексуалност од изведувач(к)и со полуголи тела), во вокалната интерпретација и во текстовите (банални љубовни приказни и предвидливи текстови). Друг тренд кој се прати кај Турбо-фолк музичарите е „крадењето“ на мелодии од соседните земји, па така никој не е изненаден ако една иста песна, во ист или различен аранжман, потпишана од различни автори ја чуеме во Србија по појавувањето во Грција претходно (да речеме), дури и ако оригиналната песна не е Турбо-фолк или некој од правците слични на Турбо-фолкот од соседните држави. Еве еден таков пример:
ОРИГИНАЛ:
УКРАДЕНО:
Иако паралелно со развојот на Турбо-фолк музиката, генерација музичари се обидуваат да го негуваат фолкот (Лепа Лукиќ, Халид Бешлиќ, Харис Џиновиќ и др.), понекогаш е многу тешко да се направи дистинкција помеѓу нив, па затоа обично ги ставаат во ист кош. Постои и таква теорија дека Турбо-фолкот не е посебен правец, ни под-правец, туку само логичен развој на Фолк музиката која се разликува низ генерациите. Истите веруваат дека логично - по трендот за постепено фокусирање кон визуелното, во одредена точка од иднината Фолк музичарите целосно ќе ја занемарат музиката и текстовите, зошто тогаш единствено важен ќе им биде само изгледот. Ако! Не е лошо понекогаш да се изгледа некое вакво видео. Само предупредување за тие со слаб желудник: стиснете MUTE пред PLAY.
?
