Македонскиот грб се наоѓа во две линии на извори: едната е во илирските грбовници, а втората е во стематографиите кои се надоврзуваат на европските грбовници.
Илирските грбовници се ракописни грбовници кои првенствено се колекција на семејни грбови, кои се преписи од еден прото-илирски грбовник. Во нив се наоѓа и фантастичниот грб на Стефан Немања (со алузија на Цар Душан) кој е доминионски грб (грб составен од грбовите на земјите со кои владее) во кој се наоѓа и Македонскиот грб Златен лав на црвено поле (атрибутите на лавот: круна и двојна опашка, се развиваат со понатамошните преписи).
Прото-илирскиот грбовник е направен со цел да послужи како доказ најнапред на Педро Охмучевич, а подоцна и на други семејства чии грбови се во тој грбовник, за да добијат потврди за благородништво во Шпанија, Венеција, Дубровник итн. Во него земските грбови се само споредна категорија. Првичната категорија се грбовите на семејства кои во најголем дел се од околината на Херцеговина и Далмација, токму од каде биле и семејстваат на предците на Охмучевич.
Илирските грбовници се препишувани рачно еден по еден, и се чувани во манастири, приватни колекции и како такви недостапни за јавноста. Првпат се обеделоденети од страна на Матковски во една негова статија од 1969 година и подоцна во 1970 објавени во веќе познатата книга Грбовите на Македонија.
До објавувањето на книгата на Матковски и на Златниот лав на Црвена основа (1970), за Грб на Македонија е познат само грбот на Стематографиите!
Стематографиите се каталози на земски грбови, без присутво на лични грбови. Тие се печатени во многу изданија и достапни на многумина. Во Стематографиите грбот на Македонија е Црвен лав на златно поле. Тие се надоврзуваат на европските грбовници, без потреба, како што е случајот со Илирските грбовници, да измислуваат грбови.
Македонскиот грб во Стематографиите е преземен од припишаниот грб на Александар Велики од европските грбовници, како оној на Жером де Бара (првото издание од 1572), понатаму од Жан Робен. Истиот мотив се среќава и во многу други илустрации од еден век порано.
Да сумираме во едната линија на грбовници, почнувајќи од 1481 година, грбот на Македонија, како златен лав на црвено поле, се наоѓа во разни извори на печатени дела, значи дела кои циркулираат многу и дела од меѓусебно не поврзани автори.
Илирската линија, Златен лав, се ретки преписи на еден грбовник со семејни грбови, кои се чувани во приватни архиви и манастири и недостапни за јавноста, во Македонија се до 1970 година.
Матковски, веројатно затоа што му биле познати највеќе илирските грбовници, го форсирал Златниот лав на црвена основа, иако во неговата книга, кога опишува каде се се наоѓа македонскиот грб, 15 се златни лава а 13 со црвени!
Е сега бидејќи европските грбовници не му биле познати, а не можел да си ги објасни стематографиите, се одлучил да даде едно објаснување, дека наводно Витезович, еден хералдичар пар екселанс, незнаејќи го значењето на боите во хералдиката, ги сечел сликичките од друг грбовник и ги залепил погрешно! Таа идеја од неговата книга веќе 40 години се пласира кај нас.
Но, самиот Витезович, во вториот дел на книгата пишува:
BULGARIA, sulvo coronatoque Leone in campo rubeo armature. In quodam manuscript reperi, Leonem rubum super aureo campo; qui Macedoniae censetur…
БУГАРИЈА сака крунисан лав на црвен штит. Во некој ракопис е Црвен лав на златно поле, кој е на Македонија.
Витезович јасно кажува дека е свесен дека во други ракописи(илирските е запишано поинаку) но тој јасно кажува дека грбот на Македонија е Црвен лав на златно поле, и дека во никој случај не е можна забуна со сечкање сликички.
ЗАЛКУЧОК
Македонскиот грб, несомнено се јавува во две линии, илирската Златен лав на црвено поле, од 1595 до некаде 1740, и друга од европските грбовници преку Стематографиите од 1481 па понатаму.
Линијата на стематографиите има донесено огромно практично значење, од разловечкото востание станува симбол кој реално ја преставува нишката на идејата за македонска посебна држава која ќе се оствари дури во 1943 година.
Дали црвениот лав на златно поле е грб на Бугарија или Албанија?
Под влијание на книгата на Матковски и тезата која ја застапува дека Македонија секогаш имала грб Златен Лав на црвен штит и дека сите други извори кои покажуваат поинаку се фласификат, кај нас се роди идејата дека црвениот лав на златна основа е несомнено Бугарски.
Бугарија со Трновскиот устав од 1879 година за државен грб го зема грбот од стематографијата на Жефарович, златен лав на црвено поле, и како таков е грб на Бугарија до ден денес. Во перидот на социјализмот, златниот лав е ставен на сино поле.
Бугарија и бугарите, во никој случај не го користела и не постои чувство или јавна перцепција дека Црвениот лав на златен штит е нивен симбол. Напротив, тие силно ја подржуваат тенденцијата Македонија исто да го земе златниот лав на црвено поле, со што, конечно, самите ќе докажеме дека ние сме еден народ и една држава. Аргументацијата за тоа дека двете опашки ќе направат разлика има два проблеми. Прво, од многуте илирските грбовници, само на три е со двојна опашка а на другите е со единечна. А второ разликата за двојната опашка ќе помине истотака како што помина прашањето за опашката на коњот нагоре или надолу во спорот за грбовите на Белорусија и Литванија
Златен лав на црвена основа е основен грб на кој е преставен најраспространетиот херладички симбол. Така оваа комбинација ја имаат стотици семејства, градови, територии итн. Сличноста на Грбот на Македонија со грбот на Драч во никој случај не дава причинско- последична врска. Веројатно кога ке се усвои овиј грб, сите општини и еден куп поединци ке го сакаат на својот грб.
).
