KRATOK VOVED
Boris Sarafov e eden od trojcata organizatori na Ilindenskoto vostanie. Bil i vo vrvot na centralniot komitet i vo vrhovistichkiot, pomagach na Solunskite atentatori itn. Vo Evropa e poznat kako glaven predvodnik na Makedonskoto nacionalno dvizenje.
Ugledot na Sarafov megu Makedoncite bil tolku golem, sto vo 1902 godina pocnalo da se zboruva deka toj ke bide idniot knez na avtonomna Makedonija.
Vo 1903 godina Sarafov dal izjava za zasebnosta na makedonskiot jazik vo odnos na srpskiot i na bugarskiot. Boris Sarafov, istata godina, finansiski go pomognal i izleguvanjeto na poznatata Makedonska krvava svadba od Vojdan Cernodrinski, a go organiziral i nejzinoto izveduvanje vo Sofija.
MISIRKOV DO NEBESI GO KREVAL BORIS SARAFOV
Aleksandar DONSKI
- I solunskite atentatori so voshit gledale vo Boris Sarafov, za kogo vo Evropa ve}e po~nalo da se zboruva deka }e bide idniot knez na avtonomna Makedonija!
- Zosto vo nasata posiroka javnost se kriese deka eden od najgolemite makedonski nacionalni dejci Krste Misirkov do nebesi go kreval Sarafov i tvrdel deka Sarafov bil idol na makedonskiot narod i golem makedosnki nacionalen borec!?
Malku e poznato vo nasata javnost deka Sarafov ne samo sto se zalagal za zasebna makedonska nacija, tuku se zalagal i za zaseben makedonski literaturen jazik. Od Boris Sarafov bile voshiteni i poznatite solunski atentatori cij glaven finansier za nivnite akcii bil tokmu toj. Poznat e negoviot prilog od 10.000 zlatni levovi na Orce Popjordanov za akciite na gemidziite, za koj negovite protivnici na kongresot na VK, zestoko go napadnale.
Za da ne gi izdade gemidziite t.e. za da ne se doznae deka parite se kaj niv, Sarafov napravil nesto sto retko koj bi go napravil. Toj javno, pred kongresot, za da ne stigne informacijata za podgotovkata na gemidziskite akcii do turskata vlast, se ponizil samiot sebe i si go ponizil svojot avtoritet, izjavuvajki deka parite gi potrosil so nekoja lesna zena. Vakviot gest gi voodusevil gemidziite. Pavel Shatev za ova pisuva:
"Ne samo Orce Popjordanov, tuku i site ostanati gemixii se cuvstvuvavme moralno zadolzeni kon Boris Sarafov ne samo poradi materijalnata pomos sto ni ja davase i golemata doverba sto (posebno Orce, no i drugite) ja imavme vo nego, tuku i poradi onoj gest sto go napravi za vreme na kongresot na VK koga mu pobaraa otcet za dadenata ni suma ..... Vo nasite oci Boris Sarafov se izvisuvase daleku nad site ostanati vodaci od koi nikoj ne bi go storil toa, sto go stori toj - da si go potkopa sopstveniot avtoritet ..... Za taa negova postapka Sarafov ostana blagosloven od site nas."
Znaci gledame deka najgolem idol i na solunskite atentatori (a posebno na Orce Popjordanov) bil tokmu Boris Sarafov. Inaku, pred da zagine, Orce Popjordanov si go osigural svojot zivot na 10.000 zlatni levovi i izricno baral sumata da mu bide isplatena edinstveno na Boris Sarafov. Solunskite atentatori ili barem poveketo od niv (vklucuvajki go i Pavel Satev, cii memoari citiram) se priznati i od nasata bivso-rezimska istoriografija, pa povtorno go postavuvam prasanjeto, kako e mozno tie denes da bidat slaveni, a ne i nivniot duhoven ucitel i najgolem poddrzuvac Boris Sarafov?
Ugledot na Sarafov megu Makedoncite bil tolku golem, sto vo 1902 godina pocnalo da se zboruva deka toj ke bide idniot knez na avtonomna Makedonija. Vakvata informacija gi razbranuvala i togasnite stranski pretstavnistva vo Turcija, koi gi izvestile svoite vladi za toa.
SARAFOV SE ZALAGA ZA MAKEDONSKI JAZIK!
Kako nedvosmislena makedonska nacionalna dejnost na Boris Sarafov sekako deka pretstavuva i negovata prepiska so Makedonskoto drugarstvo od Petegrburg, a novopronajdenata korespondencija pomegu Sarafov i Makedonskoto naucno-literaturno drugarstvo Sveti Kliment, cija programa, da potsetam, e sozdavanje na zasebna makedonska drzava so zasebna makedonska nacija i zaseben makedonski jazik vo celost ja potvrduva ovaa prepiska. Spored dokumentite od site ovie kontakti, Sarafov ne samo sto vo celost ja prifakal programata na ovie drustva, tuku bil i eden od glavnite pomagaci (pa duri i finansier) na MNLD Sveti Kliment!
Vo 1900 godina, Sarafov go finansira izleguvanjeto na dramata Prilepskite svetci od bugarskiot pisatel A. Strasimirov, koja, so pomos na Gorce Petrov, bila napisana na eden makedoniziran jazik. Celiot tiraz od 3000 primeroci na ovaa drama bil rasprodaden za samo eden mesec. Vo 1903 godina Sarafov dal izjava za zasebnosta na makedonskiot jazik vo odnos na srpskiot i na bugarskiot. Boris Sarafov, istata godina, finansiski go pomognal i izleguvanjeto na poznatata Makedonska krvava svadba od Vojdan Cernodrinski, a go organiziral i nejzinoto izveduvanje vo Sofija.
Statii so makedonska nacionalna sodrzina objavuval i vesnikot Deb'r, koj bil pod vlijanie na Sarafov. Taka, na primer, na 02.07. 1905 godina vo ovoj vesnik, e objavena statija, vo koja, pome|u drugoto, se veli:
"Edna grupa Makedonci ke vojuva za avtonomijata na Makedonija za Makedoncite, za koja cel naskoro ke zapocnat da izdavaat vesnik na makedonskoto narecje."
Istiot vesnik, vo istata 1905 godina, bil edinstveniot vesnik vo Bugarija sto smelo go najavil izleguvanjeto na vesnikot Vardar na Krste Misirkov, poradi koj vesnik Misirkov dobil zakani so smrt od strana na bugaromanite.
KRSTE MISIRKOV GO VELICA SARAFOV!
Za ugledot na Boris Sarafov i za negovata cista makedonska nacionalna opcija pisuval i eden od najgolemite makedonski nacionalni dejci Krste Misirkov:
"Boris Sarafov po poteklo e Makedonec i celiot svoj zivot go posveti vo borbata za osloboduvanje na Makedonija ..... I ne vo Turcija od turski kursum, tuku vo prestolninata na Bugarija, od predavnicki kursum padna toj za slobodata na Makedonija. Go ubija Sarafov i zaboravija na nego, iako edno vreme toj bese centar na makedonskoto dvizenje protiv Turcite za osloboduvanje na Makedonija. Vistina, toj imase neprijateli i sred rakvoditelite na Vnatresnata Makedonska Organziacija, a da ne zboruvame pak za Centralniot Makedonski Komitet vo Sofija pod rakovodstvo na general Concev. No, Boris Sarafov bese idolot na makedonskiot narod: na selanite i na graganite. Toj bese pretstavnik na makedonskite ideali vo stranstvo, zaradi sto gi posetuvase evropskite prestolnini, razgovarase so pretstavnicite na evropskiot pecat, pa duri i gi posetuvase diplomatskite kancelarii.
Boris Sarafov pretstavuva idealen borec za slobodata na Makedonija. Pa sepak, kade e spomenot za Boris Sarafov? Zosto veke ne zboruvaat za nego? Zosto toj tolku brgu e zaboraven od strana na Bugarite so cuvstvo na priznanie? Bugarite Botev go krevaat do nebesi, a Boris Sarafov? Sarafov treba do nebesi da go kreva Makedonija: no kade e taa? Blagodarejki na neprijatelite na Sarafov, taa e razdelena na tri dela i podnesuva ropstvo nesporedlivo potesko od turskoto."
SARAFOV OCRNET SAMO ZATOA STO BIL DESNICAR
Sarafov e ubien fizicki i moralno vo prestolninata na Bugarija ... "Avanturizmot" na Boris Sarafov i nemu slicnite lica se sostoi vo toa sto stojat zdravo vrz edinstvoto i nedelivosta na Makedonija; tie vodat cisto makedonska politika sto nikako ne se sovpa|a so bugarskata politika. Edinstvoto i avtonomijata na Makedonija - toa e idelaot na B. Sarafov; razgrabuvaweto na Makedonija od Bugarija ili, vo najmala raka, nejzina podelba pomegu Bugarija i Srbija so prisoedinuvanje na pogolem del od Makedonija kon Bugarija - toa e idealot na bugarskite nacionalisti.
Od seto pogore izlozeno, samo po sebe se nametnuva prasanjeto: zosto Boris Sarafov bese tolku ocrnet od pogolemiot del od nasite bivso-rezimski istoricari? Nesomneno deka odgovorot na ova prasanje se nasetuva povtorno vo memoarite na Pavel Satev. Za ova citame:
"Boris Sarafov ucestvuval vo Ilindenskoto vostanie kako clen na Glavniot Stab na vostanieto. Podocna vodi borba protiv levicata na VMRO..."
Tokmu poslednite zborovi od ovoj citat za pogolemiot del istoricari-komunisti pretstavuvaa dovolna pricina poradi koja Sarafov, kako desno orientiran i borec protiv levicata (iako duri se zalagal i za nacionalnata posebnost na Makedoncite), e ocrnet i anatemisan od nasite levi bivso-rezimski istoricari. Zarem moze onoj koj se borel protiv naprednite levi sili da bide pozitivna licnost? Kolku i da bil cesen borec za makedonskata kauza, ako ne bil lev znaci deka bil bugaroman. Sramota e sto duri i koga go pisuvam ovoj tekst, blagodarenie na bivso-rezimskite komunisticki istoricari (so isklucok na retkite smeli isklucoci) na Boris Sarafov se uste nitu imeto ne mu se spomenuva, iako, toj ne samo sto ne bil negativna licnost, tuku bil i eden od najgolemite makedonski revolucioneri na site vreminja. Vakvata tendencija po inercija prodolzi i vo umetnickite dela posveteni na Ilindenskoto vostanie (filmovi, TV drami i sl.), kade e krajno necesno minimiziranata ulogata na Boris Sarafov, iako vo tie sudbonosni denovi toj im bil pretpostaven na site ostanati ilindenci, koi togas so stravopocit go izgovarale negovoto ime.