- Член од
- 4 декември 2009
- Мислења
- 147
- Поени од реакции
- 10
Подземниот аеродром Željava до 1992 година беше најмоќна воена база во поранешна Југославија, и дури и на целиот европски континент.
Ваквите видови на подземни објекти имаат многу малку земји, најпознати за креирањето се Швеѓаните и тоа е нивен модел кој се користи во изградба на овој аеродром. Објектот се наоѓа на граница меѓу БиХ и Хрватска и тоа дополнително му ја запечатува судбината во понатамошните настани.
Всушност, за време на војната во Хрватска во 1991 година аеродромот интензивно се користи, но сепак, после почетокот на конфликтот во БиХ, неговата идна геостратегиски позиција беше неодржива. Затоа, на крајот во мај 1992 година од страна на ЈНА е онеспособен за понатамошна употреба.
Актуелната ситуација околу поранешната воздухопловна база не се смени дури ни малку, изгледа речиси исто како што беше 1992 година.
На крајот од овој текст ке ги презентирам и последните фотографии направени 2003g.
Зградата е дизајнирана уште во 1957година, заштитена под шифра "Објект 505" во реализација на Специјално одделение на градителска управа на тогашното Министерството за одбрана (МО). Главните дизајнери и имплементатори на проектот се puk.dr.Lj.Kodelja и p.puk V.Smirnov (царски руски имигрант). Пред тоа, изборот е направен на одлична локација со посебно исцрпно спроведена геолошка истрага. Поради својата одлична геостратегиска позиција во тогашната FNRJ (длабочина на територија) и природната Plješevicа висорамнина во подножјето на планината, и во близина на градот Бихаќ (Р. БиХ) и Лика Петрово Село (Хрватска) беа избрани за микро-локации.
Под највисок степен на доверливост се работело во три смени, со речиси 250 вработени посебно стручни луѓе. Комплексот целосно е завршен 1965g. кога се врши технички прием, а првата единица на JRV започна базирање веке следната година.
Базата која тогаш е завршена беше импресивна - вкупно во утробата на планината биле изградени три галерии + една екстра (како резервен излез), кои се спојувале со "крстосница", каде имаше една слепа гранка за ремонт на авиони со висина од 12м.
Во објектот е изградена комплетна инфраструктура за престој на неколку стотина вработени од ресторан, спални, канцеларии, амбуланти, и технички работилници, моќен агрегат за производство на електрична енергија, складирање гориво и убојни средства (UBS). Во срцето на објектот постои еден лифт каде тимот се подигал на височина од 30 метри над основното ниво, таму каде што има едвај забележливи бетонски бункери (гледано од пистата), каде што има контролната кула и од каде што се наведувало воздухопловството.
Објектот е проектиран така да може во случај на тотална војна непрекидно да обезбеди делување на сопствената авијација (имало 60 МИГ-21) 7 дена без дотур на гориво и УБС.
Објектот имал посебен систем за климатизација кој бил за тоа време вистинско ремек дело, а со свежа вода се обезбедувал од реката понорница која течела под самата планина.
На самиот врв на Пљешевица (1650м) бил инсталиран Британски радар С-613, најмодерен во тоа време со домет од преку 400км со кој е надгледувана скоро цела територија на Италија, Австрија и добар дел на Унгарија.
Во поранешна Југославија само приближно како овој објект е изграден во Приштина (Слатина аеродром), но тој е многу помал и не можеше да се натпреварува со она што беше Бихаќкиот аеродром.
Ваквите видови на подземни објекти имаат многу малку земји, најпознати за креирањето се Швеѓаните и тоа е нивен модел кој се користи во изградба на овој аеродром. Објектот се наоѓа на граница меѓу БиХ и Хрватска и тоа дополнително му ја запечатува судбината во понатамошните настани.
Всушност, за време на војната во Хрватска во 1991 година аеродромот интензивно се користи, но сепак, после почетокот на конфликтот во БиХ, неговата идна геостратегиски позиција беше неодржива. Затоа, на крајот во мај 1992 година од страна на ЈНА е онеспособен за понатамошна употреба.
Актуелната ситуација околу поранешната воздухопловна база не се смени дури ни малку, изгледа речиси исто како што беше 1992 година.
На крајот од овој текст ке ги презентирам и последните фотографии направени 2003g.
Зградата е дизајнирана уште во 1957година, заштитена под шифра "Објект 505" во реализација на Специјално одделение на градителска управа на тогашното Министерството за одбрана (МО). Главните дизајнери и имплементатори на проектот се puk.dr.Lj.Kodelja и p.puk V.Smirnov (царски руски имигрант). Пред тоа, изборот е направен на одлична локација со посебно исцрпно спроведена геолошка истрага. Поради својата одлична геостратегиска позиција во тогашната FNRJ (длабочина на територија) и природната Plješevicа висорамнина во подножјето на планината, и во близина на градот Бихаќ (Р. БиХ) и Лика Петрово Село (Хрватска) беа избрани за микро-локации.
Под највисок степен на доверливост се работело во три смени, со речиси 250 вработени посебно стручни луѓе. Комплексот целосно е завршен 1965g. кога се врши технички прием, а првата единица на JRV започна базирање веке следната година.
Базата која тогаш е завршена беше импресивна - вкупно во утробата на планината биле изградени три галерии + една екстра (како резервен излез), кои се спојувале со "крстосница", каде имаше една слепа гранка за ремонт на авиони со висина од 12м.
Во објектот е изградена комплетна инфраструктура за престој на неколку стотина вработени од ресторан, спални, канцеларии, амбуланти, и технички работилници, моќен агрегат за производство на електрична енергија, складирање гориво и убојни средства (UBS). Во срцето на објектот постои еден лифт каде тимот се подигал на височина од 30 метри над основното ниво, таму каде што има едвај забележливи бетонски бункери (гледано од пистата), каде што има контролната кула и од каде што се наведувало воздухопловството.
Објектот е проектиран така да може во случај на тотална војна непрекидно да обезбеди делување на сопствената авијација (имало 60 МИГ-21) 7 дена без дотур на гориво и УБС.
Објектот имал посебен систем за климатизација кој бил за тоа време вистинско ремек дело, а со свежа вода се обезбедувал од реката понорница која течела под самата планина.
На самиот врв на Пљешевица (1650м) бил инсталиран Британски радар С-613, најмодерен во тоа време со домет од преку 400км со кој е надгледувана скоро цела територија на Италија, Австрија и добар дел на Унгарија.
Во поранешна Југославија само приближно како овој објект е изграден во Приштина (Слатина аеродром), но тој е многу помал и не можеше да се натпреварува со она што беше Бихаќкиот аеродром.
:pozz3:
