На денешен ден!

[faraon]

- Деска е Ден на планетата Земја
1529 Во Сарагоса е потпишан Договор со кој Шпанија и Португалија ги одредија границите на интересните зони во Тихиот Океан.
1724 Роден е германскиот филозоф Имануел Кант, професор на Универзитетот во Кенигзберг, основач на германската класична филозофија. Тој ја постави хипотезата за природно формирање на Земјата и небеските тела. Негови најпознати дела се „Критика на практичниот ум“, „Критика на чистиот ум“, „Општа теорија на природата и теорија на небото“ и други.
1766 Во Париз е родена Мадам де Стал, француска писателка. Во 1810 година ја напиша книгата "За Германија", која Наполеон ја забрани бидејќи авторот се восхитува од германската филозофија и литература. Со право таа се смета за основоположник на францускиот романтизам кој ги постави новите основи на целата француска литература и култура. Умре во Париз, на 14 јули 1817 година.
1773 Во селото Тресонче, дебарско е родена Сирма Војвода, ќерка на Анѓа и зографот Петре Врлески, предводничка на ајдуци, војвода на дружина. Таа е опеана во народните песни. Умре во Прилеп, во 1858 година.
1822 Турската флота го зазеде грчкиот остров Хиос и го масакрира христијанското население.
1838 Британскиот брод „Сириус“ прв го помина Атланскиот Океан користејќи парен погон. Патувањето од британското пристаниште Корк до американското пристаниште Њујорк траеше 18 денови и 10 часа.
1870 Во Сибирск е роден Владимир Илич Ленин, еден од водачите на руското и на меѓународното работничко движење, организатор на Октомвриската социјалистичка револуција во Русија и основач на советската држава, економист, социолог и марксист. Умре во Горки, кај Москва, на 21 јануари 1924 година.
1915 Патувајќи од Мелник за Неврокоп, во близина на Рожденскиот манастир, врховистичките наемници го убија Јане Сандански, врвна личност во македонското национално ослободително движење пред и после Илинденското востание од 1903 година. Роден е во селото Влахи, мелничко, Пиринска Македонија, на 31 мај 1872 година.
1933 Умре англискиот инжинер Фредерик Хенри Ројс кој со Чарлс Ројс во 1906 година ја основа автомобилската компанија „Ролс-Ројс“.
1970 Во САД се одржаа најмасовните демонстрации во историјата, кога беше манифестирана загриженоста за зачувување на животната средина.
1992 Во серија експлозии во канализацискиот систем во мексиканскиот град Гвадалахара загинаа околу 200 луѓе.
1995 Армијата на Руанда под доминација на племето Тутси отвори оган врз припадниците на ривалското племе Хуту во бегалскиот логор Кибехо и уби околу 2.000 луѓе.
1997 Перуанската армија влезе во резиденцијата на јапонскиот амбасадор во Лима и ослободи 71 лице кои четири месеци беа држени во заложништво од страна на герилците на левичарското движење „Тупак Амару“. Во акцијата загина еден заложник, тројца војници и сите 14 герилци.
1998 Почина грчкиот државник Константин Караманлис, претседател на Грција од 1980 до 1985 година, основач на партијата Нова демократија. Првпат стана премиер во 1955 година и на таа функција остана до 1963 година, кога доброволно емигрира. Повторно состави влада во 1974 година.
2007 Почина Борис Јелцин, првиот руски претседател по распаѓањето на Советскиот Сојуз - од 1991 до крајот на декември 1999 година. Роден е на 1 февруари 1931 година во селото Бутка, во Талицкиот регион на Свердловската област.

 

[faraon]

1616 Во Стратфорд умре Вилијам Шекспир, англиски поет и еден од најголемите драмски писатели во светот. Во своите многубројни драмски дела уметнички силно ги прикажа универзалните човекови дилеми и заплети. Најпознати негови дела се "Хамлет", "Магбет", "Ричард Трети", "Крал Лир", "Ромео и Јулија" и "Отело". Роден е во Стартфорд, на 26.04.1564 година.
1616 Во Мадрид умре Мигуел де Сервантес, прочуен шпански писател, творец на првиот реалистички роман на шпанската литература, ненадминливиот "Дон Кихот". Ги напиша и романите "Галатеу" и "Персилеса и Сигисмунду". Роден е на 9.10.1547 година.
1858 Во Киел е роден Макс Планк, германски физичар, основач на Квантната теорија, хипотеза дека енергијата се емитува и се апсорбира само со дискретни количества. Работеше и на теоријата за хемиска рамнотежа и на формулирањето на термодинамичките принципи. Во 1918 година ја доби Нобеловата награда за физика. Умре во Гетинген, на 4.10.1947 година.
1972 Во Скопје е поставен камен-темелник на Соборниот архиепископски храм на Македонската православна црква "Свети Климент Охридски", кој е осветен на 12.08.1990 година.

 

[faraon]

1731.Умре англискиот писател Даниел Дефо, кој објави повеќе од 250 дела, но светска слава му донесе романот „Робинсон Крусо“. Други негови познати дела се „Мол Фландерс“, „Полковник Џек“ и „Роксана“.
1854 Врховниот суд на САД донесе пресуда дека патентот за машина за шиење му припаѓа на механичарот Елиас Хау. Тој ја конструира машината за шиење и во потрага за покровител отиде во Англија, каде директорот на патувачкиот театар "Сингер" и други луѓе го измамија и почнаа да ја произведуваат познатата "сингерка". Своето право на патентот, Хау го доби по судски пат и секојдневно примаше по 4.000 долари за лиценцата.
1898 Шпанија им објави војна на САД по американскиот ултиматум за повлекување на Мадрид од Куба.
1905 Во селото Цер, кичевско во борба против турската војска загина (се самоуби заедно до единаесетмината негови соборци) Христо Узунов, еден од плејадата големи македонски револуционери во борбата за македонското социјално и национално ослободување, учител и војвода, роднина на Григор Прличев. Роден е во Охрид, на 22 февруари 1878 година.
1942 Родена е американската актерка и пејачка Барбара Стрејсенд. Нејзини најпознати филмови се "Смешна девојка", "Девојката која ја сакав", "Ѕвездата е родена", "Јентл" и "Огледалото има две лица".
1945 Американската Армија во Втората светска војна го ослободи германскиот нацистички концентрационен логор Дахау.
1949 Во Скопје се одржа првото Универзитетско собрание во Македонија. Притоа е формиран Скопскиот универзитет. Во 1969 година, при одбележувањето на 20-годишнината од работата, Универзитетот го доби името "Кирил и Методиј", а од 12 ноември 1992 година, "Свети Кирил и Методиј".
1970 Лансиран е првиот кинески вештачки сателит.
1984 Во Њујорк умре Харолд Арлен, американски композитор, автор на голем број популарни песни меѓу кои најпозната е "Над виножитото", која во филмот "Волшебникот од ОЗ" ја пееше Џуди Гарланд. Тој компонира повеќе од 500 песни од кои многу беа специјално напишани за филмови и за претстави на Бродвеј. Во 1939 година, тој доби "Оскар" за музиката во филмот "Волшебникот од ОЗ". Роден е во Бафало, на 15 февруари 1905 година.
1990 Источна и Западна Геманија го одредија 2 јули како датум за економско обединување, како вовед во целосно обединување на двете германски држави на 3 октомври 1990 година.
1993 Умре Митко Илиевски, еден од основоположниците на Катедрата по филозофија на Филозофскиот факултет во Скопје. Роден е во селото Блатец, виничко, на 17 мај 1924 година.
1995 Владата на Република Македонија донесе одлука за воспоставување дипломатски односи меѓу Република Македонија и Република Полска на амбасадорско ниво.
1995 Во Битола умре Љубиша Георгиевски, македонски артист, првенец на Битолскиот народен театар. Роден е во 1930 година.
2003 Во Багдад се предаде Тарик Азиз, поранешен заменик-премиер на Ирак, кој беше 43-ти на списокот на САД на 55 најбарани припадници на соборениот режим на Садам Хусеин.
2005 Умре поранешниот израелски претседател Езер Вајцман, кој имаше клучна улога во постигнувањето на мировниот договор меѓу еврејската држави и Египет во 1979 година.
2007 Најмалку 74 лица се убиени во напад на едно претставништво на кинеската нафтена компанија „Чингуан“ во источниот дел на Етиопија, во покраината Огаден. Меѓу загинатите биле девет кинески државјани и најмалку 65 Етиопјани. Компанијата „Чингуан“ се занимава со испитување на наоѓалишта на нафта во овој дел на Африка.

 

[AL.]

1191.Почна зографирањето на црквата "Свети Ѓорѓи" во селото Курбиново, ресенско. На 19 октомври 1991 година е одбележана 800-годишнината од животописувањето на црквата.
1595 Во Рим умре Торквато Тасо, италијански поет. Живееше во времето на ренесансата, а во својот богат опус се обидуваше да ги изрази моралните дилеми на своето време, да го фиксира судирот меѓу доброто и злото, меѓу пороците и добрите особини. Најпознати негови дела се "Ослободениот Ерусалим", "Аминта" и "Ротерисмондо". Роден е во Соренто, на 11 март 1544 година.
1744 Умре Андерс Целзиус, шведски физичар и астроном. Тој ја воведе поделбата на 100 степени на термометарската скала, Целзиусова скала. Во 1736 година, учествуваше во експедицијата која ги измери лаковите на мередијаните, прв го забележа дејството на поларната светлина врз магнетната игла и со сопствени средства ја изгради опсерваторијата во родниот град Упсала. Роден е на 27 ноември 1701 година.
1859 Според проектот на францускиот конзул во Александрија Фердинант Лесепс, започна изградбата на Суецкиот канал, со кој Средоземното Море е поврзано со Црвеното Море. Каналот има големо стратегиско и економско значење, затоа што е најкраток пловен пат од Европа до земјите на Средниот и Далечниот Исток.
1874 Роден е Џилјелмо Маркони, италијански инженер и пронаоѓач, еден од основачите на бежичната телеграфија. Тој прв успеа да го предаде сигналот преку Атланскиот Океан во 1901 година. Умре во 1937 година.
1943 Умре Владимир Иванович Немирович - Данченко, руски театарски режисер и писател. Заедно со Станиславски, во 1898 година го основа Московскиот художествен театар, најдобриот руски театар и еден од најдобрите реалистични театри во светот. Роден е во 1853 година.
1945 Во Сан Франциско, САД, почна основачката конференција на Организацијата на обединетите нации, во чија работа учествуваа 45 земји, членки на антихитлеровската коалиција. Право на учество имаа земјите кои до 1 март 1945 година им објавија војна на силите на Оската. Учесниците на конференцијата ја потпишаа Повелбата на ООН на 20 јуни, а ја ратификуваа на 24 октомври 1945 година (Ден на ООН).
1960 Во Битола е основано Друштвото за наука и уметност. Друштвото е основано со цел да го потикнува развојот на научната мисла, да го проучува минатото, да извршува истражување и унапредување на сите области во развојот на градот и околината.
1971 Околу 100.000 демонстранти изведоа марш во Вашингтон поради американското воено ангажирање во Виетнам.
1979 Во Битола е прогласено основањето на вториот Универзитет во СР Македонија. На 13 јуни 1993 година Собранието на Универзитетот во Битола донесе одлука од 30 јуни Универзитетот да се вика "Свети Климент Охридски".
1986 Се случи хаварија на нуклеарната централа во Чернобил, Украина во СССР. Беа озрачени неколку илјади луѓе.
1995 Во Скопје умре Јово Камберски, маекдонски писател. Тој ги напиша романите "Пресуда", "Колона", "Пресметка" и "Празник" и книгите раскази "Виденија" и "Траги". Роден е во Гевгелија, на 11 јануари 1923 година.
1996 Република Македонија и Хондурас воспоставија дипломатски односи на ниво на амбасади.
2005 Во железничка несреќа во јапонскиот град Амагасаки загинаа 107 лица, а повредени се 460, кога воз излета од шините и удри во станбена зграда.

 

[faraon]

121.Роден е Марко Аврелиј, римски цар (161-180) и филозоф. Во афористичка форма го напиша делото "Разгледување на самиот себеси" во 12 книги. Умре на 17 март 180 година.
1452 Роден е италијанскиот сликар, вајар, архитект, инжинер, пронаоѓач и мислител Леонардо да Винчи. Направи релативно мал број слики, од кои најзначајни се „Мона Лиза“, „Богородица во пештера“, „Света Ана“ и „Тајната вечера“. Ниту едно негово вајарско дело не е сочувано. Тој се интересираше и за природните науки - физика, астрономија и хемија. Го напиша „Трактатот за сликарството“.
1607 Капетан Џон Смит во Кејп Хенри, Вирџинија ги доведе првите колонисти, кои ја основаа првата постојана британска населба во Америка.
1798 Во Шератон Сен Морис е роден Ежен Делакроа, француски сликар, главен претставник на романтизмот во сликарството. За него славниот уметник Пол Сезан рекол "Делакроа останува најубавата палета на Франција, сите сликавме според него". Негови најпознати дела се "Слобида на барикадите", "Колежот на Хиос", "Смртта на Сарданепал" и други. Умре во Париз, на 13 август 1863 година.
1900 Во Хамилтон, Охајо, САД роден е Чарлс Рихтер, еден од пионерите на сеизмологијата и творец на скалата според која се мери јачината на земјотресот. Умре во Пасадена, Калифорнија, во САД, на 30 септември 1985 година.
1937 По налог на генерал Франко, фашистичките авиони го уништија шпанското градче Герника и убија стотина луѓе. Славниот сликар Пикасо го овековечи страдањето на Герника на својата истоимена слика, која стана симбол на борбата против фашизмот.
1942 Во најголемата несреќа во историјата на рударството, во кинескиот рудник за јаглен во Бенкси, тогаш под окупација на Јапонија, загинаа најмалку 1.540 луѓе.
1962 Во Кејп Канаверал, во САД, лансиран е првиот меѓународен сателит за телекомуникациски цели, заеднички американско-британски потфат.
1964 Со обединувањето на Тангањика и Занзибар е прогласена Обединетата Република Танзанија.
1966 Во ерупција на вулканот Келуд на индонезискиот остров Јава загинаа најмалку 1.000 луѓе.
1992 Република Македонија монетарно се осамостои. Новата македонска валута доби име "денар".
1992 Владата на Република Македонија донесе одлука за признавање на Република Босна и Херцеговина.
1993 Република Албанија ја призна независноста на Република Македонија.
2004 Во Лос Анџелес умре Хјуберт Селби, помладиот, американски писател. Негови најпознати романи се "Последната станица Бруклин" и "Реквием за еден сон". Роден е во Бруклин, Њујорк, во 1928 година.
2005 Сирија го заврши повлекувањето на своите сили од Либан согласно Резолуцијата на Обединетите нации и на тој начин стави крај на 29-годишното присуство во таа земја.

1521.На филипинскиот остров Макатан домородците го убија Фернандо Магелан, португалски морепловец во служба на Шпанија. Пловејќи по должината на Јужна Америка и низ теснината на Огнена Земја на 16 март 1521 година, од Тихиот Океан пристигна на Филипинските острови. Роден е во Соброза, Италија, на 16 март 1480 година.
1791 Роден е Самјуел Морзе, американски физичар и сликар. Во 1837 година го пронајде телеграфот. Умре во 1872 година.
1830 Јужноамериканскиот револуционер Симон Боливар, обвинет за диктаторски амбиции, поднесе оставка на функцијата претседател на Колумбија.
1905 Кај месноста Свиланово, во близина на селото Рајчани, кочанско, во борба против османлиската војска загина Никола Карев, македонски револуционер, социјалист, организатор и претседател на Крушевската Република од 1903 година. Роден е во Крушево, во 1877 година.
1915 Умре Александар Николаевич Скрјабин, руски композитор и пијанист, прдвесник на експресионизмот. Во последната фаза од неговото творештво се чувствува мистична концепција ("Божествена поема", "Прометеј"). Компонираше оркестарски композиции, прелудиуми за клавир, сонати и друго. Роден е на 6 јануари 1872 година.
1941 Атина во Втората светска војна ја зазедоа германските трупи после грчкиот отпор кој траеше 180 денови.
1945 Италијанските партизани го фатија злогласниот Бенито Мусолини, кој се обиде да побегне од земјата. Набрзо, потоа, како еден од виновниците за Втората светска војна и за безбројните злосторства, е стрелан (28 април 1945 година).
1956 Американскиот боксер во тешка категорија со италијанско потекло Роки Марчано се повлече од рингот како непоразен светски боксерски шампион.
1960 Прогласена е независноста на африканската држава Того, поранешна француска колонија.
1961 Прогласена е независноста на Сиера Леоне, поранешна британска колонија во Африка.
1983 Во Скопје умре Димо Тодоровски, македонски академик, познат вајар кој беше единствен скулптор во Македонија меѓу двете светски војни. Роден е во Солун, на 11 декември 1910 година.
1972 Умре ганскиот државник и публицист Кваме Нкрумах, прв премиер и претседател на Гана, истакнат борец против колонијализмот.
1983 Во Скопје умре Кирил Миљовски, македонски револуционер, академик, општественик и прв ректор на Универзитетот во Скопје. Роден е во Ресен, на 27 мај 1912 година.
1992 Понеделник, вториот ден на православниот празник Велигден, првпат е прогласен за неработен ден во Република Македонија.
1992 Замбиски воен авион во кој се наоѓаа фудбалските репрезентативци на таа африканска земја се урна во Атланскиот океан во близина на Габон. Во авионската несреќа загинаа 30 лица.
1993 Еритреја стекна независност од Етиопија по три децении граѓанска војна и референдум на кој Еритрејците гласаа за независност.
1993 Претставници на Кина и Тајван, за првпат од 1949 година, се сретнаа во Сингапур.
1995 Во Скопје умре Цветко Мартиновски, македонски писател, преведувач и новинар. Негови најпознати книги раскази се "Луњинци", "Квечерини и разденувања" и "Пријатели". Роден е во Скопје, на 25 март 1930 година.

 

[faraon]

1492 Жан д'Арк (Јованка Орлеанка) на чело на неколку стотици Французи, кај Поатје ги победи англиските освојувачи и го зазеде градот Орлеан. Во 1430 година беше заробена, а една година подоцна, во Руан, беше запалена. Во 19-тиот век, таа е прогласена за француска национална хероина. Родена е во 1412 година.
1769 Роден е Артур Велингтон, англиски војсководец. Војничката слава ја стекна во војните против Наполеон Бонапарта. По првиот пад на Наполеон, Велингтон беше британски делегат на Виенскиот конгрес. По враќањето на Наполеон во 1815 година, стана врховен командант на сојузничките сили и го порази Наполеон во битката кај Ватерло, на 18 јуни 1815 година. Умре во 1852 година.
1854 Роден е францускиот математичар, физичар и филозоф Жил Анри Поенкаре, кој пред Алберт Ајнштајн ја постави специјалната теорија на релативитетот. Објави повеќе од 500 математички трудови, ја проучуваше аналитичката и небеската механика, хидродинамика, астрономијата, геодезијата, теориската и математичката физика. Ја создаде теоријата на автоморфните функции, еден е од основачите на топологијата, ја разви електромагнетската теорија на светлина, електрицитетот и даде критичка анализа на космогониските хипотези. Во филозофијата се занимаваше со теоријата на науката, теоријата на сознанието и општата методологија. Објави 32 книги. Најпознати негови дела се „Наука и хипотеза“, „Вредност на науката“, „Науката и методите“ и други.
1898 Во Ќустендил умре Илија Марков Малешевски (познат како Дедо Иљо Малешевски), прочуен македонски ајдутски војвода, во втората половина на 19-тиот век, кој учествуваше во битките против Турците. Роден е во Берово, на 28 мај 1805 година.
1899 Роден е американскиот пијанист, композитор и шеф на оркестар Едвард Кенеди „Дјук“ Елингтон, еден од најзначајните џез музичари. Оркестарот што го основаше во 1926 година претставува пример за сите оркестри на џез музиката. Тој напиша околу 2.000 композиции.
1901 Роден е јапонскиот цар Хирохито, кој владееше од 1921 година, кога како регент го заменуваше болниот татко. Крунисан е во 1926 година и беше на престолот до смртта во 1989 година.
1936 Роден е индискиот диригент и виолинист Зубин Мета, еден од најпознатите диригенти на 20 век.
1945 Во Втората светска војна капитулираа германските сили во северна италија, Австрија, Штаерска и Корушка.
1980 Во Лос Анџелес умре Алфред Хичкок, британски филмски режисер, еден од најпознатите автори кој светска слава доби со филмови од криминалистички жанр, со филмови на страв и ужас. Негови најпознати филмови се: "Човекот кој многу знаеше", "Ребека", "Аферата Парадин", "Птици" и "Психо". Роден е во Лентонстаун, во близина на Лондон, на 13 август 1899 година.
1991 Во земјотрес во Грузија загинаа повеќе од 140 луѓе.
1995 Во Шри Ланка тамилските бунтовници соборија воен авион, усмртувајќи 52 лица кои се наоѓаа во него.
1997 Во Лусембург, Република Македонија и Европската унија ја потпишаа спогодбата за соработка.
2000 Умре поранешниот виетнамски премиер Фам Ван Донг, кој до 1987 година повеќе од три децении беше претседател на Владата. Тој беше близок до виетнамскиот лидер Хо Ши Мин.

 

[AL.]

311.-имскиот цар Константин Први Велики со Миланскиот едикт го призна христијанството во Римското царство.
1563 Кралот Шарл Деветти ги протера Евреите од Франција.
1777 Роден е германскиот математичар, физичар и астроном Карл Фридрих Гаус, основач на познатата математичка школа и директор на опсерваторијата во Гетинген. Тој отвори нова етапа во развојот на диференцијалната геометрија, ги постави новите основи на небеската механика и астрономија, и го конструираше геодетскиот инструмент хелиотроп.
1789 Џорџ Вашингтон положи заклетва како прв претседател на САД.
1870 Роден е австрискиот композитор со унгарско потекло Франц Лехар, најзначаен претставник на виенската оперета во првата половина на 20 век. Негови најпознати оперети се „Веселата вдовица“, „Грофот од Луксембург“ и други.
1900 Хаваи станаа составен дел на САД.
1903 Во Солун се самоуби Орце Попјорданов, еден од организаторите на Солунските атентати. По минирањето на Отоманската банка, водеше неколкучасовна борба против османлиската војска.
1944 Во селото Стаевци, кумановско, проширениот Иницијативен одбор за свикување на АСНОМ го одржа првото заседание.
1945 Водачот на Третиот рајх и на нацистичка Германија и еден од најголемите злосторници во историјата на човештвото, Адолф Хитлер, откако ја слушна веста на Радио Москва дека единиците на Црвената армија истакнале црвено знаме на Рајхстагот, изврши самоубиство во својот бункер во Берлин.
1989 Умре италијанскиот филмски режисер Серџо Леоне. Негови најпознати филмови се „Колосот од Родос“, „За грст долари“, „Се викам Нико“, „Беше еднаш на Дивиот запад“, „Се случи во Америка“ и други.
1991 Циклон во Бангладеш усмрти најмалку 125.000 луѓе.
1992 Во Скопје, Редакцијата на весникот "Нова Македонија" и новинската агенцијата Франс прес од Париз, потпишаа долгогодишен договор со кој весникот се вклучува во користењето на генералниот сервис на агенцијата.
2000 Во Земскиот антенски центар Нова Брезница, скопско, е пуштена сателитската програма МРТ-МКТВ САТ, пред се наменета за македонските граѓани што работат и живеат во странство.
2002 Во хеликоптерска несреќа во северен Тунис загинаа 13 високи офицери на туниска армија.
2003 Либија ја прифати одговорноста за урнувањето на авионот на американската компанија „Пан америкен“ во 1988 година кај шкотското место Локерби, кога загинаа 270 луѓе во леталото и на тлото.
2004 Естонија, Летонија, Литванија, Кипар, Малта, Унгарија, Полска, Словачка, Словенија и Чешка станаа полноправни членки на ЕУ, со што бројот на земјите-членки е зголемен на 25, со 450 милиони жители и најголем заеднички пазар во светот.
2007 Во кинескиот град Чангѕоу, во провинцијата Џинјангцу, свечено е отворен за верниците најголемиот будистичкиот храм во светот Тјанинг, кој е симбол на сеопштиот просперитет на Кина, како и на повторното оживување на традиционалниот будизам во оваа земја. На церемонијата на отворањето на храмот присуствувале 108 поглавари на различни будистички асоцијации и храмови од целиот свет.

 

[faraon]

1886 Во Чикаго, во САД, избувна штрајк на околу 40.000 работници кои истапија со барањето за осумчасовен работен ден. На Првиот конгрес на Втората интернационала, што се одржа во Париз, во 1889 година беше решено секоја година на 1 мај, во знак на сеќавање на чикашките работници, да се одржуваат масовни демонстрации. Од 1890 година 1 мај се слави не само во знак на борбата за осумчасовен работен ден, туку како манифестација на класната солидарност на работничката класа во целиот свет.
1994 Во Имола, во Италија, умре Аиртон Сена, еден од најпознатите возачи на автомобилското натпреварување во светот на "Формула 1". Роден е во Сао Паоло, на 21.03.1960 година.

 

[faraon]

1903 Во селото Смилево, демирхисарско, почна Смилевскиот конгрес на Битолскиот револуционерен округ на ТМРО. За претседател на Конгресот беше избран Даме Груев. Мнозинството на Конгресот се изјасни за кревање востание.
1949 Во Струмица е формиран Народниот театар "Антон Панов". Во театарот беше изведена првата претстава, "Бегалка" од македонскиот писател Васил Иљоски.

 

[AL.]

2 мај

1519.- Умре италијанскиот сликар, вајар, архитект, инжинер, пронаоѓач и мислител Леонардо да Винчи, еден од најголемите умови на ренесансата. Направи релативно мал број слики од кои назначајни се „Мона Лиза“, „Богородица во пештера“, „Света Ана“ и „Тајната вечера“. Тој се интересираше физиката, астрономијата и хемијата. Работеше и на справа за летање. Го напиша „Трактатот за сликарството“.
1860.- Роден е еврејскиот писател Теодор Херцл, основач и теоретичар на модерниот ционизам, кој се залагаше за основање еврејска држава во Палестина и го разработи концептот на таа држава. Тој во 1897 година е избран за прв претседател на Светската ционистичка организација. Негови познати дела се „Еврејска држава“, „Стара Нова земја“ и други.
1892.- Роден е германскиот пилот Манфред фон Рихтхофен, наречен „Црвен барон“, најславниот германски авијатичар во Првата светска војна. Во текот на војната собори повеќе од 80 непријателски авиони, пред да загине во воздушна борба во април 1918 година.
1903.- Во селото Смилево, демирхисарско, почна Смилевскиот конгрес на Битолскиот револуционерен округ на ТМРО. За претседател на Конгресот беше избран Даме Груев. Мнозинството на Конгресот се изјасни за кревање востание.
1933.- Германскиот канцелар Адолф Хитлер ги укина синдикатите.
1949.- Во Струмица е формиран Народниот театар "Антон Панов". Во театарот беше изведена првата претстава, "Бегалка" од македонскиот писател Васил Иљоски.
1967.- Лабуристичката Влада на Харолд Вилсон побара членство на Велика Британија во Европската економска заедница, завршувајќи ја долгата дебата за тоа дали Лондон треба да и пристапи на таа групација.
1982.- Британска подморница во Фокландската војна го потопи аргентинскиот брод „General Belgrano“, усмртувајќи повеќе од 350 луѓе.
1994.- Нелсон Мандела и неговиот Африкански нацинален конгрес ги освоија првите парламентарни избори во Јужна Африка, на кои првпат во историјата на оваа земја право на глас имаа сите граѓани независно на нивната раса.
2002.- Русија го спушти знамето во Кам Ран, поморска и воздухопловна база на јужниот дел на Виетнам, напуштајќи ја последната база во странство по завршувањето на студената војна.

 

[AL.]

1469 Во Фиренца е роден Николо Макијавели, италијански политичар, дипломат, поет и комедиограф. Негови најпознати дела се "Владетел", "Историја на Фиренца", "За воената вештина" и "Мандрагола". Умрел во Фиренца, на 20.06.1527 година.
1492 Кристифор Колумбо го откри островот Јамајка.
1945 Народната влада на Демократска Федеративна Македонија, по предлог на Комисијата за јазик и правопис при Министерството за просвета донесе решение за утврдување на македонската азбука која има 31 буква. Азбуката првпат е отпечатена во весникот "Нова Македонија" број 104, четрвти, петти, шести и седми мај, 1945 година.
1979 Со убедлива победа на конзервативците на британските парламентарни избори е извршена смена на кормилото на власта, а Маргарет Тачер стана прва жена премиер во британската историја.

 

[faraon]

1903 Во селото Баница, Серско, Егејска Македонија, во борба против османлиската војска загина Гоце Делчев, еден од најголемите идеолози на народноослободителното движење на македонскиот народ кон крајот на 19-от и во почетокот на 20-от век. Роден е во Кукуш, Егејска Македонија, на 4.02.1872 година.
1980 Во Љубљана умре Јосип Броз Тито, претседател на поранешна Социјалистичка Федеративна Република Југославија, претседател на Сојузот на комунистите на Југославија, маршал на Југославија и врховен командант на вооружените сили на СФРЈ. Роден е во селото Кумровец, Хрватско Загорје, во 1892 година.
1993 Република Македонија и ПТТ управата се примени во членството на Меѓународната унија за телекомуникација - специјализирана организација на ООН во областа на телекомуникациите со седиште во Женева.

 

[Esobar]

4 мај
-Загинал Гоце Делчев
-На денешен ден пред 18 год. е формирана Унијата на Млади Сили на Вмро Дпмне

 

[faraon]

1821 На островот Света Елена умре Наполеон Бонапарта, француски император и војсководец. Во 1804 година е крунисан за император. Сакајќи да го освои светот, а претходно покорувајќи ја половина Европа тргна во напад на Русија во 1812 година, но доживеа пораз. Во април 1814 година беше принуден да абдицира. Во 1815 година, повторно се обиде да дојде на власт и само по 100 денови престој во Париз, интерниран е на островот Света Елена, каде што умре. Роден е во Ајачио, на островот Корзика, на 15.08.1769 година.
1961 Во Флорида, САД од лансирната рампа на Кејп Канаверал, Алан Шепард со космички брод е лансиран како прв американски космонаут во вселената.
1993 Република Турција и Република Македонија воспоставија дипломатски односи на ниво на амбасади.

 

[Хакет Мен]

1856 Во Фрајберг е роден Сигмунд Фројд, австриски научник, основач на психоанализата. Негови најпознати дела се "Увод во психоанализата", "Кон психопатологијата на секојдневниот живот" и "Толкување на соништата". Умре во Лондон, на 3.09.1939 година.
1889 Во Париз официјално е отворена Ајфеловата кула, една од најголемите знаменитости на градот. Конструктор на кулата е инженерот Густав Ајфел. Кулата е поставена на парискиот плоштад Шан де Марс и е висока 320 метри.
1992 Во Париз умре Марлен Дитрих (вистинското име и е Марија Магдалена фон Лош), прочуена американска филмска актерка од германско потекло. Родена е во Берлин, на 27.12.1901 година.
1993 Умре Велко Силјаноски, редовен професор на Филолошкиот факултет во Скопје, основоположник на дисциплината фонетика на англиски јазик. Роден е во Прилеп, на 27.06.1936 година.
1994 Во Мексико, на Генералното собрание на Светската организација за нумерирање на артиклите (ЕАН), како редовен член е примена и македонската организација ЕАН-МАК.