На денешен ден!

[AL.]

948 Стапи во сила Уставот на Светската здравствена организација. Тој ден се прославува како Светски ден на здравјето.
1953 Во Белград умре Димитар Влахов, македонски револуционер, политичар и публицист. Повеќе децении беше присутен на македонската историска сцена во борбата на македонскиот народ за национално и социјално ослободување. Роден е во Кукуш, Егејска Македонија, на 8.11.1878 година.
1994 Во Скопје се одржа Првото основачко собрание на Независните писатели на Македонија.

 

[faraon]

1848.Во Бергамо умре Гаетано Доницети, италијански оперски композитор, романтичар, творец на музика, полна со драмска динамика. Главни негови дела се "Ќерката на полкот", "Дон Пасквале", "Лучија ди Ламермур" и "Љубовна напивка". Роден е во Бергамо, на 29.11.1797 година.
1909 Во Прилеп е роден Круме Кепески, македонски педагог, лингвист, преведувач, собирач на македонски народни умотворби, граматичар, автор на првата Македонска граматика, објавена во 1946 година, коавтор (со Шаип Јусуф) на првата Ромска граматика, објавена во 1980 година, на збирката анегдоти, хуморески и легенди "Островот бил парче земја фрлен во вода", објавена во 1993 година и на други дела. Умре на 3.11.1988 година.
1971 Во Лондон почна Првиот конгрес на Ромите кој траеше до 11 април. По тој повод Организацијата на обединетите нации го прогласи 8-ми април за Светски ден на Ромите.
1973 Во својата вила, во малото место Мужен, на француската ривиера, умре Пабло Пикасо (вистинското име му е Роиуз), шпанско-француски сликар, еден од најголемите светски сликари. Тој е основач на кубизмот. Посебно место во неговиот уметнички опус заземаат композициите "Госпоѓиците од Авињон", "Герника" и големата ѕидна слика во палатата на УНЕСКО во Париз. Тој се соживеа со скопската трагедија од земјотресот во 1963 година и беше меѓу првите кои се огласи на солидарната акција за собирање на уметнички дела, испраќајќи ја својата позната слика "Глава на жена". Роден е во Малага, Шпанија, на 25.10.1881 година.
1993 Република Македонија воспостави дипломатски односи со Нов Зеланд.
2000est

 

[AL.]

Денес е Ден на македонските железничари. На 9 април 1873 година од Солун во Велес пристигна првиот воз. Работничкиот совет на Македонските железници на 8 април 1994 година усвои одлука со која 9 април го прогласи за Ден на македонските железничари.
1483 Умре англискиот крал Едвард Четврти, водач на династијата Јорк во граѓанската „Војна на две ружи“ против подржувачите на династијата Ланкастер. Престолот го осигура со победата на своите сили во 1461 во клучните битки кај Мортимер Крос и Тоутон.
1553 Во Париз умре Франсоа Рабле, француски писател, најпозната личност во француската ренесанса. Негови најпознати дела се фантастично-хумористичните романи "Гаргантуа" и "Пантагруел". Роден е во 1490 година.
1588 Умре италијанскиот сликар Паоло Веронезе, еден од најзначајните претставници на венециското сликарство. Тој беше мајстор на колоритот, динамичните композиции, сликар на гозби, скапоцени ткаенини, ентериери и екстериери, ренесансен амбиент во кој пренесуваше библиски и митолошки теми. Веронезе обработуваше теми од христијанството и античката митологија, го славеше богатството и моќта на Венециската република.
1626 Во Лондон умре Франсис Бекон, англиски филозоф и државник. Тој е еден од основачите на модерниот материјализам во филозофијата. Неговите дела се значајни за историјата на филозофијата и за индуктивната логика. Најпознати негови трудови се „Органон“, „Нова Атлантида“, „Есеи“ и „Унапредување на науката“. Роден е на 22 јануари 1561 година.
1683 Францускиот истражувач Робер Кавелије, Сјер де Ла Сал прогласи пространа територија во Америка за територија на Франција, нарекувајќи ја Лузијана во чест на кралот Луј Четиринаесетти.
1821 Во Париз е роден Шарл Бодлер, еден од најголемите француски писатели на 19 век. Се занимаваше со литература и уметничка критика, а неговата поезија е одраз на очајот и на корупцијата на современата цивилизација. Ги надмина естетските форми на своето време, во поезијата внесе оргинални бои и егзотика, задржа елементи на романтизмот и го навести симболизмот. Главно негово дело е збирката песни "Цвеќето на злото". Умре на 31 август 1867 година.
1872- Роден е францускиот државник Леон Блум, водач на Социјалистичката партија од основањето во 1920, претседател на владата на Народниот фронт од 1936 и 1937 година и во март и април 1938 година, прв социјалистички премиер на Франција од 1870 година. Во Втората светска војна Германците го интернираа во концентрациониот логор во Даха. Трет пат ја предводеше француската влада во 1946 и во 1947 година.
1928 Во Турција во рамките на реформите кои ги спроведуваше Кемал Ататурк исламот престана да биде државна религија.
1933 Роден е францускиот филмски актер Жан пол Белмондо, носител на главни улоги во речиси сите важни филмови за францускиот „нов бран“ на 60 години на 20 век. Тој глумеше во филмовите „Биди убава и молчи“, „До последен здив“, „Модерато кантабиле“, „Крадец“, „Борсалино“, „Страв над градот“, „Мисисипи“ и други.
1940 Германија во Втората светска војна ги нападна Норвешка и Данска.
1941- Битола е окупирана од германската фашистичка војска.
1959 Умре американскиот архитект Френк Лојд Рајт, еден од творците на модерната функционална архитектура. Прв во САД употреби армиран бетон и индустриски градежен материјал и силно влијаеше на современата архитектура. Конструираше неколку градби вклучувајќи го Гугенхајмовиот музеј во Њујорк и хотелот „Империјал“ во Токио.
1983 Во Скопје умре рускиот педагог и кореограф на Балетот при Македонскиот народен театар во Скопје, Александар Доброхотов. Тој е и прв балетски играч на скопската балетска сцена. Роден е во 1909 година.
1988 Ли Пенг е именуван за премиер на Кина.
1991 Грузискиот парламент едногласно ја усвои Декларацијата за независност од Советскиот Сојуз, по референдумот на кој 97 отсто од граѓаните зе изјаснија за нејзина независност.
1997 Во Скопје умре Стево Теодосиевски, македонски естраден уметник, музички педагог и хуманист. Роден е во Кочани, во 1924 година.
2001 Во Луксембург е потпишана Спогодбата за стабилизација и асоцијација и Времената спогодба за трговија и трговски прашања меѓу Македонија и Европската унија. Собранието на Република Македонија ја ратификува Спогодбата за стабилизација и асоцијација на 12 април 2001 година.
2005 Британскиот престолонаследник принцот Чарлс и Камила Паркер Боулс се венчаа во Виндзор. Венчавката, прв пат во историјата на монархијата во Обединетото кралство, е спроведена според граѓанска процедура во локалната општина. Првата сопруга на Чарлс, принцезата Дајана, загина во сообраќајна несреќа во Париз во 1997 година.

 

[AL.]

1585.Умре папата со италијанско потекло Гргур Тринаесетти, кој во текот на 13 години како црковен поглавар ги поттикна француските римокатолици на злосторства. Тој го поддржуваше шпанскиот крал Фелипе Втори, приврзаник на инквизицијата, во борбата против Англија. Според советот на астрономите во 1582 година го реформира календарот, наречен Грегоријански.
1583 Роден е холандскиот правник, писател и хуманист Хиг де Грот, познат како Хуго Гроцијус, основач на науката за меѓународното право. Припаѓаше на „школото за природно право“ и ја докажа еднаквоста меѓу луѓето и пред законот. Дела: правни и религиозни - „De iure belli ac pacis“, „Mare liberium“, „De iure praedae“, „De iure belli ac pacis“, „Mare liberium“, „De iure praedae“, „De veritate religionis Christus patiens“...
1778 Роден е англискиот писател Вилијам Хезлит, еден од најзначајните литературни критичари во 19. век. Напиша голема биографија за Наполеон Први и повеќе книги за уметноста. Останати дела: „Англиски комични писатели“, „Духот на времето или современи портрети“.
1813 Умре францускиот математичар, механичар и астроном од италијанско потекло Луј Лагранц, кој на 19 години стана професор по математика во Артилериското школо во родното Торино. Дела: „Аналитичка механика“, „Теорија за аналитичките функции I-II“; „За теоријата на Јупитеровите сателити“.
1814 Британските и шпанските сили во битката кај Тулуз ги поразија трупите на францускиот цар Наполеон Први, кој утредента абдицираше и е прогонет на островот Елба во Средоземното Море.
1847 Во Мако, Унгарија, роден е Џозеф Пулицер, Унгарец по потекло, значајно име во американското новинарство. Се смета за зачетник на "жолтиот печат", односно на масовниот булеварски печат во светот. Од 1917 година е воведена "Пулицеровата награда" за новинарство, култура и литература. Учествуваше во Американската граѓанска војна (1861-1865), а подоцна стана сопственик на издавачки куќи и беше избран во Конгресот. Умре во Шарлотсвил, Јужна Каролина, во САД, на 29 октомври 1911 година.
1867 Умре рускиот шахист Александар Дмитријевич Петров, прв руски шаховски мајстор и шаховски теоретичар. Тој беше втемелувач на руската шаховска школа и најсилен шахист во првата половина на 19. век. Иако го сметаа за непобедлив, тој сепак никогаш не играше надвор од Русија. Во 1824 година издаде учебник за шахот. Една од шаховските варијанти е наречена според него - Петрова одбрана.
1916 Почна масовната германска офанзива на Верден, која во историјата на Првата светска војна е позната како "Верденска кланица", а во која требаше да се уништат француските сили. Но, во жестоките борби двете страни загубија по половина милион луѓе па крвавиот судир заврши без победник.
1919 Убиен е Емилијано Запата, водач на Движењето на мексиканските селани за аграрна реформа. Тој со многубројните акции и битки ја создаде бурната историја на мексиканската револуција. Роден е во 1877 година.
1921 Сун Јат Сен е избран за претседател на Кина.
1929 Роден е шведскиот театарски и филмски глумец Карл Адолф фон Сидов, познат како Макс фон Сидов. Филмови: „Госпоѓица Јулија“, „Лице“, „Зимско светло“, „Емигранти“, „Страст“, „Смарагд“, „Победа“, „Хана и нејзините сестри“, „Втора победа“.
1932 Роден е египетскиот филмски глумец Мајкл Шалхуб, познат како Омар Шариф, кој најчесто играше во улоги на романтичен љубовник и херој. Филмови: „Лоренс од Арабија“, „Доктор Живаго“, „Смешна девојка“.
1948 Започна изградбата на хидроцентралите "Маврово".
1953 Избран е вториот генерален секретар на Организацијата на Обединетите нации. Таа функција ја зазеде Даг Хамаршелд од Шведска. Роден е во 1905 година, а загина во авионска несреќа во Катанга, во 1961 година.
1954 Умре францускиот хемичар и индустријалец Огист Лимиер кој со неговиот брат Луј ја направи првата филмска камера и во Лион отвори фабрика за изработка на фотографски материјал. Браќата пронајдоа постапка за снимање во природни бои и во париската кафеана „Гран кафе“ на 28 декември 1895 година ја приредија првата филмска претстава во светот („Влегување на воз во станица“, „Работници излегуваат од фабрика“).
1963 Во северниот Атлантик во експлозија на американската нуклеарна подморница „Трешер“ загинаа 129 лица. После долга истрага не е соопштена причината за најтешката подморска несреќа во историјата на САД.
1964 Во Скопје умре Лазар Личеноски, македонски сликар. Се смета за еден од втемелувачите на ликовниот живот во Македонија. Тој е еден од најавтентичните сликари на македонскиот пејзаж ("Бачила", "Долап", "Афионски полиња", "Охридски рибари"), во кој внесува и фоклорни елементи. Сликаше и мртва природа, портрети и мозаици. Роден е во Галичник, на 26 март 1901 година.
1972 Во земјотрес во јужниот дел на Иран загинаа повеќе од 5.000 луѓе.
1972 Повеќе од 50 земји, вклучувајќи ги САД и СССР, ја потпишаа Конвенцијата за забрана на биолошкото оружје.
1986 САД извршија нуклеарна проба во Невада, наспроти протестот на мировните групи и советската кампања за забрана на проби.
1995 Израел и Јордан разменија амбасадори врз основа на мировниот договор меѓу двете земји од октомври 1994 година.
2001 Горниот Дом на холандскиот Парламент со мнозинство гласови гласаше за законот за еутаназија, не земајќи ги предвид уличните демонстрации на противниците на тој закон, со што Холандија стана прва земја во светот во која е озаконето убиството од милосрдие.
2006 Умре шведскиот режисер и писател Вилгот Сјоман. Филмови: „Љубовница“, „Љубопитен сум на жолто“ и „Љубопитен сум на плаво“, „Алфред“. Напишал и повеќе од 20 книги.

 

[AL.]

1514.Умре италијанскиот архитект Донато Браманте. Проектираше многу згради и ја реконструираше црквата "Свети Петар" во Ватикан.
1689 Англискиот кралски пар Вилијам Трети Орански и Мери Втора беше крунисан, по соборувањето од престолот на последниот крал од династијата Стјуарт Џејмс Вотори во „Славната револуција“ во 1688 година. Мери Втора е ќерка на Џејмс Втори, која ја отфрли непополураната таткова римокатоличка политика и силно ја поддржа Англиканската црква. Во текот на нивното владеење во Англија е зацврстен парламентаризмот.
1713 Потпишан е Утрехтскиот мир меѓу Британија, Португалија, Прусија, Сардинското кралство, Франција, Холандија и Шпанија, со кој заврши Војната за шпанското наследство. На престолот во Шпанија беше донесено новото владетелско семејство Бурбон (од француско потекло), кое во шпанското кралство владее и денес.
1755 Роден е англискиот хирург и палеонтолог Џејмс Паркинсон, кој ја откри и опиша нервната болест на екстрапирамидалниот систем наречена според него - Паркинсонова болест. Прв го опиша apendicitis (воспалението на слепото црево) и објави повеќе дела.
1772 Роден е шпанскиот писател Мануел Хосе Кинтан, вљубеник во класиката и пишувач на поезија со пролиберална ориентација. Дела: „Ода на Шпанија“, драмите „Пелајо“, „Војводата од Висеа“, историското дело „Животите на славните Шпанци“, критиката „Правила во драмата“.
1814 По поразот во Русија, по загубената битка кај Лајпциг и по падот на Париз, францускиот цар Наполеон Бонапарта беше принуден да абдицира. Сојузничката коалиција му го додели островот Елба, како имот, од каде што идната година се обиде повторно да ја освои власта. Со поразот кај Ватерло, конечно беше запечатена неговата судбина.
1854 Умре Карл Фон Базедов, познат германски лекар и научник, кој прв ја прикажа и детално ја опиша болеста која настанува поради нарушувањето на работата на штитната жлезда. Роден е во 1788 година.
1884 Умре англискиот писател Чарлс Рид, чиј огромен историски роман „Манастир и огниште“ е преполн со списи за животот на холандскиот хуманист Еразмо Ротердамски. Дела: „Никогаш не е предоцна“, „Грифит Гонт“.
1894 Уганда стана британски протекторат.
1919 На Мировната конференција во Париз е формирана Меѓународна организација на трудот.
1941- Германските трупи ги зазедоа Дебар, Охрид и Струга и се споија со италијанските единици.
1943 На пат за Солун, надвор од селото Имера, Кожанско, Егејска македонија, паѓајќи во заседа на националисти од колаборационистичката организација ЕКА (национална и социјална преродба), загина Лазо Трповски, еден од најистакнатите револуционери и организатори на борбата на македонскиот народ за национална слобода и социјална правда меѓу двете светски војни и за времето на фашистичката окупација. Роден е во селото Д'мбени, Костурско, Егејска Македонија во 1901 година.
1945 Американските војници во Втората светска војна го ослободија нацистичкиот концентрационен логор Бухенвалд.
1961 Пред Судот во Ерусалим почна судењето на австрискиот нацист Адолф Ајхман, шеф на Одделението во Гестапо за уништување на Евреите и за германските логори во Втората светска војна.
1961 Нигерија воведе трговско ембарго спрема Јужна Африка поради политиката на апартхејд во таа земја.
1977 Умре францускиот писател Жак Анри Мари Превер. Неговата поезија ја крактеризира револт, младински цинизам и исмејување авторитети. Напиша повеќе сценарија во француската кинематографија. Негови најпознати дела се збирките песни „Голем пролетен бал, „Дождот и убавото време“, „Зборови“ и други.
1985 Во Тирана умре Енвер Хоџа, албански политичар и државник, од 1948 година прв секретар на ЦК на Албанската партија на трудот. Роден е во Ѓирокастро, на 16 октомври 1908 година.
1990 Владата на Ангола се согласи во Португалија да започне мировни преговори со припадниците на бунтовничкото движење Унита.
1991 Советот за безбедност на Обединетите нации го соопшти формалниот крај на Заливската војна, прифаќајќи го ветувањето од страна на властите во Ирак дека ќе платат за штетите од војната и оти ќе го уништат оружјето за масовно уништување.
1992 Во Министерстото за внатрешни работи на Република Македонија е регистриран Македонскиот олимписки комитет (МОК).
1994 Во Скопје е промовирана првата еколошка публикација од популарен вид во Македонија, "Екологија". Главен уредник беше Свето Стефановски.
1995 Во Скопје е формирано Здружението за примена на македонскиот литературен јазик во службената и јавната комуникација.
2005 Умре американскиот микробиолог Морис Хилеман. Во текот на повеќедецениската работа, Хилеман даде придонес во борбата против болестите, како што се сипаници, менингитис, воспаление на белите дробови и хепатитис.
2007 Најмалку 33 лица загинаа, а 220 беа повредени во две силни експлозии во алжирската престолнина. Едната бомба експлодира пред зградата на владата, а другата во Баб Езуар, источната периферија на градот. Одговорноста ја презеде Северноафриканскиот огранок на терористичката мрежа Ал Каида, познат под името „Салафистичка група за проповед и борба“.
2007 Умре американскиот писател Курт Вонегат. Се прослави со романот „Кланицата Пет“, а пишувал и театарски парчиња, есеи и новели. Неговите романи во 60 и 70-тите години на 20 век биле некој вид патоказ на американската контракултура.

 

[faraon]

1204.Крстоносците во Четвртата крстоносна војна го зазедоа Константинопол, претворајќи го во центар на Латинското царство - државите кои ги основаа на просторите на географска Тракија и Мала Азија. Латинското царство престана да постои кога во 1261 година византискиот цар Михајло Осми Палеолог ги протера крстоносците од Константинопол.
1654 Ирска и Шкотска се обединија со Англија.
1823 Роден е рускиот писател Александар Николајевич Островски, чии дела се основа на рускиот класичен драмски репертоар. Дела: драмите „Шума“, „Бура“, „Без вина виновни“, „Девојката без мираз“, „Сиромаштијата не е порок“, „Свои сме, ќе се договориме“, „Волци и овци“.
1850 Франција на повик на папата Пио Деветти - кој 20 години подоцна воспостави догма за непогрешливост на римокатоличкиот поглавар - го окупираше Рим, разбивајќи ја републиканската војска која се бореше за обединување на Италија.
1861 Силите на Конфедерацијата го задоа Форд Самтер, кај Чарлстон, во Јужна Каролина, со што почна Американската граѓанска војна, во која силите на Северот ги победија трупите на јужните соседи. Војната траеше до 1865 година, по што Соединетите Американски Држави толку индустриски напреднаа што за 20 години ја надминаа најразвиената индустриска земја во светот - Велика Британија.
1903 Меѓу железничката станица во Истборн и градчето Мидс, во англиската грофовија Сасекс, воведена е првата редовна автобуска линија во светот.
1938 Во Париз умре Фјодор Иванович Шалјапин, голем руски оперски пејач, со исклучителен бас-баритон глас, еден од најголемите оперски уметници на сите времиња. Се прослави со улогите на Борис Гудунов, Мемфисто, Иван Грозни и Дон Кихот во истоимените опери. Роден е во Казан на Волга на 13 февруари 1873 година.
1945 Единиците на НОВЈ го пробија Сремскиот фронт против германските фашистички единици. Во пробивот на фронтот учествуваше и Петнаесеттиот македонски ударен корпус, кој даде многу жртви за конечното ослободување од фашистичкиот окупатор.
1945 Во Ворм Спринс, Џорџија, умре Франклин Делано Рузвелт, претседател на САД, кој на должноста беше избран четири пати. Популарноста ја доби со својата политика, со која успеа да ја ублажи големата економска криза во земјата. Кога избувна Втората светска војна застана на страната на сојузниците, а по влегувањето во војната, целиот индустриски потенцијал го потчини на потребите на војната против силите на Оската. Роден е во Хајд Парк, Њујорк на 30 јануари 1882 година.
1961 Советскиот сојуз го лансира во орбитата околу Земјата вселенскиот брод "Восток -1", во кој се наоѓаше 27-годишниот астронаут Јуриј Алексеевич Гагарин, првиот човек кој летна во вселената. По летот, кој траеше 103 минути, тој се спушти кај селото Смеловк, јужно од Саратов. Гагарин загина во авионска несреќа, на 27 март 1968 година.
1962 Умре францускиот вајар и сликар од руско потекло Антоан Певзнер, еден од најистакнатите во движењето на руските конструктивисти.
1966 Американските авиони првпат ја бомбардираа територијата на ДР Виетнам, со што почна ескалацијата на војната во Индокина.
1981 Умре американскиот боксер од африканско потекло Џо Луис, апсолутен светски првак во тешка категорија од 1937 до 1949 година. Титулата ја презеде од неговиот сонародник Џејмс Брадок и ја одбранил 25 пати, што претставува рекорд, кој не е надминат ниту по должината на држењето на титулата. Се повлече непоразен во 1949 година, но на рингот се врати во 1950 и 1951 година поради финансиски тешкотии, но не успеа да ја поврати титулата.
1987 Двајца руски астронаути „шетајќи“ во вселената успешно го поврзаа вселенскиот модул со орбиталната станица „Мир“.
1993 Во Њујорк, меѓу Република Македонија и Република Грција започнаа преговорите за надминување на несогласувањата околу името на Република Македонија и за тоа кое знаме ќе може да биде истакнато пред седиштето на ООН.
2000 Најмалку 138 лица се удавија кога преполн дрвен товарен брод кој се упати кон Малезија, потона во близина на јужниот филипински остров Џоло.
2002 Во Венецуела во државен удар со поддршка на Вашингтон е симнат од власт демократски избраниот претседател Хуго Чавез. За шеф на државата е прогласен проамериканскиот работодавач Педро Кармона, но Чавез само два дена подоцна се врати на власт.

 

[GoddessOfRock]

На денешен ден е роден Леонардо да Винчи

 

[b0nus!]

Нека му е "срекен роденден",да се надоврзам на Гема,како мислиш нема да е бил ист светот.Тој бил уметник што е придонел толку? Само за уметноста нешто.

 

[faraon]

1452 Во Винчи, кај Емполи, во Тоскана, е роден Леонардо да Винчи, познат италијански сликар, скулптор, архитект, пронаоѓач, научник и мислител. Тој е еден од најзначајните умови на ренесансата, соединувајќи го средновековното енциклопедиско знаење со егзактниот модерен метод на забележување. Тој наслика релативно мал број слики од кои најпознати се "Богородица во пештера", "Света Ана", "Тајната вечера" и "Мона Лиза", слика поради која стана медиумски јунак на модерното време. Да Винчи многу се интересираше за природните науки - физиката, астрономијата и хемијата. Умре во дворецот Кло кај Амбус, во Франција, на 2 мај 1519 година.
1764 Умре Жан Антоанет Поасон, маркиза од Пампадур, исклучително влијателна љубовница на францускиот крал Луј Четиринаесетти. Од 1754 година силно влијаеше на државната политика. Таа го натера францускиот крал да влезе во Седумгодишна војна во која Франција го изгуби колонијалното царство, но придонесе во развојот на француската култура, помагајќи им на енциклопедистите, филозофите и уметниците.
1765 Во Санкт Петербург умре Михаил Василевич Ломносов, руски научник, писател, академик и енциклопедист од светска класа. Значајни се неговите откритија од областа на физиката и хемијата. Тој го формулира законот за неуништивоста на материјата, ја објасни појавата на согорување и создаде научна теорија за светлината. Се занимаваше и со лингвистика и е создавач на првата руска граматика. Пишуваше драми ("Тамара и Селим", "Демофонт"), оди и беседи. Роден е во селото Мишанинско, на 19 ноември 1711 година.
1843 Роден е американскиот писател Хенри Џемјс. Пред крајот на животот, во 1915 година стана британски државјанин. Дела: романите “Родерик Хадсон“, „Американец“, „Дејзи Милер“, „Бостонци“, „Гулабови крилја“, „Амбасадори“.
1865 Умре американскиот државник Абрахам Линколн, ден после атентатот во вашингтонскиот театар „Ford Theatre“, каде што на него пукаше еден актер кој го потплатиле богати луѓе од јужниот дел на САД, приврзаници на поразените држави на Конфедерацијата во туку што завршената Американска граѓанска војна. Пред изборот за претседател на САД во 1860 година, Линколн беше земјоделец, дрвосечач, управник на пошта, адвокат и конгресмен.
1888 Умре англискиот писател и литературен критичар Метју Арнолд, значаен естетичар, професор на Оксфорд. Дела: збирка песни „Песни“, „Нови песни“, есеите „Клутура и анархија“, „Критички есеи“.
1912 На првото патување од Велика Британија во САД, најголемиот и најлуксузниот патнички брод „Титаник“ со голема брзина налета на леден брег во Атлантикот. Бродот потона за само два часа и 20 минути. Од 2.224 патници и членови на екипажот загинаа 1.523.
1923 Инсулинот, кој го откри канадскиот лекар фредерик Бантинг, им стана достапен на пациентите заболени од дотогаш неизлечливата шеќерна болест.
1931 Во Ќустендил умре Андон Тошев Стојанов, познат како Дончо Штипјанчето, македонски револуционер, курир на Гоце Делчев и приврзаник на Македонската револуционерна организација. Роден во во селото Ерџелија, Штипско, во 1867 година.
1945 Британските трупи во Втората светска војна го ослободија германскиот концентрационен логор Берген-Белзен.
1952 Њујоршката „Френклин банка“ стана прва банка која издаде кредитна картичка.
1968 Двата советски сателити „Космос 212“ и „Космос 213“, без човечки екипаж, се споија во орбитата околу Земјата.
1980 Умре францускиот филозоф и писател Жан Пол Сартр, еден од творците на филозофијата на егзистенцијализмот, кој во 1964 година ја одби Нобеловата награда за литература. Дела: филозофските списи: „Имагинарно“, „Егзистенцијализмот е хуманизам“, „Критика на дијалектичкиот ум“, романите „Мачнина“, „Патишта на слободите“, драмите „Нечисти раце“, „Зад затворени врати“.
1980 Во Охрид умре Ванчо Николески, македонски писател. Од 1950 година беше член на Друштвото на писателите на Македонија. Автор е на прославената стихозбирка "Македонче", објавена во 1946 година, со која беа поставени темелите на современата македонска книжевност за деца. Познати негови дела се "Школско ѕвонче", "Крај огниште", "Прва радост" и "Чудотворен кавал". Роден е во селото Црвена Вода, Охридско, на 10 јуни 1912 година.
1989 При уривање на трибина на фудбалскиот стадион „Хилсбороу“ во англискиот град Шефилд загинаа 108 лица, а повеќе од 200 беа повредени. Несреќата се случи бидејќи на веќе преполн стадион беа пуштени нови илјада навивачи.
1990 Во Њујорк умре Грета Гарбо (Грета Луиза Густафон), шведска актерка, една од најголемите легенди на Холивуд. Таа глумеше во филмовите „Бакнеж“, „Мата Хари“, „Ана Кристи“, „Кралицата Кристина“, „Дамата со камелии“, „Марија Валевска“ и други. Родена е во 1905 година.
1992 Во Скопје умре Александар Матковски, прв доктор на историски науки од Македонија и прв историчар ориенталист. Роден е во Крушево, на 30 мај 1922 година.
1992 Во касарните во Скопје, Битола, Штип и Охрид пристигнаа првите регрути од регуларниот состав на Армијата на Република Македонија.
1997 Во Скопје умре д-р Иван Пухан, еден од основачите на Правниот факултет во Скопје. Роден е во 1916 година.
2005 Во пожар кој изби во центарот на Париз во еден хотел за имигранти, животот го изгубија 24 лица меѓу кои десет деца, а беа повредени околу 50.

 

[AL.]

1828 Во Бордо умре Франциско Хосе де Гоја, шпански сликар и гравер. Неговата слика "Стрелањето на бунтовниците" го одбележа почетокот на новата ера во европското сликарство. Автор е на неколку циклуси графики и цртежи. Од делата најпознати му се "Трети мај 1808", "Борба со бикови", "Гола Маја" и "Облечена Маја". Роден е во Фуентетодос, Арагонија, на 30 март 1746 година.
1844 Во Париз е роден Жак Анатол Франс Тибо, француски романсиер, сатиричар и критичар. Негови најпознати дела се "Современа историја", "Злосторството на Силвестер Бонар", "Бунтот на ангелот", "Боговите се жедни" и други. Во 1921 година ја доби Нобеловата награда за литература. Умре на својот имот Ла Бошлери, кај Тур, на 12 октомври 1924 година.
1859 Умре францускиот историчар и политичар Алексис Клерел де Токвил, противник на револуционерните општествени промени, а битно влијаеше врз граѓанските историчари во 19 и 20 век. Дела: „Демократијата во Америка“, „Стариот режим и револуцијата“.
1862 Францускиот цар Наполеон Трети му објави војна на мексиканскиот претседател Бенито Хуарес. По повлекувањето на француските трупи во 1867 година, царот-узурпатор беше стрелан, а Хуарес повторно беше избран за претседател.
1867 Роден е американскиот пилот и конструктор на авиони Вилбур Рајт, пионер на авијацијата, кој во 1903 година со неговиот брат Орвил со авион што го направија, го изведоа првиот лет во историјата на воздухопловството. Летот траеше 59 секунди и авионот прелета 285 метри. Браќата Рајт во 1905 година конструираа авион кој прелета 39 километри. Во 1909 година, ја основаа „Америкен Рајт компани“ за производство на авиони и истата година на САД им го испорачаа првиот борбен авион „Сигнал Корпс“.
1871 Револуционерната власт на Париската комуна донесе "Декрет за напуштените претпријатија", според кој, целото стопанство, чии сопственици избегале од Париз, е предадено на работниците. Со тоа пролетеријатот првпат во историјата ги презеде во свои раце фабриките и другите претпријатија и се здоби со право да управува со нив.
1889 Во Вилворт, предградие на Лондон, е роден Чарли Спенсер Чаплин, англиски филмски сртист, сценарист, режисер, најпознат светски комичар на 20 век. Има снимено 75 кусометражни и долгометражни филмови. Најпознати негови филмови се "Кучешки живот", "Потрага по злато", "Циркус", "Светлините на велеградот" и "Господин Ведру". Умре во швајцарскиот град Вевеј, на брегот на Женевското Езеро, на 25 декември 1977 година.
1921 Роден е британскиот глумец, режисер и писател од руско-француско потекло Питер Александер Јустинов, амбасадор на добрата волја на УНИЦЕФ и УНЕСКО. Пред Втората светска војна во театар најповеќе играше во своите комедии: „Љубовта на четворицата полковници“, „Романов и Џулиета“, „Фото-финиш“, „Десета симфонија“. Ја напиша и автобиографијата „Dear me“. Филмови: „Quo vadis“, „Спартак“, „Топкапи“, „Виолетово такси“.
1945 Во Скопје, на Второто вонредно заседание на АСНОМ што се одржа од 14 до 16 април беа донесени значајни акти за натамошниот развој и афирмација на македонскиот народ. Меѓу другото, АСНОМ е преименуван во Народно собрание на Демократска Федеративна Македонија. Најзначаен акт донесен на заседанието е формирањето на првата Влада на ДФМ. Прв претседател на Владата беше Лазар Колишевски. Формирањето на Владата спаѓа меѓу најзначајните државно-правни акти, со кој е заокружено конституирањето на народната власт, како и афирмирањето на државната и националната самобитност на македонскиот народ.
1945 Американските трупи во Втората светска војна влегоа во германскиот град Нирнберг.
1947 Во градот Тексас во истоимената држава загинаа повеќе под 500 луѓе во експлозија на француски камион наполнет со нитрит.
1951 Британската подморница „Афреј“ потона во каналот Ламанш при што загинаа 75 луѓе.
1970 Снежна лавина, која го затрупа детскиот санаториум во местото Саланш во француските Алпи, усмрти 72 луѓе.
1991 Собранието на СР Македонија го усвои нацрт-амандманот за бришење на атрибутот "Социјалистичка" пред името на Социјалистичка Република Македонија. Називот Република Македонија е усвоен на 7 јуни 1991 година.
1991 Умре англискиот филмски режисер Дејвид Лин. Филови: „Кратка средба“, „Големо исчекување“, „Оливер Твист“, „Мадлена“, „Хобсонов избор“, „Мост на реката Квај“ (Оскар), „Лоренс од Арабија“ (Оскар), „Доктор Живаго“ (Оскар), „Рајановата ќерка“. „Патот во Индија“.
1994 Умре американскиот писател од афроамериканско потекло Ралф Валдо Елисон, чиј роман „Невидливиот човек“ е еден од најимпресивните во американската литертура по Втората светска војна. Ја напиша книгата есеи „Сенка и чин“.
1996 Поранешниот премиер на Италија, Бетино Кракси, италијанскиот Суд на основа на обвинение кое го терети за корупција, го осуди на осум години и три месеци затвор.
2003 Лидерите на 10 европски земји на Самитот на Европската унија во Атина потпишаа договори за приклучување во Европската унија на 1 мај 2004 година. Договорите ги потпишаа лидерите на Естонија, Кипар, Летонија, Литванија, Унгарија, Малта, Полска, Словачка, Словенија и Чешка.

 

[faraon]

1421.Повеќе од 100.000 луѓе се удавија кога морето во Холандија ги проби заштитните насипи.
1492 Кралскиот пар на Шпанија (тогашна Кастиља и Арагон) Фернандо Шести и Изабела Прва се согласија да го финансираат првото патување во Америка, односно Индија како тогаш се мислело, на шпанскиот морепловец од италијанско потекло Кристофер Колумбо. На Колумбо му беа дадени три брода-едрењаци, звање адмирал на оеканот и вицекрал на земјите кои ќе ги освои. Исто така, му беше ветена десетина од стоката која ќе ја донесе и владетелство на осмина од земјите кои би ги открил.
1790 Во Филаделфија умре Бенџамин Франклин, американски државник, филозоф, физичар, економист и писател. Покрај Џеферсон, автор е на американската "Декларација за независност". Со години тој се занимаваше со демократизација на Уставот и укинување на ропството. Како физичар се занимаваше со проучување на електрицитетот и го пронајде громобранот. Роден е во Бостон, на 17 јануари 1706 година.
1894 Роден е рускиот државник Никита Сергеевич Хрушчов, шеф на советската Комунистичка партија од 1953 до 1964 година. Пленумот на Централниот комитет во октомври 1964 година го смени од сите функции.
1916 Родена е цејлонската државничка Сиримаво Бандеренаике која во јули 1960 година стана премиер на Цејлон (сегашна Шри Ланка), прва жена во историјата на таа функција.
1946 Последните француски војници ја напуштија Сирија, која стекна независност.
1961 Со подршка на американската Влада и со помош на ЦИА, кубанските контрареволуционери извршија неуспешен десант на Заливот на Свињите, со намера да ја урнат револуционерната власт на Фидел Кастро. Расплетот на драмата беше побрз отколку што очекуваше Вашингтон. Револуционерните сили брзо го разбија инвазиониот корпус.
1969 Александер Дубчек поднесе оставка на функцијата шеф на Комунистичката партија на Чехословачка, на која го замени Густав Хусак.
1975 „Црвените Кмери“ го зазедоа главниот град на Камбоџа, Пном Пен и веднаш почнаа терор кон сонародниците во текот на кој, до виетнамската окупација на земјата кон крајот на декември 1978 година, убија меѓу милион и два милиони луѓе.
1977 Жените во Лихтенштајн прв пат гласаа на избори.
1983 Од територијата на Индија успешно е лансиран вештачки сателит. Првиот индиски сателит е исфрлен со советска ракета во орбитата околу Земјата од космодромот Бајконур на 19 април 1975 година.
1984 Во Чарлстон умре Марк Кларк, американски генерал, последен од петмината големи американски команаданти во Втората светска војна. Тој ја предводеше сојузничката инвазија на Италија во 1943 година и ја потпиша Спогодбата со која е окончана војната во Кореја. Тој заедно со генералите Џорџ Партон, Даглас Макартус, Двајт Ајзенхауер и Омар Бредли ги предводеше сите акции на американската армија во Втората светска војна. Роден е во 1897 година.
1989 Полскиот синдикат „Солидарност“ е легализиран после седумгодишна забрана.
1992 Во Скопје, претседателот на Република Македонија, Киро Глигоров ја откри новата натпис - плоча на Домот на Армијата на која пишува "Република Македонија, Дом на Армијата - Скопје". Со тоа на симболичен начин беше одбележано доаѓањето на првите регрути на Армијата на Република Македонија и нејзиното воено осамостојување.
1993 Во Анкара умре Тургут Озал, осми по ред турски претседател. За време на неговото претседателствување, Република Турција ја призна Република Македонија. Роден е на 13 октомври 1927 година, во источната турска област Малатија.
1997 Умре израелскиот државник Хаим Херцог, претседател на Израел од 1983 до 1993 година.
2002 Поранешниот герилски водач Ксанан Гусмао е прогласен за победник на првите претседателски избори во Источен Тимор.
2003 Умре рускиот филмски режисер Емил Лотјан, автор на класични филмови, меѓу кои се „Циганите летаат на небо“ и „Ана Павлова“, посветен на една од најголемите руски балерини. За филмот „Циганите летаат на небо“ е награден со главната награда на меѓународниот филмски фестивал во Сан Себастијан.
2004 Новиот водач на палестинското движење Хамас, Абдел Азиз ел Рантиси е убиен во израелски хеликоптерски напад врз неговото возило. Тој стана водач на движењето откако претходно исто така во израелски напад е убиен основачот и духовниот лидер на тоа исламистичко движење шеикот Ахмед Јасин.
2004 Умре Фана Кочовска - Цветковиќ, најмлад народен херој од НОВ, носител на партизанска споменица 1941. Родена е во село Лавци, Битолско, на 27 јули 1927 година.

 

[AL.]

1797 Роден е францускиот државник и историчар Луј Адолф Тјер, основач и прв претседател на Третата република од 1871 до 1873 година. Како шеф на версајската влада во 1871 година во крв ја задуши Париската комуна. Дела: „Историја на Француската револуција“, „Историја на конзулствата и царствата“.
1820 Роден е австрискиот композитор и диригент Франц фон Супе, автор на повеќе популарни оперети. Дела: оперетите „Лесна коњаница“, Бокачо“, „Убавата Галатеја“.
1882 Во Лондон е роден Леополд Стоковски, американски диригент од полско потекло, пропагатор на современата музика, еден од најголемите диригенти во светот во 20 век. Умре во Хемшаир, Англија, на 14 септември 1977 година.
1906 Силен земјотрес го погоди Сан Франциско, во САД, град кој тогаш имаше 400.000 жители. Беа срамнети со земјата голем број квартови, а загинаа над 700 луѓе. По првиот потрес следеше друг со иста јачина, а стихијата го уништи тоа што преостана. За три години е изграден нов и поголем град на пацифичкиот брег.
1909 Во Скопје е роден Аспарух Хаџиниколов, македонски музички педагог и композитор. Тој и припаѓа на постарата генерација македонски композитори кои целокупната композиторска дејност ја насочуваа кон негување и музичка обработка на македонски народни песни. Умре во Скопје, на 11 август 1980 година.
1936 Умре италијанскиот композитор Оторино Респиџи, ученик на Николај Римски-Корсаков, кој создаде дела во раскошни оркестарски бои, воглавно во импресионистички манир. Дела: „Грегоријански концерт“ за виолина и оркестар, симфониските поеми „Римски фонтани“, „Римски празници“, опери.
1941 Со одбрение на Хитлеровата врховна команда, единиците на Петтата бугарска армија, со Шестата и со Седмата пешадиска дивизија, ја започнаа воената окупација на Македонија.
1942 Американската авијација првпат го бомбардира Токио.
1951 Во Париз, Белгија, Западна Германија, Италија, Луксембург, Франција и Холандија потпишаа Договор за создавање Европска заедница за јаглен и челик.
1954 Гамал Абдел Насер стана премиер и воен гувернер на Египет.
1955 Во Принстон умре Алберт Ајнштајн, американски физичар, Евреин од германско потекло, најистакнат теоретичар на новата епоха во физиката. По доаѓањето на Хитлер на власт, Ајнштајн се откажа од германското државјанство и емигрира во САД. Покрај општата теорија на релативитетот, го објасни и законот за фотоелектричниот ефект, со помош на квантната теорија и за тоа во 1921 година ја доби Нобеловата награда за физика. Роден е во Улм, на 14 март 1879 година.
1955 Во индонезискиот град Бандунг започна афроазиска конференција на 29 земји, на која се потврдени принципите на деколонизација и создавање на "третиот свет".
1980 Јужна Родезија под името Зимбабве стана 50-та независна држава во Африка.
1984 Во Скопје умре Софе Штерјоски, новинар на Радио Скопје, еден од најпознатите македонски хумористи и сатиричари, автор на повеќе книги за деца. Роден е во селото Лавчани, Кичевско, на 20 април 1949 година.
1991 Собранието на Република Македонија донесе одлука за промена на името на Радио-Телевизија Скопје во Македонска радио телевизија.
1994 Странските хуманитарни организации соопштија дека етничките масакри на припадниците на племињата Хуту и Тутси, за време на кои се убиени околу милион лица, ја зафатиле целата територија на Руанда.
1996 Република Македонија и Република Руанда воспоставија дипломатски односи на ниво на амбасади.
2002 Умре норвешкиот истражувач и антрополог Тој Хејердал кој во 1947 година за 101 ден го преплови Тихиот Океан со сплав „Кон-Тики“, изграден според нацрт од времето на Инките. Со тоа докажа дека перунаските Индијанци се можни населувачи на островот во Полинезија. Книгата за патувањето долга 8.000 километри е преведена на 67 јазици. Во 1970 година успеа да го преплови Атлантскиот Океан на сплав од папирус, сакајќи да докаже дека древните медитерански цивилизации биле во состојба да допрат до Американскиот континент.
2002 Поранешниот крал Мухамед Захир Шах се врати во авганистанската престолнина Кабул по 29 години бегство.
2004 Новиот шпански претседател на влада, социјалистот Хосе Луис Родригез Сапатеро издаде наредба за повлекување на околу 1.400 шпански војници од Ирак.
2007 Најмалку 32 работници загинаа во една челичарница на североисток од Кина, кога пукна голем сад во кој се наоѓаа 300 тони течен метал. Несреќата се случи во градот Тиелинг во провинцијата Лиаонинг.

 

[AL.]

885.-о Моравија умре Методиј Солунски, постар брат на Константин Филозоф - Кирил, двајцата македонски и сесловенски учители и просветители. Создавајќи ја првата словенска азбука, преведувајќи ги на словенски јазик најпотребните богослужбени книги, издигнувајќи еден македонски говор на прв словенски книжевен јазик и формирајќи силни следбеници, како што беа нивните ученици Климент Охридски, Константин Брегалнички и други словенски просветители, Кирил и Методиј станаа најзаслужни за словенската просвета, богослужба и култура. Методија е роден околу 825 година.
1587 Британската флота под команда на адмирал Френсис Дрејк го освои градот Кадис во Шпанија. Шпанската "непобедлива армада" е уништена во наредните неколку години во Ла Манш.
1772 Во Лондон е роден Давид Рикардо, англиски економист, главен претставник на англиската класична школа, приврзаник на теоријата за работната вредност. Во 1809 година го објави памфлетот "Цената на златото". Најпознато негово дело е "Принципи на политичката економија". Умре во Лондон, на 11 септември 1823 година.
1775 Американската војна за независност почна со поразот на Британците кај Лексингтон и Конкорд.
1783 Конгресот на САД објави дека со победа заврши војната за независност од Велика Британија.
1824 Во Мисолонги, Грција, умре Џорџ Гордон Бајрон, англиски поет. Негови најзначајни поетски дела се "Чајлд Харолд", "Каин", "Манфред", "Гусар" и "Дон Жуан". Роден е во Лондон, на 22 јануари 1788 година.
1881 Умре Бенџамин Дизраели, англиски политичар, државник и писател, основач и водач на конзервативците, еден од главните протагонисти на англиската експанзионистичка политика во втората половина на 19 век. Објави забележителни литературни и политички дела, политички записи и сведоштва. Роден е на 21 декември 1804 година.
1882 Умре Чарлс Дарвин, британски научник, творец на теоријата на еволуцијата на живите суштества. Од 1813 година до 1836 година учествуваше на научната експедиција на бродот "Бигл", која имаше пресудно значење за поставување на неговата теорија за органската еволуција, која беше во спротивност со учењето на црквата. Во своето капитално дело "Потеклото на видовите" ја изнесе суштината на трансформистичките документи наречени "дарвинизам". Роден е на 12 февруари 1804 година.
1906 Во Париз умре Пјер Кири, француски физичар и хемичар. Заедно со својата сопруга Марија Кири ги удри темелите на науката за радиоактивноста, пронаоѓајќи два важни елементи: радиумот и полониумот. Роден е во 1859 година.
1911 Во Португалија е одвоена црквата од државата.
1921 Стапи на сила законот за поделба на Ирска на Република Ирска и Северна Ирска, која остана дел од Велика Британија. Независноста е резултат на многубројните востанија на Ирците, па британската влада, немоќна со оружје да го спречи бунтот, го подели Островот и на поголемиот дел му ја призна независноста.
1945 Американските војници во Втората светска војна го зазедоа германскиот град Лајпциг.
1967 Умре германскиот државник Конрад Аденауер, канцелар на Западна Германија од 1949 година до 1963 година.
1971 СССР ја лансира вселенската станица "Салјут" во орбитата околу Земјата.
1975 Од космодромот Бајконур со советска ракета е лансиран првиот индиски вештачки сателит.
1984 Лансиран е првиот кинески телекомуникациски сателит. Пред Кина тоа им успеа само на Советскиот Сојуз и на САД.
1989 Во експлозија за време на поморските маневри во Атлантикот на американскиот воен брод „Ајова“ загинаа 47 луѓе.
1993 Кралството Холандија ја призна независноста на Република Македонија.
1995 Во експлозија во една федерална зграда во американскиот град Оклахома Сити загинаа најмалку 168 луѓе.
2000 Во најтешката несреќа во историјата на филипинското воздухопловство загина 131 патник и членови на екипажот кога авион на компанијата „Ер Филипинс“ се урна во близина на градот Давао во јужниот дел на Филипините.
2005 Конклавата на кардиналите на Римокатоличката црква го избра германскиот кардинал Јозеф Рацингер за нов папа. Тој го избра името Бенедикт Шеснаесетти. Изборот на новиот папа беше означен со бел чад од Сикстинската капела и беше потврден со биење на камбаните десетина минути подоцна од базиликата "Свети Петар". Бенедикт Шеснаесетти е 256-ти по ред избран папа и е првиот Германец избран за понтиф по 480 години.
2007 Умре францускиот глумец Жан-Пјер Касел. Роден е во Париз во октомври 1932 година како син на доктор и оперска пејачка. Филмови: „Среќен пат“, „Тројца мускетари“ и „Четворица мускетари“, „Дискретниот шарм на буржоазијата“, „Пекол“, „Церемонија“ „Pret-a-porte“.

 

[AL.]

570.-о Мека е роден Мухамед, основач на исламот, според муслиманското верување - "последниот пророк". Во 40 година почна да проповеда нова вера во еден Бог, но во почетокот имаше малку приврзаници. Бидејќи не успеа во Мека, по 10 години отиде во Талф, а подоцна во Медина, каде што ја основа првата општина на новите верници.
1653 Водачот на Англиската револуција Оливер Кромвел го распушти Парламентот и воведе лична дикататура како лорд-протектор на Англија.
1657 Англиската флота, под команда на адмирал Роберт Блејк ги нападна и потопи сите 16 шпански воени бродови во пристаништето Санта Круз на Тенерифе, а потоа го уништи градот.
1768 Умре италијанскиот сликар Каналето, еден од најдобрите сликари на пејзажи во 18 век. Најмногу ја сликаше Венеција, нејзините канали и палати.
1808 Роден е францускиот цар Шарл Луј Наполеон Трети Бонапарта. Надевајќи се на успех, ја започна војната против Прусија. Неговата цел беше да го спречи обединувањето на Германија, но на 1 октомври 1870 година во битката кај Седан беше заробен и тргнат од престолот, а Франција на 4 октомври 1870 година повторно стана република. По склучувањето на мирот со Прусија, во 1871 година емигрираше во Велика Британија, каде умре во 1873 година.
1889 Во Браунау, Австрија е роден Адолф Хитлер, водач на Третиот рајх и на нацистичка Германија, еден од најголемите злосторници на историјата во човештвото. Откако на Радио Москва ја слушна веста дека единиците на Црвената армија истакнале црвено знаме на Рајстагот, на 30 април 1945 година, изврши самоубиство во својот бункер, во Берлин.
1893 Роден е каталонскиот сликар и вајар Хуан Миро, еден од најголемите надреалистички уметници. Тој студираше во родната Барселона, а од 1919 година живееше во Париз. Кратко твореше под влијание на кубизмот, но од 1924 година го изгради неповторливиот личен стил заснован на крајно спонтано регистрирање на формата и знаците кои ги евоцираат подсвесните претстави на примарните и елементарните витални состојби.
1893 Роден е американскиот филмски глумец Харолд Лојд, еден од најголемите комичари на немиот филм. Филови: „Сигурноста на последно место“, „Бруцош“, „Чувај се, професоре“, „Луда среда“.
1936 Трупите на Италија кои во почетокот на октомври 1935 година без објавување војна влегоа во Етиопија, презедоа решавачка офанзива против етиопските сили и успеаја да го скршат нивниот отпор и да ја колонизираат земјата.
1948 Во близина на селото Богацко, Костурско, Егејска Македонија, во борба против грчките монархофашисти загина Јани Лукаров, истакнат борец во македонското националноослободително движење и на Демократската армија на Грција. Роден е во селото В'мбел, Костурско во 1922 година.
1972 Американското вселенско летало "Аполо 16" се спушти на површината на Месечината.
1982 Во Скопје умре Ацо Шопов, македонски писател и академик. Неговата прва книга под наслов "Песни" е објавена во 1944 година. Негови познати дела се "На Грамос", "Стихови за маката и радоста", "Ветерот носи убаво време", "Небиднина" и други. Беше уредник на книжевните списанија "Иднина", "Нов ден", "Хоризонт", и "Современост". Роден е во Штип, на 20 декември 1923 година.
1984 Велика Британија соопшти дека нејзината администрација во Хонгконг ќе престане да функционира во 1997 година.
1994 Израел и Палестинската ослободителна организација постигнаа Договор за пренесување на власта на Палестинците во областа Газа и во градот Ерихон на Западниот Брег.
2006 Романските власти наредија евакуација на 1.000 луѓе поради рекордно високиот водостој на Дунав. Своите домови претходно ги напуштија околу 7.000 луѓе во 129 населени подрачја, повеќе од 700 куќи беа потопени, а 75.000 хектари земја се најдоа под вода.

 

[faraon]

753 п.е.- Според преданието, Ромул го основал градот Рим.
1500 Португалскиот морепловец Педро Алварес Кабрал пристигна до брегот на Бразил и го прогласи за португалски имот.
1509 Умре англискиот крал Хенри Седми, основач на династијата Тјудор.
1699 Умре францускиот писател Жан Батист Расин, кој до совршенство ја доведе француската трагедија и инсистираше на психолошка анализа на човечката, главно љубовната страст. Негови најпознати дела се трагедиите „Андромаха“, „Федра“, „Британикус“, „Берениса“, „Аталија“, комедијата „Парничари“ и други.
1816 Родена е Шарлота Бронте, англиска писателка. Се прослави со романот "Џејн Ејр". Други нејзини познати дела се: "Ема", "Професор" и "Вилета". Умре во 1855 година.
1856 Австралија е прва земја во светот која воведе осумчасовно работно време.
1910 Во Реинг умре Марк Твен, американски писател, еден од најголемите хумористи на своето време. Негови најпознати дела се: "Доживувањата на Том Соер", "Хаклбери Фин". Пишуваше раскази и романи од животот на бреговите на Мисисипи. Роден е на Флорида, на 30 ноември 1835 година.
1918 Во воздушна борба загина германскиот пилот Манфред фон Рихтхофен, наречен „Црвениот барон“, најславниот германски авијатичар во Првата светска војна. Тој во текот на војната собори повеќе од 80 непријателски авиони.
1926 Родена е британската принцеза Елизабета Александра Мери, од 1952 година Елизабета Втора, кралица на Велика Британија.
1946 Во Скопје е изведена првата премиера на Куклената секција при Македонскиот народен театар. Тоа беше претставата "Силјан Штркот", според истоимената народна приказна.
1960 Главниот град на Бразил е преместен од Рио де Жанеиро во Бразилија.
1967 Оружените сили на Кралството Грција под раководство на десничарски ориентираните полковници извршија државен удар и ги укинаа сите уставни институции во земјата. Обидот на кралот да изврши противнапад не успеа, па монархот мораше да ја напушти земјата. Извесно време во Грција постоеше регенство, а потоа е прогласена република.
1993 Врховниот суд на Боливија на 30 години затвор го осуди поранешниот диктатор Луис Гарсија Меса, под обвинение за убиства, грабежи, измами и непочитување на Уставот.
1994 Во населбата Драчево, кај Скопје е предадена во употреба земската сателитска станица за директна телекомуникациона врска меѓу Република Македонија и САД.
1997 Првите кинески војници навлегоа во Хонгконг во рамките на подготовките за преминување на таа британска колонија на 1 јули 1997 година под суверенитет на Кина.
2004 Во серија самоубиствени бомбашки напади врз полициски станици во градот Басра во јужен Ирак загинаа 73 луѓе.