- Член од
- 3 септември 2010
- Мислења
- 6.626
- Поени од реакции
- 9.241
Панонија
Панонија (Παννονία) била позната уште од античко време како еден од јужните дунавски области на Римската Империја. Соседни области на Панонија биле Германија, Илирија, Дакија и Норикум. Панонија била огромна рамнина опкружена со планини и се спуштала кон Дунав на исток. Покрај Дунав, низ панонските земји течеле две главни реки: Драва и Сава со бројни притоки. Панонија била населена со Илири, кои се одликувале по својот воинствен карактер. Поединечни панонски племиња биле предводени од кнезови, но веќе во I век п.н.е. заедно со другите илирски и далматински племиња, Панонците биле покорени од трупите на императорот Август и од 9 г. п.н.е. Панонија станала римска провинција. Подоцна, Панонија била поделена на уште три дела, кои биле управувани од цивилни и воени гувернери.
До крајот на IV век н.е. жителите на Панонија биле романизирани, но за време на Големата преселба на народите, овде пристигнале Јазигите, Квадрите (II век н.е.), Хуните, Остроготите (V век н.е.), Ломбардите и Аварите (VI век н.е.). Во VII век н.е. во Панонија се појавуваат Словени, раселени од Аварите од Дакија. Археолошките и лингвистичките податоци укажуваат дека Панонските Словени биле најблиските роднини на денешните Словинци.
Панонските Словени го формирале Панонското, или Платенското, Кнежевство, чија историја е ограничена на само неколку децении од соборувањето на аварскиот јарем до појавата на нови освојувачи - Маѓарите.
Околу 835 година, моравскиот кнез Прибина, протеран од Моравија од страна на Мојмир, дошол кај источнофранкскиот маркграф Ратбод; Тој беше љубезно примен од маркграфот и се крстил. Поради некоја причина, откако се скарал со Ратбод, Прибина побегнал прво во земјата на бугарскиот кнез, потоа кај Ратимир, кнезот на Посавска Хрватска, потоа се помири со кралот на Франките и од него ги добил околу 840 година како феуд земјите покрај реката Сале, која се влева во Блатенското Езери. Така, Панонските Словени, кои дотогаш биле расфрлани низ Југозападна Унгарија, се обединиле околу Прибина. Гледајќи ја лојалноста на Прибина и неговата грижа за ширењето на Христијанството, со помош на свештениците на Салцбуршката Архиепископија, кралот Лудовик Немачки го направил вистински суверен во 848 година. Прибина во близина на езерото Блатно (маѓарски: Balaton, германски: Platten-See) го изградил истоимениот „Блатно“ (латински: Urbs paludarum, германски: Moseburg). Во 850 година, Прибина изградил голем храм во Блатно и го поканил салцбуршкиот архиепископ Лиупрам на неговото осветување; Во оваа прилика „Салцбуршкиот анонимец“ („Conversio Bagoariorum et Carantanorum“) ги именува доверливите луѓе на Прибина, од кои некои имаат словенски имиња, други - германски. Границите на државата на Прибина можат да се утврдат приближно, според укажувањата на „анонимните“ градови во кои Прибина градел храмови: најзападниот град бил денешниот Оптуј во јужна Штаерска (Бетовија), најисточниот бил Печуј (Ad quinque baslias), најсеверниот бил Кисек (Кеиси); Следствено, државата на Прибина го покривала поголемиот дел од денешна Унгарија на југ и запад од Дунав и достигнла до Источна Штаерска. Во 862 година Прибина паднал во борба со Моравците. После него, неговиот син Коцел станал кнез на Панонија.
Кога во 867 година Св. Кирил и Методиј патувале од Моравија до Рим кај папата Николај I, па морале да поминат низ Коцеловата област, Коцел и неговите луѓе со задоволство ги прифатиле проповедниците, со нивниот словенски јазик и книги, и ги слушале нивните проповеди во текот на неколкуте месеци кога таму престојуваа првите учители. Во 870 година, Методиј, враќајќи се од Рим, останал во Панонија, бидејќи во Моравија имало немири; Папата го именувал за архиепископ на Моравија и Панонија. Активностите на архиепископот ја разбудиле омразата на германското свештенство против него и донеле тежок прогон.
Коцел умрел околу 874. По неговата смрт, власта над Панонските Словени ја презел синот на кралот Лудовик Карломан, а потоа и неговиот син Арнулф, кој бил принуден да му ја предаде Панонија на моравскиот принц во 884 година. Откако ја вратил Панонија, Арнулф во 896 година ја предал Долна Панонија, со градот Блатно, на кнезот на Панонска Хрватска, Брацлав.
Оттогаш, вестите исчезнуваат не само за поранешната држава на Прибина и Коцел, туку и за Панонските Словени воопшто; Името Панонија сè уште се среќава во документи од XI век, но не во државна смисла, туку како историска и географска дефиниција на различни населби. Во последните години од IX и првите години на X век Панонија била заземена од Маџарите, а Словените биле апсорбирани.