Патолошката потреба на нетуркиските источнобалкански народи по секоја цена да се идентификувaат како огурски (туркиски) Бугари

Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
According to the Shiji, ch. 110 ("The Account of the Xiongnu"), when the Xiongnu arose abruptly, the Modu Chanyu “conquered the tribes of Hunyu, Qushe, Dingling, Gekun, and Xinli to the north.” And according to the Hanshu, ch. 94B, we know that during the reign period of Emperor Yuan of Han, Chanyu Zhizhi of the Xiongnu revolted and went to the Han and turned west, “then he attacked Wujie to the north, and the Wujie surrendered to him. He called out their force to breach the Jiankun to the west, to bring about the surrender of the Dingling to the north, then annexed the three tribes.” From this, we know that the Jiankun were located to the west of the Wujie, and the Dingling were located to the north of the Wujie. At that time, “the Jiankun is distant by 7,000 li from the court of Chanyu to the east, and is distant by 5,000 li from the state of Jushi.” The reference to the statement that the Modu Chanyu “conquered the tribes of Hunyu, Qushe, Dingling, Gekun, and Xinli to the north,” in fact, means “conquered…to the northwest.” It is generally suggested that the central territory of the Dingling was located around Lake Baikal, and Gekun (Jiankun) was located in the valley of the Yenisei River. The geographical situation of the Xinli is not clearly known, but it was also located at the northern foot of the Altai Mountains. As to the Wujie, according to more reliable research, they lived at the southern foot of the Altai Mountains. They had yet to ascend the historical stage at the time described by the Mu Tianzi Zhuan.

https://sino-platonic.org/complete/spp197_mu_tianzi_zhuan.pdf

The Gekun and Xinli would later appear among the Turkic-speaking Tiele people, respectively, as Hegu and Xueyantuo. The Dingling were also proposed to be early Proto-Turkic people or ancestors of Tungusic speakers among the Shiwei, or related to Na-Dené and Yeniseian speakers.

1692391016572.png

1692389925152.png
1692390375973.png
1692390408511.png


1692390157409.png


1692390329006.png


1692390559273.png
1692390633859.png


1692390891143.png

 
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692462948756.png

1692463119392.png


1692463190526.png

Nirun State (Chinese: Zhuzhan State) is a direct successor of the Xiongnu and Xianbei, and is believed to have been first organized around the 330s. The direct ancestors of the noble Mongols, the Nirun people are written in some histories as being descended from Hunnu, and in some sources from Dunhu (Xianbei). After the Toba country of the Xianbei dynasty (the Turks later called them Tabgach) conquered northern China (Northern Wei and Northern Wei in 386-535, and later Western and Eastern Wei in 535-557), they gradually began to become Chinese, so they adopted the names of their neighboring countries according to Chinese customs. was distorted and changed. Therefore, they called the Mongols after Gobi "Rouran"./insert picture 6/.

The Niruns invaded Turfan in 460, captured 500 ironworkers from the Ashina tribe, and sent them to Altai to serve in iron. Later, in 552, they united all other Turkic provinces and rose up as a leader, and in 555, the Nirun state was established as the Turkic kingdom. The Nirun people who were defeated by the Turkish invasion left their land and some of them stayed in the eastern provinces of present-day Mongolia. According to Chinese sources, the Zhuzhans disappeared in an unknown direction.


1692464159607.png


1692465010694.png

1692463576275.png
1692463689257.png
1692463748826.png
1692463794044.png
1692464007133.png


1692466941769.png
 
Последно уредено:
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692521136362.png
1692521259878.png
1692521304046.png
1692521464663.png
1692521742776.png
1692521839438.png

1692522045890.png

According to the History of the Gaoche of Wei Shou (6th century), the origin of the Dingling can be traced to the Chidi (赤狄) (lit. Red Di), who lived in northern China during the Spring and Autumn period.

1692523975817.png
1692524031623.png



1692524162404.png
 
Последно уредено:
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692627300572.png

Б.А.Муратов

ДЕФИНИЦИЈА НА ИМИЊАТА „ПРAТУРЦИ“ И „ПРАИНДОЕВРОПЕЈЦИ“.

Во предговор на оваа тема, би сакал веднаш да објаснам.

Под Пратурци мислам на првите говорители на пратурскиот јазик, од чиј јазик настанале сите современи турски јазици.

Истото важи и за дефиницијата за тоа кои се Праиндоевропејците.

- тоа се првите говорници на праиндоевропските јазици, од чиј јазик подоцна произлегле сите индоевропски јазици.

1692627701218.png

7 TВРДЕЊА НА ТЕМАТА НА СТАТИЈАТА.

Значи, во оваа статија, ги разгледувам следниве 7 тврдења:

1) Супклад Q1a-M25 - првите говорници на прото-турскиот јазик. Супкладот Q1a-M25 е пратурски кластер. Во моментов, претставниците на оваа хаплогрупа не станаа широко распространети меѓу турскојазичните народи во светот, но нивните предци, Гузите, успеаја да го пренесат својот јазик преку носители на други хаплогрупи, особено преку некои подклади од хаплогрупите R1a-Z93, R1b-M73, R1b-M269, N1c , N1b, C итн. (подвлечени се три главни - прибл. Б.М.)

1692627927065.png

Компаративната лингвистика на индијанските и турските јазици укажува на присуство на заеднички основни лексеми меѓу овие јазици, што хипотетички ни овозможува да ја поврземе турската група јазици не со Алтајското јазично семејство, туку со Сибирско-Американското, дефиницијата за последното јазично семејство во моментов е нерешено прашање на лингвистиката од страна на лингвистите.

1692628153947.png

2) Локализирањето на прататковината на првите говорители на пратурскиот јазик е територијата крај Каспиското Море и Јужен Урал, Туркменистан, земјите на северен Казахстан, Јужен Сибир до Алтај, а можеби и дел по течението на Волга.


1692628381458.png
1692628412288.png

3) Населението на Ботајската археолошка култура и неговите претходни археолошки култури од енеолитот и неолитот - Суртандинска (Транс-Уралска), Агиделска и Прибелска треба да се поврзат со Гузите-Пратурци.

Земајќи ги во предвид податоците од ДНК на современите луѓе, може да се констатира и дека носителите на супкладот Q-M25, а можеби и Q-L54, слични на нив по јазикот, припаѓаат на Пратурците.

Во Бронзеното Доба, Гузите-Пратурци веќе биле претежно населени на териториите западно од Каспиското Море и Јужен Урал до Аралското Море, а во I милениум п.н.е. Гузите, заедно со Туранците, се населиле во Јужен Сибир, Алтај и степите на Централна Азија ...

За централноазиската, а не сибирската локализација на првичното населување на носителите на супкладот Q-M25, тврди и И.Л. Рожански, тој пишува:

„Може да се смета за индиректен показател дека супкладите Q-M25 и Q-L940 (родителски на L527, L938 и L932) почнале да се одвојуваат не од Сибир, туку од појужен / појугозападен регион.

Очигледно, од Централна Азија, која основано може да се смета за родно место на целата хаплогрупа Q“.

1692629204251.png
1692629239670.png

4) Името на овој пратурски народ е непознато, но веројатно звучело како Гузи - што значи „луѓе, сточари (од „кеше“ - луѓе, „гуз“ - кланови, „огузи“ - бикови итн.)“.

Токму предците на пратурските Ботајци - Суртандинците, Агиделците и Прибелците биле првите кои го припитомиле коњот, а спроведените археолошки истражувања покажале дека Ботајците кои се занимавале со одгледување коњи знаеле да направат кумис од кобилско млеко. [6]. Главната територија на населбата Ботај била шумска степа помеѓу Јужeн Урал, Касписко Море и Аралско Море и понатаму на исток до Сибир.

Палео-ДНК од западен Алтај и Јужен Сибир, исто така, индиректно потврдува дека првите Пратурци биле носители на хаплогрупата Q, поточно супкладот Q-L54 (сибирско-американски/праиндијански јазик Q-L54-x - веројатно бил близок на пратурскиот јазик Q-M25 -х).

1692639414329.png
1692639448049.png

5) Оние кои дошле од Европа во II милениум п.н.е подоцна се измешале со пратурците Q1a-M25. R1a1a1.

Како резултат на етничкиот контакт на новодојдените R1a-Z93 и Q-M25, се појавил нов народ, наречен „Ас-гузи“, тоа се Скитите од античките извори - „Асијански Гузи (луѓе)“.

Делумно, Ас-гузите (Скитите) се префрлиле на турските јазици на носителите на хаплогрупата Q-M25, особено оние Скити кои талкале поблиску до Алтај.

Вториот фактор - и многу е важен - е староста на турските јазици, што индиректно потврдува дека пратурските јазици поминале низ тесно грло пред околу 2 илјади години, како резултат на што главниот дел од современите турски народи во светот зборуваат јазици што произлегле од пра-огуз-кипчачката подгрупа на турски јазици.

Способноста да се комуницира без преведувач меѓу различни претставници на огуз-кипчачката подгрупа на турски јазици помеѓу себе, исто така, зборува за младоста на оваа подгрупа турски јазици.

Огуз-кипчачката подгрупа е само една од гранките на турската група јазици, во Хунскиот Период, која станала широко распространета главно помеѓу номадските степски народи. Токму со еден од хунските кланови треба да се поврзат Пратурците.

1692640071944.png
1692640101177.png

6) Праиндоевропејците (т.е. првите говорители на индоевропските јазици) биле R1a1a1.

Прататковината на Праиндоевропејците се степите на регионот на Црното Море, Балканот, Северна и Централна Европа.

1692640218730.png

1692640256965.png

7) Предците на Андроновците - R1a1a1 мигрирале на крајот на III милениум п.н.е. од Европа до Урал и Централна Азија. Андроновците како синоним можат да се наречат Арјаси (Арјасијани, Раси), но не е познато како всушност самите себе се нарекувале Андроновците. Арјаси значи „асиев народ“ („Арја“ со значење „народ, луѓе“) или „благородни Аси“ („Арја“ со значење „благородни“).
 
Последно уредено:
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692647071434.png

ПРИБЕЛСКА КУЛТУРА, неолитска археолошка култура. Датира 6-5 илјади години п.н.е.

На територија на Башкортостан, споменици на П.К. се наоѓаат во Јужно Приуралие во басените на река Белаја (Давлеканово, Мулино и др.). Населбите се наоѓаат покрај бреговите на реките и немаат утврдувања. Како живеалишта служеле земните структури во форма на чум со огништа. Грнчарството во рана фаза е претставена со јајцевидни садови, неорнаментирани. или украсени вертикални втиснати отпечатоци, направени рабови на назабени школки, на доцната - садови со отечено тело, украсени со голем печат со чешел. Пронајдени се предмети од камен (глави од стрели во форма на лист со страничен засек; харпуни, длета, стругалки, дупчалки, секири, „пегли“); во подоцнежна фаза, мијалници со камчиња за мрежи, камени врвови од стрели, лиснати, обработени од двете страни, ками, т.н. ножеви со лабави листови, цевки, точки, шила, пирсинг, коскени облоги на лакови, куки, амајлии направени од фосилни школки во вид на глави од був, камчиња со дупка и гравури, коски на жени. Погребни споменици се пронајдени на локалитетите Давлеканово и Мулино.

П.К. формирана е врз основа на локални племиња од Мезолитската Ера. Населението се занимавало со лов, риболов, собирање, одгледување крупен и ситен добиток, веројатно и коњи. Биле забележани контакти со племињата на Агиделската и Суртандинската Култура.


1692647791978.png

АГИДЕЛСКА КУЛТУРА, археолошка култура од Доцниот Неолит-Халколит. Датира од 4-3 милениум п.н.е. Именуван по реката Белаја (Агидел).

Најголем број споменици на А.К. се локализирани во шумско-степските и степските делови на Башкортостан во басените на реките Белаја, Дема и Ик (локалитет Гумеровскаја II, Давлеканово, Мулино, Саузов, итн.). Населбите се наоѓаат на високи поплавни тераси и немаат утврдувања. Живеалиштата биле надземни правоаголни, веројатно, дрвени структури. Грнчарството е претставено со тркалезно дно, поретко зашилено дно со обрач во облик на јака (во рана фаза), со прави ѕидови, украсени со хоризонтални линии и вертикални цик-цак изработени со печат со чешел (во подоцнежна фаза). Направено со додавање на фино мелени школки. Пронајдени се предмети од камен (ножеви, секири и сл.) и коски (харпуни, ками и сл.). Погребни споменици не се пронајдени. А.К. е формирана е врз основа на локалните енеолитски култури со активно учество на носители на културата на јака керамика од југ, од Каспискиот регион (постои мислење дека првично е формиран во Каспискиот регион и се проширил во шумскиот регион на Кама). Племињата од А.К. се занимавале со лов, риболов, одгледување ситен и крупен добиток, коњи. Носители на А.К. одржувале контакти со населението на Прибелската и Суртандинската Култура, како и со енеолитската култура на Придњепровје.


1692648895293.png

СУРТАНДИНСКА КУЛТУРА, археолошка култура од Енеолитот. Датира од 4-3 милениум п.н.е. Името го добила по локалитетите на езерото Суртанди. На територијата на Башкортостан, спомениците на С.К. се локализирани на Јужно Зауралие, на источните падини на Јужен Урал (Баное, Карабалинки, Месјагутовскаја, итн.). Населбите се наоѓаат претежно на ниските тераси на бреговите на езерата, немаат утврдувања. Живеалиштата биле земјанки и полуземјанки (6-8 згради со површина по 30-50 м2) со огништа, легла и ѕидови, укрепени со големи камени плочи или издлабени во карпеста почва; покривот бил покриен со трупци. Пред живеалиштата, лоцирани во полукруг, се наоѓале камени платформи (најверојатно, обори за добиток). Грнчарството е претставено со јајцевидни садови со тркалезно дно со благо свиткан раб, орнаментирани геометриски фигури, пополнети отпечатоци од печат од чешел. Не се пронајдени погребни споменици. Пронајдени се предмети од кремен и јаспис (глави од стрели, ножеви, стругалки, чекани, мелници за жито), а има и бакарни алатки.

Население на С.К. е развиено врз основа на локалните племиња од неолитот. Кон крајот на 3-от милениум п.н.е се населиле во долините на реките Ај, Уршак, Јуриузан. Се занимавале со лов, риболов, сточарство. На исток, племињата на С.К. беа една од компонентите на формирањето на населението на Алакулската Култура, а на запад - на Абашевската Култура.


1692649548237.png
1692649574986.png
1692649598918.png

БОТАЈСКА КУЛТУРА

Ботајската Култура е позната во светот по тоа што коњот првпат бил припитомен овде од древниот човек, која се наоѓа на бреговите на реката Иман-Бурлук. Времето на постоење на оваа култура се однесува на V-IV век. п.н.е. Главен предмет на студијата биле наоѓалиштата од Камено Доба во долината на реката Ишим, Красни Јар, Иман-Бурлук (Атбасарска Култура 7-4 илјади години п.н.е.), населби од Енеолитот (4-3 илјади години п.н.е.), Ботаи, Красни Јар, Кеноткел. Историското значење на истражувањето лежи во фактот дека Казахстан е еден од главните центри за припитомување на коњите на планетата. Ботаи е единствена населба во светот на раните евроазиски одгледувачи на коњи.

Во културниот слој пронајдени се повеќе од 60.000 илјади предмети од коска и камен: камени секири, врвови од стрели и копја, камени ножеви, игли од коски, фрагменти од керамика итн.

Живеалиштето на Ботаи, направено од камен, дрво и глина, има тркалезна форма. Со дупка за чад на таванот, во форма силно наликува на казачка јурта.


1692649991608.png


1692650535950.png

1692652591760.png
1692652619741.png
1692652641187.png

АНДРОНОВСКА КУЛТУРА (Андроновско културно-историска заедница) од Бронзеното Време (16–12 век п.н.е.). Ја заземаше територијата на јужно Зауралие, јужниот дел на Западносибирската рамнина, Казахстан, Алтај регион на реката Об, басените Кузњецк и Хакас-Минусинск. Доделено од С. А. Теплухов во 1927 година. Именуван по гробницата кај селото Андроново (Хакасија). На југ, се граничи со сродната Тазабагјабска Култура во регионот на Аралското Море, на запад - со Срубна Културата. Северните и источните границите не се доволно јасни.

А. К. е претставена со населби (вклучувајќи ги и оние утврдени со бедем и ров) и гробници. Живеалиштата се надземни и вдлабнати, дрвени, правоаголни по план. Погребни могили и земја, со обреди на кремирање и инхумација. Познати се гробните јами обложени со дрвени блокови или камени плочи, камени кутии покриени со плочи, странични структури. Економијата на А.К. се засновала на сточарство (крави, кози, овци, коњи) и земјоделство. Бронзените алати се релативно малку на број (игли, шила, ножеви, поретко азеи, секири со шипки и др.). Од камен се изработувале брусилки, мотики, жили, врвови од стрели, боздогани и секири, од коски се изработувале образи, пирсинг и слично, има бронза, сребро, златен и позлатен накит. Во рамките на А. К. влегуваат Петровска (Јужен Урал, јужно од Западен Сибир, Казахстан), Алакулска (од Урал до Иртиш и до јужен Казахстан) и Федоровска (дистрибуирана во Урал, Об, Јенисеј, во регионот Иртиш и Казахстан) култура, кои се разликуваат по украси и форми на керамика. Во погребниот обред на Алакулската Култура, најкарактеристични се инхумации со стуткана положба, за Федоровската Култура - кремации.

Во 12-11 век. п.н.е миграција на Андроновското население надвор од А. К.: во ср. Азија и понатаму на југ; во тајга зона Зап. Сибир, каде што, во интеракција со локалното население, ги создаваат т.н. Андроидни култури од 12-9 век: Сузгунска (тајга и пред-тајга Тобол-Иртиш), Пахомовска (шумско-степски Иртиш), Јеловска (регион Среден Об), Корчажкинска (регион Горен Об), комбинирано на јужна (сточарство и земјоделски) и северен (лов и риболов) ) традиција во која доминира риболовот на север. „Андроноидните“ култури учествувале во формирањето на западносибирските и централносибирските култури од железното време, чии носители биле предците на современите Угрички и Самоедски народи.

 
Последно уредено:
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692721955062.png
1692721986318.png

Осврнувајќи се на прашањето за Пратурците, неопходно е да се даде кратка историографија на ова прашање во ДНК-генеалогијата.

А) Така А.А.Кљосов ги поврзал со Пратурците носителите на хаплогрупата R1b, сугерирајќи за нив работно име - арбин, слично на древнотурскиот термин „ербин“ [7], а надворешно се совпаѓа со името на хаплогрупата - R1b (arbin) како антагонист на R1a (ариа) - на Праиндоевропејците [8].

Прародината на Пратурците А.А.Кљосов ја поврзува со Централна Азија, т.е. со регионот од кој излегол најстариот R1a[9]. А.А.Кљосов ја поврзува прародинат на Праиндоевропејците со носителите на супдкладот R1a1a, кои живееле на југот на Руската Рамнина [10].

1692722429532.png
1692722503666.png

В) И.Л. Рожански веруваше на малку поинаков начин дека пратурските јазици се карактеристични за носителите на еден од супкладите на хаплогрупата N[11], на што првенствено укажуваше уралско-алтајското јазично единство, забележано претходно од голем број лингвисти истражувачи. Бидејќи за говорителите на уралските јазици ги забележуваме главно носителите на хаплогрупата N, тогаш оваа опција не може да се исклучи ниту за говорителите на алтајските јазици.

Исто така, како поддржувач на алтајското потекло на пратурските јазици, И.Л. Рожански обрнува внимание на фактот дека палео-ДНК од подрачјето на Централна Кина покажува пристојна распространетост на хаплогрупата N, која би можела да се поврзе и со говорниците на пратурските јазици.
За Праиндоевропејците И.Л. Рожански, како и А.А. Кљосов, ја смета карактеристична хаплогрупата R1a, поточно еден од супкладите на оваа хаплогрупа R1a1a-M198[13].

1692723259579.png

С) Друг истражувач, А.Х. Катчиев, како работна хипотеза, изнесе верзија дека Праиндоевропејците биле претставени со хаплогрупата R1b, додека Пратурците, според него, биле карактеризирани со хаплогрупата R1a. Во прилог на оваа хипотеза, А.Х. Катчиев смета дека западните супклади на R1a се предци на говорителите на уралските јазици (финско-угриски-самоедски), додека источните супклади на R1a се предци на говорителите на пратурските јазици[14].

Како варијанта на овој концепт, друг истражувач Т.А. Молаев ги смета супкладите на хаплогрупата I како праиндоевропска хаплогрупа [15].

1692723592802.png

Д) Овде вреди да се спомене и дека постои и условно наречен „расен концепт“, според кој Праиндоевропејците биле носители на хаплогрупите R1a и R1b, додека носители на Пратурските јазици биле С.

1692723703535.png

E) Голем број истражувачи се поддржувачи и на таканаречениот „последен концепт“, според кој речиси сите антички етнички заедници, говорители на одредени јазици биле мулти-хаплогрупи, со исклучок на затворените популации како Папуанците или Кабилите.

Во овој „последен концепт“, некои истражувачи за Пратурците ги разгледуваат, заедно со супкладите од R1a, R1b, соодветно, супкладите од хаплогрупите G, I, J, C, Q и O, кои би можеле да бидат првите заедници кои ги зборуваат најраните облици на пратурскиот јазик.

Додека за Праиндоевропејците, истите овие истражувачи, покрај R1a и R1b, ги земаат во предвид и носителите на супклади од хаплогрупите J2, G2, I1 и I2.

Понекогаш авторите на „последниот концепт“ генерално негираат каква било врска помеѓу носителите на хаплогрупите на Y-DNA и античката етничка заедница, со нејзината специфична лингвистичка припадност.
 
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692730524027.png

Сите горенаведени хипотези имаат плусevi со кои би можел да се согласам, но има и минуси. Ајде да ги разгледаме добрите и лошите страни подетално:

А) Генерално, се согласувам со концептот на А.А .Кљосов за припадноста на носителите на хаплогрупата R1a1a на Праиндоевропејците, но би ја проширил прататковината на Праиндоевропејците со вклучување на такви региони како што се Балканот, Северна и Централна Европа - на тоа посочуваат и последните палео-ДНК податоци од северна Европа.

Што се однесува до хаплогрупата R1b, јас не ја гледам како пратурска. Па дури и една од нејзините главни супклади - R1b-M73, која е само добро претставена меѓу турскојазичните народи во светот - не би ја поврзувал со Пратурците. Според мене, носителите на супкладот R1b-M73 во зората на нивното појавување активно комуницирале со Пратотурците Q-M25, а можеби и со Q-L54, од кои го усвоиле нивниот јазик. Како резултат на тоа, главниот дел од претставниците на хаплогрупата R1b-M73 се префрлиле на турските јазици на Q1a.

Во регионот на етнички и културен контакт R1b-M73 и Q-M25, би ја вклучил територијата на населување на археолошките култури Суртадин (Транс-Урал) и Ботај.

Во однос на термините „arya“ за R1a и „arbin“ за R1b - предложени од A.A. Кљосов. Оваа иновација ја третирам нормално, како креативен пристап кон проблемот што се проучува.

1692730959587.png
1692731006779.png

В) Во однос на Праиндоевропејците, нивната прататковина и поврзаноста на Праиндоевропејците со супкладот R1a1a.

И.Л. Рожански го дели гледиштето на А.А. Кљосов, кое се смета за точно дека R1a1a се првите Праиндоевропејци, а нивната прататковина е Европа. Концептот на R1a1a Праиндоевропејци е детално опишан во публикациите на А.А.Кљосов и И.Л.Рожански[16], па затоа нема да го разгледуваме детално.

Што се однесува до гледиштето на И.Л. Рожански за потеклото на првите Пратурци, како претставници на еден од супкладите на хаплогрупата N, не можам да се сложам со тоа мислење, бидејќи не сум поддржувач на класификација на Турската група јазици како дел од општото Алтајско јазично семејство.

Постојните паралели во речникот на турските јазици со јазиците на семејството на алтајски јазици (монголски, манџуриски, корејски и јапонски), според мое мислење, се адстратални. Со други зборови, овие јазични паралели треба да се припишат на меѓусебните лингвистички заемки во овие јазици, а овие заемки не укажуваат на заедничко потекло на турскиот јазик со јазиците од семејството на алтајските јазици од некој заеднички праалтајски јазик. Покрај адстратумот, може да се наведе и силното суперстратумско влијание на турските јазици врз монголските и можната форма на билингвалност (двојазичност) кај древните туркојазични (на пример, Турците Ашина) и монголојазични (на пример, КиДаните) етнички заедници.

Како и да е, сметам дека е правилно во концептот на И.Л. Рожански дека уралските (финско-угриски-самоедски) и алтајските јазици произлегуваат од заеднички уралско-алтајски прајазик. Исто така, некои супклади од хаплогрупата N - на пример, како N1c, N1b - би можеле да земат индиректно учество во формирањето на лексичката основа на дел од современите турски јазици, но овде можеме да зборуваме само за суперстратумот и адстратумот на уралско-алтајските јазици во турски, а не за општото потекло на овие јазици од истиот корен. И, на пример, кај турските јазици кај народите од туранската група (R1a-Z93 и R1b-Z2105) веќе имаме супстрат од индо-европските јазици.

Позицијата на И.Л. Рожански е индиректно потврдена со фактот дека хаплогрупата N е доста застапена меѓу народите кои зборуваат турски јазик како Јакутите и Чувашите, чии јазици припаѓаат на независни подгранки во турската група јазици.

1692732147595.png

С) Концептите на A.Х. Катчиев и T.A.Moллаев не го земаат доволно во предвид фактот дека хаплогрупите R1b и I не се широко застапени меѓу говорителите на Источно-индоевропските јазици.

Исто така, R1а не може да се припише на пратурскиот, бидејќи говорителите на турски јазици се главно претставници на потомокот, а не на супкладот на предците R1a-Z2124, кој исто така е добро и поцелосно застапен, вкл. и меѓу Источно-индоевропските народи.

Покрај тоа, туркојазичните народи имаат и значителен број на носители на други хаплогрупи, не само R1a, така што за Казахстанците тоа е C, за Јакутите N итн., односно гледаме дека современите „Турци“ - повеќе се однесува на лингвистички концепт, отколку што содржат заеднички етнички фактор.

Згора на тоа, говорителите на индоевропски јазици во Јужна Азија, чуварите на санскрит - Браманите во Индија, покажуваат дека како главна хаплогрупа ја имаат R1a-Z94, што е карактеристично и за турскојазичното R1a, т.е. можеме да зборуваме само за тоа дека предците на туркојазичната R1а биле турцизирани во различни времиња од разни пратурски групи.

Во прилог на фактот дека хаплогрупата N била покарактеристична за говорителите на уралските јазици, сведочи фактот што кај финско-угриско-самоедските народи ги набљудуваме главните супклади на хаплогрупата N (меѓу Самоедите - N1b, меѓу финско-угриските народи - N1c), но не и R1a.

1692732635887.png

1692732664238.png

Покрај Источните Индоевропејци, хаплогрупата R1a е главната меѓу некои европски народи, особено кај Словените, Балтите и Источните Германци, чие потекло од Пратурците изгледа во најмала рак проблематично.

Исто така, според податоците на палео-ДНК, на пример, претставниците на културата Линеарна Керамика, полињата со погребни урни и Андроновците исто така биле претставници на хаплогрупата R1a, која е речиси невозможно да се поврзе со Пратурците.

Староста на заедничкиот предок на Индоариевците и Иранските R1a со Западните индоевропски R1a датира од 4 милениум п.н.е., што совршено се објаснува со последователната миграција на Праиндоевропејците - предците на Индо-Ирански R1a од југот на Руската Рамнина до регионите на Јужна, Централна и Западна Азија.

Како што можеме да видиме од сето горенаведено, хипотезата за R1а Прaтурцитe не го издржа испитувањето.

Сметам дека силата на концептот на А.Х.Катчиев и Т.А.Моллаев е во тоа што тие ја негираат современата класификација на турските јазици во рамките на Алтајското јазично семејство.

1692733217498.png

D) Сега што се однесува до „расниот концепт“. Може да се нарече и како концепт по принципот: „што гледам, тоа пеам“.

Според овој концепт, R1a и R1b се главно застапени во Европа и кај Индо-иранските народи - според тоа, тоа се Индоевропските хаплогрупи.

Недостаток на овој концепт е што заедничкиот предок на R1a и R1b живеел пред 20 илјади години, а праиндоевропскиот јазик, според студиите на лингвистите, се појавил пред 8-6 илјади години. Затоа, во оваа ситуација, или R1a или R1b, но не и двете хаплогрупи, можат да ја бараат улогата на Праиндоевропејци; или во овој случај, потребно е да се ревидираат мислењата на лингвистите и да се зголеми староста на праиндоевропските јазици, почнувајќи од периодот пред 20 илјади години, т.е. од постоењето на нивниот прадедовски супклад R1.

Се разбира, никој не негира дека R1a и R1b се навраќаат на заеднички предок со хаплогрупата R1, затоа, носителите на нивната заедничка хаплогрупа на предците R1 некаде пред околу 20 илјади години зборувале некој заеднички родителски јазик. Тоа е факт. Но, дали овој прајазик R1 може да се нарече праиндоевропски? Мислам дека не, најверојатно јазикот на предците R1a бил прилично близок со заедничкиот ностратски прајазик.

1692734694708.png

Поддржувачите на „расниот концепт“ обично ги поврзуваат таквите хаплогрупи како C или О со Пратурците. Според нивната логика, ако хаплогрупата С е доста застапена меѓу Монголите, а покрај тоа, Монголите имаат и носители на хаплогрупата О, тогаш Пратурците, според оваа логика, биле С или О.

Како аргумент во корист на монголско-турското братство, противниците потсетуваат на мислењето на лингвистите за наводните заеднички корени на монголските јазици со турските јазици во рамките на едно семејство на алтајски јазици, или даваат пример со Казаците, за кои е типична хаплогрупата C, а исто така и со хаплогрупата О, доста распространета меѓу казачките Наимани.

Слабоста на овие аргументи лежи во тоа што поддржувачите на „расниот концепт“ не гледаат дека во постари времиња имало и процеси на туркизација за носители на разни хаплогрупи.

Овој процес не го поминале и некои претставници на супкладите од хаплогрупите О и С, кои сега се предци на значителен дел од Казаците.

1692734957436.png

И покрај тоа, т.н. „Расниот концепт“ има рационално зрно во тоа што навистина поделбата на индоевропските јазици на centum и satem јазици, изненадувачки се совпаѓа со јазиците на носителите на хаплогрупите R1b, кои се распространети главно помеѓу западноевропските народи, а R1a е главно меѓу источноевропските народи и меѓу потомците на Индо-Иранците.

За R1b и R1а баш е карактеристична ова поделба на говорници на centum и satem јазици.

1692735211020.png

Е) И конечно „последниот концепт“. Тоа е многу удобен, но бесмислен концепт. Да се каже дека многу хаплогрупи се карактеристични за античките етнички заедници со одредена јазична група е исто како да не се каже ништо.

Мултихаплогрупната природа на античките етнички заедници со нивниот специфичен јазик не ја негираат повеќе од еден истражувач, напротив, овде можеме да зборуваме за фактот дека колку е постар периодот, толку појасно е неопходно да се поврзат носителите на одредена хаплогрупа со нивната јазична припадност. На крајот на краиштата, носителите на древните хаплогрупи не беа неми, и комуницираа едни со други на некој јазик, уште повеќе поврзани со заедничко потекло и семејни врски. Згора на тоа, оваа комуникација меѓу претставниците на различни јазици не беше „групна и мала“ врста на одлив, и по малку од секој јазик. Напротив, при средба со повеќејазични претставници, по правило, „победуваше“ јазикот на оние што имаа повеќе технологија, број на луѓе или присуство на писмо или оние што се префрлија на јазикот на својата мајка.

1692735453361.png
1692735485749.png

Некои поддржувачи на „последниот концепт“ вклучуваат носители на хаплогрупите G2 или J2 како праиндоевропски супклади. Како аргумент, тие ја наведуваат хипотезата на Т.В. Гамрелидзе - В.В. Иванова за Западноазиска прататковина на Праиндоевропејците и укажува на присуство на Ј2 хаплогрупата кај различни индоевропски народи или се дава аргумент дека G2 е главната хаплогрупа на Осетијците (народ што зборува ирански јазик на Кавказ) - затоа и Праиндоевропејците биле G2 според нивната логика.

Главните забелешки на ваквите мислења се следниве. J2 е главната хаплогрупа меѓу претставниците на Вајнах, Хуритски и други јазици од Западна Азија. Хуритските, вајнашките јазици ова бил јазикот на првиот Ј2, на генеалошкото дрво на хаплогрупите за J2, хаплогрупата Ј1, која е карактеристична за оние поврзани со Хурите, се испостави дека е сродна со

- семитските народи.

Сега, во однос на хаплогрупата G2, таа главно е распространета меѓу народите од Кавкаското јазично семејство, покрај тоа, супкладот G2a1, кој е главен кај Осетијците, му припаѓа на потомокот, а не на линиите на предците, и овој супклад е поврзан со сванскиот и грузискиот супклад G2a1.

„Последниот концепт“ е силен по тоа што, во рамките на пратурската лингвистичка заедница, вклучува и некои супклади на хаплогрупата Q, кои ги поврзувам со првите говорници на пратурските јазици ...
 
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692811678084.png

ОДГОВОРИ НА 7 TВРДЕЊА.

Сега се враќаме на темата на статијата, кои се Пратурците и Праиндоевропејците според моето мислење, врз основа на податоците за етногеномиката во нејзината геногеографска примена.

Значи:

1. Проучувајќи го проблемот кој Y-DNA кластер треба да биде во корелација со првите говорители на пратурските јазици, може да се претпостави дека тоа веројатно биле супклади на Q-M25.


1692811914312.png

1692811955894.png

Супкладот Q-M25 е карактеристичен за потомците на еден од хунските кланови[17].

Исто така, пронајдени во Алтајската палео-ДНК од Бронзеното Доба биле Q-L54 и Q-M242 (последниот недоволно типизиран), кои може да се поврзат со говорители на сибирско-американски, веројатно блиски до говорителите на прото-турски јазици.

Во прилог на оваа хипотеза, може да се обрне внимание и на следниов факт дека лингвистите наоѓаат паралели помеѓу јазиците на Индијанците од Америка и турските јазици[18]. Згора на тоа, многу зборови припаѓаат на основните лексеми. Основните лексеми според Сводешовата листа се основни општи поими како што се - „човек, вода, оган, мајка“ итн.

И иако меѓу Индијанците, главните супклади припаѓаат на хаплогрупата Q-L53, може да се претпостави дека јазикот на античките Праиндијанци Q-L53 и Пратурците Q-M25 и Q-L54 произлегол од заедничкиот прајазик на носителите на супкладот на предците Q1a. Згора на тоа, гледаме присуство на заеднички супклад Q-L53, што е карактеристично и за Индијанците од Америка и за номадите од западен Алтај (види податоци од палео-ДНК, Бронзено Доба), чиј јазик веројатно би можел да биде сибирско-американски, близок до пратурскиот јазик Q -M25.

1692812344985.png
1692812391210.png

1692812546977.png

Останатите зборови од основните лексеми на индискиот и турскиот јазик, видете ги во делото - А.Г.Каримулин: По стапките на една хипотеза[20a]

Поседувајќи го најважниот („јадрeн“) вокабулар, античкиот човек можел да комуницира и со претставници на други јазици кои ги имаат истите основни лексеми што биле присутни во неговиот јазик[20b].

Самите турски јазици, според мое мислење, поправилно ќе се припишат не на Алтајското јазично семејство, туку на Сибирско-Американското, по примерот на генетската припадност на носителите на хаплогрупата Q на предците на значаен дел од Сибирско-Американските народи.

Ако ја прошириме оваа хипотеза, тогаш, се разбира, таа треба да биде вклучена во составот на Пратурците за улогата на веројатни лингвистички предци во раната фаза на пратурската заедница - исто така некои супклади од хаплогрупите N1b, N1c. -L1034 и R1b-M73 и други чии јазици формирале суперстратум или адстратум на пратурскиот.

Но, ако зборуваме конкретно за првите говорители на пратурските јазици, тогаш индиректните податоци укажуваат дека Пратурците сè уште се Q1a. Индиректни, а не директни податоци.

1692812950547.png
1692812983906.png

Ајде да се задржиме на ова подетално:

2. И.Л. Рожански, зборувајќи за хаплогрупата Q и нејзините супклади го забележал следново:

„Во темата „Q1a во стариот свет“, не толку одамна, дадов анализа на филогенијата и географијата на оваа хаплогрупа, но тој пост некако не привлече внимание. Штета, бидејќи неодамна објавените податоци за фосилна ДНК од Северна Кина, во принцип, одат во прилог на таквото толкување. Претставниците на Q, Q1a, Q1a1 (M120) и Q1b кои датираат од пред 3000 до 1500 години беа пронајдени во Западна Кина (Ксинџијанг и Нингсија).

Во областите кои граничат со Монголија и Манџурија, тие сè уште не се пронајдени. Таму преовладуваат N и O.

Да ве потсетам дека главниот заклучок од таа анализа е дека Сибир, Монголија и Америка беа совладани речиси исклучиво од претставници на само еден супклад - L53. Сите останати, вклучувајќи го и Q1a-M25 (M25), мигрирале на запад и на југ од Централна Азија, наводната татковина на хаплогрупата Q. Се разбира, претставниците на Q1a-M25 учествувале во етногенезата на турските народи. На пример, меѓу Туркмените од Иран, ова генерално е водечката хаплогрупа. Ги вклучува и принцовите Мешчерски (види го проектот Руско благородништво [21], кит 167321) - потомци на татарските мурзи.

Но, во која фаза се случило тоа е посебно прашање. Бидејќи Q1a-M25 сè уште не е регистриран во Сибир и Монголија, поверојатно е дека туркизацијата на носителите Q1a-M25 се случила во позападниот регион на Големата Степа или воопшто во Централна Азија.

Истото важи и за Q1b.

1692813167128.png

1692813273392.png

1692813312759.png

1692814783344.png

1692813461534.png

Според најразвиената верзија за потеклото на турските јазици, тие се формирани во степско-шумско-степската зона во горниот тек на Енисеј, каде што преовладуваат хаплогрупите C3, N и O, а Q е претставена со супкладот Q1a3a(L53). Ако се покаже дека овој концепт е неточен, а татковината на турските јазици е Централна Азија, тогаш можеме да се вратиме на варијантата со западните супклади на хаплогрупата Q. Дали имате доволно податоци за да најдете убедливи контрааргументи на академската гледна точка?

И понатаму, И.Л. Рожански пишува: „Хаплогрупата Q има многу солидна „возраст“ (најмалку 30.000 години) и се состои од широко дивергентни гранки, чиј степен на сродство е споредлив, на пример, со степенот на сродство на супкладите R1a и R1b, а понекогаш дури и R1 и R2.

Различни туркојазични народи имаат баш толку оддалечени гранки еден од друг. На пример, Q1a1a2 (M25) кај Туркмените од Иран и Авганистан и Q1a-L330 кај Казаците прозилегуваат од заеднички предок кој живеел пред повеќе од 20.000 години. Така, за повеќето од овие генеалошки линии, ако не и за сите, турскиот говор е второстепен“[23].

Значи, заклучокот од горенаведеното е дека прататковината на Пратурците е територијата од Каспиското Море и Јужен Урал, територијата на модерен Казахстан до Алтај. Овие биле носители на супкладот Q-M25, додека претставниците на Q-L54 (ќерка на супкладот на Q-L53) имале помала веројатност да бидат Пратурци, со оглед на тоа што староста на нивниот заеднички предок датира од пред 20.000 години.

Супкладот Q во Авганистан (И.Л. Рожански)
1692813969338.png

1692814081504.png

Што се однесува до античките Маџари, самите Угри во нивниот состав се N1c-L1034, додека Q1a-M25 треба да им се припише на Хуните.

Тоа го потврдува и составот на древната унгарска конфедерација на племиња, меѓу кои биле и таканаречените Кабари и плус другите седум унгарски племиња. Целото здружение се викаше - Хунгари, т.е. „10 кланови“ - или на руски - „Угри“ (Венгри), на германски - „Унгарн“, на латински - „Хунгари“ и на турски - „Оногур, Ункор“.

Фактот што Q1a-M25 се префрлиле на угрискиот јазик не е изненадувачки, но тоа беше многу одамна, барем кога Маџарите се преселија од Урал во Панонија, Q1a-M25, како и супкладот R1a-Z93 помеѓу нив, беа веќе угројазични.

И Q1a-M25 и N1c-L1034 всушност ги карактеризираат не само Маџарите и нивната заедница, туку генерално Угрите од Урал - и нивните потомци.
 
Последно уредено:
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692884710408.png

3. Прaтурците (т.е. првите говорители на пратурските јазици) ги поврзувам со населението главно од Ботајската археолошката култура, а делумно и со населението на Межовската археолошка култура.

БОТАЈСКА КУЛТУРА

Ботајската Култура е позната во светот по тоа што коњот првпат бил припитомен овде од древниот човек, која се наоѓа на бреговите на реката Иман-Бурлук. Времето на постоење на оваа култура се однесува на V-IV век. п.н.е. Главен предмет на студијата биле наоѓалиштата од Камено Доба во долината на реката Ишим, Красни Јар, Иман-Бурлук (Атбасарска Култура 7-4 илјади години п.н.е.), населби од Енеолитот (4-3 илјади години п.н.е.), Ботаи, Красни Јар, Кеноткел. Историското значење на истражувањето лежи во фактот дека Казахстан е еден од главните центри за припитомување на коњите на планетата. Ботаи е единствена населба во светот на раните евроазиски одгледувачи на коњи.

Во културниот слој пронајдени се повеќе од 60.000 илјади предмети од коска и камен: камени секири, врвови од стрели и копја, камени ножеви, игли од коски, фрагменти од керамика итн.

Живеалиштето на Ботаи, направено од камен, дрво и глина, има тркалезна форма. Со дупка за чад на таванот, во форма силно наликува на казачка јурта.


1692884820624.png

МЕЖОВСКА КУЛТУРА, археолошка култура од Доцното Бронзено Време. Датира од 12-7 век п.н.е., поделена е на периоди Межовски (12-9 век) и Березовски (8 - почеток на 7 век). Именуван по селото Межовка на бреговите на реката Багаријак (Чељаб. обл.). На територијата на Башкортостан откриени се повеќе од 100 споменици на М. К., кои се наоѓаат во басените на реките Белаја, Диома, Уфа, Ик (археолошка микрообласт Береговски, населба Иткул I, населба Старокабановское, Тјубјак, населба Јукаликулевское итн.). Населбите се наоѓаат на поплавни тераси, речни (Урал) и езерски (Транс-Уралски) ртови. Како живеалишта служеле полуземјанки (види земјанки) или приземни столбни конструкции. Грнчарството е претставено со штукатурирани садови со рамно дно во облик на тенџере со свиткан врат, изработени од глина со додавање на талк во прав или мелени школки и орнаментирани засеци во форма на капки, рибини коски или едноставни геометриски шеми (цик-цак, ромбови, коси линии) кај горните делови.

Повеќето од погребните споменици се гробни могили, има и секундарни погребувања. Мртвите се закопуваат во длабоки гробни јами, испружени на грб или свиткани на страните, со главите на исток или запад. Гробниот инвентар се состои од оружје, делови од коњски запрег, накит и алатки за обработка на метал. Мнogu od предметите биле намерно оштетени при погребување. Се среќаваат и женски коски.

М.К. е формирана во шумско-степските области на Урал и шумските области на Јужно Прикамие врз основа на Черкаскулската Култура. Носители на М. К. биле угрските народи (види фино-угриски племиња). Се занимавале со сточарство, лов, риболов, собирање, производство на бронзен лив. Комуницирале со населението на Срубна Култура, Приказанска Култура на Урал, Саргаринска Култура во Транс-Урал. Племињата на М.К. биле една од компонентите на формирањето на населението на Иткулската култура и Гороховската култура.


1692886085746.png
1692886124678.png

Предците на Ботаjците, Суртандинците (Транс-Уралците), Агиделците и Прибелците, биле меѓу првите што го припитомиле коњот[24], а кластерот Q-M25 веројатно бил главниот супклад на населението на Ботаијската археолошка култура. На исток од Q-M25 живееле носители на супкладот Q-L54, кои очигледно зборувале праиндијански (сибирско-американски) јазици блиски до пратурскиот.

Сега што се однесува до Пратурците. Линии на предците Q1a-M25 се пронајдени во Сибир и Монголија. Кај Монголите и кај други.

178386 Бјамбаа Монголија Q1a-M25 13 23 14 12 16-16 12 12 12 13

16 30.

Во моментов, меѓу турските народи на Алтај, хаплогрупата Q се среќава како една од главните:

Највисокиот процент меѓу Челканците е до 60%. Потоа доаѓаат Хакаси-Кизилци со до 40%.

Којбали до 35-40%.

Тубалари до 20%.

Алтајците до 10%[25].

Исто така, вреди да се напомене дека втората главна хаплогрупа на Туркмените е Q1a-M25, а токму дел од туркменските истражувачи ги поврзуваат со потомците на племињата Гуз[26].

1692886539538.png

4. Самоименувањето на древните Пратурци, кое ја определувало нивната самоидентификација, според мене било етнонимот - Гузи (Кеше, Огузи, Узи, Кази, Кизи, Кузи), соодветно, со значење - сточари (луѓе, кланови, самите, степски слободни луѓе, Амазонски народ, ложење оган). Сите овие зборови се од еден корен.

Етнонимот „Турк“ е индоевропски и, всушност, одразува трага од туранските јазици на терминот „тур“ во значењето

— „јак, силен“/„бик“ — затоа, овој етноним не може да биде самоименување на древните Пратурци. Но, терминот „Турк“ станал самоидентификувачки за дел од туркојазичните племиња, откако некои од Туранците се префрлиле од индоевропските јазици на турски, притоа задржувајќи го своето самоименување — „Турк“, што во суштина е од туранско потекло.

Вреди да се одбележи дека во индоевропските јазици терминот „тур“ - „бик“ одговара на турскиот термин „Огуз“ - со истото значење.

Палео-ДНК податоци за Q од бронзеното доба - се пронајдени на границата на Казахстан и Монголија [27а].

1692887153444.png

Што гледаме од овие централноазиски палео-ДНК податоци:

Супкладите на локалното население - Q-L54, Q-M242 (забелешка Б.M. - Q-M242 се недоволно типизирани) и C-M130 се добро застапени во Алтај, како и новодојдениот R1a-Z93.

Треба да се забележи дека според податоците на современите туркојзични народи на Алтај, мито-линиите главно се источноевроазиски[27б], т.е. локални женски линии.

Сето ова уште еднаш укажува дека во II милениум п.н.е. - делумно се случил етничкиот контакт на новодојдениот R1a-Z93 со локалното население од хаплогрупата Q1a-L53 и другите супклади на Q1a, сè до вклучувањето на носителите Q1a во тогаш формираниот народ кој го зборувал турскиот јазик. Турскиот јазик на овој новооформен народ потекнува од пратурско-сибирско-американските јазици на дел од нивните предци, т.е. од јазикот Q1a.

1692887535177.png

Податоците од палео-ДНК од Западен Алтај и Јужен Сибир се поврзани со историски и лингвистички студии, што укажува дека веројатно постоеле номадски популации чиј јазик бил или пратурски или сибирско-праиндијански, т.е. близок до јазикот на Пратурците.

Нема сомнение дека претставниците на супкладот R1a-Z93, откако стигнале од Волга до Урал, Алтај и Централна Азија, контактирале со локалното Уралско, Алтајско и Сибирско население, а делумно R1a-Z93 се префрлил на јазикот на тоа локално население. Меѓу тоа локално население биле вклучени и пратурскиот Q1a.

Овие податоци за палео-ДНК ни даваат уште еден индиректен аргумент дека Пратурците биле Q1a, што сведочи во полза на уралско-аралско-јужносибирската прародина на пратурскиот јазик.

Според палео-ДНК, овие номади имаат МТ-ДНК кои се делумно источноевроазиски, но имаат и западноевроазиско U.

Значи, според податоците на палео-ДНК од Бронзеното Доба од Јужен Сибир и Западен Алтај, најчестите тамошни хаплогрупи се новодојдените Индоевропејци R1a-Z93 и локалните носители на супкладите Q-L54, Q-M242, кои веројатно зборувале сибирско-американски (блиску до пратурскиот) јазици.
 
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692899839291.png

5. Турските јазици се млади, дури и носители на такви далечни подгрупи во рамките на турската група јазици како што се Огуска и Кипчачка се разбираат без преведувач, што укажува на незначителна генеалошка возраст меѓу главните турски јазици на светот.

Претпоставувам дека една од варијантите на турските јазици, имено прa-огуз-кипчачкиот, во почетокот поминал низ таканареченото тесно грло на почетокот од н.е., а со ширењето на хунската експанзија на запад, тој зазел водечка позиција во степата. Говорниците на пра-огуз-кипчачкиот јазик живееле главно на истото место со нивните далечни предци, пратурско-ботајците - главно во шумско-степската зона, т.е. во источниот дел на Каспиското Море, Јужниот Урал, Аралското Море, на северот на Казахстан до Алтај.

Тие биле носители на хаплогрупата Q-M25, чиј јазик станал водечки во Хунскиот сојуз на племиња, што веројатно се должи на фактот што владејачките кланови на Хуните биле претставници на овој супклад, што претставувал посебен клан во рамките на Хуните. Името на овој клан било гузи, т.е. потполно исто како она на нивните далечни предци Ботаи.

Веројатно, матријархатот бил карактеристичен за предците на Гузите од I милениум п.н.е., а можеби и порано, Гузите ги споменува Херодот како народ на Амазонките (Иркизи, Черкизи - на турски јазици).

1692900203479.png

Со текот на времето Сјунгну - Q1a-M25 во различни региони го смениле својот јазик.

Моментално унгарските Q1a-M25 се Угри по јазик; Мишарските, казачките, татарските и карачај-балкарските Q1a-M25 се Турци по јазик; Евсјуковата Q1a-M25 - Словени по јазик; Баамбаа Q1a-M25 - Монголи по јазик; осетинските Q1a-M25 - Иранци по јазик; грузиските Q1a-M25 - Картвели по јазик ; а шведските Q1a-M25 се Германци по јазик итн.

Заклучокот за релативната младост на повеќето турски јазици е потврден и со податоците на глотохронологијата:

1692900633884.png

Шема 3. Глотохронологија на турските јазици

1692900767877.png


Коментар на И.Л. Рожански според шемата 3:

„Оваа техника изгледа прилично сигурна, бидејќи дава правилна поделба на турските јазици во Огуската и Кипчачката подгрупа, што не е секогаш можно кога се користат други лексички и статистички пристапи.

И што е најважно, обрнете внимание на датирањето на изборот на карачај-балкарскиот јазик (пред 1700 години) и времето на постоење на заеднички јазик за Киргизите и Алтајците (пред 1950 години).

Тие се совпаѓаат во рамките на маргината на грешка со животниот век на предците на Карачајската (пред околу 1700 години) и Киргиската гранка (пред околу 2100 години), соодветно. Во вториот случај, гранката, наречена Киргиска, ги обединува Северните Киргизи, значителен дел од Алтај-Кижи, како и мал број Оирати од Јужен Алтај. Животниот век на предокот на Башкирската гранка (пред 1225 ± 200 години) може да биде во корелација и со различноста на башкирските и татарските јазици и со одвојувањето на нивниот заеднички јазик на предците од групата Кипчачки дијалекти.

1692901250919.png

Ако се земе предвид дека животниот век на предокот на супкладот Z2123 (заеднички за Башкирите и Карачајите) му претходи на почетокот на формирањето на групата турски јазици речиси 2000 години, добиените корелации може да се толкуваат како доказ за јазичната транзиција на претставници на југоисточната гранка на R1a1 во турски, за време на етногенезата на соодветните народи. Во принцип, транзициите можеле да се случат и порано, сè уште во рамките на пратурската дијалектна заедница, но засега нема податоци што би можеле да ја потврдат или побијат таквата претпоставка. Гледаме само дека овие линии почнувале да растат кога започнувало географското разграничување на различни турски дијалекти. Дополнителни информации би можеле да се обезбедат со анализа на други хаплогрупи кај истите народи, но досега нема такви податоци, колку што знам“[29а].

Исто така, сосема е очигледно дека колку повеќе се ближи XXI век, толку повеќе хаплогрупи има во одредена нација, додека претставниците на тие различни хаплогрупи зборуваат ист јазик.

Античките хаплогрупи не биле неми, и сите зборувале на одреден јазик. И тогаш, бидејќи сите луѓе потекнуваат од еден генетски предок, тогаш развојот на јазиците исто така започнал од еден јазик на предците. Така, R1a, R1b, Q и другите хаплогрупи првично зборувале еден одреден јазик.

1692901707816.png

Современите турски јазици се навистина млади, па оттука се објаснува леснотијата на читање антички текстови напишани на турски јазик.

На пример, Орхонските написи лесно се читаат од современите турски јазици. Толку години, но практично ништо не се сменило.

Но, предокот на турските јазици - пра-турскиот, тешко се обновува на примерот на чувашките, долганските и јакутските јазици, кои се неразбирливи за мнозинството Турци.

Народи кои зборуваат различни варијанти на турски јазици:

Азербејџанци | Алтајци | Балкари | Башкири | Гагаузи | Долгани| Жолти Ујгури | Казаци | Караити | Каракалпаци | Караманлиди | Карапапахи | Карачаи | Кашкаи | Кримски Татари | Кримчаци | Кумандинци | Кумики | Киргизи | Нагаибаки | Ногајци | Салари | Сибирски Татари | Татари | Теленгити | Телеути | Тофалари | Трухмени | Тубалари | Тувинци | Турци | Месхетски Турци | Туркмени | Туркомани | Узбеци | Ујгури | Хакаси | Халаџи | Челканци | Чуваши | Чулимци | Шорци | Јуруки | Јакути

1692902204961.png

За каква старост на турските јазици можеме да зборуваме ако тие се неразбирливи за повеќето од горната листа на народи кои зборуваат турски јазик - само јазиците на Јакутите, Долганите и Чувашите?

Сето ова укажува на тоа дека турските јазици во светот, освен чувашкиот, јакутскиот и долганскиот, се последица на една од варијантите на заедничката Огуз-кипчачка лингва франка (од времето на Хуните, до XVI век), барем за повеќето од горната листа на народи кои зборуваат турски јазик.

Неопходно е да се споменат три верзии за потеклото на турскиот јазик.

а) Турскиот јазик настанал poмеѓу Тураните (номадски Иранци) како резултат на нивните војни, бракови со Алтајските племиња. На крајот на 1000 п.н.е. - турскиот јазик на Сјунгну е јазик на војните, дипломатијата и пазарот во Централна Азија.

б) Турскиот јазик е автохтон за европеидните племиња од Централна Азија, кои живееле таму уште од Горен Палеолит — т.е. за Ди, Дили (Тиеле), Динглинзи и Усуни (?). Ди, Дили (Тиеле, Ујгури), Динглинзи - Ди племиња.

в) Ј.Г. Киекбаев - специјалист за Уралско-алтајски јазици тврдел дека античкиот турски зонски јазик потекнува од Јужен Урал и е автохтон за Јужен Урал[29б].

1692902914294.png

Веројатно предците на племињата Ди: Ди, Дили (Ујгури), Динглинзи и Усуни (?) живееле во јужниот дел на Урал, а потоа мигрирале во Горниот Палеолит во Централна Азија (современа Монголија и соседните региони). Динглинзите, Ди, Дили (Тиеле) и Усуните (?) го донеле со себе од Јужниот Урал и Каспиското Море до Централна Азија нивниот домороден турски јазик во добата на Горен Палеолит.

Ако јазиците на античките Ди, Дили (Тиеле), Динглинзи најверојатно биле древнотурски, тогаш кој бил јазикот на античките Усуни е под знак прашање.

Ако се потврди мислењето дека турскиот јазик за јужните степи на Источна Европа не е автохтон, тогаш имаме неколку верзии зошто номадските Турани го смениле јазикот во турски:

1692903283769.png

... Многу Турани (Ирански племиња кои не ја прифатија религијата на Заратустра) до почетокот на нашата ера, започнале да говорат турски јазици. Во II век. Савроматите го усвоиле турскиот јазик од Сјунгну.

Степските номади, како воини, ја почитувале силата и храброста.

Сјунгну пристигнале во Каспискиот регион без жени, бидејќи ретко Сјунгну девојка би можела да издржи толку долг премин од Талас до Каспиското Море за толку краток временски период.

Неколку илјади неукротиви Сјунгну храбри луѓе кои отишле на запад, за разлика од нивните сонародници кои останале во Централна Азија - слабиот Сјунгну, ги ценеле таквите апстрактни концепти како: слобода, независност.

Нескротливите Сјунгну кои заминале во 155 г. н.е од Таншихај -Сјанби, се присилиле да се почитуваат себеси. Туранците (номадските Иранци) се обиделе да ги имитираат Сјунгну...

Грст неукротиви Сјнгну се капка во степското иранојазично море, но овие неколку илјади Сјунгну биле доволни да ја натераат евроазиската степа до доаѓањето на принцовите Ашина (557 г. н.е.) да проговори на турски...

Турскиот јазик во основа е многу полесен од иранските јазици, турските јазици имаат многу едноставна шема.

1692904057750.png

А бидејќи Тураните немале пишан јазик, ги изгубиле родните ирански јазици, затоа што за да не позајмувате, ТРЕБА ДА ЈА ИМАТЕ СВОЈАТА ПИСМЕНОСТ. ТУРАНИТЕ ЈА НЕМАЛЕ... но Тураните имале почит кон нескротливите Сјунгну.

Покрај тоа, Сјунгну поседувал рунско писмо, кое, очигледно, било создадено уште од времето на Шанг-Веи (оттука, очигледно, титулата на владетелите Сјунгну - шанју). Рунското писмо на Турците сега е зачувано во тамгите на сите народи што зборуваат турски ...

И последната, можеби најважната причина поради која причината за преминот на некои од источните супклади R1a-Z93 од индоевропски јазици во пратурски е таканаречениот ефект на глобалното безтатковство (EGB) .

Ефектот на глобалното безтатковство може да се должи на смртта на мажите R1a и преминувањето на нивните деца на јазикот на преживеаните турски мајки, кои зборувале само турски со своите деца.

Или меѓу претставниците на пратурските племиња постоел почесен култ на жена (Матријархат).

1692907908578.png
 
Последно уредено:
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1692987355470.png

6. Во врска со Праиндоевропејците, авторот се придржува до гледиштето на А.А. Кљосов и И.Л. Рожански, според кои првите говорители на праиндоевропскиот јазик биле претставници на супкладот R1a1a.

Според студиите на А.А. Кљосов и И.Л. Рожански, за прататковина на Праиндоевропејците треба да се смета југот на Руската Низина.

Но, јас би ja проширил прататковината на Праиндоевропејците, вклучувајќи ги, покрај регионот на Црното Море, исто така и Балкан, Северна и Централна Европа. Откритието во Европа на најстарите супклади на хаплогрупата R1a покажува дека првите говорници на праиндоевропските јазици биле ловци на мамути, исто така, податоци за палео-ДНК пронајдени во Северна Европа, античките супклади на R1a (Карелија, итн.) [31] ја прават пореална хипотезата за европската прататковина на Праиндоевропејците.

1692987685936.png
1692987722798.png

7. Веројатно, самите Андроновци се нарекувале Арјаси, Арјасиани... Формата 'раси' е кратенка од поцелосниот етноним Арјасиани - а можеби овој поим бил зачуван во Скито-сарматинската ера во името на реката Волга - Раса. [32] (Ранха, Рa)[33], која била наречена така по индоевропските племиња кои живееле покрај неа под името Раса / Арјааса[34].

Древниот етноним Арјаса го среќаваме и кај финскојазичните народи како Ерзја (средновековен - Арису, Арса[35]). Ерзја, според ДНК-тестирањето, ја има главната хаплогрупа R1a[36].

Името на народот „Асиани / Аси“ е реконструирано користејќи ги имињата на древните аски племиња, чија индоевропска припадност може да се смета за практично утврдена. Покрај тоа, името „Асиан/Ас“ било заедничко како за источниот R1a-Z93, така и за западниот R1a-Z282[37].

1692988172124.png
1692988209131.png
1692988255333.png
1692988291133.png
1692988337423.png
1692988369774.png
 
Последно уредено:
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1693043552157.png

1693045664490.png

Map of Eastern Europe AD 450-500
Soon after the middle of the fifth century AD the Hunnic empire crashed into extinction, starting with the death of Attila in 453. His son and successor, Ellac, was killed in battle in 454, and the Huns were defeated by the Ostrogoths in 456, ending Hunnic unity. Attila's remaining sons fought amongst themselves for supremacy and ended up controlling only fragments of territory.
Having been dragged westwards by the Huns and soon to be forced westwards by the sudden supremacy in the east of the Göktürks, Turkic tribes were continuing to build in number on the Pontic-Caspian steppe. The Bulgars were seemingly one of the first of these large groups to arrive.
They were joined there by two major groups from the Hunnic empire, the Kutrigurs and Utigurs, with the latter often being used by the Eastern Romans to keep the former in line. Other Hunnic remnants remained in the western core of the former empire's territory, Dacia (shown) and Pannonia (off to the left of the map), which included Huns, Turks, Indo-Iranians, Germanics, Celts, and even Romans.


1693044505936.png

1693044529635.png

1693045312188.png

1693045865439.png

Потеклото за Бугарите се бар повеќе од 150 години и тоа се уралски, фински, словенски, татарски итн. наводно потекло. Ставот изнесен од Вамбери дека тие се од Нихаветско турско потекло стана дефинитивен со археолошките истражувања на Г. Фехер и лингвистичкото истражување на Ѓ. Немет. Зборот „бугарски“ како племенско име не постоел пред втората половина на V век; За прв пат се појавил во 482 година како име на заедницата на северот на Црното Море, каде што византискиот император Зенон побарал воена помош за борба против Источните Готи.

Името Булгар е родено од историски настан: По смртта на вториот син на Атила Денгизик во 469 година, во борбите што избувнале помеѓу неговите синови и поданичките племиња по смртта на европскиот владетел на Хуните Атила, Хуните кои ја напуштиле Централна Европа под власта на неговиот помлад брат Ирнек. Нивните маси се измешале со други турски групи кои ги сретнале на брегот на Црното Море. Новата заедница што произлезе од ова мешање почна да се нарекува „бугарска“ на турски. Во „Именикот на бугарските ханови“, кој ги прикажува имињата и ханатите на бугарските владетели од почетокот до 765 година, а кој го имаме само денес во словенски превод во подоцнежна руска хроника, Ирнек се јавува како предок на бугарската династија.

1693046203567.png

Вистинското име на овие Турци, кои се измешале со масите на Хуните, било „Огур“ и тие живееле во степите на северот на Црното Море од устието на Дунав до Волга, како посебни племиња како подоцнежните Печенези и Куманите. : Сарагур (Sa-rı/Ak/Ogur), Bittigur (Beş- Ogur), Ultingur~Altziagir (шест-Огур), Кутри-гур-Кутургур („Тукургур“ = Докуз-Огур) Унгур ~ Хунугур ~ Онугур (Он- Огур), Утигур ~ Утургур (Отуз-Огур) византиски историчар Прискос (V век). Според истиот историчар, Турците Огур, за кои се наведува дека биле протерани од нивните татковини на истокот на планината Урал од Сабарите и дошле во Црноморските рамнини (во 461 - 465 година), сочинувале три групи во тоа време: Сарагур, Урог (Огур) и Он-Огур. Тие испратиле емисари во Византија да се држат против Сабарите, кои се повлекле на запад пред Аварите. Според најновите истражувања, Огурите биле и во три групи во својата татковина пред големата преселба: источната група (околу реките Сејхун-Чу (Сир Дарја) и езерото Чалкар: Он-Огури); средната група (денешна казахско-киргистанска степа и по реката Емба - веројатно-Отуз-Огури) и западната група (веројатно- Докуз-Огури околу реката Јајик (Урал)). Веројатно е дека во тоа време другите го сочинувале крилото „Кара Огур“ наспроти масата Сарагур (Ак-Огур).

1693046906005.png

Огурите се браќа на Огузите. Веројатно поради фактот што многу рано биле одвоени еден од друг (најдоцна пред III век п.н.е.) (види ширење на Турците), во нивните јазици настанале некои фонетски промени. Најочигледната разлика е во тоа што звукот Z во главниот турски е преведен на R на огурскиот дијалект. Всушност, бидејќи терминот „Огузи“ директно значи „турски племиња“, оваа разлика привлекува внимание во имињата на Огурите (Западните Турци), кои почнале да зборуваат на Р-дијалект откако ги оставиле кон запад, наспроти главната маса која останала на исток и продолжила да го користи звукот З: Огуз-Огур. Единиците на племето Огур погоре значат 5 Огузи, 6 Огузи, 9 Огузи, 10 Огузи и 30 Огузи, соодветно. Впрочем, меѓу источните Турци има единици именувани со бројот на племиња (види: Турците Огузи).

Друга разлика во огурскиот дијалект е d наместо y на почетокот на зборот (на пр., змија yılan-dilom, итн.). Стариот грчки географ Птоломеј (160-170) го навел името на реката Јајик (денес реката Урал, оригиналното турско име било променето од Русите во втората половина на 18 век) што се влевала во Каспиското Море836 како Даих (aix).документи дека нивните предци живееле во степите кои се протегале кон Итил (Волга) во Западен Сибир во 2 век п.н.е. Историјата на Огурите се враќа многу подалеку. Тоа се п.н.е. Можно е тие да се поврзани со Усуните (Wu-sun) кое живеело на подножјето на Божјите планини кон крајот на III век. Меѓутоа, се чини дека овој интерес е поврзан со областа (можеби нивната поранешна татковина) на Усуните, која ја споменавме погоре по повод Куманите.

Бидејќи постојат докази дека Огурите живееле посеверно во регионот Кобдо, Тарбагатај во исто време. Еве, кинески извори „Ho-chieh“ или „Wu-chieh“ (=Hu-kie or Wu-kie, P. Pelliot, 1920; Wu-kie, Hu-kie, U-k'it, F. Hirth, 1899 г. ) ; Хо-ку, Л. Лигети, 1940) зборуваат за племе. Ф. Хирт рече дека кинеската форма на името може да потекнува од зборот првично изговорен како „Ugır“ (не ујгур),839 потврдувајќи го ова име како Gy. Според Немет, турскиот не е ништо друго освен „Огур“. п.н.е. На почетокот на 3 век, една од најважните гранки на Огурите во Централна Азија, каде што живееле на централната и јужната Иртска страна на кинескиот извор и дошле во Кина со кожи од куна, бела и небесна лисица. („Кун-цун“ = Земја ~ Карсачко-степска лисица), особено кожи од верверица. Името на овие познати трговци со крзно од верверица е исто така турско: Ting-li=Teyin'li=Верверица. Сите Огури главно биле познати по трговијата со крзно. Меѓу скапоцените крзна предничеше кожата на верверица. Покрај овој интензивен лов и трговија со крзно, што ги разликува Турците Огур од нивните браќа кои одгледуваат животни, друга карактеристика за нив беше тоа што тие беа добри земјоделци поради условите на нивниот географски регион во Западот. Тие се занимавале со секакво земјоделство и овоштарство на највисоко ниво за своето време. Доказ за тоа се огурските зборови (види Хазарски Хаганат) кои навлегле во унгарскиот јазик во тоа време.

1693047452261.png

Додека биле во својата татковина во Западен Сибир, Огурите, за кои се сметало дека се соседи со остатоците од Хуните кои се повлекле во истиот регион по распадот на државата Чи-чи Танху во Централна Азија (36 п.н.е.), подоцна се приклучиле на Европските Хуни, кои брзо станаа светска империја на запад.Тоа особено се гледа од улогата на Сарагурите во времето на Атила. По распаѓањето на Хунската империја и губењето на централната власт (460-470 г.), се гледа дека овојпат заедно со хунската маса се собрале околу jaдрото, за кое се знае дека дошло од запад, и воспоставиле бугарска држава. Огурите го задржале своето единство до 550-тите за време на владеењето на Мундо (Мунџук?), наследникот на Ирнек и 4-те владетели кои дошле по него.

Може да се утврди дека тие биле распространети на овие датуми на следниов начин:
Он-огури на север од Кавказ (источно од Азов), Отуз-огури во регионот Дон-Волга дир-секлери, Докуз-огури во степите кон Днепар. Од нив, оние на исток потпаднаа под власта на Сабарите и Ѓок-Турците кога Ѓок-Турската држава стигнала до Азовското Море (576 г.). Според Менандрос, жената началник по име Ак-каган, која била назначена од владетелот Отуз-огур Анагајос (турски a-lı: Ана-ага?), била една од оние кои се придржувале на Ѓок-Турците. (Кара-бугарите) на запад ги одржувале односите со Византија, на кои добивале годишни даноци, некогаш како пријатели, а некогаш како непријатели. Постојаниот притисок врз Византија преку присвојувањето на словенски маси го принудиле императорот Анастасиј (491-518) да го изгради „долгиот ѕид“ за заштита на главниот град Истанбул48.

Во 530-тите учествувале во војните на Италија под команда на византискиот генерал Белизариос, а во 549 година со 10 илјади коњаници им помагале на Гепидите кои се бореле со Лонгобардите. Но, Византија - исто како Кина - истата игра против Турците ја применил на Огурите. Ги разделил браќата Докуз-огур и Отуз-огур и ги натерал да се нападнат. Некои од поразените Докуз-огури (2 илјади к.) ги населил во Тракија. Појавувањето на Отуз Огурите во близина на Истанбул со ненадеен марш на Балканот (во 550 г.) немало дополнителна корист. Слабеењето на доминацијата на Огурите на северот на Црното Море им го олеснило на Аварите брзото напредување кон запад (во годините по 558 г.), земајќи со себе и некои Огур-Бугарски Турци на кои наишле на својот пат. Бугарите, кои се бореле во Далмација под команда на Бајан Хакан, формирале помошни сили на Аварите во опсадата на Истанбул во 626 година. Тие се прошириле на Балканот, Северна Италија, Унгарија. Околу 9 илјади бугарски семејства, незадоволни од Аварите, прво се преселиле во Баварија, а потоа во Италија (втора половина на VII век).

 
Последно уредено:
Член од
3 септември 2010
Мислења
6.704
Поени од реакции
9.307
1693072779377.png
1693072919343.png
1693073030851.png
1693073124638.png
1693073194136.png

1693073880394.png



1693074133857.png


1693074958800.png

ВЕЛИКА УНГАРИЈА (Magna Hungaria), Болшаја Венгрија., легендарната прародина на Унгарците, позната од пишани и фолклорни извори. Терминот "В.У." првпат се споменува во извештајот за патување на Плано Карпини, кој, како и Џулијан, а подоцна и В. Рубрук, ја идентификувал В.У. со Башкортостан. Недостатокот на јасни информации во изворите доведе до бројни хипотези за локализацијата на унгарските племиња (види Антички Унгарци) и реалноста на постоењето на В.У. Во текот на дискусијата, во која учествуваа неколку генерации домашни и унгарски научници, за тоа каде се наоѓа В.У. во Северен Кавказ (Б.Мункачи), во Долна (А.П.Смирнов) и Средна (И.Фодор, Б.Д.Степанов) Волга, во Средна Волга и Долна Кама (Т.М.Гарипов, Железничка Г.Кузеев ). Според А.К.Каликов, Е.А.Каликова, Е.П.Казаков, В.А.Иванов и други, В.У. се наоѓала на Јужен Урал, во областа на простирањето на Кушнаренковската и Кара-Јакуповската култура, чија главна компонента на населението биле античките Унгарци. Н.А. Мажитов ги поврзува спомениците на овие култури со Античките Башкири, објаснувајќи ги бачкирско-унгарските јазични паралели со преселувањето во XI век на западните Башкири како дел од Печенешкиот сојуз (види Печенези) на територијата на Панонија и нивното учество во етногенезата на Унгарците; со што го исклучува Јужен Урал како можна локација за В.У.


1693074916348.png

АНТИЧКА УНГАРЦИ, сојуз на фино-угриски племиња. Тие се спомнати во делата на западноевропските автори од 12-13 век: Плано Карпини, В.Рубрук, Јулијан и други.Повеќе научници веруваат прататковината на А.У. била Јужен Урал. Според В.А.Иванов, А.У. се формирале во шумско-степските региони на Транс-Урал и на Западен Сибир во I милениум п.н.е., од каде во 6-7 век. се преселиле во регионот на Урал и Кама (види гробница Болшетигански), потоа во 9 век еден дел отишол на запад, другиот дел станал дел од Волшка Бугарија. Според него, А.У. биле една од компонентите на населението на Кара-Јакуповската и Кушнаренковската култура. Н.А. Мажитов верува дека дел од Башкирите кои се преселиле во степите на северот од Црно Море, како дел од Печенешкиот сојуз, учествувале во етногенезата на унгарскиот народ. Податоците на средновековните автори, башкирско-унгарските јазични идентитети, вклучувајќи и етноними, послужиле како основа за појавата на фино-угриската теорија за потеклото на Башкирите.

 
Последно уредено:

Kajgana Shop

На врв Bottom