Мислења
НАТО - сега и веднаш!
Филип Петровски
Предлогот на Нимиц е повеќе и од добар за нас. Ни дава можност да изиграме стратегиски и да влеземе во НАТО
Неверојатна е тензијата којашто деновиве лебди во воздух. Претстојниот самит на НАТО во Букурешт во целиот регион создаде една тешка атмосфера на исчекување. Апсолутна непознатост е што ќе се случи навистина на крајот. Разврската и нејзиното очекување веќе се дел од нашите животи, најобични дискусии... Деновиве присуствував на расправија меѓу двајца пријатели кои имаа поделени мислења околу нашиот можен став по последниот предлог на медијаторот Нимиц. Инаку, овие двајца никогаш ги немав видено да бидат нервозни, агресивни или нетолерантни по прашања од областа на политиката и историјата во меѓусебните дискусии. Но, овој пат не беше така. Еден од нив, едноставно, стана и си замина, не отстапувајќи од неговите ставови.
Истото се случува и на политичката сцена. Таа е стресена до корен. Речиси сите наши актери ми изгледаат некако збунето. Како да ги изненади и затекна неподготвени притисокот од Грција. Ги гледам секојдневно на вести (веќе ми се вселија дома) и не можам да видам стаменост, силина и стратегичност, не гледам јасен став и изградена стратегија како ќе се справиме со ова небиднина што сака да ни застане на патот. Пробав да се присетам како ја дочекавме оваа последна и најсилна офанзива на Грците. Трагав по некаков пишан текст, мислење, документ или платформа на кој било државен орган. И не ја најдов. По петнаесет години исцрпувачко спорење со Грција, ние не успеавме да предвидиме што не' чека пред самитот на НАТО во Букурешт. Никој не спомна ниту збор како понатаму. Наивно ни се нудеше тезата дека времето работи за нас, дека над 120 држави не' признале под уставното име, што само по себе имплицирало дека работите се развиваат во наша корист. Сепак, наместо лесно пристапување во НАТО, нашиот пат стана и повеќе од трнлив. Практично, јас ја разбирам Грција. Таа е заплеткана во своите шовинистички разбирања на историјата. Секој поупатен ќе се согласи дека заплеткувањето е толку силно што и нивната влада по ова прашање виси на конец. Сега, во ова игра на нерви, најважно е да не се загуби разумот и да се изигра партијата докрај трезвено и без грешки.
Пред нас е многу значаен историски момент. Букурешт не смее да се претвори во можност за втора поделба на Македонија (првпат во 1913 Македонија е поделена на три дела според договорот од тој град). Симболиката е и повеќе од јасна и повикува на трезвеност. Ние мораме да направиме се' до почетокот на самитот да бидеме конструктивни и да и' покажеме на западната и НАТО-јавност (која поради тензијата што ја создаде Грција ги врти своите очи кон нас) дека за нас Алијансата нема алтернатива. Мораме да бидеме итри и во овој момент да ја изведеме Грција и нејзините фикс идеи за сопственост врз историјата на ледина. За да ги видат сите. Така, кај многу од членките ќе се разбистри маглата што со години тие ја создаваат планирано, стратегиски. Ако идната недела, и покрај инсистирањето на американскиот претседател Буш за влез во НАТО на целата Јадранска група, Грција се обиде да стави вето, тоа, убеден сум, ќе биде спречено со сите можни средства што ги има на располагање американската политика. Ама за да се случи тоа нашиот одговор на последниот предлог на Нимиц мора да биде таков што нема да остави сомнеж дека сме зрел кандидат за членство кој ја заслужува поддршката на сите држави-членки. Потребно е да оставиме впечаток на зрела држава којашто знае што сака и каде ја гледа својата иднина. Дозволете само да потсетам дека НАТО е предворје на Европската унија, односно дека сите држави кои во последните проширувања влегоа во ЕУ, прво поминуваа низ безбедносната стабилизација на НАТО.
Ова го спомнувам не случајно. Затоа што проструија информации дека можеме ние да влеземе и во некој иден круг на проширување. Или, пак, да бараме алтернатива на НАТО. Кој било што ќе се реши на оваа варијанта мора да биде свесен дека може да предизвика катастрофа од несогледливи последици за Македонија и Македонците како народ. Како што стојат работите сега, проширување на НАТО може да нема многу години или децении. Едноставно е видлив напорот на Русија, преку стимулирање на Грција (западните аналитичари често Грција ја нарекуваат руски тројански коњ во Европа) и македонскиот проблем да најави дека нема и во иднина да се согласува со поместувањето на Алијансата кон нејзините граници. А ако согласно со покажаните намери, продолжи јакнењето на Русија глобално, таа дефинитивно може на оваа точка да предизвика замрзнување на геополитичкиот распоред. Односно, да нема ширење на овие простори на НАТО веќе никогаш! Од таа перспектива ќе можат веќе утре (по потреба) да се активираат плановите за создавање голема Албанија кон необезбедената и останата Македонија надвор од НАТО. Сите знаат дека Албанците ја имаат изработено својата агенда со Американците. И немаме право да им се лутиме. Тие работат на своите интереси и зацртани агенди, како и сите други држави и народи. Не се ништо ново ниту интересите на големите држави на овие простори. Нашите судбини се поврзани неразделно токму со тие интереси. Откако постојат државите на Балканот, од деветнаесеттиот век, тука се и интересите на големите држави. Ние имаме две можности, да го разбереме тоа и да најдеме модус вивенди, или да се изолираме од сите и да пробаме нов модел досега, за жал, непознат. Свесен сум дека ова се драматични претпоставки, ама подобро е јас да погрешам во еден текст, отколку нашето државно водство во спорот.
На што работиме ние? Каде е нашата агенда? Па, ако се познати начините на лобирање, ако е познато дека интерес и пријателство се гради, зошто и ние да не го правиме тоа. Само тоа. Ништо повеќе. Да градиме. Нашиот стратегиски партнер САД не' спасува по секоја цена. Предлогот што го даде Нимиц и повеќе е од добар за нас. Тој ни дава можност да одиграме стратегиски и да влеземе во НАТО (бидејќи е врзан со поканата). Го признава нашето уставно име. Го преведува и на англиски, со што го прави името препознатливо. Дозволува во билатералната комуникација да си го користиме уставното име, кое не се менува, и не го негира нашиот идентитет. Секако, им дава за право и на Грците. Не е без отстапки и од наша страна (менување на имиња на аеродромите). Но, како поинаку? Не гледам начин да се заобиколи Грција која стои на нашиот пат кон Алијансата.
Се' што ќе дојде потоа е предмет на анализа, стратегија и тактика. Мораме веќе еднаш и ние да ги применуваме вештините на дипломатијата. И колку да се знае, јас за мојот идентитет се борам и ќе се борам секогаш и секаде колку што можам повеќе и колку што можам погласно (оние што следат Интернет добро го знаат тоа). Тоа право не може да ми го одземе никој. Ама како државјанин на членка на НАТО ќе имам на располагање дополнителни можности за гласност.
Прашање за KikoMC : Дали е и Филип Петровски комунист ?
