Македонските презимиња

[BilboBaggins]

Druze Karies, moze dobro bi bilo da Te zabole Zatoa sto temava e interesna i e predmet na diskusii na mnogu istoricari.

Ako veke gi mesate Poljacite, nekolku fakti:
Prvo Polsko prezime -ski e se pojavuva vo 1282 godina vo dokument potpisan od kralot Przemysł II. Na pocetok preziminja -ski bea rezervirani samo za Polskata aristokracija. Vo vreme na kralot Władysław II Jagiełło (1377-1381) bese kreiran obicaj na formiranje preziminja od sopstvenosti (Gutowski, Chołoniewski).
Vo XVII vek preziminjata -ski pocnaa da se sirat kaj poniskite klasi. Aristokracija se cuvstvuvase navredena i pocna da si dodawa -wski, -ski bese ostaveno na plebejcite.
Vo XVIII na -ski bea 64% od Polskite preziminja.

Cudno mi e deka nikoj ne spomna na temava (ako dobro gledam), deka preziminjata na Makedonci koj ne sakale da se iselat od "Grcija" bea so sila menuvani na Polski (=slovenski).
Treba mnogu znaenje na etimologija i istorija, pa da se kazuva koj preziminja se 'netocni'
Pozdrav

Е ова е веќе дискусија на ниво, со корисни и точни информации, а не антички рекла-казала муабети.

Друже @Кариес, прво кога дискутираш со некого го цитираш или означуваш, а не си правиш сам со себе муабет во темата. Второ, воопшто не е дефокусирање ова, баш е корисна информација. Секако штом оди контра твоите ставови дека е апсурдно и докажува дека имало и постари презимиња на -ски од македонските, не е во ред и не треба да се пишува во темата . Ако е ова дефокусирање, тогаш што ги мешаш ти пак српските презимиња неколку поста наназад?

 

[ZAKMacedonia]

Vo vrska so Polskite preziminja...ne navleguvame vo toa zosto postojat eden kup pisani dokumenti za,na pr.Poljacite i nivnite preziminja,a nema nikakvi naodi za toa kako se imenuvale nasive ovde vo Makedonija,ili ima,ama se odneseni po beliot svet,i sega treba nekoj da istrazuva,ama jas bi prasal,ako poljacite imale preziminja na -ski uste vo 13-ti vek,a nie,neli sme nemale,objasnete mi gi preziminjata,sepak bile preziminja,dali se rabotelo za geografska odrednica ili ne,na Joakim Osogovski(XI-ti vek,poveke pisani rakopisi),Prohor Pcinski,Gavril Lesnovski,Jovan Rilski,pa i drugi prosvetiteli(Kiril i Metodij Solunski-IX vek,Kliment i Naum Ohridski-X vek?Ako se sirelo slovenstvoto na sever od ovde,zosto ne bi se prosirilo,odnosno prifatilo i imenuvanjeto od ostanatite Slovenski narodi?

 

[Salitos]

“...Соопштувам дека од двајца Македонци: Димитар Георги Поповик од Солун и Марко Краида од Кожани
26. IV 1690.

 

[Фири]

Но, мое мислење е дека според нашите јазични правила нелогично е дуплирање на наставките, поготово што наставката - СКИ скоро секаде каде што означува припадност е застапена без буквата “В“. Затоа и го застапувам тоа мое мислење.
А во Полска баш ме заболе како се презиваат, знаеш?

Логички е така "ов" треба да отпадне, ова е тенденциjа и во српскиот jазик, било Крстевик сега е Крстик. Но ке има еден период на неjаснота, примерно читам една колумна за вашиот министер Попоски еден пат Попоски, два пати Поповски мене ако прашате наjлогично е да биде направо Попски, а Груевски Груjски.

 

[Кариес]

Не е тенденцијата во Србија таква. Подеднакво се застапени и едниот и другиот пример. Се зависи кој како е запишан во матичните книги...

 

[Беркут]

Извадок од Локов: Легенди, преданија, вистини

Во опширниот пописен дефтер од 1583 г. се запишани овие лица:
Младен Петко, Неделко Петко, Пејо Богче, Михо Стојко, Петко Ѓорче, Ѓурсан (Ѓурчин) Петро, Петко Стојко, Стојко Грдан, Пејо Тодор, Димитри Поп....

Од тоа се гледа дека немало -ски/-ов/-ев во нивните презимиња. Па дури и -иќ.
Овие додавки се од 19-ти век најверојатно.

Излегува дека вистинските македонски презимиња ги имаат македонците од Албанија. Останале имуни на додавките.

 

[Коловрт]

Ова впрочем најверојатно не се ни вистински презимиња, туку само патроними, т.е. таткови имиња. Не знам во кое место се попишани овие луѓе, но можно е Младен Петко и Неделко Петко да се браќа и да имаат ист татко - Петко. А татко им да е Петко Ѓорче, што ќе рече Ѓорче им е дедо. Ова било практитка при турските пописи, и вистински презимиња кои се наследување со поколенија биле реткост. Вака се` до XIX век.

 

[Беркут]

Па добро, реално немало верзии на -иќ, -ов, -ски во тоа време. А денес во Албанија се официјални презимиња. Мислам во таа верзија.

 

[Bratot]

-иќ, -ов, -ски : се суфикси за припадност, практично не менуваат ништо повеќе отколку граматички контекст на (през)името, од Младен Петко во Петков, Петковски, Петковиќ итн. итн.
Скоро секаде името на некој предок било пресудно за дефинирање на фамилијарното потекло или пак селото - локација на првата евидентирана единица од таа фамилија.
Исто така често земани биле и застапените професии од тоа време, па ете го Даскалов, Попов, Овчаров.... и сл.
Поретки се надимаците, но исто така присутни.

 

[proud_89]

Во Охрид голем дел од презимињата немаат ниту -ов, ниту -ски, ниту -иќ. И како што напиша некој претходно, претежно дефинираат професија, фамилијарен прекар или местоположба(пр. Каневче - кај Канео). И уште еден интересен податок, дека има презимиња што се земале од женското.(пр. Ангеличин)

Интересно да се спомене за пливачката легенда Александар Леко Радич (Презимето му е Леко, а Радич(не „иќ“) е добиено од Радичевци - фамилијарно, т.е. тој бил Леко од Радича(таткото)

П.С. Заборавив најакото
Ристо Узунче(од Узунчета) - подоцна Христо Узунов

 

[Щипянецъ]

Не е од узунчета, а од турскиот збор "узун".

 

[bilbili]

И јас лично сметам дека наставките на презимињата: ов, ев, овски, оски, овиќ... се креација од понов период(ама кој???). Порано се велело Младен син на Петко, внук на Ѓорче... Что се однесува до денешните наставки на презимињата и во Украина ги има секакви:

• Georgiy Afanasyev
• Anthony Petrushevych
• Dmytro Antonovych
• Volodymyr Antonovych

• Meir Balaban
• Volodymyr Ivanovych Barvinok
• Oleksander Barvinsky
• Dmytro Blazheyovskyi http://en.wikipedia.org/wiki/Category:Ukrainian_historians

 

[Щипянецъ]

Повеќето од постарите украински имиња се според руската традиција: второ име (од таткото) е на "ич", а презимето на "ски" (при во географска смисла како Оболенскиј - исто како кај бугарските презимиња) или "ов / ев". "кo"/"ок" е традиционално за Украина.

 

[Васил]

јас лично сметам дека наставките на презимињата: ов, ев, овски, оски, овиќ... се креација од понов период(ама кој???).

теа суфикси се многу стари, има ги во словенските и во балтијските јазици.
Суфиксите -av-ītjo- во балтијските јазици (пруски: Gorowyten, Wоуsewite; западнобалтијски: Зѣбрович ((*Zebr-av-īt-) од XIII в., Корковичи, Таисевичи) се паралел на словенските -ov-itje-. Види А. Непокупныј, Суффиксальное сочетание -av-ītjo- в западнобалтијских јазыках (1987).
Т.е. тоа се стари патроними, кои се фиксирани и во топонимијата. Во повеќето слов. јазици -itj станува -ic (Петрович, Попович и т.н.)

Во РМакедонија нај-известниот пример е денешниат Радовиш (старо Радовишт: 'τὸν Ραδόβιστον' во грамота на Василиј II од 1019 г., 'писати оу Радовиштих'' во грамота на Стефан Урош од 1361 г. и т.н.), од патронимот *Радовишти (*Rad-ov-it'), од лично име (ЛИ) Радо.

Исто:
- кочанското село Видовишта, Видовиште (Вид-ов-ишти) од ЛИ Видо, со паралели во српските Vidovići, чешки Vidovice,
- пехчевското с. Трабатовиште (*Трѣбот-ов-ишти) од ЛИ Трѣбота <-> српското Треботић и чеш. Třebotovice,
- битолското Маловишта од ЛИ Мал,
- струшкото Моровишта, Морòишта (*Моровишти) од ЛИ Моро, т.е. грчкото Μαῦρος ('црн') <-> српското Morović, и др. Види Ив. Дуриданов, Значението на топонимијата за етническата принадлежност на македонските говори (1996)

Порано се велело Младен син на Петко, внук на Ѓорче...

да, така е било за по-обичните луг'е. Исто така во првите векови на турското владичество, кога грчката црква и грчките црковни имиња уште не се били доминантни, се били многу распространети имиња со заклинателен характер, со префикси Рад-, Драг-, Стан-, Добр- и Брат-. Види ја табелата со статистиката на Хр. Гандев во гл. II. Из живота на оцелелите поколенија:
За XV век во Битолско и Костурско, од 7250 имиња 1211 (16.7%) се со префикси Рад-, Драг-, Стан-, Добр- и Брат-. Во Кукушко-Демирхисарско од 2002 имиња 38.1% се со Рад-, Драг-, Стан-, Добр- и Брат-. А во Софиско се дури 69.8% (нема ги толку грчките Васил, Ѓорги, Димитар и т.н.)

 

[Кариес]

И многу од личните средновековни имиња биле со суфикс -иш, -аш, -ош, -уш. Така на пример, браќата на Крале Марко биле АндреАШ, ИванИШ (и Димитрија), имаме име ПетрУШ, ПантУШ и сл.
Тоа е или варијанта на оние суфикси кои во другите јазици завршуваат на “С“ (Андреас, Иванис, Петрус, Пантус,) или пак тие се варијанти на оригиналот на “Ш“ Кој ли го знае?