Според Светската здравствена организација (2015) во Македонија во
2005 починале 4,033 лица од аерозагадување, и тоа како резултат на присуството на ПМ во амбиентниот воздух и загадениот воздух во домовите.
2010 починале 3,774.
Овие починати ја чинеле Македонија во
2005 25.31% од БДП, $4 061 милиони
2010 19.9% од БДП, $4 755 милиони
Вкупната емисија на ПМ во воздухот во Македонија во
2005 била околу 30,000 тони/годишно,
2010 нешто над 15,000 тони/годишно, скоро половина од таа во 2005.
Меѓутоа бројот на починати не бил за половина помал во 2010.
Бил проценет на 93% од тие што починале во 2005.
Бројот на лица кои починале поради загадениот воздух изминативе години, сигурно е поголем од овие бројки.
Соодветно и потрошениот % од БДП.
Поради низа фактори.
Емисијата на ПМ во воздухот во Македонија во 2011 е блиску до 25,000 тони/годишно. Податоци за 2012, 2013, 2014, 2015 нема, но ако е да судиме според податоците на веб страната на МЖСПП, загадувањето со ПМ не се намалува, туку опстојува високо.
Тоа е само за присуството на ПМ во воздухот и неговите ефекти врз бројот на заболени и починати.
А каде се починатите од присуството на озон во воздухот што го дишеме? Од испарливите органски соединенија (VOC), од бензенот? Од полиароматичните јаглеводороди? Од диоксините? Од ..... во воздухот што го дишеме?
Голем дел од нив се високо токсични и канцерогени во многу мали количини.
Ако ја погледнеме стапката на заболени од канцер:
Институтот за јавно здравје вели дека за 10 годни, од 1997 до 2007, стапката на новозаболени од канцер се зголемила за 3,5 пати
во Македонија.
2007 имало 2,58 заболени на 1000 жители.
Во Општина Гази Баба во
2012 имало 19,4 заболени од канцер на 1000 жители, за разлика од
2000 кога биле 5,2 заболени на 1000 жители (ЛЕАП 2013-2019).
Во Скопје во
2010 имало 10, 742 заболени од канцер, за во
2013 таа бројка да достигне 17, 633.
Само за три години пораст од 64% (ИЈЗ).
Загадениот воздух ги афектира сите органи, респираторниот, циркулаторниот, нервниот, репродуктивниот систем, .....
Соодветно, бројот на заболени е голем.
И на починати.
Кумулативниот ефект од загадениот воздух што се дише со години ќе го гледаме сè повеќе. Бројот на исцрпени организми кои неможат повеќе да се справат со состојбата ќе биде сè поголем и поголем.
Со тоа бројката на заболени и починати ќе расте.
Онаа која се врти низ медиумите, 1,350 починати како последица од аерозагадувањето и потрошените 3,2% од БДП се далеку од вистинските.
Вистинските бројки допрва доаѓаат.
http://www.euro.who.int/…/economic-cost-of-the-health-impac…
http://www.airqualitynow.eu/pollution_health_effects.php
.......................................................................................
од ова горе излегува заклучак дека тежиштето на загадувањето од 2010 наваќа оди на ПМ2,5 ( од возилата) ?? ; штета што ПМ2,5 се мери само во Центар и Карпош. Имено, можно е поради неповолна географска позиција дел од загадувањето со ПМ2,5 од центарот на градот, да струи и во пониските делови на градот , Аеродром и Лисиче ??
Сите кажуваат дека порано во Н.Лисиче, особено за време на депонијата Вардариште, беше поцрно и повалкано ( гледајки ги колите на паркинг), но прашање е што е поштетно...