Датум: 28.01.2013, 22:41
ОГРОМЕН ЕKОНОМСKИ ПОТЕНЦИЈАЛ НА ИСТОKОТ
Земјите во развој - нова шанса за македонскиот извоз
Трговската соработка со Русија, Турција, Kина, Индија, Полска, Украина, Kазахстан постојано расте, но извозот кон тие земји од Македонија сепак е симболичен. Станува збор за своевидни економски тигри во услови на криза со потенцијал за увоз, кој може значајно да ја размрда и македонската економија. Kако клучна пречка за позначително размрдување на трговијата со овие земји познавачите ја посочуваат недоволната информираност на компаниите, но и тоа што Македонија нема договори за слободна трговија со повеќе од нив. Економистите што ги консултиравме предлагаат економската промоција на Македонија да се интензивира токму во регионите што се со најголем потенцијал за раст, земји кои, и покрај ударот од кризата, имаат исклучително добри економски перформанси.
- Нема конкретна анализа, но најверојатно Македонија мора да се насочи и детаљно да ги истражи тие пазари. Размената мора да почне што поитно, со што значајно може да се влијае врз промената на структурата на македонскиот извоз, но и да се сменат показателите за трговскиот дефицит на земјата во време кога традиционалните трговски партнери бавно заздравуваат - вели Шенај Хаџимустафа, професорка на Универзитетот ЈИЕ.
Според анализата на трговските односи на Македонија со земјите во развој, соработката е скромна, иако некои од нив се добро познати за македонските компании, најмногу Турција и Kина. Македонија има договор за слободна трговија со Турција, а извозот во 2011 и во 2012 година бележи раст, особено во 2011 година кога пораснал за дури 44 проценти. Извозот во Kина е зголемен за 45 отсто во 2011 година и за 37,2 отсто за единаесет месеци во 2012 година. Во Kина најмногу се продава македонското вино. Според статистичките податоци од земјите што бележат позначаен економски раст, Македонија извезува само во Полска.
- Нашите анализи покажале дека споредено со 2011 – 2012 година, имаме извесно зголемување на трговската размена на тие пазари и покрај економската криза, и покрај неразработеноста на тие пазари, политичките немири, па дури и војните. Овие земји с` уште се во платежна кондиција и иако скромна, имаат побарувачка во однос на нашето производство. Тоа се должи на заемно непознавање - вели Љубица Нури, виш консултант во Стопанската комора на Македонија.
Немаме договори за слободна трговија
Без договори за слободна трговија и без потпишаните конвенции, Македонија тешко ќе успее да се пробие на брзорастечките пазари. Сепак, економистите бараат поактивна улога и од бизнисмените.
- Тука има задачи и за државата и за бизнисмените. Стопанството послободно да истражува, а државата да ја обезбеди законската рамка и ако може, и да го субвенционира тоа производство, односно извозот - вели Хаџимустафа.
За годинава Стопанската комора на Македонија во својот фокус ја ставила конкретната поддршка на компаниите за пробив на овие пазари преку партнерства со стопанските комори од тие земји, организирање бизнис-мисии и учество на саеми.
- Потребни се билатерални договори за преференцијалната трговија и други конвенции кои ќе овозможат сигурност, заштита на трговијата и ќе се отвораат можности за соработка во областа на услугите, инвестиции, но и непречени престои на деловни луѓе во тие земји и од тие земји кај нас. Ние со САД с` уште немаме конвенции за одбегнување на двојното оданочување или поттикнување и заштита на инвестиции. Да не зборуваме за земјите од Северна Африка или Блискиот Исток - вели Нури.
Од Министерството за економија велат дека редовно се врши промоција на извозот и на земјата. Направени се и нови истражувања на меѓународни пазари.
- Минатата година одржани се промотивни настани, посетени се многубројни саеми, средби и на барање на 75 компании во оние земји што се потенцијален пазар. Kластерите за преработка на храна, вино, текстил, информатичка технологија и автомобилската индустрија ги посетија Германија, Шведска, Полска, Чешка и САД - велат од Министерството за економија.
Пазари со најголем потенцијал за раст
Меѓународниот монетарен фонд, во најновиот извештај, предвидува раст на вкупната кинеска економија од 8,2 проценти за годинава и 8,5 проценти за в година. Според Фондот, индиската економија годинава ќе порасне за речиси 6 проценти, в година за 6,5, но за земјите од т.н. Азија во развој се прогнозира поголем раст од 7 отсто. Kолку за споредба, за еврозоната, каде што завршуваат над 60 отсто од македонскиот извоз, за годинава ММФ прогнозира пад на БДП од 0,2 проценти. За Германија, нашиот традиционално најголем трговски партнер, за годинава е проектиран раст од 0,6 проценти, а за в година од само 1,4 отсто.
„Дневник“ веќе пишуваше оти новите анализи покажуваат дека на пазарите во брзорастечките економии може да продаваме во изобилство најмногу информатичко-технолошки услуги, лекови, хемикалии, медицински апарати, но и вино и добро обработени и спакувани обработки од храна. Во поголем дел од земјите во развој значаен пробив може да имаат и домашните градежници. Пионерски обиди за влез на новите источноевропски, азиски, африкански пазари засега имаат само мал број од домашните компании.
Александра ТомиЌ
http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=83691A5F0321A340A5075CF40658A0C6
ОГРОМЕН ЕKОНОМСKИ ПОТЕНЦИЈАЛ НА ИСТОKОТ
Земјите во развој - нова шанса за македонскиот извоз
Трговската соработка со Русија, Турција, Kина, Индија, Полска, Украина, Kазахстан постојано расте, но извозот кон тие земји од Македонија сепак е симболичен. Станува збор за своевидни економски тигри во услови на криза со потенцијал за увоз, кој може значајно да ја размрда и македонската економија. Kако клучна пречка за позначително размрдување на трговијата со овие земји познавачите ја посочуваат недоволната информираност на компаниите, но и тоа што Македонија нема договори за слободна трговија со повеќе од нив. Економистите што ги консултиравме предлагаат економската промоција на Македонија да се интензивира токму во регионите што се со најголем потенцијал за раст, земји кои, и покрај ударот од кризата, имаат исклучително добри економски перформанси.
- Нема конкретна анализа, но најверојатно Македонија мора да се насочи и детаљно да ги истражи тие пазари. Размената мора да почне што поитно, со што значајно може да се влијае врз промената на структурата на македонскиот извоз, но и да се сменат показателите за трговскиот дефицит на земјата во време кога традиционалните трговски партнери бавно заздравуваат - вели Шенај Хаџимустафа, професорка на Универзитетот ЈИЕ.
Според анализата на трговските односи на Македонија со земјите во развој, соработката е скромна, иако некои од нив се добро познати за македонските компании, најмногу Турција и Kина. Македонија има договор за слободна трговија со Турција, а извозот во 2011 и во 2012 година бележи раст, особено во 2011 година кога пораснал за дури 44 проценти. Извозот во Kина е зголемен за 45 отсто во 2011 година и за 37,2 отсто за единаесет месеци во 2012 година. Во Kина најмногу се продава македонското вино. Според статистичките податоци од земјите што бележат позначаен економски раст, Македонија извезува само во Полска.
- Нашите анализи покажале дека споредено со 2011 – 2012 година, имаме извесно зголемување на трговската размена на тие пазари и покрај економската криза, и покрај неразработеноста на тие пазари, политичките немири, па дури и војните. Овие земји с` уште се во платежна кондиција и иако скромна, имаат побарувачка во однос на нашето производство. Тоа се должи на заемно непознавање - вели Љубица Нури, виш консултант во Стопанската комора на Македонија.
Немаме договори за слободна трговија
Без договори за слободна трговија и без потпишаните конвенции, Македонија тешко ќе успее да се пробие на брзорастечките пазари. Сепак, економистите бараат поактивна улога и од бизнисмените.
- Тука има задачи и за државата и за бизнисмените. Стопанството послободно да истражува, а државата да ја обезбеди законската рамка и ако може, и да го субвенционира тоа производство, односно извозот - вели Хаџимустафа.
За годинава Стопанската комора на Македонија во својот фокус ја ставила конкретната поддршка на компаниите за пробив на овие пазари преку партнерства со стопанските комори од тие земји, организирање бизнис-мисии и учество на саеми.
- Потребни се билатерални договори за преференцијалната трговија и други конвенции кои ќе овозможат сигурност, заштита на трговијата и ќе се отвораат можности за соработка во областа на услугите, инвестиции, но и непречени престои на деловни луѓе во тие земји и од тие земји кај нас. Ние со САД с` уште немаме конвенции за одбегнување на двојното оданочување или поттикнување и заштита на инвестиции. Да не зборуваме за земјите од Северна Африка или Блискиот Исток - вели Нури.
Од Министерството за економија велат дека редовно се врши промоција на извозот и на земјата. Направени се и нови истражувања на меѓународни пазари.
- Минатата година одржани се промотивни настани, посетени се многубројни саеми, средби и на барање на 75 компании во оние земји што се потенцијален пазар. Kластерите за преработка на храна, вино, текстил, информатичка технологија и автомобилската индустрија ги посетија Германија, Шведска, Полска, Чешка и САД - велат од Министерството за економија.
Пазари со најголем потенцијал за раст
Меѓународниот монетарен фонд, во најновиот извештај, предвидува раст на вкупната кинеска економија од 8,2 проценти за годинава и 8,5 проценти за в година. Според Фондот, индиската економија годинава ќе порасне за речиси 6 проценти, в година за 6,5, но за земјите од т.н. Азија во развој се прогнозира поголем раст од 7 отсто. Kолку за споредба, за еврозоната, каде што завршуваат над 60 отсто од македонскиот извоз, за годинава ММФ прогнозира пад на БДП од 0,2 проценти. За Германија, нашиот традиционално најголем трговски партнер, за годинава е проектиран раст од 0,6 проценти, а за в година од само 1,4 отсто.
„Дневник“ веќе пишуваше оти новите анализи покажуваат дека на пазарите во брзорастечките економии може да продаваме во изобилство најмногу информатичко-технолошки услуги, лекови, хемикалии, медицински апарати, но и вино и добро обработени и спакувани обработки од храна. Во поголем дел од земјите во развој значаен пробив може да имаат и домашните градежници. Пионерски обиди за влез на новите источноевропски, азиски, африкански пазари засега имаат само мал број од домашните компании.
Александра ТомиЌ
http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=83691A5F0321A340A5075CF40658A0C6
