Да бидеме позитивни, само еден може да победи
Во пресрет на националниот Избор за песна на Евровизија, кој годинава ќе се одржи на 19, 20 и 21 февруари, со Гордана Андрашевска, Шеф на македонска евровизиска делегација, која последниве неколку години беше дел од нашиот евровизиски тим, се обидовме да одговориме на прашањата врзани за самиот избор, за очекувањата, песните, скандалите..., но и за евентуалните фаворити, кои неминовно се наметнуваат пред секој натпревар...
Ако се изземе учеството на Калиопи во евровизиските претквалификации, за кои во 1996-та година не знаевме речиси ништо, годинава Македонија на Евровизија учествува по 9-ти пат. Нашата евровизиска одисеја започна пред 11 години, кога Владо Јаневски во Бирминген настапи со
Не зори зоро, освојувајќи го 19-то место. Две години подоцна ХХЛ со
100% те љубам за четири места остварија подобар пласман од Владо...
Во 2002 година Каролина Гочева настапи со баладата
Од нас зависи, и се најде на 19-та позиција. Тоше Проески пееше на Евросонг 2004, со англиската верзија на Анг
ел си ти – Life, и беше 14-ти.
Следната, 2005-та година Мартин Вучиќ се претстави со
Make my day, и беше 17-ти, додека во 2006-та Елена Ристеска со
Нинанајна беше 12-та, што за сега важи за нашиот најдобар пласман на Евровизија.
Својата втора евровизиска шанса Каролина Гочева ја доби во 2007-ма година, кога пеејќи ја
Мојот свет беше 14-та, а лани, на Тамара, Врчак и Адријан Гаџа со трендовска тема
Во име на љубовта за влакно им избега евровизиското финале во Белград, бидејќи на второто полуфинале беа десети според гласовите од телевоутинг, што не беше доволно за понатамошното натпреварување, оти во финалето, според новите правила, влегуваа деветмина со најмногу телефонски гласови и еден, според одлука од жирито.
Чекајќи го 21-ви февруари, кога ќе дознаеме кој ќе не претставува на Евросонг 2009, кој годинава се одржува во Москва, традиционално можеме да констатираме дека Евровизија повторно и го крева адреналинот на нацијата – сеедно дали заради неа се сплотуваме, како во годината кога сите застанавме зад Тоше, или се караме, како што беше случај во неколку наврати пред и после тоа.
Со верување дека скандалите се зад нас, во разговорот со актуелниот Шеф на нашата евровизиска делегација Гордана Андрашевска допревме многу теми, уверени дека годинава имаме кормилар кој ја знае стратегијата и има рецепт за добар пласман во Москва...
Како нов шеф на македонската евровизиска делегација, во едно време-невреме, особено за државната телевизија, која е носител на проектот, со каква мисла, планови и очекувања влегувате во Избор за национален Евросонг? Ова особено ве прашувам бидејќи секој домашен избор го следеа озборувања, шпекулации и скандали...
Точно е тоа дека ова се тешки времиња за државната телевизија. Но, за среќа работите тргнуваат на подобро и ние веруваме дека наскоро повторнo ќе можеме да застанеме на здрави нозе. Познато е дека МРТ како членка на ЕБУ единствено има право да го организира Националниот избор во нашата земја. Ние сметаме дека треба да го искористиме тоа право, без оглед колку е тешка состојбата во МРТ, и да и овозможиме на Македонија да биде присутна таму каде што се присутни уште 42 земји од Европа, а тоа сепак не е мала бројка. Сакаме да му овозможиме на нашиот претставник да почувствува што значи да се натпреварува на еден ваков познат и популарен музички фестивал, а притоа да ги брани боите на својата земја. Нашите планови се да организираме достојно претставување на македонската песна во Москва и ќе направиме сe што е во рамките на нашите можности да го реализираме тоа успешно.
Од кои причини годинава, кога МРТВ е во можеби најтешката финансиска положба во својата историја, Изборот место една вечер трае три вечери – две полуфинални и една финална програма? Дали квалитетот на пристигнатите композиции беше пресуден за ваква одлука – 32 песни да бидат изведени во две вечери?
Не, првин ја донесовме одлуката да го смениме форматот оваа година и да имаме две полуфинални и една финална вечер, а потоа го распишавме конкурсот. За 32 песни се одлучивме најмногу заради тоа што на тој начин ќе им дадеме можност на што поголем број автори да земат учество и да се натпреваруваат рамноправно со своите композиции. Со еден збор, Евросонг да биде подостапен за повеќе автори, а со тоа, и за повеќе изведувачи. Ако направиме споредба со другите земји учеснички на Евросонг, секоја од нив својот претставник го избира на различен начин: годинава некои земји првин го избраа изведувачот, а потоа песната (Турција, Холандија и Грција), некои имаат неколку полуфинални и една финална вечер, а некои, пак, одат дури во долги селекциони процеси, како што е Бугарија која со изборот започна уште во септември, а ќе заврши на крајот од февруари. Значи, Македонија во тој поглед е некаде на средината, како во однос на должината на самиот селекционен процес, така и по бројот на песните, ни премалку ни премногу.
Бидејќи секоја година домашниот евровизиски буџет беше јавно соопштуван по медиумите, се знае ли колку годинава ќе бидат издвоени средствата за домашниот избор и за престојот во Москва? Поучени од ланските проблеми врзани за финансирањето на евровизискиот тим, имате ли ветување од надлежните дека такво нешто нема да се повтори?
Евросонг е навистина скап проект и финансиите се проблем секоја година. Навистина е многу убаво, да не речам идеално, да не мора да се грижите за финансиите и да му се посветите само на организирањето на проектот. Тогаш, се разбира, и успехот ќе биде поголем. Но нашата куќа прави навистина големи напори да се обезбедат потребните средства. Ние најискрено сакаме да веруваме дека годинава нема да изостане финансиската поддршка и од институциите во државава, пред се поради фактот дека ова е сепак проект од национален интерес. Морам да потенцирам дека во текот на целиот евровизиски настан во земјата во која се организира Евросонг, нам никој никогаш не ни се обраќа како претставници на МРТ. Ние таму ја претставуваме Македонија.
Неполн месец пред националниот Евросонг, можеме ли да откриеме каков звук ќе преовладува во песните? Што се ќе има прилика да слушне публиката во Универзалната сала, меѓу 19-ти и 21- февруари? И, дали барем рефрените на песните ќе може да ги слушне широкиот аудиториум и пред официјалниот старт на манифестацијата?
Па, тоа не е тајна. Еве, ќе откриеме дека годинава публиката во Универзална сала, како и гледачите на Македонската телевизија и слушателите на Македонското радио ќе имаат можност да слушаат рок, поп, поп-фолк, ар-ен-би, балади, фанк... Има итересни композиции за сите вкусови. А со цел да ја запознаеме јавноста со песните, десетина дена пред Фестивалот ќе и овозможиме да ги слуша рефрените од композициите на програмите на ТВ и радио-станиците во нашата држава.
Она што прво се забележува кај списокот на изведувачите е голем број на дебитанти и имиња со многу мал естраден бекграунд. Што беше пресудно за една ваква одлука – недоволни пријавени големи имиња, или стратегија – скриен адут во непознатото?
Тоа не беше посебна одлука или стратегија. Точно е, има доста дебитанти. Но има и пејачи и групи кои што и се познати на нашата јавност, како и проверени музички имиња. Нема да издвојам никого посебно, бидејќи за мене сите тие се рамноправни изведувачи кои ја добиле можноста од авторите да ги исполнуваат нивните композиции во натпреварот за избор на најдобра песна. Значи, авторите на композициите ги одбраа изведувачите. Можеби на списокот има имиња кои немаат богат естраден бекграунд, но има момчиња и девојки со извонредни вокални квалитети на кои, според оценката на авторите, треба да им се даде шанса. Затоа ова нека им биде една убава можност да покажат што умеат, но и да го збогатат своето естрадно искуство.
Ви фалат ли, емотивно, годинава како изведувачи имиња како што се Биба Додева, Владо Јаневски, Ламбе Алабаковски, Александра Пилева... Сметате ли дека тоа што ги нема можеби е производ на шпекулациите дека секоја година, уште пред Изборот, се знае името на победникот?
Конкурсот беше отворен за сите државјани на Македонија. Сите автори и изведувачи беа добредојдени сега и ќе бидат и во иднина, без оглед на сите шпекулации што досега кружеле во јавноста. Можеби годинава изостанале изведувачките имиња што ги наведувате, што не значи дека ќе ги немаме в година нив или некои други. Да, убаво би било да се охрабрат да учествуваат сите добри и познати пејачки имиња, и да го сфатат ова како еден натпревар. Впрочем, само еден може да победи.
Можеби е неблагодарно да ве прашам, но каде мислите дека публиката ќе го бара својот фаворит – меѓу оние, медиски најпопуларни, или ќе се реши за тој што има најдобра песна?
Следејќи ги изјавите и коментарите на дел од публиката, претежно помладата публика, очигледно е дека се врзуваат за својот миленик уште пред да ги слушнат песните и тука и ќе го бараат својот фаворит. Најреално би било да гласаат за најдобрата песна, зашто тоа е целта на натпреварот, избираме песна за Евровизија.
Со оглед на фактот дека при гласање преку телевоутинг најмногу гласа помладата популација, можеме ли да констатираме дека нивен фаворит ќе биде оној кој е во тој момент медиски најпопуларен?
Може да се каже дека е така. Младите се неприкосновени во фаворизирањето на својот миленик. Верувам дека ќе гласаат за оној изведувач кој, според нив, има најдобар вокал или има харизма. Во моментов во државава имаме неколку имиња кои се многу популарни кај младата публика. За кој од нив ќе гласаат најмногу, ќе покаже телевоутингот на 21 февруари.
Дали заради тоа за победникот рамноправно ќе одлучува и жири-комисијата, која на некој начин ќе и биде корекција на евентуалната лоша одлука од публиката?
Токму од таа причина ние го применуваме принципот во кој жирито и телевоутинг одлучуваат за најдобрата песна во однос 50 - 50, исто како што ЕБУ почна да го применува од 2008 на Детскиот Евросонг, а од годинава и во Финалето на Евросонг. Сметаме дека тоа е најреалниот начин.
Колку членови ќе има жири-комисијата, и дали и кога ќе се знаат имињата на членовите кои ќе гласаат јавно?
Жири комисијата ќе брои 12 членови и тие своите гласови ќе ги соопштат јавно откако ќе бидат ислушани сите композиции. Од разбирливи причини, имињата на членовите од жири комисијата нема да бидат објавени пред Фестивалот.
Што, според вас, за Македонија би претставувало реален успех на Евросонг во Москва?
Следејќи ја оваа манифестација одблизу веќе неколку години, без пристрасност можам да кажам, од она што сум го слушала на Евросонг, дека нашите претставници воопшто не заостануваат во однос на вокалните квалитети зад претставниците од другите земји. Со добра песна, добар вокал и се разбира солидна изведба реален успех би бил да влеземе во финалето.
Можете ли, како Шеф на делегацијата, да се заложите државата посериозно да го сфати нашето учество на оваа манифестација? Особено мислам во делот на финансиите...
Тоа беше моја заложба и кога не бев Шеф на делагација. Но, сега имам и можност и инструменти да го правам тоа и сесрдно се залагам и апелирам нашата држава, релевантните институции да застанат зад овој проект, да му се придаде соодветна важност и да ја поддржат МРТ во организацијата на овој популарен музички настан, како дел од културното претставување на нашата земја во Европа.
За да музичката Европа најдобро не прифати, што, според вас, треба да се направи – да се снимат повеќе јазични верзии на песните, да се направи скап видео-спот, да се испромовира песната во што поголем број земји, да се има добра кореографија, костуми, сцена...?
За да не прифати Европа треба да имаме, пред се, интересна песна, нешто што ќе го привлече нивното внимание, што нема да биде стереотипно и веќе видено. Сметам дека е доволно да се направат две јазични верзии, освен оригиналната на македонски, односно на англиски и на земјата домаќин, конкретно на руски. Промоцијата во другите земји може да биде корисна, но не и пресудна. Има земји кои направиле скапи промотивни кампањи, ја прошетале половина Европа, а сепак нивните пејачи не успеале да влезат во финалето. Освен изведбата која е примарна, мошне важен е и сценскиот настап комплетно, зашто токму тоа е она што ќе го слушне и види Европа вечерта кога ќе треба да гласа. Ако добрата изведба биде надополнета со кореографија и гардероба што ќе бидат соодветно ускладени со она што го бара песната, ако сето тоа биде спакувано добро, ќе имаме можност да бидеме и добро прифатени.
Домашниот Избор секоја година го следеа скандали. Што е потребно да смениме во кодот за да нема такво нешто? Каде грешиме?
