Едно интересно видување за Христијанската слобода од автентична хиндуистка.
Најпрвин би сакала да кажам дека православното сфаќање за синергијата, т.е. содејствувањето на Бога е најпрекрасниот и најинспиративниот начин да се уважи човечката слобода. Православните автори ја нагласуваат синергијата бидејќи препознаваат дека тоа е дел од нашата создаденост според образот Божји – слободата која ја имаме. Господ не нè ограничи, туку ни даде слобода. Идејата за духовно делање е нешто што може да биде погрешно интерпретирано. Тоа не значи дека самите себеси се фаќаме за коса и се подигаме, туку значи дека ги употребуваме нашите, од Бога дадени енергии (физички, ментални, духовни), и ги насочуваме кон Бога, кон Христа, преку Духот.
Самиот поим, концептот на „сачидананда“, којшто е некој вид вистина, знаење, блаженство – ова е троичен опис на тоа крајно искуство – во мојот ум тоа звучи прекрасно, но тоа е статичен концепт, а исто така е и апстрактен концепт. Од друга страна, кога Исус Христос зборува за духовната цел на луѓето, којашто е Царството Божјо, тоа за мене е неверојатно богата, возбудлива, динамична и вдахновувачка визија. Затоа што не е само внатрешна, туку е и надворешна, не е само лична, туку е и заедничка – ги вклучува и другите луѓе. Освен тоа, Царството Небесно за кое говори Христос не ги опфаќа само луѓето, туку и целото Создание. Ние луѓето ќе бидеме преобразени, но и целото Создание заедно со нас. И уште повеќе, ова не е статична цел, тоа е вкоренето во христијанското сфаќање за Бога, којшто е „Животворна Троица“, како што пееме во Литургијата, значи тоа е многу динамична, активна сила на љубов и личносен однос.
Оттука, имаме една неверојатна визија, визија на верата, којашто (за мене) е уште повеличествена бидејќи не завршува, не се работи за цел што ќе ја постигнеш и си завршил, туку таа продолжува. Тоа е постојано преобразување од слава во слава, како што говори светиот апостол Павле. Би можела за ова многу да зборувам, но можеби премногу зборови не се добра идеја. Но, има еден многу важна реченица, потсетник за Царството Божјо, со што би сакала да завршам: Царството Божјо се постигнува само преку Крстот Христов, само преку следењето на Христа, а тоа значи и страдање заедно со него.
Ова е другата работа што ме возбудува како хиндуист, односно како некој што преминал од хиндуизмот, една од причините заради која станав Христијанка е тоа што сфатив дека одговорите коишто хиндуизмот ги дава за злото и страдањето се крајно несоодветни, па дури и патетични – едноставно да се одложи проблемот припишувајќи го на „кармата“ или на некој живот во минатото, не беше доволно добар одговор. Додека, пак, преку прифаќањето на страдањето со цело срце, и освојувајќи го со љубов, со вера, го лечиме нашиот ранет внатрешен човек, а исто и ранетиот свет. И ова е истовремено со Царството Божјо. Ова го кажувам за да укажам дека христијанската идеја за Царството Божјо е далечен повик од она што би го нарекла, очекувам дека некои луѓе ќе се навредат доколку кажам, но сепак ќе кажам: сфаќање од типот „направи сам“ на самади. Исто така, самади неизбежно станува самоцентричен концепт. Дури и некои луѓе да зборуваат за заедничка работа и т.н., во крајна мера тоа подразбира оставање на светот зад себе, оставање на другите луѓе зад себе и оставање на Созданието зад себе.
Се разбира, во Христијанството, клучна е нашата личност во Образот Божји. Во контекст на Бхакти јогата – како што посочивте – се работи за обожување на некое лично божество. Така, некои луѓе, како на пример Ваишанавитите – го обожуваат Кришна, или Рамакришна, некои други ги обожуваат „Светата Мајка“ и Кали и т.н. Дали самади е секогаш губење на себе си, или „гасење“, како што би рекле будистите?
Сметам дека кога се зборува за „себеси“ во хиндуистичката традиција, тоа не е исто како христијанското сфаќање на човечката личност. Целата антропологија е сфатена поинаку, и ова создава многу проблеми, бидејќи ако ја погледнеме Бхагавад Гитата (а тоа е еден од класичните примери за тоа како се гледа на човекот), ќе видиме дека таму се зборува дека душата го населува телото. Поделбата на душа и тело е екстремно силна, па така во хиндуистичката традиција се смета дека она што навистина е важно е душата, додека телото е само збир на различни елементи. Мошне слично сфаќање постои и во другите различни хиндуистички философии, па дури и во будизмот, којшто, пак, оди уште подалеку уништувајќи го и самиот поим за „себеси“. Така што на прашањето „што е она што апсорбира?“, повеќето хиндуисти би рекле: било кое илузорно чувство за „себе си“. Со други зборови, уште на самиот почеток не постои чувство за вредноста на уникатно создадените човечки суштества.
Тука наоѓам дека Христијанството толку многу ослободува, бидејќи во христијанското богословие зборуваме и имаме јасна претстава за Бога – Кој е Љубов, Бог Кој е Творец, Бог Кој го љуби човекот. Ова е од исклучително значење кога се зборува за тоа што е човекот – бидејќи штом сме ние создадени според образот Божји, тогаш исто така ги имаме и овие лични својства. Ова е неверојатно важно кога се зборува за Царството Божјо и за обожението и за другите поими коишто произлегуваат од тоа, затоа што човекот е по својата природа скапоцен, бидејќи е создаден според образот Божји. Во хиндуизмот никаде нема ништо слично. И така, „самади“ е конфузен поим, бидејќи има два начина да се дефинира човечкото суштество, но најчесто ќе најдете дека постои гностичка црта – дека душата е важна, а телото не е.
Доктор Христина Мангала Фрост е израсната во Индија, родена e како хиндуистка, во највисоката, свештеничка каста во Индија – браманската. Таа е воспитана со јогата – нејзиниот дедо бил личен пријател со еден од водечките индиски хинду гуруа и учители кои ја дефинираа модерната јога и веданта философијата, познатиот Свами Шивананда. Доктор Христина Мангала Фрост станала Христијанка на 22 години, а подоцна преминала во Православната Црква. Докторската титула по англиска литература ја здобила од универзитетот во Кембриџ, Англија. Автор е на статии за литературата и книги од жанрот „фантастика“, а и самата има напишано неколку такви книги; како и текстови на различни духовни теми, вклучително и за јогата и Христијанството. Омажена е за д-р Давид Фрост, директор на Институтот за Православни Студии при Универзитетот во Кембриџ, со него има четири деца, а се црквува во храмот „Св. Ефрем Сирин“ во Руската Православна Црква во Кембриџ.
youtu.be
