Балисти: 1941-1949 година - Убиства, силувања, грабежи, палежи...

[Anco]

Уште во почетокот на окупацијата во 1941 година во западна Македонија почнал теророт и злосторствата на балистичките банди,врз незаштитеното население посебно во селата со чисто македонско население.

Целата хронологија на изнесување на овие настани е невозможна од причина што за сите овие злосторства нема доволно валидна документација. Јас сепак ќе пробам хронолошки по ред да изнесам дел од овие злосторства на фашистичката организација - Балисти,онолку колку што можам да најдам во книгите што ги имам дома.

Но за почеток не може ако не ја ставам борбата кај Буковиќ. (а потоа ќе одам по ред)
Во нашата историја со златни букви е опишана херојската епопеја на борбата кај Буковиќ,каде што на 1 октомври 1943 година 35 партизани од составот на младинската чета бестрашно влегле во борба со далеку понадмоќниот непријател,чиј број изнесувал околу 3000 Германци и балисти.Судирот на Буковиќ бил нерамноправен и саможртвен чин на младите херои.Балистичките сили ги предводеле германски офицери.

Наредбата на нашите млади борци да го зачуваат Буковиќ била исполнета,но по цена на нивните животи. Политичкиот комесар, дваесетгодишниот Мирко Милевски (некаде имам прочитано најстар во неговата чета), како и повеќе пати пред тоа, уште еднаш ја покажал зачудувачката храброст во борбите против балистите.

Откако ги испукал последните куршуми ја фрлил празната пушка. Го зел од појасот револверот и него го испукал и на крајот ја откачил бомбата и легнал врз неа. Сето ова тој го извршил со секавична брзина. Се чула експлозија и облак од барутен дим ја покрил пругата. Кога се растурил облакот,телото на Мирко го немало. Жив не им се дал на балистите.

Гледајќи ја хројската смрт на Мирко Милевски,балистите во еден момент уплашено замолчалеи се стаписале пред храброста. Застанале за момонт и потем се фрлиле на живите и ранетите партизани што останале без муниција. Ги здогледале младите партизанки,Угриновска Мара-Гина од село Маврово,Софревска М.Олга од Кичево и Мара од Гостовар,кои исто така останале без муниција,како влегле во вдлабнатината каде локомотивата прави обрт. Се стрчала цела сурија на балисти кон нив и ги покриле. Тие загинале во страшни маки.

Партизанките биле фатени живи,а потоа одвлечени околу 30 метри до самото џаде кое води за Кичево. Најпрво биле приморани да ги соблечат својте алишта. По убиството и сите други партизани биле соблечени голи и така оставени. Во меѓувреме Олга која била ранета од бомбата што врз неа ја фрлил балистот Алими Раим од с.Лакавица (подоцна по ослободувањето,учител во с. Симница).била доубиена.

Мара и понатаму ја мачеле за на крајот балистот Џабири Нешат од с.Лакавица да и ја стави цевката од пушката во левата слабина и со повеќе истрели ладнокрвно ја убие.
-----------------------
3а оваа тема ќе користам извадоци претежно од книгите.
Катерина Гогова - Слободата беше нивниот идеал
Катерина Гогова - Крвава пруга
Сеќавања на борци - Оковани во пранги
Ѓорѓи Малковски - Балисти
......................... - Беличица во пламен
.......книга за Тодор Циповски- Мерџан

 

[DirectX]

Што ќе збориш за балистите од втората светска војна кога истите се и денеска. Ништо немаат сменето, си останаа со празни глави.

 

[k@z@n]

Одма да се обештетат и да му се направи споменик за овие добри дела.

 

[Strider]

Редно беше Anco да отвориш ваква тема, да се разоткријат овие ѓубрињава какви гнасотилуци имаат правено и уште ги прават. Свеста на еден цел народ така преку ноќ не се менува, векови треба да изминат, па и милениуми. Дивјаци биле, дивјаци и ќе останат со поколенија.

 

[GTFO]

Незнам зошто после втората светска војна не е спроведено чистење на подржувачите (90% од албанското население во МК) на балистиве?? Одговарал ли некој за делава ??

 

[ACTION]

Незнам зошто после втората светска војна не е спроведено чистење на подржувачите (90% од албанското население во МК) на балистиве?? Одговарал ли некој за делава ??

Лазо Колишевски тоа куче требаше да одговара за многу работи кои се случувале и се случуваат до ден и днес

 

[Anco]

Што ќе збориш за балистите од втората светска војна кога истите се и денеска. Ништо немаат сменето, си останаа со празни глави.

баш за тоа ќе пишувам,дека и оние што беа по шумуте и подрумите пред десетина години,од иста семка се а сега се и во парламентот.
--- надополнето: 5 декември 2012 во 08:15 ---

Редно беше Anco да отвориш ваква тема, да се разоткријат овие ѓубрињава какви гнасотилуци имаат правено и уште ги прават. Свеста на еден цел народ така преку ноќ не се менува, векови треба да изминат, па и милениуми. Дивјаци биле, дивјаци и ќе останат со поколенија.

има многу да прочитате и што не сте чуле до сега посебно за уништувањето на македонското население од тие простори.
--- надополнето: 5 декември 2012 во 08:21 ---

Незнам зошто после втората светска војна не е спроведено чистење на подржувачите (90% од албанското население во МК) на балистиве?? Одговарал ли некој за делава ??

имаше таква акција,од нашите татковци-партизани по војната,
но дури по 49/50година,со уништувањето на последните балистички банди.Затоа потоа глава не смеева да кренат 40г.
И молеа за прошка и соживот. Ама пес е пес,крвта вода не станува.Еве ги пак со исти памет само бараат нешто.
Станете татковци-партизани да ја завршите работата.

 

[Dave]

Па тоа е една доста непопуларна тема во денешно време....
Нели....„соживот“, “исто сонце не греело“, „од секогаш заедно сме живееле“, „дрн-дрн“....па сите овие факти не одат во прилог на ова....
Од друга страна, се македонски херои, опишани погоре, кои на истиве банди им ја е****е мајката, па нели и тоа треба да се заташка, пошо наводно комуњари биле истите....а не „антички“....
Како и да е....браво за темава, живо се интересирам, потеклото ми е од западна Македонија и приказниве ми се останати во сеќавање кога не се молчеше за ова без потреба...

 

[Morbio Inferiore]

Прадедоми е убиен од страна на Балистите мислам дека 40 или 41 година во Демир Хисар.
Во селото јавиле дека Балистите се приближуваат и спремаат атак врз селаните.Цело село се собрале со ловџиските пушки и отишле на ридот,ретко кој од нив се вратил жив и здрав,но сепак децата и жените останале недопрени,мажите успешно го одбраниле селото.

 

[*-----*]

Прадедоми е убиен од страна на Балистите мислам дека 40 или 41 година во Демир Хисар.
Во селото јавиле дека Балистите се приближуваат и спремаат атак врз селаните.Цело село се собрале со ловџиските пушки и отишле на ридот,ретко кој од нив се вратил жив и здрав,но сепак децата и жените останале недопрени,мажите успешно го одбраниле селото.

Приказнава не држи вода,тешко дека ловџии би задржале лица вооружени со боево оружје.
Најголема дупка во приказнава е ова со црвеново ако повеќето воено способни мажи изгинале, што било тоа што ги спречиле да влезат во селото ?
Кучињата ?
Им било страв од темница ?
Или едноставно после борбата си рекле ај не ни треба ништо да се вратиме назад,доста беше за денес.
Вакви приказни има премногу.
Не дека балистите не биле ѕверови,не дека не убивале ама некој приказни едоставно се приказни.

Во контекст на темава, балистите биле требени до 60 година,бркани и убивани како бесни кучишта претежно по шар планина па така да било многу полесно да се ликвидираат водачите а остантите даа се остават да се вратат назад без прогон.

 

[Bratot]

Во контекст на темава, балистите биле требени до 60 година,бркани и убивани како бесни кучишта претежно по шар планина па така да било многу полесно да се ликвидираат водачите а остантите даа се остават да се вратат назад без прогон.

Приказни друже, приказни....

 

[Morbio Inferiore]

Приказнава не држи вода,тешко дека ловџии би задржале лица вооружени со боево оружје.
Најголема дупка во приказнава е ова со црвеново ако повеќето воено способни мажи изгинале, што било тоа што ги спречиле да влезат во селото ?
Кучињата ?
Им било страв од темница ?
Или едноставно после борбата си рекле ај не ни треба ништо да се вратиме назад,доста беше за денес.
Вакви приказни има премногу.
Не дека балистите не биле ѕверови,не дека не убивале ама некој приказни едоставно се приказни.

Во контекст на темава, балистите биле требени до 60 година,бркани и убивани како бесни кучишта претежно по шар планина па така да било многу полесно да се ликвидираат водачите а остантите даа се остават да се вратат назад без прогон.

Mnogu od Balistite zaginale i ne bile spremni za povtoren atak vrz seloto

 

[Anco]

Злосторничкиот поход на балистичките банди врз македонското население започнал и со убиства уште во 1942г.

Од страна на Алит Мисодежда и Демир Делогожда на 15 јануари 1942г. на патот Луково-Струга биле пресретнати,ограбени,а потоа и убиени Миле Трпев,Јове и Ѓурѓина Балова од с.Луково.

На 6 ноември една група балисти навлегла во селата Селце, Ростуше и Тресонче -- Дебарско. Во с.Селце на ѕверски начин бил убиен попот Георги Штерјов, додека од с.Тресонче балистите насила ги однеле Мишко Димков, Спасоја Бошковски и Кирил Атанасов,за чија судбина оттогаш ништо повеќе не се дознало.

Киро Србиновски во обидот за бегство да се спаси, бил тешко ранет од балистите и подоцна умрел, додека Васил Арсов бил на лице место ликвидиран.

 

[Dave]

Текст од 1 октомври 2012.....авторот стаил некој делови во заграда, а јас ги болдирав - нели „херојствата“ на балистите....
Годишнина од загинувањето на Мирко Милески и неговите соборци на Буковиќ

Мирко Милески е добро познат на кичевчани. Жртвата која ја поднел заедно со уште 31 негов соборец се запишани како едни од најславните примери за слободата на Македонија. Загинал во одбрана на слободната територија која се протегала околу Кичево на денешен ден, 1 октомври 1943 година. Од 37 загинале 32 младинци. Во продолжение следи текст од книгата: „Кичевчани втемелувачи на македонската државност“ од Аце Сајкоски, базиран врз сведоштва на преживеани од тие настани.

* * *​

На 1 октомври 1943 година состојбата околу Кичево на воен и политички план битно се менува во негативна насока. Од кај страната на Гостивар почнуваат офанзивни дејства организирани и предводени од Германци, придружени од балистите на Џемо на кои им се придружуваат балистите на Мефаил Шеху стационирани околу селото Бигор Доленци (Мефаил Шеху со неговата чета бил претходно помилуван и им се приклучил на партизаните, по ослободувањето на Кичево, 11 септември 1943 година. За помалку од еден месец си ја погазил „бесата“ и ги изневерува). Го напаѓаат обезбедувањето на Буковиќ. Во одбраната на слободната територија на Буковиќ се наоѓа четата на командирот Лазар Лазарески – Гоце и комесарот Мирко Милески – Урош, вкупно 37 младинци партизани. Спроти верскиот празник Бајрам, Албанците во четата на Мирко Милески се ослободени да отидат дома и да се одморат по повод празникот. Меѓутоа, тие не одат дома, туку се приклучуваат на Мефаил и заеднички удираат на малубројните партизани.

Споменик на херојот Мирко Милески пред гимназијата во Кичево која го носи неговото име​

Во петокот, во раните утрински часови Мирко Милески – Урош по телефон од железничката станица Буковиќ му се јавува на командантот на место Левко Стефановски – Тарзан возбудено соопштувајќи му дека се нападнати од бројни непријателски сили. Добива задача да не прифаќа борба под такви услови и да се повлече. Меѓутоа, поради непостоење можност за повлекување прифатена е битка со непријателот на кого му се нанесени големи загуби во жива сила. Во ваквата жестока борба изгубена е скоро цела чета од 37 борци, од кои се спасуваат само петмина. 32 загинуваат на Буковиќ во борба или при отстапувањето.
По повикот од Буковиќ во градот набрзо се активираат слободните партизани и со два камиони се упатуваат на Буковиќ. Со баталјонот заминуваат заминуваат Јосиф Јосифовски Свештарот, Амди Демо, Ќемал Аголи и други. Пред пристигнувањето на подножјето на Буковиќ партизаните го среќаваат пушкомитралезецот Тренко кој соопштувадека четата на Мирко Милески е наполно уништена, баталјонот се распоредува на позиции, но е принуден да ги напушти поради силниот притисок на балистите.
Во одбрана на слободната територија од младинската партизанска чета, на „вечна стража“ останаа:

1. Мирко Милески – Урош, комесар од село Попоец​
2. Лазар Лазарески – Гоце од село Леуново, командир​
3. Богоески Јордан од село Ехлоец​
4. Богданоски Борис од село Арбиново​
5. Дејаноски Трајан од село Кленоец​
6. Дебелјанов Душан од Урошевац​
7. Дукиќ Никола од Маврово​
8. Змејкоски Вело од Кичево​
9. Јованоски Соколе од Малкоец​
10. Јовески Душан од Јагол​
11. Јовески Мито од Јагол​
12. Јованоски Славко од Малкоец​
13. Јовески Крсте од Струга​
14. Јаковлески Цветко од Лавчани​
15. Лазарески Ило од Лавчани​
16. Маркоски Петраќија од Малкоец​
17. Митрески Милко од Малкоец​
18. Руски Никола од Струга​
19. Руски Круме од Паралово​
20. Силјаноски Спасен од Пополжани​
21. Софеска Олга – Мицеска од Кичево​
22. Стефаноски Петраќија од Иванчишта​
23. Стојаноски Дејан од Малкоец​
24. Стојаноски Стојан од Малкоец​
25. Стојаноски Левко од Попоец​
26. Трајаноски Санде од Кладник​
27. Трпески Василие од Попоец​
28. Трпески Иван од Попоец​
29. Трајаноски Јордан од Кичево​
30. Угриноска Мара – Гина од Маврово​
31. Ристески Девчо од Иванчишта​
32. Цветковски Таќо од Попоец​

Следниот ден, 2 октомври, Германците и балистите со помош на бугарската авијација повторно го заземаат Кичево. Градот во следните година и половина уште неколку пати ќе преоѓа од едни во други раце. Подвигот и жртвата на 32 млади луѓе за слободата на Македонија засекогаш ќе остане длабоко во меморијата на кичевчани.

 

[Казаки]

ИДЕЈАТА ЗА "ГОЛЕМА АЛБАНИЈА" И АЛБАНИЗАЦИЈАТА НА ЗАПАДНИОТ ДЕЛ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА (3)


Фашистичката албанска држава била била власт на насилство, безредие и самоволие


Пишува: Д-р Виолета Ачкоска, Филозофски факултет - Скопје

Остварувањето на "Голема Албанија" во служба на фашизмот во текот на Втората светска војна, била само илузуја за остварената албанска држава во Македонија, а всушност тоа била власт на насилство, безредие и самоволие која оставила темни и тешки дамки во и така негативните историски напласти на македонско-албанските меѓуетнички односи. Постојната документација кажува дека во сите места слободно се купувало и продавало оружје и "скоро секој албанец е бил наоружан со оружје. Заостанатоста кај Албанците уште повеќе ги терала на тоа да бидат слепо оружје во рацете на окупаторот", при што поголемиот дел од нив, некој повеќе некој помалку, не само што биле против антифашистичката народноослободителна војна што се водела на тие простори, туку се служеле и со други средства како на пр. разни ограбувања, насилства и убивства.


4.
За Македонците, периодот од 1941 до 1944 година беше период во кој големосрпската политика на асимилација и денационализација беше заменета со големоалбанските и големобугарски претензии кон Македонија. Со воспоставувањето на италијанско-албанската окупаторска власт во Западна Македонија започнува невиден терор над македонското население. Во рамките на денационализаторската и дискриминаторска политика на италијанско-албанската окупаторска власт во Западна Македонија, меѓу другото, македонските деца беа принудени да посетуваат албански училишта. Понагласен притисок за албанизирање преку училишната мрежа и преку специјална пропаганда бил вршен врз исламизираните Македонци во Реканскиот и во другите предели, така што ова влијание се чуствувало и по ослободувањето на Македонија.


Покрај разните мерки на притисок врз македонското селанство, на селото повторно се појави институцијата сејменлак, позната од времето на османското владеење во Македонија. Поединци од старите родови-братства од Албанија се прогласувале за "чувари" на селата во коишто некогаш истата таква улога ја имале нивните претци. Набрзо, без и да сакаат, македонските села од Западна Македонија морале да плаќаат свои "чувари" - сејмени, коишто покрај пари добивале од селаните храна и облека. Во почетокот барањата на сејмените биле поскромни, но со време, поради с&цент; почестите упади на балистите и други банди кои ги ограбувале македонските села, сејмените с&цент; повеќе се осилувале и ги зголемувале своите побарувачки.

Животот и имотот на Македонците во рамките на фашистичката творба "Голема Албанија" биле постојано изложени на секојдневен ризик сред убиствата, грабежите и теророт, спроведувани од големоалбанските шовинисти, од разните "доброволечки" оружени одреди формирани заради уништување на антифашистичкото народноослободително движење, како и од разните разбојнички албански групи, балисти итн.. Така, Македонците почнале да се иселуваат од своите домови и да бегаат со цел да го сочуваат голиот живот. Притоа бегалците не можеле да понесат со себе нешто повеќе од својот сопствен подвижен имот. Дури не можело да стане ни збор за "редовно" отуѓување на недвижниот имот.

Одделни семејства започнале да се иселуваат веднаш по окупацијата, но во наредните години тоа веќе станало видлива и масовна појава. Така биле испразнети бројни села со македонско или мешано население од Дебарско, потоа од Гостиварско каде под теророт на балистичкиот водач Џемо Хасани биле опожарени повеќе села, а македонското население злоставувано и ограбувано. Таму, по секоја акција на партизанските одреди, следеле с&цент; посилни репресивни мерки. Во летото 1943 година, окупаторите и нивните платеници вршеле подготовки за уништување на селските населби во мавровскиот крај. Непосредно, пред самото опожарување на селата, во ова подрачје перманентно упаѓаат италијанските војници, карабињерите и балистите на Џемо Хасани. На 20 август 1943 година било бомбардирано селото Никифорово. Во ова село влегле и италијанските војници и балистите кои вршеле насилсво над мирното население, ограбување и опожарување на селските куќи. Истиот ден и селото Леуново доживеало таква крвава драма. По опожарувањето на ови села луѓето се распрснале и побегнале на повеќе страни. На 3.09.1944 година било изгорено и Маврово од страна на познатиот балистички водач Аќиф Речани.

Така, заради тешката состојба која станала неподнослива за многу Македонци од западниот дел на Македонија, од средината на 1943 и во 1944 година започнало масовно иселување на Македонците од Дебар и Дебарско, при што биле испразнети селата: Горно и Долно Мелничани, Долно и Горно Косоврасти, Горенце, Пареши, Житинани, Осој, Гари, Лазарополе, Тресонче, Селце, Росоки, Сушица, Галичник и други села (со македонско или мешано население). Со таквото тектонско поместување видно ослабнал македонскиот елемент, наместо кој се доселува албанско население. Тоа придонесло кон поинтензивно менување и на етничкиот состав на овие краеви.

5.
Несомнена била и определбата на дел од албанското население за отпор против фашизмот. Меѓутоа, досегашната македонска историографија целосно и критички не го проучила проблемот на учеството на Албанците од Македонија во антифашистичката народноослободителна војна 1941-1944. Оценките во тој правец во голем степен биле афирмативни и позитивистички, без да се најде вистинската мерка на нивното учество "за" и "против" фашизмот.

http://star.vest.com.mk/default.asp?id=7963&idg=1&idb=250&rubrika=Feqton