- Член од
- 3 ноември 2008
- Мислења
- 3.161
- Поени од реакции
- 1.324
Како ќе се соочат „терористите на ОНА“ и „бандите на МВР и АРМ“
Сé уште нема научна дефиниција и одговор што ни се случи во 2001 година - агресија на терористи од Косово или борба за човекови права. Осум години потоа Институтот отворено општество се обидува да организира соочување на сосема различните гледишта
![nas[9].jpg](/proxy.php?image=http%3A%2F%2Fwww.novamakedonija.com.mk%2FUploads%2FNews%2Fnas%5B9%5D.jpg&hash=1f447722e66b13448b81defc8f416d92)
Се напишаа многу книги, се изнесоа разни гледишта и ставови за конфликтот во 2001 година, сé уште се водат дебати и расправи дури и во Собранието, но се добива впечаток дека вистината за случувањата секогаш ќе остане спротивставена, во зависност од страната што ја застапува. Македонците имаат своја верзија за настаните, а Албанците имаат сосема друга вистина. За првите конфликтот беше акт на агресија и загрозување на суверенитетот на државата, а за вторите претставува „историска борба за слобода и за човекови права“. Оттука и по осум години од кобната 2001 година со право се наметнуваат повеќе прашања, без чии одговори Македонија тешко дека ќе може да раскрсти со минатото, и цврсто и одлучно да се придвижи кон евроинтеграциите. Чувството на национална припадност на сите граѓани во една држава е гаранција за нејзина внатрешна стабилност и можност за просперитет.
Можеме да се залажуваме колку што сакаме, но Македонија се уште и тоа како поделена врз принципот на изразено етничко нетрпение меѓу Македонците и Албанците. Се додека Албанија, а пред се Косово, е главниот интерес на Албанците во Македонија, тешко дека може да се очекува заеднички напредок. Сé додека албанскиот политички блок, и по потпишување на рамковниот договор и промената на Уставот, продолжува со тезата дека Албанците се обесправени, Македонија не може да смета на напредок.
Овие тези се провлекуваат и низ многуте научни трудови објавени за конфликтот од 2001 година, а во многу книги провејува и говор на омраза и етничко нетрпеливост. Голем дел од тие трудови се објавени минатата година, но терминологијата што се користи е иста како од 2001 година. Македонците се нарекуваат славомакедонци, а Македонија се означува како ПЈРМ, Дарданија и Илирида. ОНА е војска за слобода, а МВР и АРМ се паравоени банди.
Вечната дилема: агресија од Косово или борба за Човекови права?
Што и се случи на Македонија во 2001 година? Војна или оружен конфликт? Агресија од Косово или борба за човекови права? Кој го нападна суверенитетот на Македонија - терористи или борци за човекови права? Војници на ОНА или парамилитарци? Дали етничката криза е минато или се уште тлее, ќе тлее и допрва ќе се распламтува? Подготвени ли се Албанците и Македонците да живеат во една и заедничка држава или ќе се соочуваме со нови барања, конфликти и поделби? Дали Голема Албанија е минато или допрва ќе станува реалност?
Ова е само дел од прашањата чии одговори може да се насетат од содржините на книгите и трудовите што се посветени на настаните од 2001 година, а чии автори во најголем дел се лица што директно или индиректно учествувале во конфликтот.
Ова претставува главно прашање во речиси сите книги, трудови и научни гледишта публикувани од конфликтот во 2001 година до денеска.
Во своето дело „Војната во Македонија во 2001 година“, авторите Митре Арсовски и Ристо Дамјановски, генерали во пензија, и капетанот Стојан Кузев, експлицитно преку наведување на факти и цитирање одредби од меѓународното право, тврдат дека на Македонија и се случи класична војна преку агресија од тогаш српската покраина Косово. За нив нема дилема - во 2001 година немаше воен конфликт, туку вистинска војна за која домашните политичари и меѓународни претставници намерно ги камуфлираа вистинските случувања.
Во овој труд авторите наведуваат дека Македонија во 2001 година доживеа агресија од Косово, војна што предизвика катастрофални последици врз нејзиниот развој како унитарна и демократска држава. За нив агресијата врз Македонија била придружена со „испраќање на вооружени банди, групи, нерегуларни сили и платеници кои извршиле вооружена сила врз државата“. Авторите посочуваат дека една од причините за војната во 2001 година била и идејата за Голема Албанија, поддржана од албанската држава. ОНА, гордоста на Албанците во земјава, е окарактеризирана како „приватна војска составена од терористи, платеници и единици за заштита на нелегална трговија и шверц, како и од самостојни команданти кои војувале за лични интереси“.
На крајот од своето дело, авторите повикуваат на национално помирување. За нив војната е минато и историја. Но, го поставуваат прашањето - што понатаму? Прашуваат дали по случувањата во 2001 година сите ја научивме лекцијата или ќе продолжиме по старо со планирани одмазди едни против други? Тие повикуваат на заедничко почитување на новонастаната состојба по 2001 година и лојален однос кон сопствената држава на сите граѓани. Со единствен заклучок дека само така Македонија ќе ја оствари целта што побрзо да се интегрира во НАТО и во ЕУ.
Оваа книга, пак, предизвика провокација кај Г’зим Острени, поранешниот шеф на главниот штаб на ОНА, да напише критички осврт за истото дело. Острени во својата критика наведува дека на Македонија не и се случила агресија од Косово, туку внатрешен оружен судир. Тој ги навредува авторите дека имале „конзервативен интелект што се базирал на воено образование“. Острени во освртот е навреден од констатацијата на авторите дека книгата и ја посветуваат на „Македонија како држава на македонскиот народ и сите лојални граѓани“ наместо и на граѓаните што се дел од албанскиот народ и сите други народи. За Острени, „албанскиот народ преку ОНА успеал да предизвика демократски промени во државата“. Според него, ставовите и заклучоците во книгата биле еднострани и паушални и се базирале врз бирократски извештаи кои имале цел да ја прикријат неспособноста на македонските безбедносни сили. Острени во својата критика тврди дека ОНА била армија и дека не се точни наводите оти била составена од платеници од Косово, туку од граѓани на Македонија.
Острени како поранешен член на ОНА во Македонија доби најдемократска можност да биде дел од власта по изборите во 2002 година, кога неговата војска се трансформираше во партија. Но, сепак, Острени заклучува: албанскиот народ и сега и во иднина, секогаш кога е во опасност ќе реагира како едно тело - некој дава материјални средства, некој пот, а некој дава крв! Ова „во иднина“ посебно остава простор за загриженост. И порака меѓу редови како во иднина би можело да се остварува секое барање на Албанците или неостварено право што не може да се реализира преку демократските институции.
Ќе продолжи борбата...
Посебно е интересна книгата на Вазли Велиу со наслов „ОНА од битка во битка“. Книга во која Велиу, државјанин на Македонија и поранешен пратеник во Собранието по конфликтот во 2001, е претставен како „еден од најистакнатите херои на албанскиот патриотизам и како водач на Националното движење на Косово“. Тој е претставен како личност што дала голем придонес за косовскиот народ и за сите други албански територии окупирани од Јужните Словени, меѓу кои се вбројува и Македонија.
Книгата на Велиу изобилува со говор на омраза. Тој наведува дека Албанците по конфликтот во 2001 се разоружиле материјално, но никако не и духовно и херојски. Велиу својата родна Македонија во книгата ја именува како Поранешна Југословенска Република Македонија, а границата меѓу Косово и Македонија ја нарекува „граница меѓу Косово и албански краишта во Македонија“.
Во „ОНА од битка во битка“ Велиу цитира делови од дневникот што го водел во текот на 2001 година, како на пример „Македонија ги брои загубите“, „во фашистичкиот затвор во Идризово скапуваат албанските синови“, а посебно интересни се неговите наводи што во целост ја негираат критиката на Острени дека ОНА била составена од македонски граѓани. Велиу тука вели: „Косовската земја е нашиот штит“. Понатаму низ книгата се претставени низа фотографии од борци на ОНА од Косово, а низ целиот негов дневник тој ги споменува „браќата херои и соработници од Косово“. За Велиу конфликтот од 2001 година е борба за победа на Албанците и тој наведува дека ОНА славела врз славомакедонските паравоени банди. За него тогашниот претседател Борис Трајковски е претседател во наводници. Македонија ја нарекува илирско-дарданска почва, а македонските судови ги нарекува варварски. Во делот во кој зборува за периодот по воениот конфликт, Велиу наведува дека ОНА и во иднина ќе биде пречка за сите лоши работи што може да му се случат на албанскиот народ. Тој вели: Борбата мора да продолжи оти ние остваривме само 20 отсто од слободата!
Тој во книгата се залага да бидат обесштетени не само македонските државјани што се бореле во редовите на ОНА, туку и Косовците.
- Многумина од нив се вратија на Косово. Ни помогнаа, а сега се соочуваат со егзистенцијални проблеми. Мора да им помогнеме - пишува Велиу.
Книгата на Велиу е објавена минатата година, но главната порака што може да се извлече е дека борбата на Албанците мора да продолжи сé додека не се постигне сеалбанско обединување на сите територии каде што живеат Албанците.
Може само да нагаѓаме што ќе се случи доколку Велиу одлучи дека треба да се реализираат и другите 80 отсто од слободата на Албанците во Македонија.
Руфи Османи, Петрит Менај и Маир Исени во своето дело „Избор текстови за конфликтот во 2001 година пишуваат: „Насилството и дискриминацијата ги натераа Албанците да се кренат на востание и да се самоорганизираат во ОНА“, „Македонските терористички ескадрони на смртта почнаа да киднапираат и да убиваат Албанци“... Ниту еден од авторите никаде не ги споменуваат 12-те киднапирани Македонци од Тетовско чии тела беа пронајдени во масовни гробници во Непроштено.
Вистината сама по себе тешко дека ќе може да се разоткрие. Уште потешко дека тоа ќе го сторат оние што се најповикани за случувањата во 2001 година бидејќи тие се уште живеат со минатото, со говорот на омразата, славење на победата, поделба на победници и губитници и најави дека борбата ќе продолжи некогаш во иднина. За десет дена Институтот отворено општество го прави првиот посериозен обид за едно такво соочување што треба да резултира со демитологизацијата на случувањата во 2001 година.
Очи во очи генералите на АРМ и МВР и поранешните од ОНА
Големо соочување помеѓу учесниците во оружениот конфликт од 2001 година ќе се случи на 15 и 16 декември, како дебата за демитологизација на 2001 година. Трибината е организирана со цел да се вкрстеле погледите на двете страни што учествуваа во конфликтот, македонската и албанската, а на соочувањето освен поранешни припадници на ОНА и на македонските безбедносни служби ќе учествуваат уште и новинари, професори и политичари што посредно биле поврзани со настаните од 2001 година.
- И за времетраењето на воениот конфликт и по неговото завршување, а и денеска, постојат повеќе верзии и вистини за причините, актерите и за последиците на конфликтот. Тие не се само етнички, туку се и партиски обоени. Фактите се скриени или искривени, зависно од политичките и од финансиските профити што беа спечалени, што се печалат и ќе се печалат на митологиите за 2001 година. Неоспорно е дека најголема жртва е вистината и затоа е потребно едно такво соочување - објаснуваат во институтот Отворено општество.
На јавната дебата ќе бидат презентирани различни факти и гледишта од 2001 година, ќе бидат соочени новинарски известувања и ставови на медиуми на македонски и на албански јазик, како и авторски трудови на Македонци и на Албанци и нивните различни гледишта за случувањата од кризната 2001 година.
http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=12491010396&id=9&setIzdanie=21854
Сé уште нема научна дефиниција и одговор што ни се случи во 2001 година - агресија на терористи од Косово или борба за човекови права. Осум години потоа Институтот отворено општество се обидува да организира соочување на сосема различните гледишта
Се напишаа многу книги, се изнесоа разни гледишта и ставови за конфликтот во 2001 година, сé уште се водат дебати и расправи дури и во Собранието, но се добива впечаток дека вистината за случувањата секогаш ќе остане спротивставена, во зависност од страната што ја застапува. Македонците имаат своја верзија за настаните, а Албанците имаат сосема друга вистина. За првите конфликтот беше акт на агресија и загрозување на суверенитетот на државата, а за вторите претставува „историска борба за слобода и за човекови права“. Оттука и по осум години од кобната 2001 година со право се наметнуваат повеќе прашања, без чии одговори Македонија тешко дека ќе може да раскрсти со минатото, и цврсто и одлучно да се придвижи кон евроинтеграциите. Чувството на национална припадност на сите граѓани во една држава е гаранција за нејзина внатрешна стабилност и можност за просперитет.
Можеме да се залажуваме колку што сакаме, но Македонија се уште и тоа како поделена врз принципот на изразено етничко нетрпение меѓу Македонците и Албанците. Се додека Албанија, а пред се Косово, е главниот интерес на Албанците во Македонија, тешко дека може да се очекува заеднички напредок. Сé додека албанскиот политички блок, и по потпишување на рамковниот договор и промената на Уставот, продолжува со тезата дека Албанците се обесправени, Македонија не може да смета на напредок.
Овие тези се провлекуваат и низ многуте научни трудови објавени за конфликтот од 2001 година, а во многу книги провејува и говор на омраза и етничко нетрпеливост. Голем дел од тие трудови се објавени минатата година, но терминологијата што се користи е иста како од 2001 година. Македонците се нарекуваат славомакедонци, а Македонија се означува како ПЈРМ, Дарданија и Илирида. ОНА е војска за слобода, а МВР и АРМ се паравоени банди.
Вечната дилема: агресија од Косово или борба за Човекови права?
Што и се случи на Македонија во 2001 година? Војна или оружен конфликт? Агресија од Косово или борба за човекови права? Кој го нападна суверенитетот на Македонија - терористи или борци за човекови права? Војници на ОНА или парамилитарци? Дали етничката криза е минато или се уште тлее, ќе тлее и допрва ќе се распламтува? Подготвени ли се Албанците и Македонците да живеат во една и заедничка држава или ќе се соочуваме со нови барања, конфликти и поделби? Дали Голема Албанија е минато или допрва ќе станува реалност?
Ова е само дел од прашањата чии одговори може да се насетат од содржините на книгите и трудовите што се посветени на настаните од 2001 година, а чии автори во најголем дел се лица што директно или индиректно учествувале во конфликтот.
Ова претставува главно прашање во речиси сите книги, трудови и научни гледишта публикувани од конфликтот во 2001 година до денеска.
Во своето дело „Војната во Македонија во 2001 година“, авторите Митре Арсовски и Ристо Дамјановски, генерали во пензија, и капетанот Стојан Кузев, експлицитно преку наведување на факти и цитирање одредби од меѓународното право, тврдат дека на Македонија и се случи класична војна преку агресија од тогаш српската покраина Косово. За нив нема дилема - во 2001 година немаше воен конфликт, туку вистинска војна за која домашните политичари и меѓународни претставници намерно ги камуфлираа вистинските случувања.
Во овој труд авторите наведуваат дека Македонија во 2001 година доживеа агресија од Косово, војна што предизвика катастрофални последици врз нејзиниот развој како унитарна и демократска држава. За нив агресијата врз Македонија била придружена со „испраќање на вооружени банди, групи, нерегуларни сили и платеници кои извршиле вооружена сила врз државата“. Авторите посочуваат дека една од причините за војната во 2001 година била и идејата за Голема Албанија, поддржана од албанската држава. ОНА, гордоста на Албанците во земјава, е окарактеризирана како „приватна војска составена од терористи, платеници и единици за заштита на нелегална трговија и шверц, како и од самостојни команданти кои војувале за лични интереси“.
На крајот од своето дело, авторите повикуваат на национално помирување. За нив војната е минато и историја. Но, го поставуваат прашањето - што понатаму? Прашуваат дали по случувањата во 2001 година сите ја научивме лекцијата или ќе продолжиме по старо со планирани одмазди едни против други? Тие повикуваат на заедничко почитување на новонастаната состојба по 2001 година и лојален однос кон сопствената држава на сите граѓани. Со единствен заклучок дека само така Македонија ќе ја оствари целта што побрзо да се интегрира во НАТО и во ЕУ.
Оваа книга, пак, предизвика провокација кај Г’зим Острени, поранешниот шеф на главниот штаб на ОНА, да напише критички осврт за истото дело. Острени во својата критика наведува дека на Македонија не и се случила агресија од Косово, туку внатрешен оружен судир. Тој ги навредува авторите дека имале „конзервативен интелект што се базирал на воено образование“. Острени во освртот е навреден од констатацијата на авторите дека книгата и ја посветуваат на „Македонија како држава на македонскиот народ и сите лојални граѓани“ наместо и на граѓаните што се дел од албанскиот народ и сите други народи. За Острени, „албанскиот народ преку ОНА успеал да предизвика демократски промени во државата“. Според него, ставовите и заклучоците во книгата биле еднострани и паушални и се базирале врз бирократски извештаи кои имале цел да ја прикријат неспособноста на македонските безбедносни сили. Острени во својата критика тврди дека ОНА била армија и дека не се точни наводите оти била составена од платеници од Косово, туку од граѓани на Македонија.
Острени како поранешен член на ОНА во Македонија доби најдемократска можност да биде дел од власта по изборите во 2002 година, кога неговата војска се трансформираше во партија. Но, сепак, Острени заклучува: албанскиот народ и сега и во иднина, секогаш кога е во опасност ќе реагира како едно тело - некој дава материјални средства, некој пот, а некој дава крв! Ова „во иднина“ посебно остава простор за загриженост. И порака меѓу редови како во иднина би можело да се остварува секое барање на Албанците или неостварено право што не може да се реализира преку демократските институции.
Ќе продолжи борбата...
Посебно е интересна книгата на Вазли Велиу со наслов „ОНА од битка во битка“. Книга во која Велиу, државјанин на Македонија и поранешен пратеник во Собранието по конфликтот во 2001, е претставен како „еден од најистакнатите херои на албанскиот патриотизам и како водач на Националното движење на Косово“. Тој е претставен како личност што дала голем придонес за косовскиот народ и за сите други албански територии окупирани од Јужните Словени, меѓу кои се вбројува и Македонија.
Книгата на Велиу изобилува со говор на омраза. Тој наведува дека Албанците по конфликтот во 2001 се разоружиле материјално, но никако не и духовно и херојски. Велиу својата родна Македонија во книгата ја именува како Поранешна Југословенска Република Македонија, а границата меѓу Косово и Македонија ја нарекува „граница меѓу Косово и албански краишта во Македонија“.
Во „ОНА од битка во битка“ Велиу цитира делови од дневникот што го водел во текот на 2001 година, како на пример „Македонија ги брои загубите“, „во фашистичкиот затвор во Идризово скапуваат албанските синови“, а посебно интересни се неговите наводи што во целост ја негираат критиката на Острени дека ОНА била составена од македонски граѓани. Велиу тука вели: „Косовската земја е нашиот штит“. Понатаму низ книгата се претставени низа фотографии од борци на ОНА од Косово, а низ целиот негов дневник тој ги споменува „браќата херои и соработници од Косово“. За Велиу конфликтот од 2001 година е борба за победа на Албанците и тој наведува дека ОНА славела врз славомакедонските паравоени банди. За него тогашниот претседател Борис Трајковски е претседател во наводници. Македонија ја нарекува илирско-дарданска почва, а македонските судови ги нарекува варварски. Во делот во кој зборува за периодот по воениот конфликт, Велиу наведува дека ОНА и во иднина ќе биде пречка за сите лоши работи што може да му се случат на албанскиот народ. Тој вели: Борбата мора да продолжи оти ние остваривме само 20 отсто од слободата!
Тој во книгата се залага да бидат обесштетени не само македонските државјани што се бореле во редовите на ОНА, туку и Косовците.
- Многумина од нив се вратија на Косово. Ни помогнаа, а сега се соочуваат со егзистенцијални проблеми. Мора да им помогнеме - пишува Велиу.
Книгата на Велиу е објавена минатата година, но главната порака што може да се извлече е дека борбата на Албанците мора да продолжи сé додека не се постигне сеалбанско обединување на сите територии каде што живеат Албанците.
Може само да нагаѓаме што ќе се случи доколку Велиу одлучи дека треба да се реализираат и другите 80 отсто од слободата на Албанците во Македонија.
Руфи Османи, Петрит Менај и Маир Исени во своето дело „Избор текстови за конфликтот во 2001 година пишуваат: „Насилството и дискриминацијата ги натераа Албанците да се кренат на востание и да се самоорганизираат во ОНА“, „Македонските терористички ескадрони на смртта почнаа да киднапираат и да убиваат Албанци“... Ниту еден од авторите никаде не ги споменуваат 12-те киднапирани Македонци од Тетовско чии тела беа пронајдени во масовни гробници во Непроштено.
Вистината сама по себе тешко дека ќе може да се разоткрие. Уште потешко дека тоа ќе го сторат оние што се најповикани за случувањата во 2001 година бидејќи тие се уште живеат со минатото, со говорот на омразата, славење на победата, поделба на победници и губитници и најави дека борбата ќе продолжи некогаш во иднина. За десет дена Институтот отворено општество го прави првиот посериозен обид за едно такво соочување што треба да резултира со демитологизацијата на случувањата во 2001 година.
Очи во очи генералите на АРМ и МВР и поранешните од ОНА
Големо соочување помеѓу учесниците во оружениот конфликт од 2001 година ќе се случи на 15 и 16 декември, како дебата за демитологизација на 2001 година. Трибината е организирана со цел да се вкрстеле погледите на двете страни што учествуваа во конфликтот, македонската и албанската, а на соочувањето освен поранешни припадници на ОНА и на македонските безбедносни служби ќе учествуваат уште и новинари, професори и политичари што посредно биле поврзани со настаните од 2001 година.
- И за времетраењето на воениот конфликт и по неговото завршување, а и денеска, постојат повеќе верзии и вистини за причините, актерите и за последиците на конфликтот. Тие не се само етнички, туку се и партиски обоени. Фактите се скриени или искривени, зависно од политичките и од финансиските профити што беа спечалени, што се печалат и ќе се печалат на митологиите за 2001 година. Неоспорно е дека најголема жртва е вистината и затоа е потребно едно такво соочување - објаснуваат во институтот Отворено општество.
На јавната дебата ќе бидат презентирани различни факти и гледишта од 2001 година, ќе бидат соочени новинарски известувања и ставови на медиуми на македонски и на албански јазик, како и авторски трудови на Македонци и на Албанци и нивните различни гледишта за случувањата од кризната 2001 година.
http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=12491010396&id=9&setIzdanie=21854
ќе спроведувале терористички акции. Ние бевме нападнати директно од нато и пред се америка која ги обучуваше и финансираше, а бога ми и координираше т.н. терористи.
