ЕВРОПСКИТЕ ИСКУСТВА СО ВЕРОНАУКАТА И НИЕ
Опасно е Дарвин и Господ да се во иста училница Креационизмот не е научна дисциплина и постои реален ризик да се предизвика конфузија во умовите на децата,предупредува Советот на Европа
Верата да се одвои од науката, препорача лани Советот на Европа, кој притоа укажа на опасностите од навлегувањето на креационизмот во образованието, учење според кое Бог ја создал човечката душа при создавањето на телото. Но, наспроти овие препораки од Советот, кои укажуваат на опасноста од мешање и негирање на верата и науката, државата и религијата, владејачката ВМРО-ДПМНЕ тврди дека во речиси сите европски земји веронауката била задолжителен предмет во јавните училишта. Притоа гласноговорниците на партијата забораваат да кажат дека во тие училишта не се изучува класична веронаука со молитви и обреди и библиски содржини за настанокот на човекот и светот, туку морални поуки, историја на религиите, филозофски теми, а во некои децата дури учат и за секуларизмот.
„Тоа не е прашање на спротивставување на верата и науката, но неопходно е да се спречи верата да ја негира науката. Ако не бидеме претпазливи, креационизмот може да стане закана за човековите права, кои се клучно прашање за Советот на Европа“, пишува во Резолуцијата од 4 октомври 2007 година.
Советот предупредува дека креационизмот, настанат од негирањето на еволуцијата на живите организми низ процесот на природна селекција, долго беше исклучиво американски феномен, а денеска пронаоѓа пат кон Европа. Основната цел на денешните креационисти, од кои мнозинството се христијани и муслимани, е образованието, односно вметнување на нивните идеи во училишните програми по природни науки. „Но, креационизмот не е научна дисциплина и постои реален ризик да се предизвика конфузија во умовите на децата“, предупредува Советот на Европа.
Еве што пишува м-р Искра Максимовиќ, соработник на Центарот за квалитетно образование во Белград, за споредбените искуства за наставата за религијата во Европа и тамошниот систем на образование. „Религијата во многу земји има клучна улога во вредносните системи што треба да се изградат кај учениците во рамките на образовниот процес. Така е во земјите во кои овој предмет е од конфесионален карактер - религиското образование е конципирано така што овозможува стекнување вредности усогласени со религиските вредности на официјалната или доминантна религија. Во Норвешка во законски документи за образованието е предвидено наставата да биде заснована на фундаментални христијански и хуманистички вредности. Тоа е случај и во Грција, Ирска, Италија, Полска“, пишува таа.
Според нејзиното истражување, во Белгија во 1958 година со закон е раздвоен училишниот систем - во мнозинството католички приватни училишта религиозното образование е интегрирано како вредносно образование и е задолжително, а во државните јавни училишта учениците избираат меѓу религиозно и морално неконфесионално образование.
Попрецизно, и таму каде што религиите се силни, во училиштата, особено во јавните, верата се изучува од нејзината морална, етичка страна. На пример, во Ирска ставот на Црквата кон образованието ја „формира рамката за вредносната компонента на образованието - филозофија во која верата, културата и животот се доведени во хармонија“. Просветните стручњаци постојано преиспитуваат кои знаења, вештини и способности учениците треба да стекнат изучувајќи го овој предмет. Во некои држави, како Норвешка и Велика Британија, е засилена наставата по религија, но во насока на јакнење на мултиконфесионалноста и кон општите хуманистички и христијански вредности. Утврдена е потребата и од јакнење на моралното воспитување, Во австриските училишта се форсира побрз развој на талентите и потенцијалите на младите во согласност со етичките, религиозните и општествени вредности - што е вистина, што е добро, што е убаво.
Шведска при практикувањето на оваа настава се заснова на Декларацијата за човековите права и на Конвенцијата за детски права и христијанска етика. Во Данска преку овој предмет се развиваат индивидуалната одговорност, подготовките за активно учество во животот и во демократското општество и духовната слобода. Во Италија се промовираат размислувањата за религиозната стварност во нејзиниот историски, културен и општествен израз, почитувањето на различните ставови во однос на религијата, а родителите имаат право на избор при определбата дали сакаат нивните деца да го учат тоа.Наспроти ваквите морални поуки за мирољубие, толеранција, разбирање, почитување и слични хуманистички вредности, кои во Европа се изучуваат како религиозно образование, во нашите училишта теолозите ги учат децата на молитви, верски обреди и догми за настанокот на светот и животот.
Молитвата одамна исчезнала од часовите по религија во Белгија. Во тамошните училишта католичката религија се изучува за децата да научат за добрината, на пример. Таму приказните од Библијата служат за да се научи дека треба да се биде великодушен, да се помага... Програмата ја утврдува Црквата, но ја контролираат државни органи. Во неа нема место за приказната според која човекот настанал од Адам и Ева, ниту за безгрешното зачнување на Богородица. Не сакаат да предизвикаат збунетост кај децата. Подоцна, во повисоките одделенија, учењето продолжува со историја на сите религии. Крајната цел на часовите по религија се вредностите на демократијата. Децата што ќе изберат да учат религија може да избираат меѓу католичката, православната, израелитскиот култ, протестантизмот, муслиманската религија и будизмот.
Во македонките училишта часовите по веронаука почнуваат со рецитирање на молитвата „Оче наш“ и прекрстување пред да почне учењето од Библијата што е верски обред.Предметот по религија е задолжителен во Ирска, Германија, Австрија, Грција, Хрватска, Полска. Факултативно се изучува во училиштата во Португалија, Италија, Шпанија, Бугарија, Унгарија, Чешка, Полска. Во Велика Британија и Данска повеќе се изучува како историја на религиите. Верското образование го нема во јавните, државни училишта во САД, Франција (освен во две покраини), Словенија и во Албанија.
ВМРО-ДПМНЕ: Уставниот суд е против верските слободи
Одлуката на Уставниот суд за укинување на веронауката во училиштата претставува чин на грубо ограничување на верските слободи на граѓаните а Судот е под неформална контрола на Бранко Црвенковски, оцени вчера ВМРО-ДПМНЕ.
Според Законот за основното образование, изучувањето веронаука е незадолжително и е слободен избор, при што родителите на учениците избираат дали нивното дете ќе изучува или нема да изучува веронаука. Уставниот суд на 15 илјади ученици и на 30 илјади родители во Република Македонија им ја укина оваа можност и оваа слобода на избор, се вели во вчерашното соопштение на ВМРО-ДПМНЕ.
„Комунизмот беше општество во кое веронауката беше во целост забранета и во кое немаше слобода на избор. Денес во Европа 40 држави даваат можност за верско образование, а во 20 од нив е дури и задолжително. Сепак, очигледно е дека оние граѓани што по своја волја одбраа нивните деца да изучуваат веронаука ќе продолжат да бидат жртва на комунистичкиот менталитет на поединци во општеството. Со овој чин околу 130 учители остануваат без работа“, се истакнува во соопштението.
Натали Н.Сотировска, Анета Тодевска
http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=DA08EBF48BEAEC46A9E5C34CA91C98C5