Децата кои се на возраст од 13 месеци до 14 години, а сеуште не се вакцинирани или се непотполно вакцинирани (примиле само една доза од потребните 2) против заразни заушки, веднаш треба да се јават во најблискиот Здравствен дом, во Службата за вакцинација.
Што се заразни заушки?
Заразните заушки се акутно заразно заболување предизвикано од вирус, кое најчесто ги зафаќа задушните жлезди што лачат плунка, но можат да бидат зафатени и другите плункови жлезди, половите жлезди(тестисите кај машкиот пол и јајчниците кај женскиот), мозочните обвивки и панкреасот.
Како да се заштитам од ова заболување?
Заразните заушки се заболување за кое постои вакцина. Во РМ, вакцинаијата против заразни заушки е задолжителна за сите деца на возраст од 13 месеци и на 7 годишна возраст кога се врши ревакцинација, со комбинирана вакцина против мали сипаници, заразни заушки и рубеола (МРП).
Болните лица треба да се изолираат во домашни услови, особено ако одат во училиште, интернат, студентски дом, градинка и сл. Да се избегнуваат блиски контакти со други лица или групи кои можат да се заразат, една до две недели по појавата на симптомите.
Како доаѓа до зараза?
Извор на зараза е човек со знаци на оваа болест, иако заболувањето може да протече и без појава на никакви симптоми.
Заболениот е заразен за другите неколку дена пред почетокот на болеста и околу 1 недела по појавата на симптомите.
Заразениот човек го исфрла вирусот од своите дишни патишта во надворешната средина преку ситни капки при зборување, викање, кашлање, кивање при што можат да се заразат лицата од неговата блиска околина. Пренесувањето може да се оствари и преку контакт-директен и индиректен. Директниот контакт е можен при бакнување и гушкање, а индиректниот контакт преку загадени предмети од околината (играчки, прибор за јадење, чаши и други предмети).
Кои се знаците на болеста?
Времето кога човекот е заразен но сеуште нема симптоми, се движи од 10 до 25 дена, а најчести изнесува 18 дена. Болеста почнува нагло со општи симптоми: истоштеност, главоболка, губење на аптетит, покачена температура. По еден или два дена се јавува оток кај задниот дел на долната вилица, пред увото, обично од едната страна. На тоа место се чувствува затегнатост, болка при џвакање, намалено лачење плунка и болка во пределот на увото и гушата. По 2 до 4 дена се јавуваат вакви промени и на другата страна на лицето и се влошува општата состојба.
Иако се најчесто нападнати заушните жлезди, може да заболат и други жлезди од кои најчесто биваат зафатени тестисите кај машкиот и многу поретко јајчниците кај женскиот пол, како и панкреасот, а често нападнати се и мозочните обвивки.
При зафаќање на тестисите кај машкиот пол со оваа болест, исклучително ретко, како последица може да настане стерилитет-ако се зафатени двата тестиси.
Кој најчесто заболува од оваа болест?
Болеста најчесто се јавува кај деца на возраст од 5 до 15 години, но ако детето не заболи во овој преиод, болеста може да се покаже и во подоцнежна возраст.
По прележувањето на болеста останува доживотен имунитет(отпорност) кон оваа болест.
По вакцинирање се создава долготраен имунитет(отпорност), но заболувањето може да се јави и кај вакцинирани лица, обично повеќе години по вакцинацијата.
Ова е од брошурите што ни ги даваа во школо.
