ItemID=9F3AB7AEDBFD6F4085AE5066528F9B29
Побитните работи се болдирани, да знае тој што купува крипто валута во што се впушта.
Скопје, 31.05.2017 година
СООПШТЕНИЕ НА НБРМ
во врска со тргувањето со дигиталните валути
Народната банка на Република Македонија неколку пати досега ѝ укажа на јавноста да биде внимателна во однос на понудите кои доаѓаат преку електронските медиуми за купување и тргување со дигиталните (крипто) валути. Директен повод за денешното соопштение на Народната банка е објавата за бесплатен онлајн курс за биткоин и начинот на тргување со оваа дигитална (крипто) валута. Во оваа прилика, Народната банка укажува дека според важечката регулатива во Република Македонија вложувањето од страна на правните и физичките лица резиденти на РМ во виртуелни или крипто валути не е дозволено, исто како што не е дозволено ниту отворање сметки и купување хартии од вредност и деривативни финансиски инструменти во странство, освен при пропишани исклучоци.
Дигиталните валути земаат сѐ поширок замав во светски рамки и интересот за нив сѐ повеќе расте, водено од високите и растечки приноси, без да се има јасна слика што значат точно вложувањата во крипто валутите и кои се ризиците коишто ги носат тие. Некои дигитални валути имаат елементи на пирамидални шеми, како што е случајот со Уанкоин (OneCoin), при што во неколку земји од Европа беа објавени предупредувања или беа започнати истраги во однос на вложувањата во Уанкоин. Од друга страна, некои криптовалути, како на пример биткоинот, се прифатени и се во примена во одредени земји.
Со ова соопштение, Народната банка повторно укажува на ризиците кои произлегуваат од ваквите вложувања, бидејќи
средството кое овозможува многу високи приноси, вообичаено носи и големи ризици за загуба. Поради рапидното зголемување на интересот за инвестирање во виртуелните (крипто) валути, нивната цена многу брзо расте, а финансиско средство чија вредност многу брзо се зголемува станува шпекулативно, односно меур кој порано или подоцна ќе пукне. Според информациите од интернет, на почетокот на 2010 година цената на еден биткоин изнесувала 0,003 долари, додека денес цената изнесува преку 2.500 долари за еден биткоин. Или само за неколку месеци од 2017 година, цената на еден биткоин се зголемила за близу 300%.
Вредноста на крипто валутите се менува главно врз основа на побарувачката за нив, така што и пазарот за нив е нестабилен. Доколку опадне популарноста на крипто валутата, соодветно ќе се намали и нејзината вредност.
Постојат и други ризици во трансакциите поврзани со купувањето, чувањето и разменувањето на крипто валутите, на кои Народната банка веќе посочи пред десетина месеци, преку соопштение до јавноста.
Тргувањето со дигиталните валути се врши преку платформи кои најчесто не се регулирани и чиишто правила за работење се предмет на чести измени, па дури и запирање со работа без најава ниту објаснување. Не постои никаква правна заштита за средствата кои се вложени преку овие софтверски платформи, ниту пак постои механизам за обесштетување на клиентите, како што е тоа случај со депозитите вложени во банка која има дозвола за основање и работење издадена од гувернерот на Народната банка. Купените крипто валути се чуваат на виртуелна сметка или т.н. дигитален паричник, кој е и најчеста мета на хакерските напади, што може да предизвика директна загуба за вложувачите. Учесниците во трансакциите со виртуeлните валути најчесто се анонимни и самите трансакции не може да се следат, што вообичаено создава сомнеж дека трансакциите може да бидат поврзани со криминални активности, перење пари, финансирање тероризам итн. Доколку се појават вакви сомневања, надлежните органи според своите законски овластувања, можат да ја блокираат платформата и да ги замрзнат средствата, што покрај финансиската загуба, може да влијае и врз интегритетот на вложувачите.
Кабинет на гувернерот
