Стефус-Рефус
Jesus Loves Macedonia
- Член од
- 30 август 2009
- Мислења
- 3.452
- Поени од реакции
- 1.210
ЌЕ НЕМА ПОВЕЌЕ КРЕДИТИ. ПАРИТЕ НА БАНКИТЕ ОСТАНУВААТ ВО НБМ И ВО БУЏЕТОТ?!
Александар Јанев
Банкарите се децидни дека нема да дојде до значително зголемување на кредитната поддршка за компаниите, главно поради зголемувањето на ризиците во економијата како последица на ударот од еврокризата. Поголема е веројатноста вишокот пари банките да ги остават во трезорот на Народната банка, врзувајќи ги за новите депозити, или пак да ги пренасочат во државниот Буџет, купувајќи државни записи од Министерството за финансии
Банкарите се децидни дека нема да дојде до значително зголемување на кредитната поддршка за компаниите, главно поради зголемувањето на ризиците во економијата како последица на ударот од еврокризата – намалувањето на производството и извозот и поради тоа отежнатата наплата на кредитите. Банкарите ги оценуваат новите мерки на НБМ како стратегија за намалување на трошоците на централната банка со оглед дека крајниот ефект ќе биде намалени приходи кои банките го остваруваат од купување благајнички записи.
„Голема е веројатноста да не дојде до значително зголемување на кредитирањето под влијание на оваа мерка, со оглед дека сè уште изостануваат кредитни барања за квалитетни проекти, а и ризиците во реалниот сектор сè уште се големи. Компаниите се соочени со проблеми на странските пазари, но и со домашни проблеми, кои главно се однесуваат на наплатата на побарувањата по разни основи во Македонија. Можноста за раст на кредитите е особено ограничена и поради законски пропишаните стапки за ликвидност, каде што сè уште е присутен проблемот на долгорочно кредитирање со краткорочни депозити, а впрочем во банките во Македонија доминараат краткорочни депозити. Останува значи можноста да се инвестира во државни хартии од вредност или и понатаму да се инвестира во благајнички записи, а намалениот приход да се префрли на депозитната страна, така што ќе се намалат пасивните каматни стапки“, оценува финансискиот директор на Комерцијална банка, Маја Стевкова-Штериева.
Банкарите ги толкуваат новите мерки на гувернерот како голем притисок за зголемување на кредитирањето, бидејќи во спротивно, доколку банките продолжат и понатаму да вложуваат само во безризични хартии од вредност, ќе ја загрозат профитабилноста.
„Банките ќе мора повеќе пари да пласираат во кредити ако сакаат да ја одржат профитабилноста, барем на сегашното ниво. Со воведувањето на репо трансакциите банките што ќе продаваат записи, а за возврат ќе добиваат свежи пари, автоматски ќе имаат и помали издвојувања за задолжителна резерва и уште повеќе слободен капитал. Не очекувам парите што ќе се ослободат од благајничките записи да завршат во државниот Буџет преку купување државни записи, бидејќи тие имаат подолг рок на достасување. Со еден збор, банките сега имаат помалку опции за вложување без ризик и мора да размислуваат повеќе за кредитирање на приватниот сектор“, коментираат финансиските аналитичари.
Наместо четири аукции на благајнички записи месечно, гувернерот минатата недела одлучи да ги ограничи банкарите да вложуваат во овие државни хартии од вредност само еднаш месечно. Износот на пари што ќе се извлекува од прометот со благајнички записи ќе го одредува Народната банка, а банкарите ќе лицитираат со каматите. Сепак, максималната камата останува 4% и засега нема најави за нејзино намалување.
Но, и покрај тоа што новите мерки се носат за да ја поттикнат кредитната активност, дури и самиот гувернер изјави дека не очекува кредитирањето да се зголеми.
„Не очекувам кредитирањето значително да се зголеми пред сè поради ризиците што ги перцепираат банките во економијата. Банките и сега се премногу ликвидни, имаат пари да кредитираат, но кредити има само за добрите и профитабилни проекти. Кредитниот пораст до крајот на годината ќе биде дури и помал во однос на очекувањата на Народната банка. Со новите мерки Народната банка го зголемува опортунитетниот трошок за банките за чување на вишокот ликвидност овде, но сепак од банкарите зависи како ќе ги инвестираат парите“, изјави гувернерот Димитар Богов.
Промената на монетарната рамка на Народната банка вклучува и неколку нови инструменти, како за извлекување пари од прометот, така и за креирање ликвидност. Наместо редовните аукции на благајнички записи, како досега, банкарите ќе можат секоја среда да вложуваат пари во седумдневен депозит, за кој ќе добиваат камата од 2%, или во еднодневен депозит со камата од 1% и можност да пласираат пари секој ден. Наспроти тоа, доколку имаат потреба за дополнителен капитал, банките ќе имаат на располагање кредит преку ноќ со камата од 0,5 процентни поени над каматата остварена на последната аукција на благајнички записи, со кој Народната банка всушност ќе ослободува пари во промет. Освен тоа, секој петок ќе се одржуваат репо аукции, што е всушност уште еден начин за ослободување повеќе пари во економијата. Банките ќе можат преку репо трансакциите да ги продаваат благајничките записи што ги имаат и за возврат да добијат свежи пари.
Само од почетокот на годината досега, банкарите ги зголемија вложувањата во благајнички записи за повеќе од 150 милиони евра и тоа било клучно за гувернерот и Советот на Народната банка да размислат за промена на монетарните инструменти.
Поставеноста на монетарните инструменти им овзоможуваше на банкарите целосно да се свртат кон купување благајнички записи, а кредитирањето да го сведат на минимум. Вкупно во благајнички се заробени околу 610 милиони евра. Ако на таа вредност се додадат и парите што банките ги чуваат како задолжителна резерва, произлегува дека во Народната банка се извлечени повеќе од 1,1 милијарда евра од прометот. За споредба, за кредити за компаниите, банкарите месечно одвојуваат просечно по 30 милиони евра. Тоа значи дека ликвидноста во економијата е уште повеќе загрозена, бидејќи парите во оптек постојано се намалуваат. Според проценките на НБМ, кредитниот раст годинава ќе изнесува 7,6%.
Гувернерот им покажа заби на политичарите
Гувернерот им порача на политичарите од власта и од опозицијата, кои викендот се препукуваа поради новите мерки што ги донесе Народната банка, да ја почитуваат независноста на оваа институција и да се воздржат од коментари. Прво потпретседателот на СДСМ, Зоран Јовановски, ја оцени како контроверзен чекор промената на начинот на купување благајнички записи, која според него, може да ја засегне независноста на Народната банка. Јовановски посочи дека губитници од оваа промена на монетарната рамка се сите коишто штедат во банка, бидејќи банките ќе ги намалат каматните стапки на депозитите за да ги компензираат приходите што ги губат затоа што не можат да купат благајнички записи како досега.
„Сигурни добитници се Народната банка, бидејќи ќе ги намали своите трошоци за водење на монетарната политика, и Владата, бидејќи дел од парите на банките наместо за благајнички записи сега ќе одат за купување државни хартии од вредност, односно ќе го полнат Буџетот на државата“, истакна Јовановски.
На тоа реагираше владејачката партија, со повик до СДСМ да не ја напаѓа независноста на Народната банка. Најпосле, гувернерот Богов им порача и на двете политички страни да не се мешаат во работата на Народната банка, која носи мерки на монетарната политика за да ги оствари целите пропишани со Законот за НБМ - ценовна стабилност, финансиска стабилност и не загрозувајќи ги нив, да ја поддржи економската политика.
„Оставаме на јавноста да процени дали потпретседателот Јовановски е загрижен за негативните ефекти од најновите мерки на НБМ врз каматната стапка на депозитите на граѓаните или, пак, за нивното влијание врз намалувањето на профитот на деловната банка во која извршува висока раководна функција“, одговори Богов.
Од СДСМ повторно реагираа на изјавата на гувернерот, отворајќи ја дилемата зошто се олабавува монетарната политика кога Богов во неколку наврати изјави дека монетарната политика никогаш досега не била порелаксирана.
Александар Јанев
К
редитирањето нема да се зголеми ниту откако Народната банка ги ограничи аукциите на благајнички записи со што ќе се ослободат повеќе од 150 милиони евра свежи пари во банките. Поголема е веројатноста вишокот пари банките да ги остават во трезорот на Народната банка, врзувајќи ги за новите депозити, или пак да ги пренасочат во државниот Буџет, купувајќи државни записи од Министерството за финансии.Банкарите се децидни дека нема да дојде до значително зголемување на кредитната поддршка за компаниите, главно поради зголемувањето на ризиците во економијата како последица на ударот од еврокризата – намалувањето на производството и извозот и поради тоа отежнатата наплата на кредитите. Банкарите ги оценуваат новите мерки на НБМ како стратегија за намалување на трошоците на централната банка со оглед дека крајниот ефект ќе биде намалени приходи кои банките го остваруваат од купување благајнички записи.
„Голема е веројатноста да не дојде до значително зголемување на кредитирањето под влијание на оваа мерка, со оглед дека сè уште изостануваат кредитни барања за квалитетни проекти, а и ризиците во реалниот сектор сè уште се големи. Компаниите се соочени со проблеми на странските пазари, но и со домашни проблеми, кои главно се однесуваат на наплатата на побарувањата по разни основи во Македонија. Можноста за раст на кредитите е особено ограничена и поради законски пропишаните стапки за ликвидност, каде што сè уште е присутен проблемот на долгорочно кредитирање со краткорочни депозити, а впрочем во банките во Македонија доминараат краткорочни депозити. Останува значи можноста да се инвестира во државни хартии од вредност или и понатаму да се инвестира во благајнички записи, а намалениот приход да се префрли на депозитната страна, така што ќе се намалат пасивните каматни стапки“, оценува финансискиот директор на Комерцијална банка, Маја Стевкова-Штериева.
Банкарите ги толкуваат новите мерки на гувернерот како голем притисок за зголемување на кредитирањето, бидејќи во спротивно, доколку банките продолжат и понатаму да вложуваат само во безризични хартии од вредност, ќе ја загрозат профитабилноста.
„Банките ќе мора повеќе пари да пласираат во кредити ако сакаат да ја одржат профитабилноста, барем на сегашното ниво. Со воведувањето на репо трансакциите банките што ќе продаваат записи, а за возврат ќе добиваат свежи пари, автоматски ќе имаат и помали издвојувања за задолжителна резерва и уште повеќе слободен капитал. Не очекувам парите што ќе се ослободат од благајничките записи да завршат во државниот Буџет преку купување државни записи, бидејќи тие имаат подолг рок на достасување. Со еден збор, банките сега имаат помалку опции за вложување без ризик и мора да размислуваат повеќе за кредитирање на приватниот сектор“, коментираат финансиските аналитичари.
Наместо четири аукции на благајнички записи месечно, гувернерот минатата недела одлучи да ги ограничи банкарите да вложуваат во овие државни хартии од вредност само еднаш месечно. Износот на пари што ќе се извлекува од прометот со благајнички записи ќе го одредува Народната банка, а банкарите ќе лицитираат со каматите. Сепак, максималната камата останува 4% и засега нема најави за нејзино намалување.
Но, и покрај тоа што новите мерки се носат за да ја поттикнат кредитната активност, дури и самиот гувернер изјави дека не очекува кредитирањето да се зголеми.
„Не очекувам кредитирањето значително да се зголеми пред сè поради ризиците што ги перцепираат банките во економијата. Банките и сега се премногу ликвидни, имаат пари да кредитираат, но кредити има само за добрите и профитабилни проекти. Кредитниот пораст до крајот на годината ќе биде дури и помал во однос на очекувањата на Народната банка. Со новите мерки Народната банка го зголемува опортунитетниот трошок за банките за чување на вишокот ликвидност овде, но сепак од банкарите зависи како ќе ги инвестираат парите“, изјави гувернерот Димитар Богов.
Промената на монетарната рамка на Народната банка вклучува и неколку нови инструменти, како за извлекување пари од прометот, така и за креирање ликвидност. Наместо редовните аукции на благајнички записи, како досега, банкарите ќе можат секоја среда да вложуваат пари во седумдневен депозит, за кој ќе добиваат камата од 2%, или во еднодневен депозит со камата од 1% и можност да пласираат пари секој ден. Наспроти тоа, доколку имаат потреба за дополнителен капитал, банките ќе имаат на располагање кредит преку ноќ со камата од 0,5 процентни поени над каматата остварена на последната аукција на благајнички записи, со кој Народната банка всушност ќе ослободува пари во промет. Освен тоа, секој петок ќе се одржуваат репо аукции, што е всушност уште еден начин за ослободување повеќе пари во економијата. Банките ќе можат преку репо трансакциите да ги продаваат благајничките записи што ги имаат и за возврат да добијат свежи пари.
Само од почетокот на годината досега, банкарите ги зголемија вложувањата во благајнички записи за повеќе од 150 милиони евра и тоа било клучно за гувернерот и Советот на Народната банка да размислат за промена на монетарните инструменти.
Поставеноста на монетарните инструменти им овзоможуваше на банкарите целосно да се свртат кон купување благајнички записи, а кредитирањето да го сведат на минимум. Вкупно во благајнички се заробени околу 610 милиони евра. Ако на таа вредност се додадат и парите што банките ги чуваат како задолжителна резерва, произлегува дека во Народната банка се извлечени повеќе од 1,1 милијарда евра од прометот. За споредба, за кредити за компаниите, банкарите месечно одвојуваат просечно по 30 милиони евра. Тоа значи дека ликвидноста во економијата е уште повеќе загрозена, бидејќи парите во оптек постојано се намалуваат. Според проценките на НБМ, кредитниот раст годинава ќе изнесува 7,6%.
Гувернерот им покажа заби на политичарите
Гувернерот им порача на политичарите од власта и од опозицијата, кои викендот се препукуваа поради новите мерки што ги донесе Народната банка, да ја почитуваат независноста на оваа институција и да се воздржат од коментари. Прво потпретседателот на СДСМ, Зоран Јовановски, ја оцени како контроверзен чекор промената на начинот на купување благајнички записи, која според него, може да ја засегне независноста на Народната банка. Јовановски посочи дека губитници од оваа промена на монетарната рамка се сите коишто штедат во банка, бидејќи банките ќе ги намалат каматните стапки на депозитите за да ги компензираат приходите што ги губат затоа што не можат да купат благајнички записи како досега.
„Сигурни добитници се Народната банка, бидејќи ќе ги намали своите трошоци за водење на монетарната политика, и Владата, бидејќи дел од парите на банките наместо за благајнички записи сега ќе одат за купување државни хартии од вредност, односно ќе го полнат Буџетот на државата“, истакна Јовановски.
На тоа реагираше владејачката партија, со повик до СДСМ да не ја напаѓа независноста на Народната банка. Најпосле, гувернерот Богов им порача и на двете политички страни да не се мешаат во работата на Народната банка, која носи мерки на монетарната политика за да ги оствари целите пропишани со Законот за НБМ - ценовна стабилност, финансиска стабилност и не загрозувајќи ги нив, да ја поддржи економската политика.
„Оставаме на јавноста да процени дали потпретседателот Јовановски е загрижен за негативните ефекти од најновите мерки на НБМ врз каматната стапка на депозитите на граѓаните или, пак, за нивното влијание врз намалувањето на профитот на деловната банка во која извршува висока раководна функција“, одговори Богов.
Од СДСМ повторно реагираа на изјавата на гувернерот, отворајќи ја дилемата зошто се олабавува монетарната политика кога Богов во неколку наврати изјави дека монетарната политика никогаш досега не била порелаксирана.
More Sharing Services
Share|
Share on facebook
Share on twitter
Share on email
Share on reddit
ama ete
