ПОЛИТИЧКА ЕКОНОМИЈА И ФИНАНСИИ
Редистрибуција на општественото богатство – од богатите кон сиромашните!
ГЕНЕРАЛНИ ЕКОНОМСКИ МЕРКИ
• Спроведување попис на населението, домаќинствата и имотот, согласно сите меѓународни статистички
стандарди и методологии.
• Воведување на единствен интегриран Регистар на
население, кој ќе им овозможи на граѓаните лесно и едноставно менување на одредени податоци (име, адреса
на живеење и сл.).
• Реформа на Државниот завод за статистика во насока на негова професионализација и елиминирање на
секое политичко влијание, преку подигнување на научните стандарди во неговата работа.
• Укинување на привилегиите на странските инвеститори.
• Зголемена контрола врз работењето со компаниите
од оф-шор зоните, со неможност „странска инвестиција“ да потекнува од држава која се смета за т.н. даночен рај.
• Доследно спроведување на регулативите кои се однесуваат на преземањето фирми од шпекулативни или
сомнителни мотиви.
• Прохибиција и целосна забрана на коцкањето во
казина (со исклучок на некои погранични зони).
ПРОГРЕСИВНА ДАНОЧНА РЕФОРМА
• Проширување на листата производи и услуги со повластена стапка на ДДВ (данок на додадена вредност),
како данок на промет/потрошувачка.
• Воведување прогресивен персонален данок на личен доход (плата, хонорар и сл.), наместо сегашниот
рамен данок – со цел богатите да плаќаат повеќе од сиромашните:
- до 14.500 денари личен доход, персоналниот данок
не се плаќа;
- од 14.500 денари до 60.000 денари, персоналниот данок изнесува 10%;
- од 60.000 денари до 120.000 денари, персоналниот
данок изнесува 15%;
- од 120.000 денари до 300.000 денари, персоналниот
данок изнесува 30%;
- над 300.000 денари, персоналниот данок изнесува 40%.
• Воведување на прогресивен данок на добивка, како
би можело да се обезбедат повеќе средства за здравство, образование, инфраструктура и сите останати основни човечки потреби, но не од џебот на работниците!
Овој данок ќе се пресметува на две основи: (1) висината
на добивката и (2) степенот на експлоатација. Траншите
по првата основа би биле следните – на годишно ниво:
- за добивка до 12.000 ЕУР, данокот на добивка по првата основа изнесува 10%;
- за добивка од 12.000 до 60.000 ЕУР, данокот на добивка по првата основа изнесува 20%;
- за добивка од 60.000 до 120.000 ЕУР, данокот на добивка по првата основа изнесува 30%;
- за добивка над 120.000 ЕУР, данокот на добивка по
првата основа изнесува 40%.
Траншите по втората основа [степен на експлоатација]
би биле следните – на годишно ниво:
- доколку добивката изнесува половина од сумата на
исплатените плати, данокот на добивка се зголемува за
10%;
- доколку добивката е помеѓу половина од сумата на
исплатените плати и целата сума на исплатените плати, данокот на добивка се зголемува за 15%;
- доколку добивката е над сумата на исплатените плати, данокот на добивка се зголемува за 20%.
• Укинување на данокот на имот и воведување на
единствен прогресивен данок на богатство, или т.н. данок на луксуз, кој ќе се плаќа на вкупното нето-богатство кое домаќинствата го поседуваат! Во богатството
ќе влегуваат недвижнини, превозни средства, финансиски средства, акции и удели во фирми – а ќе бидат
исклучени долговите (на пример: кредит за стан и сл.).
Стапките ќе се плаќаат во транши и ќе бидат:
- 0% годишно на богатство до 80.000 ЕУР;
- 0.25% годишно на износот помеѓу 80.000 и 120.000 ЕУР;
- 0.5% годишно на износот помеѓу 120.000 и 200.000 ЕУР;
- 0.75% годишно на износот помеѓу 200.000 и 500.000 ЕУР;
- 1% годишно на износот над 500.000 ЕУР.
• Воведување на прогресивни стапки на данок на
промет со недвижности, кои ќе се движат од 1% до 3%,
во зависност од вредноста на недвижноста.
• Пресметување на сите парични глоби како процент
од доходот на казнетиот, при што стапките да бидат
прогресивни, т.е. скалести (посиромашните прекршители ќе плаќаат пониски глоби).
• Ставање крај на рекетирањето и збирањето „арач“
од успешните компании, т.е. селективното, волунтаристичко и дискреционо казнување на фирмите поради
политички мотиви.
• Иницирање соработка помеѓу балканските земји,
со цел формирање координативно тело за единствена
даночна унија, заради унифицирање на условите при
вложување странски инвестиции во регионот на Западен Балкан, а со единствена цел – избегнување на ‘трката до дното’ на полето на даночната политика.
ЈАВЕН ДОЛГ
• Целосна ревизија на јавниот долг и покренување
постапка за одговорност и рефундација од надлежните
функционери кои недомаќински и расипнички трошеле за време на нивниот мандат.
• Запирање на непродуктивните буџетски расходи.
• Воведување златно правило за јавните трошења,
со цел да се спречи дополнителен раст на јавниот долг
за непродуктивни цели (со други зборови, да не може
да се креира нов јавен долг за тековни трошења, туку
само за капитални инвестиции).
• Зголемување на транспарентноста, дисциплината
и отчетноста на јавните финансии, преку серија мерки
и објавување на многу поаналитични и поедноставни
буџети на институциите.
КАПИТАЛНИ ИНВЕСТИЦИИ
• Издвојување на капиталните инвестиции од јавните тековни трошоци (трошоците ќе останат под ингеренции на Министерството за финансии, а инвестициите ќе бидат во надлежност на нов државен Фонд за
развој и инвестиции).
• Формирање Фонд за развој и инвестиции, кој ќе
биде независен, ќе ги интегрира многуте постоечки
тела од оваа сфера, и ќе ја преземе функцијата за капитални инвестиции од Министерството за финансии.
Со Фондот ќе раководи стручно лице кое ќе има мандат подолг од мандатот на пратениците. Фондот ќе се
финансира од републичкиот Буџет и ќе располага со
15-20% од вкупните јавни приходи (за споредба, капиталните расходи моментално изнесуваат околу 12% од
јавните приходи). Фондот ќе ги има следните функции:
- инвестирање во инфраструктура (патишта, хидроцентрали, иригациони системи, железница, гасификација...);
- инвестирање во јавни добра (болници, училишта, студентски домови, градинки, детски одморалишта...);
- инвестирање во стратешки гранки на производството;
- градење општествени станови кои ќе им се продаваат
на финансиски ограничените граѓани (без учество и со
0% реална камата) и сл.
• Создавање Софтверска долина која би прераснала
во работен бизнис центар на ИТ/програмерските компании, со цел да се искористи и засили трендот на отворање и развој на домашни и странски претставништва
на ваквите фирми.
РЕГУЛАЦИЈА НА БАНКИТЕ
(Антилихварско законодавство)
• Воведување државна комерцијална Банка за бескаматно кредитирање на населението, а преку која вработените во јавниот сектор ќе ги примаат своите плати.
• Зауздување на банкарскиот сектор, преку намалување на вишокот на ликвидност на банките и ограничување на екстра-профитите и бонусите на банкарите.
• Ограничување на банкарските провизии:
- бесплатно електронско банкарство за секој клиент
(физичко или правно лице) без наплаќање членарини
и провизии;
- ограничување на провизиите за вршење платен промет на симболичен износ (пр. 5 денари по уплатница);
- укинување на провизиите за водење трансакциски
сметки на граѓаните и на правните лица;
- укинување на провизиите при наплата на административни и судски такси;
- укинување на провизиите при вадење пари од банкомати на различни банки;
- укинување на провизиите при проверка на сметки од
банкомати, т.е. вадење изводи од трансакциски сметки;
- укинување на членарината за користење кредитни и
дебитни картички;
- укинување на наплатата за издавање потврди за исплатен, т.е. целосно затворен потрошувачки или друг
вид кредит;
- укинување на административните трошоци при подигање станбени и други кредити.
• Воведување максимални каматни стапки кои банките можат да ги наплаќаат (максимум 3% камата).
• Намалување на казнените камати и нивно градуирање согласно приходите и богатството.
• Укинување на зеленашките т.н. „брзи кредити“, поради лихварски камати и предизвикување должничко
ропство на клиентите.
ЈАВНИ УСЛУГИ
• Забрана на натамошна приватизација на јавните
претпријатија кои даваат јавни услуги (пошта, железници, водостопанства, електрани и сл.).
• Ограничување на концесионерството на природните богатства и на јавните добра и услуги.
• Доследно спроведување на антимонополската регулатива за приватни корпорации.
• Државна инфраструктура на телекомуникациската
5G мрежа и забрана за приватна либерализација на истата.
• Укинување на наплатата за приклучок кон јавните
дистрибутивни мрежи (струја, вода, парно, гас, телефонија, интернет и сл.).
ПОТРОШУВАЧКИ ПРАВА
• Интервентно реагирање со отпис на стари долгови
на граѓани.
• Давање поголеми можности за плаќање на рати
на наталожените долгови кон државата од страна на
граѓаните.
• Еднократно отпишување на каматите на извршните пресуди – во зависност од висината на каматата и од
материјалната состојба на должникот.
• Забрана на анатоцизам, односно течење „камати на
камати“, т.е. престанување на течењето на затезните
камати во моментот кога тие ќе ја достигнат висината
на главниот долг.
• Преполовување на казнените законски затезни камати за неплатени сметки од страна на физички лица
со ниски примања.
• Зголемена правна помош на потрошувачите – особено при пружање услуги од јавен интерес (струја,
вода, парно, телевизија, телефон, интернет).
• Забрана за тужење на граѓаните од страна на компаниите кои пружаат јавни услуги, сè додека не се соберат кумулативно шест последователни неплатени
сметки за комуналии.
• Забрана за склучување орочени договори, на една
или две години, од страна на компании кои пружаат
телекомуникациски или интернет услуги (кабелски телевизии, интернет и мобилни оператори и сл.).
• Забрана за самоволно исклучување на потрошувачите од дистрибутивните мрежи, без претходна правосилна и извршна судска одлука.
• Проширување на листата на парични приходи врз
кои не смее присилно да се извршува (забрана за наплата доколку вкупните приходи во семејството се под
одредено законски утврдено ниво за нормално живеење).
• Скратување на рокот на застареност на правосилните и извршни судски пресуди за неплатени сметки
за комуналии (од десет на пет години), по кој рок тие
нема да можат присилно да се извршуваат.
• Воведување на можноста за колективно тужење
на компаниите кои давааат јавни услуги од страна на
здруженија на потрошувачи, заради заштита на т.н. колективни потрошувачки интереси.
• Намалување на цените на фиксната и мобилната
телефонија.
• Намалување на цените на интернетот и зголемување на квалитетот и брзината на услугите кои ги нудат приватните оператори.
• Детално регулирано етикетирање на сите прехранбени и други производи, заради постигнување т.н. мудро пазарање од страна на информирани потрошувачи.