Сите молчат за вахабистите
Поглаварот на ИВЗ го демантира „Сандеј тајмс“ за радикалите
Билјана Јовановска
„Поглаварот на Исламската верска заедница, Сулејман Реџепи, немал средба, ниту, пак, му дал изјава на новинар на британскиот весник ’Сандеј тајмс‘ дека четири џамии во Скопје се под раководство на радикалните исламисти. Доколку новинарот зборувал со некојси такси-возач, кој има страв да оди во неговата џамија, неговото мислење не може да се земе како официјална изјава од ИВЗ, како најсериозна институција во државава за развојот на верскиот исламски живот во Македонија“, се вели во вчерашниот писмен демант испратен од Заедницата.
Реис-ул-улемата Реџепи вчера не беше достапен за разговор директно да ги појасни ставовите изнесени во текстот наспроти исклучително сериозните тврдења дека разни исламистички организации од Саудиска Арабија на големо ги финансираат муслиманите на Балканот. Според неделникот, на тој начин сакаат да ја поттикнат омразата на овдешните верници кон Западот, за потоа тие да шират безредија во овој дел на Европа.
Во лондонскиот неделник се говори за стотици милиони фунти кои, во форма на хуманитарна помош или на рака, им се давале на балканските муслимани за да го зголемат отпорот спрема надворешната политика на Западот кон исламските земји, но и за наоѓање регрути исламисти за испраќање во војната во Авганистан. Неделникот наведува дека, наводно, македонските власти им покажале доверливи документи дека го надгледуваат и работењето и однесувањето на неколку муслимански хуманитарни и доброволни организации, објаснувајќи оти некои од нив се од Саудиска Арабија. Алармантно е пишувањето на весникот, кој вели дека ваквите групи се насочени кон ширењето на екстремизмот, ама се активни и во перењето пари на разни меѓународни терористички групи и организации.
Во демантот испратен до македонските медиуми се негира и делот на текстот на „Сандеј тајмс“ во кој новинарот го цитира поглаварот Реџепи дека четири џамии веќе не се под контрола на официјалната Исламска верска заедница: „Џамиите во Македонија се градат исклучиво со одобрение на ИВЗ и со доброволни прилози на самите верници и никако не се градени од какви било радикални исламистички групи или со сомнителни донации“.
Во ова соопштение воопшто не се споменува делот од написот во кој се изнесуваат тврдења дека во текот на проповедите на верниците им се прикажуваат монтирани снимки од војните во Ирак и во Авганистан, како и од судирите на палестинските територии, за уште повеќе да се поттикне омразата спрема западните држави и да се потврди тезата дека цел Запад води „света војна“ против муслиманите.
Дали наводите во лондонскиот неделник се вистините или не, ќе покаже времето, но во една телевизиска изјава дадена пред неколку месеци,
Валентина Божиновска, претседателката на Комисијата за односи со верските заедници, излезе со многу слични тврдења.
„Имаме сознанија дека има посилни радикални сили во три џамии, особено во централната. Тоа дека има поголеми собири на луѓе, позачестена појава на нереди, дека има зачестени движења на луѓе наутро, навечер и дека се работи за голема бројка“. На прашање за кои џамии станува збор, Божиновска појаснила дека „Исламската верска заедница веќе ја извести Комисијата дека
’Јахја-пашината‘, ’Исен-бег‘ и ’Тутун Суз-џамијата‘ не се под нивна контрола и ги имаат заземено вахабиите“.
Министерката за внатрешни работи, Гордана Јанкуловска, вчера одбегна конкретен одговор за евентуалните активности на вахабистите во нашата држава, но рече: „Поаѓајќи од фактот дека Македонија е дел од глобалната коалиција за борба против тероризмот и учествува во сите Македонија, секако дека и ние не сме исклучени од глобалните закани“. Таа потсети дека „
пред две години МВР поднесе кривични пријави што се однесуваа на финансирањата од сомнителни фондови на една невладина организација за која се сомневавме дека би можела да биде инволвирана во мрежите за финансирање на тероризмот“.
На територијата на главниот град и во Скопско, ИВЗ има 123 џамии, но, неофицијално, радикалните исламисти или вахабистите, кои од левата страна на Вардар може да ги видиме, речиси на секој чекор, главно, се сконцентрирани околу „Јахја-паша“ и џамијата „Хатунџи“, меѓутоа, во помал број ги има и во другите верски објекти. Особено се присутни на петочните молитви, бидејќи, како што неофицијално велат во ИВЗ, никој не може да им забрани да влезат. Сепак,
вахабиите, кои се разликуваат по облеката и изгледот - носат светли панталони до глужд и подолги бради, и
според тврдењата на исламските теолози го негираат традиционалниот, умерениот ислам, не го следат ритуалот на клањањето и често знаат со бучава да ја нарушат молитвата, сакајќи да го свртат вниманието.
Вахабистите или селефистите многу беа актуелни во времето на претходната раководна гарнитура во ИВЗ и одредени имами најчесто ги поврзуваа со името на поранешниот скопски муфтија. Во 2003 година тие првпат отворено и насилно влегоа во ИВЗ каде што добија и вработувања, а петмина работните места си ги обезбедија по упадот со „калашникови’ во кабинетот на експоглаварот Хаџи Ариф Емини. Група незадоволни скопски имами тогаш тврдеа дека на територијата на која се инфилтрирани вахабиите, кои за себе велат дека го проповедаат „чистиот“ ислам, се лоцирани во главните скопски џамии, во кои, наводно, имале и свои ќелии, меѓутоа полицијата ниту го потврди ниту го демантира ова.
За постоењето на екстремните исламисти во Скопје тогаш предупреди актуелниот директор на Европскиот центар за стратегија, разузнавање и безбедност од Брисел, Клод Монике, кој посочи дека во одредени џамии во главниот град постојат и пасивни ќелии на Ал Каеда, а европските експерти во тој контекст ја спомнаа и џамијата „Визбег“ во Шуто Оризари. Јавна тајна е дека вахабиите со години се мошне активни во регрутирањето свои приврзаници, пред се', од сиромашните семејства, им даваат џепарлак, а за возврат, за почеток, бараат редовно присуство на молитвите.
Сепак, темата за присуството и за евентуалните активности на радикалните исламисти вчера или ја одбегнуваа или сосема сакаа да ја минимизираат сите наши соговорници, иако бараа анонимност. Заедничко им е тврдењето дека вахабистите се присутни на молитвите, но дека не држат под свое раководство ниту еден џамиски одбор во Скопје и во околината