- Член од
- 30 ноември 2007
- Мислења
- 408
- Поени од реакции
- 30
НИКОЛА ГРУЕВСКИ ПРЕМИЕР
Тука сум за поголеми плати и поголеми пензии
Во првото интервју за Вечер, премиерот Никола Груевски вели дека е оптимист за можноста да добиеме покана за членство во НАТО во април и калкулира дека, доколку Грција стави вето или претходно излобира кај земјите членки да истапат дека не сме подготвени за влез, и тоа во пресрет на решавањето на косовското прашање, тоа ќе има негативни последици за целиот регион. Груевски смета дека Косово треба да се реши така што ќе добијат сите, а за Бугарија вели дека во историјата на самостојна Македонија не направила никаков чекор кој значи претензија кон РМ. Што вели Груевски за економските реформи, за заспаноста на одредени владини сектори, за предвремени парламентарни избори по самитот на НАТО во април
Дали како премиер го добивте она што го најавививте како обврска за 2007 година?
- Главно да, затоа што тоа што ни беше зацртано во програмата во најголем дел го остваривме. Нормално, тука и таму има по некое потфрлање, но во најголемиот дел го остваривме. Успеавме да направиме, да издејствуваме и реализираме некои работи што ги немавме ветено, така што се на се, сум задоволен. Но, од она што сме го зацртале оваа година да го спроведеме, најмногу ме разочарува што 50 отсто од законите што ги испративме во Парламентот чекаат за усвојување заради кочењето на реформите од опозицијата. Од вкупно околу 240 закони, 120 се уште не се усвоени. Значи 250 што сме ги изработиле и испратиле во Парламентот од првиот ден на нашето доаѓање во Влада, до пред недела-две, точно половина чекаат. Тоа малку ни ги забавува плановите. Реализиравме доста нешта и во делот на економијата, и во делот на борбата против корупцијата и криминалот и во делот на реформите во земјоделството, здравството, би рекол и во политичкиот дел, тргнувајќи од судските реформи, па делот на меѓуетничките односи иако имавме одредени проблеми со опозиционата партија ДУИ во еден период. Се справуваме и со безбедносни предизвици, како што беше елиминација на криминалнотерористичката банда во Бродец.
Освен законите коишто ги испративте во Собранието, кои работи не се дозавршени во однос на проекцијата којашто ја имавте?
- Тоа се група на работи што зависат од законите. Мислев дека оваа година ќе ја започнеме изградата на околу 100 училишта, кои зависат од законот за концесии и приватно јавно партнерство. Ако тој закон се донесе во јануари, има добри шанси кон средината на следната година или кон крајот на истата да почне изградбата. Законот е пратен некаде уште во мај и ако во јуни беше изгласан, сега ќе удиравме каментемелници на огромен број училишта.
Но, се уште чекам уште да видам како ќе ја завршиме годината. Се она што нема да потрошиме за капитални расходи, ќе биде на контото на наша грешка и негативно работење. Тоа ќе го знам точно на 2 јануари, бидејќи се уште се вршат исплати и се реализираат одредени инвестиции. Доколку се дојде до некоја позначајна сума на крајот, ќе бидам навистина незадоволен и ќе внимавам кој го направил тоа. И секако така ќе се однесувам и кон тие луѓе, на соодветен начин. Секогаш може повеќе по дефиниција. Така и овде, ако кажам добро се оствари во економијата, не можам да кажам дека не можело повеќе.
Кој освен капиталните расходи ќе бидат останатите проекти и приоритетите во 2008 година, покрај оние веќе востановените со политичкиот дијалог - 18-те закони кои ќе бидат донесени веднаш на стартот на годината?
- Нашата програма, дејствувањето и активностите се фокусирани на економијата, борбата против криминалот и корупцијата, одржување на добри меѓуетнички односи и спроведување на Охридскиот рамковен договор. Топ приоритетни цели кои се зацртани се НАТО и ЕУ. Секако не треба да ги потцениме ни големите инвестиции и енергијата кои ги трошиме во земјоделството, здравството, образованието и во другите сектори, но кон ЕУ и НАТО сме приоритетно фокусирани и во тој дел и ќе продолжиме да вложуваме многу време, енергија, многу проекти, за кои верувам дека ќе бидат значајни.
Она што ќе ја одбележи следната година е во делот на градежништвото, пред се во втората поливина на 2008 и во 2009 година. Мислам дека и во тој дел можеше повеќе. Објективни околности се што клучните закони што треба да променат нешто се уште чекаат. Само еден од нив помина, тоа е Законот за урбанистичко планирање. Другите два закон за градби и закон за градежни работи чекаат во Парламентот повеќе месеци, а законот за катастар дури сега на следната седница на Владата треба да помине и тие се доста значајни. За таа цел неодамна формирав специјален комитет за експанзија во градежништвото, кое има 20-тина членови, а го предводам лично јас.
Анализираме можност да се овозможи странци да купуваат имот во РМ, што секако ќе го раздвижи пазарот, ќе внесе доста капитал, свежина и нови градби. На тој дел ќе се фокусирам посебно во 2008 година и секако во делот на енергетиката. И во делот на јавните инвестиции очекувам да започнат последите подготовки за градба. Некаде во април треба да завршат проектите за изградба на автопатишта: Коридорот 8, Коридорот 10, а оние два дела што не се доградени веќе би требало да почнат со градба на пролет. За Коридорот 8 меѓу мај и Нова година треба да почне експропријација. Најверојатно некаде околу следната нова година, на почетокот на 2009 година ќе почне физичка градба на Коридорот 8 и уште неколку значајни патни правци. Јас порано мислев дека има проекти, само нема пари, па сега сфативме дека немало ни проекти. Аеродромите Александар Велики и Свети Апостол Павле конечно, кон крајот на 2008 година ќе бидат предмет на сериозна инвестиција.
Во економскиот дел ако добро се одвиваат работите, можно е да вратиме уште некој долг предвремено.
Очекувам да го исполниме покачувањето на платите за државната администрација и покрај најавеното зголемување од 10 отсто во 2007, да има дополнителни зголемување на пензиите од 2008.
Вакви подобрувања, покачувања на платите и пензиите немало никогаш во самостојна Македонија.
Иако СДСМ поддржува предрасуда дека се тие левицата кој се грижи за пензионерите - тие никогаш не ги покачија пензиите, никогаш не ги поевтинија лековите, никогаш не се бореа да се запре најавено покачување на цените на струјата... Тоа го правиме ние и оваа Влада.
Ќе продолжиме да работиме на собирање на што повеќе приходи од даночните обврзници кои одбегнуваат да плаќаат данок. Даноците ќе паднат за дополнителни 2 процента: данокот на добивка и персонален данок на доход. Ќе разгледаме и други можности за даночни подобрувања, но исто така ќе се засилат и контролите за фискално дисциплинирање на тие што се уште избегнуваат да плаќаат данок.
Многу ќе бидеме фокусирани на привлекување инвестиции. Освен двата министри, вклучуваме 23 инвестициони промотери во 21 држава. Четворица веќе од јануари ќе заминат, дополнително 19 ќе заминат до април или најдоцна до мај.
Во САД и Германија ќе има по два инвестициони промотери. Во Германија еден во Берлин еден во Михнен, во САД еден во Њујорк еден во Чикаго. Ќе бидат сместени во нашите амбасади и ќе имаат задача, норма да посетуваат компании, и на одлучувачите во тие компании и да им вршат презентација на можностите за инвестирање во Македонија. Планот е, откако тие ќе почнат да работат, да работиме и на барање на локални промотери во тие држави, кои што заедно со домашните отидени таму, ќе ја вршат работата. Поубедливо е кога Германец на Германец ќе му објаснува за можноста за инвестирање, отколку Македонец на Германец.
До каде е реализацијата на кампањата за привлекување странски инвестиции?
Од носењето на одлуката до моментот на физичка изградба на каков било капацитет, треба уште најмалку 6 до 12 месеци, така што свесен за тоа, јас однапред укажав дека не очекувам во првата и втората година спектакуларни резултати, но очекувам подобрување и тоа подобрување го имаме. Имаме двојно повеќе странски инвестиции отколку во претходните години, ако сте тргне ефектот од продажбата на ЕСМ што се случува еднаш и не се повторува, потоа капитални проекти од државата или Телеком. Имаме пораст на економијата во првите три квартали од над 5 проценти, што досега е највисок во историјата на Македонија. Имаме 41 процент зголемен извоз во првите 6, односно 9 месеци. Излегоа најновите статистички податоци, и овие 40 проценти зголемен извоз воопшто не се малку, и тоа е нешто што не прави среќни, така што нештата тргнаа на подобро.
Понекогаш има одредени политички моменти кои многу влијаат на економските збиднувања, а тоа се очекувањата да добиеме или да не добиема покана од НАТО, начинот на којшто ќе се разреши Косово како последно крупно прашање на Балканот и територијално наше непосредно соседство.
Така што тоа ќе има влијание за побрз или побавен економски развој, поголем или помал раст. Јас и во двете варијанти сум оптимист дека ќе имаме позитивна година.
Но, нема да биде исто ако ја добиеме поканата за НАТО во април, или ако не ја добиеме. Нема да биде исто ако Косово се разреши со воен конфликт или без воен конфликт.Треба да се разгледаат сите можности.
Кои од условите ги исполнивте за да ја добиме поканата за НАТО?
- Најголемиот дел од условите кои беа од акциониот план се исполнети, и по него работиме, таму има месечна динамика што треба да биде завршено. Сите инспекции кои дојдоа од НАТО дадоа генерално позитивно мислење со сосема мали сугестии. Последните доаѓања на повисоки претставници на НАТО беа проследени заедно и со 12-тина препораки што ни ги дадоа и како што рекоа, "...ова се последни 12 препораки кои, ако во најголем дел ги исполните, ќе ни завршите голема работа, како ваши поддржувачи лобисти да можеме да бидеме сигурни дека ќе ги убедиме сите други.....", Од тие дванаесет, 10 веќе исполнивме.
Уште што треба да направите?
- Таму останаа уште барање решение за поддршка на т.н. жртви од конфликтот и доаѓање барем до нацрт на Закон за употреба на јазиците. Две прашања коишто се исклучително комплицирани, и за кои јас им најавив дека не можам да гарантирам. За сите други на НАТО претставниците им реков дека им гарантирам дека ќе се завршат, а за овие дека не можам да им гарантирам. Тие рекоа:... "завршите ги вие најголемиот дел од работите, ќе биде во ред...",.
Ако добиеме покана за членство во НАТО, не само што ќе се забрза економскиот раст, туку и ќе се отвори можност помирно да го поминеме и решавањето на статусот на Косово.
Која ни е алтерантивата ако во април Македонија не добие покана за членство во НАТО?
- Ако не ја добиеме поканата ние продолжуваме да работиме. Земјата ќе остане стабилна, ќе има малку повеќе предизвици и на економски план. Можеби некои екстремистички групации ќе се охрабрат, и ќе почнат да прават проблеми, но тие проблеми брзо ќе ги елиминираме. Не очекувам некои крупни проблеми, не очекувам било какви крупни конфликти. Внимателно ја следиме ситуацијата и не мислам дека Македонија ќе биде во исклучително лоша ситуација, доколку се случи несаканото. Но ќе биде во полошо, споредено со добивање на поканата. Економскиот раст ќе биде побавен.
Во секој случај ќе трпиме штети и затоа сме толку ангажираме за да ги завршиме работите за да ја добиеме поканата.
Според моето длабоко убедување и моите информации, клуч за тоа дали ќе ја добиеме поканата или не - е однесувањето на Грција.
Можам да ви кажам дека повеќе европски политичари, премиери од ЕУ и тоа не било кој туку поважните, во приватни разговори ми имаат кажано:... "вие сигурно влегувате во НАТО, освен ако Грција не го попречи тоа.....". Значи тие веќе не гледаат други сериозни пречки, освен Грција. Не можам да ги цитирам бидејќи се работи за приватни разговори, а тоа се разговори на коишто најискрено и отворено се зборува. На официјалните средби се разговара поинаку. Тогаш се кажува дека проблемот со името не е дел од агендата на НАТО, но добро е да биде решен.
Ќе се обидеме, но прашањето е прилично деликатно, тешко. Имаме свои позиции, имаме аргументи за тие позиции, и се надевам дека во еден дијалог што ќе следи дека ќе можеме да ги презентираме тие позиции.

Тука сум за поголеми плати и поголеми пензии
Во првото интервју за Вечер, премиерот Никола Груевски вели дека е оптимист за можноста да добиеме покана за членство во НАТО во април и калкулира дека, доколку Грција стави вето или претходно излобира кај земјите членки да истапат дека не сме подготвени за влез, и тоа во пресрет на решавањето на косовското прашање, тоа ќе има негативни последици за целиот регион. Груевски смета дека Косово треба да се реши така што ќе добијат сите, а за Бугарија вели дека во историјата на самостојна Македонија не направила никаков чекор кој значи претензија кон РМ. Што вели Груевски за економските реформи, за заспаноста на одредени владини сектори, за предвремени парламентарни избори по самитот на НАТО во април
Дали како премиер го добивте она што го најавививте како обврска за 2007 година?
- Главно да, затоа што тоа што ни беше зацртано во програмата во најголем дел го остваривме. Нормално, тука и таму има по некое потфрлање, но во најголемиот дел го остваривме. Успеавме да направиме, да издејствуваме и реализираме некои работи што ги немавме ветено, така што се на се, сум задоволен. Но, од она што сме го зацртале оваа година да го спроведеме, најмногу ме разочарува што 50 отсто од законите што ги испративме во Парламентот чекаат за усвојување заради кочењето на реформите од опозицијата. Од вкупно околу 240 закони, 120 се уште не се усвоени. Значи 250 што сме ги изработиле и испратиле во Парламентот од првиот ден на нашето доаѓање во Влада, до пред недела-две, точно половина чекаат. Тоа малку ни ги забавува плановите. Реализиравме доста нешта и во делот на економијата, и во делот на борбата против корупцијата и криминалот и во делот на реформите во земјоделството, здравството, би рекол и во политичкиот дел, тргнувајќи од судските реформи, па делот на меѓуетничките односи иако имавме одредени проблеми со опозиционата партија ДУИ во еден период. Се справуваме и со безбедносни предизвици, како што беше елиминација на криминалнотерористичката банда во Бродец.
Освен законите коишто ги испративте во Собранието, кои работи не се дозавршени во однос на проекцијата којашто ја имавте?
- Тоа се група на работи што зависат од законите. Мислев дека оваа година ќе ја започнеме изградата на околу 100 училишта, кои зависат од законот за концесии и приватно јавно партнерство. Ако тој закон се донесе во јануари, има добри шанси кон средината на следната година или кон крајот на истата да почне изградбата. Законот е пратен некаде уште во мај и ако во јуни беше изгласан, сега ќе удиравме каментемелници на огромен број училишта.
Но, се уште чекам уште да видам како ќе ја завршиме годината. Се она што нема да потрошиме за капитални расходи, ќе биде на контото на наша грешка и негативно работење. Тоа ќе го знам точно на 2 јануари, бидејќи се уште се вршат исплати и се реализираат одредени инвестиции. Доколку се дојде до некоја позначајна сума на крајот, ќе бидам навистина незадоволен и ќе внимавам кој го направил тоа. И секако така ќе се однесувам и кон тие луѓе, на соодветен начин. Секогаш може повеќе по дефиниција. Така и овде, ако кажам добро се оствари во економијата, не можам да кажам дека не можело повеќе.
Кој освен капиталните расходи ќе бидат останатите проекти и приоритетите во 2008 година, покрај оние веќе востановените со политичкиот дијалог - 18-те закони кои ќе бидат донесени веднаш на стартот на годината?
- Нашата програма, дејствувањето и активностите се фокусирани на економијата, борбата против криминалот и корупцијата, одржување на добри меѓуетнички односи и спроведување на Охридскиот рамковен договор. Топ приоритетни цели кои се зацртани се НАТО и ЕУ. Секако не треба да ги потцениме ни големите инвестиции и енергијата кои ги трошиме во земјоделството, здравството, образованието и во другите сектори, но кон ЕУ и НАТО сме приоритетно фокусирани и во тој дел и ќе продолжиме да вложуваме многу време, енергија, многу проекти, за кои верувам дека ќе бидат значајни.
Она што ќе ја одбележи следната година е во делот на градежништвото, пред се во втората поливина на 2008 и во 2009 година. Мислам дека и во тој дел можеше повеќе. Објективни околности се што клучните закони што треба да променат нешто се уште чекаат. Само еден од нив помина, тоа е Законот за урбанистичко планирање. Другите два закон за градби и закон за градежни работи чекаат во Парламентот повеќе месеци, а законот за катастар дури сега на следната седница на Владата треба да помине и тие се доста значајни. За таа цел неодамна формирав специјален комитет за експанзија во градежништвото, кое има 20-тина членови, а го предводам лично јас.
Анализираме можност да се овозможи странци да купуваат имот во РМ, што секако ќе го раздвижи пазарот, ќе внесе доста капитал, свежина и нови градби. На тој дел ќе се фокусирам посебно во 2008 година и секако во делот на енергетиката. И во делот на јавните инвестиции очекувам да започнат последите подготовки за градба. Некаде во април треба да завршат проектите за изградба на автопатишта: Коридорот 8, Коридорот 10, а оние два дела што не се доградени веќе би требало да почнат со градба на пролет. За Коридорот 8 меѓу мај и Нова година треба да почне експропријација. Најверојатно некаде околу следната нова година, на почетокот на 2009 година ќе почне физичка градба на Коридорот 8 и уште неколку значајни патни правци. Јас порано мислев дека има проекти, само нема пари, па сега сфативме дека немало ни проекти. Аеродромите Александар Велики и Свети Апостол Павле конечно, кон крајот на 2008 година ќе бидат предмет на сериозна инвестиција.
Во економскиот дел ако добро се одвиваат работите, можно е да вратиме уште некој долг предвремено.
Очекувам да го исполниме покачувањето на платите за државната администрација и покрај најавеното зголемување од 10 отсто во 2007, да има дополнителни зголемување на пензиите од 2008.
Вакви подобрувања, покачувања на платите и пензиите немало никогаш во самостојна Македонија.
Иако СДСМ поддржува предрасуда дека се тие левицата кој се грижи за пензионерите - тие никогаш не ги покачија пензиите, никогаш не ги поевтинија лековите, никогаш не се бореа да се запре најавено покачување на цените на струјата... Тоа го правиме ние и оваа Влада.
Ќе продолжиме да работиме на собирање на што повеќе приходи од даночните обврзници кои одбегнуваат да плаќаат данок. Даноците ќе паднат за дополнителни 2 процента: данокот на добивка и персонален данок на доход. Ќе разгледаме и други можности за даночни подобрувања, но исто така ќе се засилат и контролите за фискално дисциплинирање на тие што се уште избегнуваат да плаќаат данок.
Многу ќе бидеме фокусирани на привлекување инвестиции. Освен двата министри, вклучуваме 23 инвестициони промотери во 21 држава. Четворица веќе од јануари ќе заминат, дополнително 19 ќе заминат до април или најдоцна до мај.
Во САД и Германија ќе има по два инвестициони промотери. Во Германија еден во Берлин еден во Михнен, во САД еден во Њујорк еден во Чикаго. Ќе бидат сместени во нашите амбасади и ќе имаат задача, норма да посетуваат компании, и на одлучувачите во тие компании и да им вршат презентација на можностите за инвестирање во Македонија. Планот е, откако тие ќе почнат да работат, да работиме и на барање на локални промотери во тие држави, кои што заедно со домашните отидени таму, ќе ја вршат работата. Поубедливо е кога Германец на Германец ќе му објаснува за можноста за инвестирање, отколку Македонец на Германец.
До каде е реализацијата на кампањата за привлекување странски инвестиции?
Од носењето на одлуката до моментот на физичка изградба на каков било капацитет, треба уште најмалку 6 до 12 месеци, така што свесен за тоа, јас однапред укажав дека не очекувам во првата и втората година спектакуларни резултати, но очекувам подобрување и тоа подобрување го имаме. Имаме двојно повеќе странски инвестиции отколку во претходните години, ако сте тргне ефектот од продажбата на ЕСМ што се случува еднаш и не се повторува, потоа капитални проекти од државата или Телеком. Имаме пораст на економијата во првите три квартали од над 5 проценти, што досега е највисок во историјата на Македонија. Имаме 41 процент зголемен извоз во првите 6, односно 9 месеци. Излегоа најновите статистички податоци, и овие 40 проценти зголемен извоз воопшто не се малку, и тоа е нешто што не прави среќни, така што нештата тргнаа на подобро.
Понекогаш има одредени политички моменти кои многу влијаат на економските збиднувања, а тоа се очекувањата да добиеме или да не добиема покана од НАТО, начинот на којшто ќе се разреши Косово како последно крупно прашање на Балканот и територијално наше непосредно соседство.
Така што тоа ќе има влијание за побрз или побавен економски развој, поголем или помал раст. Јас и во двете варијанти сум оптимист дека ќе имаме позитивна година.
Но, нема да биде исто ако ја добиеме поканата за НАТО во април, или ако не ја добиеме. Нема да биде исто ако Косово се разреши со воен конфликт или без воен конфликт.Треба да се разгледаат сите можности.
Кои од условите ги исполнивте за да ја добиме поканата за НАТО?
- Најголемиот дел од условите кои беа од акциониот план се исполнети, и по него работиме, таму има месечна динамика што треба да биде завршено. Сите инспекции кои дојдоа од НАТО дадоа генерално позитивно мислење со сосема мали сугестии. Последните доаѓања на повисоки претставници на НАТО беа проследени заедно и со 12-тина препораки што ни ги дадоа и како што рекоа, "...ова се последни 12 препораки кои, ако во најголем дел ги исполните, ќе ни завршите голема работа, како ваши поддржувачи лобисти да можеме да бидеме сигурни дека ќе ги убедиме сите други.....", Од тие дванаесет, 10 веќе исполнивме.
Уште што треба да направите?
- Таму останаа уште барање решение за поддршка на т.н. жртви од конфликтот и доаѓање барем до нацрт на Закон за употреба на јазиците. Две прашања коишто се исклучително комплицирани, и за кои јас им најавив дека не можам да гарантирам. За сите други на НАТО претставниците им реков дека им гарантирам дека ќе се завршат, а за овие дека не можам да им гарантирам. Тие рекоа:... "завршите ги вие најголемиот дел од работите, ќе биде во ред...",.
Ако добиеме покана за членство во НАТО, не само што ќе се забрза економскиот раст, туку и ќе се отвори можност помирно да го поминеме и решавањето на статусот на Косово.
Која ни е алтерантивата ако во април Македонија не добие покана за членство во НАТО?
- Ако не ја добиеме поканата ние продолжуваме да работиме. Земјата ќе остане стабилна, ќе има малку повеќе предизвици и на економски план. Можеби некои екстремистички групации ќе се охрабрат, и ќе почнат да прават проблеми, но тие проблеми брзо ќе ги елиминираме. Не очекувам некои крупни проблеми, не очекувам било какви крупни конфликти. Внимателно ја следиме ситуацијата и не мислам дека Македонија ќе биде во исклучително лоша ситуација, доколку се случи несаканото. Но ќе биде во полошо, споредено со добивање на поканата. Економскиот раст ќе биде побавен.
Во секој случај ќе трпиме штети и затоа сме толку ангажираме за да ги завршиме работите за да ја добиеме поканата.
Според моето длабоко убедување и моите информации, клуч за тоа дали ќе ја добиеме поканата или не - е однесувањето на Грција.
Можам да ви кажам дека повеќе европски политичари, премиери од ЕУ и тоа не било кој туку поважните, во приватни разговори ми имаат кажано:... "вие сигурно влегувате во НАТО, освен ако Грција не го попречи тоа.....". Значи тие веќе не гледаат други сериозни пречки, освен Грција. Не можам да ги цитирам бидејќи се работи за приватни разговори, а тоа се разговори на коишто најискрено и отворено се зборува. На официјалните средби се разговара поинаку. Тогаш се кажува дека проблемот со името не е дел од агендата на НАТО, но добро е да биде решен.
Ќе се обидеме, но прашањето е прилично деликатно, тешко. Имаме свои позиции, имаме аргументи за тие позиции, и се надевам дека во еден дијалог што ќе следи дека ќе можеме да ги презентираме тие позиции.