На денешен ден!

1755 На иницијатива на големиот руски научник, Михаил Василевич Ломоносов е отворен Московскиот универзитет, кој првобитно имаше само филозофски, правен и медицински факултет. Универзитетот набргу стана центар на руската наука.
1833 Во Хамбург е роден Јоханес Брамс, германски композитор, еден од најзначајните романтичари и мајстор на соло песната. Компонираше музика за клавир, виолина, камерна музика, симфонии и хорска музика. Умре во Виена, на 3.04.1897 година.
1838 Францускиот сликар Луј Дагер го откри методот на механичко сликање, односно ја пронајде фотографијата.
1840 Во Камско-Воткинск е роден Петар Илич Чајковски, најистакнат руски композитор и еден од најголемите симфоничари на 19-от век. Негови најпознати дела се оперите "Евгениј Онегин" и "Пикова дама", балетите "Лебедово езеро" и "Заспаната убавица". Умре во Петроград, на 6.11.1893 година.
1861 Во Калкута е роден Рабиндранат Тагоре, индиски поет и филозоф. Меѓу неговите најпознати дела спаѓаат збирките песни "Градинар" и "Гитанџали", романите "Дом и свет" и "Бродолом", драмите "Сударшана" и "Водопад" и публицистичкиот труд "Национализам". За својата литературна работа во 1913 година ја доби Нобеловата награда. Умре во Калкута, на 7.08.1941 година.
1929 За првпат е доделена наградата "Оскар", што секоја година ја доделува Академијата за филмска уметност и наука во Холивуд, САД, за најдобар американски филм, за најдобра машка и женска улога, за режија, сцанарио и друго.
1939 Германија и Италија склучија пакт, познат како "Оска Берлин - Рим".
1993 Со одлука на Владата на Република од 20.04.1993 година, 7 мај е востановен како Ден на македонската полиција, а по повод истиот ден во 1903 година, кога на Смилевскиот конгрес на ТМОРО е извршена реорганизација на власта и безбедноста.
 
Плус за денеска:

1995.- Кандидатот на конзервативците, градоначалникот на Париз, Жак Ширак, победи на претседателските избори во Франција.

2002.- Во морето во североисточна Кина се урна кинески патнички авион, при што загинаа 112 патници и членови на екипажот.

2002.- Во напад на исламски терорист-самоубиец во еден клуб јужно од Тел Авив загинаа најмалку 15 лица. Одоговорноста за нападот ја презеде терористичката организација Хамас.
 
- Наставникот ме пофали за прв пат дека најдобар бев денес во физика часот.
- Денеска е Ден на македонската полиција.
 
1794.Во Париз умре Антоан Лавоазје, француски хемичар, кој се смета за основач на модерната хемија. Прогласувајќи го законот за неуништивоста на материјата како основа за хемиските процеси, тој ја почна примената на егзактните физички методи за мерење на хемиските истражувања. На пример, докажа дека водата е соединение на водород и кислород (1783 година), а ги задолжи науката и човештвото со многу други значајни откритија. Роден е во Париз, на 26 август 1743 година.
1828 Во Женева е роден Жан Анри Динан, швајцарски филантроп, основач на Меѓународниот комитет на Црвениот крст во 1863 година, кој подоцна прерасна во меѓународна организација. Во 1901 година ја доби Нобеловата награда за мир. Умре во Хајден, Швајцарија, на 3 октомври 1910 година.
1858 Во Неапол е роден Руџеро Леонкавало, италијански композитор, претставник на веристичката насока. Неговото најзначајно дело е операта "Палјачи", која зборува за животот на една патувачка артистичка дружина. Умре во Монтекасино, кај Фиренца, на 9 август 1919 година.
1880 Умре Гистав Флобер, француски писател, еден од основачите на реализмот во француската литература. Како противник на граѓанското лицемерие, верно ги сликаше секојдневниот живот и личностите од провинцијата. Напиша две театарски дела, неколку новели и остави многу значајни и обемни дела. Негови најзначајни дела се романите "Сентиментално воспитување", "Госпоѓа Бовари" и "Искушението на Антони". Роден е на 12 декември 1821 година.
1902 Во ерупција на вулканот Мон Пеле на Мартиник целосно е уништен градот Сен Пјер, а несреќата ја преживеаја само двајца од 30.000 жители.
1903 Турската војска од Костур, Егејска Македонија, испрати засилен војнички одред за да го уништи селото Смрдеш, само затоа што со сметаше за најкомитско село во Костурско. Во ноќта и утредента, војниците и башибозукот направија големи штети во селото. Од 300 куќи во селото изгореа 240, 84 луѓе беа убиени или заклани, а 50 беа повредени. Селото беше речиси ограбено и опустошено.
1914 Во селото Будинарци, беровско е роден Глигор Смокварски, македонски композитор, кларинетист и музиколог. Тој е првиот кларинетист на Македонската филхармонија. Автор е на првиот национален балет "Македонска повест". Умре во Скопје, на 15 март 1974 година.
1921 Во Шведска е укината смртната казна.
1925 Во Виена во Бург-театарот, од платеничката на бугарскиот двор Менче Карничева, е убиен Тодор Паница, истакнат борец на македонското националноослободително движење. Роден е во бугарскиот град Орахово, во 1878 година.
1992 Република Филипини ја призна Република Македонија.
1995 Република Македонија и Република Сингапур воспоставија дипломатски односи.
1996 Умре шпанскиот борец со бикови Луис Мигел Лукас „Доминген“, веројатно најдобриот светски борец со бикови во 20 век, чија вештина го инспирира американскиот писател Ернест Хемингвеј.
2001 Во Скопје, во издание на Македонскиот народен театар е промовиран првиот број на списанието за сценска уметност "Сцена".
2001 Папата Јован Павле Втори ја заврши посетата на Сирија во текот на која како прв римокатолички поглавар во историјата влезе во една џамија.
2007 Во Северна Ирска по повеќегодишни суспензии и директна управа на лондонската влада, обновена е локалната власт и формирани се северноирски парламент и влада.
2007 Најмалку 21 цивил, вклучувајќи жени и деца, како и еден припадник на коалиционите сили, загинаа во воздушните напади на американските сили за време на судирите со бунтовниците во јужниот дел на Авганистан, во дистриктот Сангин.
 
- Светски ден на Црвениот крст и на Црвената полумесечина

1688.- Роден е Ален Рене Лесаж, француски писател. Пишуваше романи и сатирични комедии, прикажувајќи го реалистичкото современо општество. Од делата познати му се романите „Жил Блас“ и „Хроми Даба“, како и комедијата „Тиркаре“. Умре во 1747 година.
 
Денеска е Светски ден на физичката активност
1497 Италијанскиот морепловец Америго Веспучи тргна на првото патување во новиот свет. Вплови до бреговите на Хондурас и на Бразил и откри нов континент меѓу Европа и Азија, наречен Америка.
1876 Во Врхника е роден Иван Цанкар, словенечки поет, раскажувач, драматург и публицист. Во своите дела ја разоткриваше неправдата и лицемерството на малограѓанската средина, се бореше за правата на обичниот човек. Негови познати дела се "Слугата Јернеј и неговото право", "Под крстот" и "Кралот на Бетајнова". Умре во Љубљана, на 11 декември 1981 година.
1881 Крунисан е романскиот крал од германско потекло Карол Први Хоенцолерн, првиот крал на Романија.
1899 Роден е Фред Астер, американски филмски артист и танчер. Во танчерската техника го спојуваше класицизмот од почетокот на 20-от век со современите сваќања на танцот. Беше актер во филмовите "Време на свингот", "Смешно лице" и "Бродвејски мелодии". Умре во Лос Анџелес, на 22 јуни 1987 година.
1933 Четири ипол месеци откако Хитлер ја приграби власта, разулавените нацисти во Берлин пред Рајхстагот, запалија повеќе од 25.000 книги. Слични настани се случија таа ноќ и во други германски градови.
1967 Американското воздухопловство првпат во Виетнамската војна го бомбардираше пристаништето Хајфонг во Северен Виетнам.
1977 Во Њујорк умре Џоана Крафорд, американска артистка. За улогата што ја играше во филмот "Милдред Пирс", во 1945 година ја доби наградата "Оскар". Во 1965 година, престана да снима филмови и ја напиша автобиографската книга "Мојот начин на живеење". Родена е во Сан Антонио, на 23 март 1908 година.
1977 Во Саутемптон умре Џејмс Џонс, американски писател, автор на повеќе дела, меѓу кои и на познатиот роман "Одовде до вечноста", како и романите "Некои дојдоа трчајќи", "Тенка црвена линија" и други. Роден е во 1910 година.
1988 САД ставија вето на резолуцијата на Советот за безбедност на Обединетите нации со која Израел е осуден за инвазија на јужниот дел на Либан.
1989 Алпинистите Димитар Илиевски (35) од Битола, Виктор Грошељ (36) од Љубљана и Стипе Божиќ (37) од Сплит го освоија највисокиот врв на светот, Монт Еверест. Притоа загина Димитар Илиевски.
1993 Повеќе од 200 работници загинаа во пожар во една фабрика за играчки во тајландската провинција Након Патом.
1994 Нелсон Мендела како прв Црнец е инаугуриран за претседател на Јужна Африка.
1997 Во земјотрес во источен Иран загинаа најмалку 1.560 луѓе.
2002 Поради издавање тајни на Москва, на доживотна казна затвор е осуден поранешниот агент на ФБИ Роберт Хансен, за кого се верува дека меѓу оние кои им направиле најголема штета на интересите на САД.
2006 Хамас и Фатах постигнаа примирје. Палестинскиот премиер Исмаил Ханије соопшти дека неговата владејачка радикална исламистичка организација Хамас постигнала договор со ривалскиот Фатах за прекин на судирите.
 
330.-Константинопол (сегашен Истанбул) стана нова престолнина на Римското царство. Градот е наречен Константинопол според името на царот Константин Први Велики.
1896 Во Чаковец е роден Јосип Славенски, хрватски композитор. Во своите дела се инспирира од музичкиот фолклор на балканските народи. Најпознати дела од неговиот богат музички опус се "Песна на мојата мајка", "Словенска соната", "Симфонија на Ориентот" и други. Умре во Белград, на 30 ноември 1955 година.
1904 Во Фигерас е роден е Салвадор Дали, шпански сликар и протагонист на надреализмот во Франција и САД. Цртежите му се изведени до перфекција и секогаш во простор, во кој се насетува родниот крај. По Втората светска војна се врати во Шпанија и работеше комерцијални слики во духот на католичкиот мистицизам. Со своите слики изврши големо влијание врз низа уметници од целиот свет. Умре во Фигерас, на 22 јануари 1989 година.
1916 Умре Макс Регер, германски композитор на доцниот романтизам, пијанист и музички педагог. Роден е на 9 март 1873 година.
1927 Умре францускиот сликар со шпанско потекло Хуан Грис, пионер на стилот познат како синтетички кубизам.
1931 Банкротот на „Кредит-Аншталт“, најголемата австриска банка, го означи почетокот на финансискиот колапс во централна Европа.
1943 Американските сили се истоварија на островот Ату во групата на Алеутските Острови. Тоа е прва територија што ја освоија Американците во Втората светска војна од Јапонците.
1946 Во Милано со концертот на кој диригираше Артуро Тосканини, повторно е отворена миланската Скала. Била изградена во 1778 година, од Џузепе Пермарини и во неа може да присуствуваат 3.000 гледачи. Во неа настапуваа славните италијански уметници: Енрико Карузо, Тито Руфо, Амелита Гали-Курчи и други. Името го добила според црквата Санта Марија Скала, која се наоѓаше на местото каде што е изградена оваа оперска зграда, која повеќепати е обновувана.
1949 Израел е примен во Обединетите нации.
1973 Долниот дом на Парламентот на Сојузна Република Германија ја потврди спогодбата за воспоставување на односи меѓу двете Германии. Со тоа е заклучен долгогодишниот период на отворено непријателство и непризнавање на Демократска Република Германија како суверена држава.
1974 Во земјотресот што го зафати јужниот дел на НР Кина загинаа околу 20.000 луѓе, а беа повредени околу 30.000 луѓе.
1996 Американскиот патнички авион ДЦ-9 се урна во мочуриштето Еверглејдс на Флорида набрзо по полетувањето од аеродромот во Мајами. Несреќата не ја преживеа ниту еден од 110 патници и членови на екипажот.
2002- Во Прилеп е промовирана Фондацијата на македонски јазик "Небрегово", Целта на Фондацијата е да ја запознава македонската јавност со големото книжевно наследство на македонскиот писател и академик Блаже Конески.
 
- Денеска е Светски ден на медицинските сестри. Во 1820 година е родена англиската медицинска сестра Флоренс Најтингел, втемелувач на професијата на медицинските сестри, чиј роденден се одбележува како Светски ден на медицинските сестри. Таа го отвори првото училиште за медицински сестри.

1707.- Роден е Карл фон Лине, шведски природонаучник, основач и претседател на Академијата на науките и на Природно-научниот музеј, еден од најголемите дескриптивни ботаничари. Ја создаде основата на ботаничката номенклатура, воведувајќи бинарна номенклатура, така што секое растение има две имиња - род и број. Умре во 1778 година.

1842.- Во Сент Етјен е роден Жил Масне, француски композитор. Влијаеше врз цела една генерација француски композитори, се до Клод Дебиси. Компонира повеќе од 20 опери, главно со лирска тематика, од кои најпознати се "Манон", "Вертер" и "Дон Кихот". Умре на 13 август 1912 година.

1845.- Во Бон умре Август Вилхелм Шлегел, германски писател, литературен историчар, преведувач и филозоф. Роден е во Хановер, на 5 септември 1767 година.

1871.- Умре францускиот композитор Даниел Франсоа Еспри Обер, автор на опери. Дела: оперите „Фра Диаволо“, „Црно Домино“.

1884.- Во Прага умре Беджик Сметана, чешки композитор, основач на чешката опера и на чешката модерна музика. За своите композиции користеше теми од народните легенди, од историјата и од фолклорот. Компонира осум опери, меѓу кои се истакнува операта "Продадена невеста", што се смета за прва народна опера. Роден е во Литомишл, на 2 март 1824 година.

1904.- Во Парал е роден Пабло Неруда, чилеански поет и лиричар во Латинска Америка. Со својот живот и поетско дело, тој секогаш беше на страната на правдата и на социјално загрозените маси. Учествуваше во Шпанската граѓанска војна. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1971 година и на "Златниот венец" на Струшките вечери на поезијата за 1972 година. Умре во Сантијаго, на 23 септември 1973 година.
 
Денес е Светски ден на медицинските сестри. Во 1820 година е родена англиската медицинска сестра Флоренс Најтингел, втемелувач на професијата на медицинските сестри, чиј роденден се одбележува како Светски ден на медицинските сестри. Таа го отвори првото училиште за медицински сестри.
1707 Роден е Карл фон Лине, шведски природонаучник, основач и претседател на Академијата на науките и на Природно-научниот музеј, еден од најголемите дескриптивни ботаничари. Ја создаде основата на ботаничката номенклатура, воведувајќи бинарна номенклатура, така што секое растение има две имиња - род и број. Умре во 1778 година.
1842 Во Сент Етјен е роден Жил Масне, француски композитор. Влијаеше врз цела една генерација француски композитори, се до Клод Дебиси. Компонира повеќе од 20 опери, главно со лирска тематика, од кои најпознати се "Манон", "Вертер" и "Дон Кихот". Умре на 13 август 1912 година.
1845 Во Бон умре Август Вилхелм Шлегел, германски писател, литературен историчар, преведувач и филозоф. Роден е во Хановер, на 5 септември 1767 година.
1871 Умре францускиот композитор Даниел Франсоа Еспри Обер, автор на опери. Дела: оперите „Фра Диаволо“, „Црно Домино“.
1884 Во Прага умре Беджик Сметана, чешки композитор, основач на чешката опера и на чешката модерна музика. За своите композиции користеше теми од народните легенди, од историјата и од фолклорот. Компонира осум опери, меѓу кои се истакнува операта "Продадена невеста", што се смета за прва народна опера. Роден е во Литомишл, на 2 март 1824 година.
1904 Во Парал е роден Пабло Неруда, чилеански поет и лиричар во Латинска Америка. Со својот живот и поетско дело, тој секогаш беше на страната на правдата и на социјално загрозените маси. Учествуваше во Шпанската граѓанска војна. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1971 година и на "Златниот венец" на Струшките вечери на поезијата за 1972 година. Умре во Сантијаго, на 23 септември 1973 година.
1932 Во Прилеп е роден Дарко Дамески, еден од најистакнатите македонски, театарски, филмски и телевизиски актери. Умре во Скопје, на 12 декември 1983 година.
1935 Во Њујорк умре Михаило Пупин, научник кој со своите пронајдоци во областа на електрониката -жичната и безжичната телеграфија - стана познат во светот. Најголема слава и признание му донесоа "Пупиновите калеми" - со кои се овозможува пренос на телефонски разговори на голема далечина. Роден е во Идвор, во Банат, на 4 октомври 1858 година.
1935 Умре полскиот диктатор Јозеф Клеменс Пилсудски, прв претседател на Полска од 1918 до 1922 година и иницијатор на војната против Русија во 1920 и 1921 година. На денешен ден во 1926 година воспостави воена диктатура и на власт беше до смртта.
1943 Во Тунис капитулираа германско-италијанските сили со што е окончана битката за Северна Африка.
1949 Официјално е укината советската блокада врз Западен Берлин, започната кон крајот на јуни во 1948 година бидејќи и западните сојузници и Советскиот Сојуз ја сфатија безмисленоста на бескомпромисното спротивставување.
1969 Во Велика Британија старосната граница на изборното право е намалена од 21 на 18 години.
1988 Умре Ким Филби, славен советски разузнувач. Филби раководеше со Одделението на Британската контрашпионажа за борба против Советскиот Сојуз, а истовремено беше и советски шпион. Во 1963 година пребегна во Москва, каде што ја продолжи разузнувачката работа, пред се од аналитички карактер. Роден е во 1911 година.
1993 Република Македонија воспостави дипломатски односи со Република Босна и Херцеговина.
1993 Швајцарија ја призна Република Македонија.
1994 Во Лондон умре Џон Смит, лидер на Лабуристичката партија на Велика Британија, еден од најпопуларните британски политичари. Роден е во 1939 година.
1995 Сопствениците на „Рокфелер центарот“ во Њујорк зад кој стоеше јапонски капитал, го објавија банкротот на овој гигантски деловен центар.
2002 Поранешниот американски претседател Џими Картер пристигна во приватна посета на Хавана како американски политичар со највисок профил откако во 1959 година, Фидел Кастро со револуција ја презеде власта на Куба.
2006 Меѓу 150 и 200 луѓе загинаа во експлозија на нафтовод на периферијата на Лагос, најголемиот град во Нигерија.
2007 Во експлозија на бомба на пазар во турското пристаниште Измир беа повредени 15 луѓе. Бомбата беше прицврстена за велосипед, оставен на пазарот во квартот Борнов. Се смета дека зад терористичкиот акт стои курдската ПКК. Измир, по Истанбул, е најголемото пристаниште во Турција, а и главен пристанишен град и голем туристички центар.
 
1607.- Капетан Џон Смит со група војници пристигна во Вирџинија и тоа место го нарече Џејмстаун, каде што е основана првата постојана британска населба во Новиот Свет.

1792.- Роден е италијанскиот свештеник Џовани Марија Мастаи Ферети, од 1846 папа Пие Деветти. Неговиот потификат траеше 31 година и 236 денови, најдолго во историјата на Римокатоличката црква. Тој во 1870 година прогласи догма за папската непрогресивност.

1795.- Во Кабеларево е роден Павел Јозеф Шафарик, словачки филолог и историчар, еден од најпознатите чешки и словачки народни преродбеници. Неговото дело е од големо значење за словенските народи. Меѓу другото, ги објави и житијата на словенските просветители Кирил и Методиј. Умре во Прага, на 26 јуни 1861 година.

1809.- Трупите на францускиот цар Наполеон Први влегоа во Виена.

1840.- Во Ним е роден Алфонс Доде, француски писател. Неговата трилогија "Тартарен Тарасконецот", "Тартаренско пристаниште" и "Тартарен на Алпите" претставуваат ремек-дело на француската хумористична проза.

1842.- Роден е Артур Саливен, познат британски композитор и диригент. Тој е основач на англиската оперета. Умре на 22 ноември 1900 година.

1846.- Соединетите Американски Држави му објавија војна на Мексико, која траеше две години. Откако го поделија Мексико, САД ги присвоија Калифорнија и Ново Мексико, Тексас, Аризона и ги присоединија кон својата конфедерација.

1858.- Почна Граховската битка меѓу Црногорците и Турците. Во осумдневната борба Црногорците ја победија посилната турска војска, при што дојде до проширување на Црна Гора и до разграничување со Турција.

1871.- Во Италија е донесен закон со кој на Светата столица и се дозволи да има седиште во Ватикан.

1882.- Роден е Жорж Брак, француски сликар, еден од основачите и главен претставник на кубизмот. Најмногу работеше мртва природа, пејзажи и актови. Тој изврши големо влијание врз современото европско сликарство. Умре во Париз, на 4 септември 1963 година.

1888.- Во Бразил е укинато ропството.

1901.- Македонскиот драматург Војдан Чернодрински ја формира првата македонска театарска група "Скрб и утеха".

1930.- Во Осло умре Фритјоф Нансен, норвешки поларен истражувач, зоолог и хуманист. Во Првата светска војна се занимаваше со прашањето за заштита на воените заробеници и на националните малцинства. Во 1922 година ја доби Нобеловата награда за мир за својата сеопфатна дејност во полза на беспомошните.

1949.- На врвот Кулкутурје, над Црноглава Падина, меѓу селата Нерет и Трсје, на Неретска Планина, како борец на Осумнаесеттата бригада на ДАГ, во борба против грчката владина војска загина Тина Андреева - Цвета, македонска хероина на Вичо и Грамос. Таа спаѓа меѓу најистакнатите македонски жени - борци на ДАГ, кои храбро се бореа за слобода на македонскиот народ. Псевдонимот „Цвета“ го доби врз основа на толкувањето на ликот на Цвета во претставата „Македонска крвава свадба“ од македонскиот писател Војдан Чернодрински, која за првпат беше изведена во селото Емборе, Кајларско, во 1944 година. Нејзината револуционерна зрелост особено дојде до израз по 1945 година, по формирањето на НОФ и АФЖ - Македонски во Егејска Македонија. Родена е во селото Мокрени, Костурско, во 1928 година.
 
1610.- Францускиот крал Анри Четврти, првиот монарх од династијата Бурбон, во Париз беше убиен од еден католички верски фанатик. На престолот го наследи деветгодишниот Луј Тринаесетти, со мајката кралица Марија Медичи, како регент. До 1589 година беше крал на Навара и водач на хугенотите во судирите со католиците, а потоа како крал на Франција на земјата и го врати мирот во 1598 година. Со едикт за верска толеранција, зацврстување на економијата и политиката во Франција, тој ја зацврсти кралската власт. Традиционално се смета за најголемиот владетел во историјата на Франција - „Добриот Анри“.

1771.- Роден е велшкиот филантроп Роберт Овен, социјалист утопист и социјален реформатор, индустријалец кој своето богатство го потрошил обидувајќи се да оствари проекти во социјалните реформи. Дела: „Нов поглед на општеството“, „Скица на рационалниот систем на општеството“, „Книга за новиот светски морал“.

1796.- Англискиот лекар Едвард Џенер успешно вакцинираше осумгодишно дете против големи сипаници, поставувајќи ги тогаш темелите на модерната имунологија.

1811.- Република Парагвај доби независност. Беше шпанска колонија од 1537 година.

1990.- Во Париз се отворени вторите модерни Олимписки игри, на кои за првпат на жените им беше дозволено да учествуваат.

1912.- Умре шведскиот писател Јохан Аугуст Стринберг, најконтроверзната личност во шведската книжевност. Беше истовремено натуларистички психолог и фолклорист, историчар и мистик. Дела: „Мајсторот Улуф“, „Татко“, „Госпоѓицата Јулија“, „Танц на смртта“, „Ново царство“...

1921.- Во Италија се одржаа првите избори по Првата светска војна, на кои фашистичкото движење, и покрај насилството и притисоците врз избирачите, освои само 35 од вкупно 535 пратенички места.

1912.- Американскиот судија Флоренс Алан стана првата жена која на смрт осуди маж, убиецот Френ Мото, кој беше погубен три месеци подоцна.

1940.- Германците го бомбардираа Ротердам. Притоа загинаа околу илјада луѓе.

1948.- Осум часа пред завршувањето на британскиот мандат во Палестина, Израел е прогласена за држава со претседателот Хајм Вајцман и шефот на владата Давид Бен Гурион, на што следниот ден арапските земји одговорија со инвазија на еврејската држава.

1963.- Кувајт стана член на ООН.
 
1859 Во Париз е роден Пјер Кири, француски физичар и хемичар, кој го откри пиезо-електрицитетот на кристалот, а со својата сопруга Марија Склодовска - Кири ги откри радиоактивните елементи - полониумот и радиумот. Умре во 1906 година.
1926 Во Загреб проработи првата среднобранова радио-станица на Балканот.
1957 Велика Британија ја изврши првата термонуклеарна проба во централен Пацифик.
1992 Во Перт, Австралија, отворен е првиот Македонски информативен центар надвор од границите на Република Македонија.
1994 Во Белград умре Олга Спиридоновиќ, една од најпознатите театарски и филмски актерки во поранешна Југославија. За улогата во Мис Стон во истоимениот македонски филм и е доделена Златна арена на Пулскиот фестивал. Родена е во Сплит, на 29.05.1923 година.
1995 Кај селото Богомила, велешко, е предадена во употреба првата електроцентрала на реката Бабуна.
 
1532.- Шпанскиот освојувач Франциско Писаро со мала група војници пристигна на северниот брег во Перу. Една година подоцна ја освои земјата и брутално ја задуши буната на Инките на самиот почеток.

1703.- Умре францускиот писател Шарл Перо, автор на збирката бајки „Вилински приказни“, во која се познатите бајки „Мачорот во чизми“, „Црвенкапа“ и „Заспаната убавица“.

1703.- На брегот на Балтичкото Море поставени се темелите на рускиот град Санкт Петербург.

1812.- Во Букурешт почнаа преговорите со кои заврши шестгодишната Руско-турска војна. Турција го призна поразот и на Русија и направи големи отстапки.

1873.- Роден е францускиот писател Анри Барбис, предводник на работничката солидарност. Дела: „Оган“, „Пеколот“, „Светлост“.

1881.- Првиот трамвај во светот со погон на електрична енергија почна редовно да сообраќа во близината на Берлин.

1898.- Родена е српската писателка Десанка Максимовиќ, член на Српската академија на науките и уметностите. Дела: збирка песни „Песни“, „Зелениот витез“, „Поетот и родниот крај“, „Татковино, тука сум“, „Мирисот на земјата“, „Барам помилување“, „Немам повеќе време“, „Песни од Норвешка“, „Ничија земја“, „Отворен прозорец“.

1905.- Роден е американскиот филмски и театарски актер Хенри Фонда. Филмови: „На златно езеро“, „Фармерот се жени“, „Џеси Џејмс“, „Младиот Линколн“, „Плодови на гневот“, „Моја драга Клементина“, „Бегалец“, „Мистер Робертс“, „Војна и мир“, „Погрешен човек“, „Само еднаш се живее“, „12 гневни луѓе“, „Бура над Вашингтон“, „Најдолгиот ден“, „Рој“, „Убиецот на коњ“.

1929.- Во Холивод се доделени првите награди на американската филмска академија (од 1931 година наречени Оскар). Првите награди им се доделени на филмот „Крилја“ и на актерите Џенет Гејнор и Емил Џенингс.

1932.- Во Токио е убиен јапонскиот премиер Гујоши Инукаи.

1941.- Собранието на Исланд го исполни договорот со Данска и прогласи независност, која беше потврдена на 24 мај 1944 година, по што Исланд подоцна е прогласена за република. Исланд од 1918 беше во персонална унија со Данска (под иста круна), а претходно беше данска колонија.

1947.- Умре англискиот биохемичар Фредерик Гауленд Хопкинс, еден од основачите на науката за витамини, кој со холандскиот лекар Кристијан Ајкман во 1929 година ја подели Нобеловата награда за медицина.

1961.- Генералот Парк Чунг Хи изврши воен удар во Јужна Кореја и до 1979 година, кога беше убиен од својот шеф на безбедност, владееше со таа азиска земја. Воената хунта веднаш по преземањето на власта ги забрани синдикатот и политичките партии.

1967.- Советскиот вселенски брод „Венера 5“ се спушти на Венера и почна да испраќа податоци за оваа планета.

1972.- Започна со работа хидроенергетскиот систем „Ѓердап“ во чија осумгодишна изградба заеднички учествуваа Југославија и Романија. Системот чинеше околу 400 милиони долари, а електростопанствата на двете земји добија 5,6 милијарди киловатчасови струја годишно.

1974.- Соцлијалдемократот Хелмут Шмит стана канцелар на Западна Германија по оставката на Вили Брант.

1975.- Јапонката Јунко Табеи стана првата жена која се искачи на највисокиот светски врв Монт Еверест.

1984.- Умре американскиот писател Ирвин Шо, чија проза се одликува со силна драматичност, општествена свест и жив дијалог. Дела: „Богат и сиромав“, „Мешано друштво“, „Љубов во темна улица“, „Добредојдовте во град“, „Љубезни луѓе“, „Синови и војници“, „Убиец“, „Во друштво со делфини“.

1990.- Умре американскиот пејач, играч и актер од африканско потекло Семи Дејвис, еден од најголемите забавувачи во 20. век.

1991.- Социјалистот Едит Кресон е првата жена во историјата на Франција која стапи на должноста претседател на влада.

1991.- Британската кралица Елизабета Втора е првиот монарх кој зборувал во Конгресот на САД.
 
1995.- Јапонската полиција го уапси водачот на верската секта АУМ Шинрикјо – Шок Асахар, врз основа на сомневањата дека бил организатор на нападот со нервен гас во токиското метро на 20 март 1995 година, кога 12 луѓе загинаа, а повеќе од 5.000 беа повредени.

1997.- Умре италијанскиот филмски режисер Џузепе Де Сантис, еден од најзначајните претставници на филмскиот неореализам создаден во Италија во првите години по завршувањето на Втората светска војна. Филмови: „Рим во 11 часот“, „Патот долг една година“.

1997.- Претседателот на Заир (денес Конго) Мобуту Сесе Секо ја напушти Киншаса кон која незапирливо навлегуваа бунтовниците ставајќи крај на неговото 32-годишно автократско владеење.

2003.- Исламски терористи самоубијци, употребувајќи автомобили-бомби и појаси со експлозија, активираа најмалку пет силни детонации во најголемиот марокански град Казабланка усмртувајќи 55 луѓе, вклучувајќи и 12 бомбаши. На метата на терористите беа белгискиот конзулат, хотелот „Сафир“ во стариот дел од градот, еврејскиот културен центар и шпански ресторан и клуб.

2004.- Припадниците на угандската „Божја армија на отпорот“, екстремна псевдохристијанска организација без прецизна политичка платформа, масакрираа повеќе од 50 бегалци во еден собирен логор на север од земјата.

2005.- Кувајтскиот парламент го усвои амандманот на изборниот закон со кој за првпат во историјата на земјата на жените им е дадено правото на глас и правото да бидат избирани.

2006.- Умре австрискиот публицист Гинтер Ненинг, еден од најангажираните новинари и политичари во Виена. Беше еден од основачите на австриската партија на Зелените, посебно активен како борец за заштита на природата.

2006.- Најмалку 115 луѓе загинаа во бранот насилства кој го започнаа припадниците на една криминална група во бразилската држава Сао Паоло. Покрај криминалците, меѓу настраданите се најдоа и 32 полицајци. Гангстерите вооружени со автоматски пушки и гранати организираа повеќе од 150 напади ширум државата, а нивната главна мета беа полициските станици.
 
1395 На полето Ровине, кај Крајова, во Романија, во битката против влашкиот војвода Јован Мирче, загина Крали Марко, македонски феудален владетел, крал и легендарен јунак од усното народно творештво. Роден е околу 1355 година.
1973 Специјалниот сенаторски комитет во САД, ја започна истрагата за аферата "Вотергејт", во која беше вмешан и тогашниот американски претседател, Ричард Никсон.
1984 Во швајцарскиот град Давос умре Ирвин Шо, американски раскажувач и драмски писател, автор на романот "Млади лавови", еден од најпознатите бестселери за време на Втората светска војна. Други негови дела се драмата "Да се погребат мртвите", "Опсада", "Синови и војници", "Богат и сиромав". Роден е во 1913 година.
1994 Во Скопје е отворен Првиот меѓународен саем на книги и либрографика.
 
You must log in or register to reply here.

Kajgana Shop

Back
На врв Bottom