Комунизам е
политичка теорија чии приврзаници се залагаат за воспоставување на бекласна и бездржавна заедница на изобилството при што сметаат дека единствениот начин за создавање услови за премин кон една таква заедница е воведувањето на еднопартиска
диктатура со
тоталитарни карактеристики на чело со комунистичката партија. Обично комунизмот се дефинира само преку стремежот за остварување на бескласно општество во кое распределбата ќе се врши според принципот „секој според способностите, секому според потребите“, но бидејќи и други левичарски теории тежнеат кон истата цел (во прв ред
анархистите), нужно е при дефинирањето на комунизмот да се вклучи и начинот преку кој комунистите намераваат да го изградат бекласното општество, односно, и убедувањето дека патот до бескласното општество води преку т.н. „
диктатура на пролетаријатот“, која во стварноста беше диктатура над пролетаријатот и над останатите класи во општеството.
Комунистичкото учење се темели врз
ленинизмот, кој го претставува Лениновото учење и неговото толкување на
марксизмот. Поради карактеристичната тоталитарна нетолерантност, комунизмот како политички правец и како политичка теорија не е хомоген. Напротив, постојат повеќе поттипови комунистички теории:
Капитализам како
економски систем е систем во кој сите или повеќето
средства на производство се во приватна сопственост и се користат за остварување
профит, и каде
инвестициите,
производството,
дистрибуцијата,
приходот, и
цените се одредуваат преку делувањето на „
слободниот пазар“ наместо преку централизираната државна контрола како во
командната економија. Денес капитализмот е доминантен економски систем во светски рамки.
Капитализам како
општествено уредување е систем изграден врз база на две класи, два општествени слоја: класата на управувачи и потчинета класа.
Класата на управувачи, позната и под термините
капиталисти и
буржуи, е составена од помал број на луѓе во општеството, кои поседуваат огромни материјално-финансиски добра. Управувањето со општеството се врши преку цела низа официјални и неофицијални инструменти, како например: формирање на јавното мислење преку средствата за јавно информирање кои се во посед на управувачката класа, или, преку разни форми на финансирање на политиката, финансирање на добротворните организации, често директно учество во власта, финансирање на културно-уметнички или спортски организации. Сето тоа е со цел вршење влијание врз носењето и спроведување на законите, а со тоа и обезбедување на нови начини за остварување профит, кој пак повторно ја зголемува управувачката моќ, а таа се користи за вршење влијание при носењето и спроведување на закони... и така во круг. Примери:
- Бил Гејтс, еден од основачите на Мајкрософт, еден од најбогатите луѓе во историјата на човештвото, сопственик на неколку електронски медиуми
- Роман Абрамович, мултимилијардер од Русија, сопственик на медиуми, енергетски компании, спортски клубови...
- Руперт Мурдок, медиумски магнат од САД, сопственик на енормни богатства
- Трифун Костовски, македонски елитен бизнисмен, основач на Утрински Весник, сопственик на спортски клубови, неколкугодишен пратеник, градоначалник на Скопје, сопственик на банки, осигурителни компании...
- Штерјо Наков, македонски елитен бизнисмен, основач на Вест, сопственик на спортски клубови, врвни хотели, Лотарија на Македонија, винарска визба,
- Велија Рамковски, македонски елитен бизнисмен, основач на А1 Телевизија, основач на фондации од културен карактер
- Минчо Јорданов, македонски елитен бизнисмен, неколкугодишен министер во владата на Република Македонија, сопственик на болница, дневниот весник Нова Македонија, неколку спортски клубови
Во процесот на управување особено важна улога има создавањето на привид дека политичкиот естаблишмент нешто контролира:
буржуите се центарот на општеството кон кој гравитираат сите структури па и политичките елити. Не се приклонува управувачката класа кон оваа или онаа партија, обратно, партиите се приклонуваат кон капиталистите. На тој индиректен начин се врши суштинско управување.
Управуваната класа, позната под термините
работничка класа или
пролетери, е сочинета од мнозинскиот дел на општеството кој поседува скромни имоти, или дури и не поседува имоти.
Во почетокот на деведесеттите години на 20-от век, со падот на
комунизмот, дојде до израз надмоќта на
капитализмот на економски план.