Не, дома зборуваме бугарски. Истиот што Гоце Делчев го зборуваше, преподаваше и пишуваше.
Ќе ти отпадне ли јазикот ако кажеш или ќе ти се вкочанат прстите доколку напишеш дека зборуваш македонски. Или барем зборуваш на јазикот на македонските Словени?
Дома зборел бугарски.
Не можеле а да не ги забележат источнојужнословенските јазични карактеристики кои значајно ги обележуваат тие текстови, па ги припишувале на постари периоди на панонско-словенското наречје. Таа теорија ја отфрлиле В. Јагиќ и В. Облак, уверливо демонстрирајќи ги сличностите помеѓу македонските говори и староцрковнословенскиот јазик. Така ја поставиле
македонската теорија, која и денес е прифатена.
Лексиколошките истражувања утврдиле дека во канонските старословенски текстови има вкупно 9616 зборови; тоа е функционално ограничен (црковен, претежно литургиски) корпус во кој основниот фонд му припаѓа на
говорот на македонските Словени (повеќе од 7000 запишани зборови се од словенско потекло).
Така се развиле две теории за потеклото на старословенскиот јазик: „панонски“ (Ј. Копитар, Фр. Миклошич) и „бугарски“
(Ј. Добровски, делумно Ј. Шафарик, подоцна А. Лескиен, В. Јагиќ и В. Облак), за кои лингвистите дебатираа до крајот на 19 век.
Во модерното време,
„македонската теорија“ е всушност во преден план. 4
За В. Јагиќ, кој во своето дело Entstehungsgeschichte der kirchenskavischen Sprache, Berlin 1913 година, се оддалечил од „панонската теорија“ на Миклошиќ и пристапил кон „бугарската“ или „македонската“. Во Македонија го испратил својот виенски студент В. Облак, Словенец, кој дијалектолошки ја истражувал околината на Солун и таму открил „контроверзни“ гласовни рефлексии (за оригиналните звуци: ť, ď и ƃ за оригиналниот назал ǫ).
Со тоа се потврдила „македонската“ теорија за старословенскиот литературен јазик. Меѓутоа, „словенскиот“ јазик на Светите браќа во никој случај не бил само словенскиот солунски дијалект, туку неговата книжевна надградба, која Миклошич добро ја знаел. „Macedonische Studien“ на В. Облак е објавена постхумно од Јагиќ во Виена во 1896 година.