Misirkov,
Ni srpsko-nemanjicka duhovna tradicija ne spominje ranije kraljeve iz dinastije Vojislavljevica. Nema u njoj mesta ni za Jovana Vladimira, a ni za Mihaila ili Bodina. U osnovi ovakve tradicije bila je podsvesna namera Nemanjica da se mit o svetorodnoj dinastiji (od koje pocinje SVE!) gradi na jednom cistom fundamentu i zato, tada, u tom trenutku, i nije bilo mesta za spomen ranijih vremena i ranijih dinasta srpske zemlje.
U vezi Pirivatriceve knjige:
Rad se bazira na ponavljanju onoga sto je vec receno kod Dujceva, Drinova, Zlatarskog, Mutafchieva. Izvori koji se koriste, a u nedostatku domacih izvora, ISKLJUCIVO su vizantijski - Skilica, Lav Djakon, Jovan Geometar ili su to pak "izvori" izvedeni iz vizantijskog "filtera", dakle oni koji govore ono sto su culi iz druge i trece GRCKE ruke - Jahja Antiohijski, Stefan iz Tarona, Al-Makin.
Od domacih izvora, a oni bi trebalo da budu NAJVAZNIJI, koriste se dva falsifikata (ili pogresno datovana artefakta) - Prespanska i Bitoljska ploca.
Problematicnom karakteru tzv "prespanske ploce" Pirivatric je posvetio samo jednu kratku recenicu, spominjuci, onako uzgred, srpskog lingvistu Milivoja Pavlovica, iako je Pavlovic, po meni, vise nego ubedljivo, razotkrio i razoblicio pravu pozadinu ovog "nadpisa". U vezi tzv "Bitoljske" ploce Pirivatric OCITO NE ZNA niti spominje analizu "autenticnosti" ovog nadpisa od strane slaviste svetskog ranga Horace-a Lunt-a.
Pirivatric ova dva recena "domaca izvora" koristi kao izuzetno vazne u, kako sam kaze, odredjivanju drzavno-pravnog karaktera Samuilove drzave.
Govoreci o ovom problemu, on kaze:
"Na kraju, svemu ovome treba dodati i domace izvore. Od njih bi se moglo ocekivati da pruze lokalno, bugarsko vidjenje zbivanja. Ono bi posebno bilo zanimljivo sa ideoloske strane problema, ukoliko bi pokazali kako su se u drzavno-pravnom smislu sebe videli Samuil i njegovi naslednici." (S Pirivatric, Samuilova Drzava, str. 24)
Govoreci o tradiciji carskih naslova kod Blgara Pirivatric uzima "bitoljski nadpis" kao izuzetno vazan jer predstavlja, kako on kaze, prvu upotrebu titule "samodrzac" (avtokrator) u slovenskom svetu. Pirivatric o tome kaze sledece: "Podatak sa bitoljskog natpisa koriguje misljenje koje je davno izneo Ostrogorski, verujuci da se titula samodrsca javila u Drugom bugarskom carstvu..." (S. Pirivatric, Samuilova drzava, str. 141).
Dakle, on koriguje misljenje jednog Ostrogorskog na osnovu "izvora" ciju autenticnost nije ni pokusao da proveri, iako je Horace Lunt objavio svoja zapazanja u vezi bitoljske ploce u Slovenskom pregledu ("Slavic review") jos 1972 godine.
Kada govori o prirodi Ohridske arhiepiskopije Pirivatric samo uzgredno spominje rezultate arheoloskih istrazivanja Nikosa Mucopulosa (E Vasilike Tou Agiou Ahilleiou Eten Prespa, Thessalonike, 1999) iako su ova istrazivanja IZUZETNO znacajna jer, kao takva, bacaju dodatno svetlo ne samo na prirodu Samuilove drzave vec i na njen etnicki karakter.
Iz liste episkopija Ohridske crkve (okrivenih tokom iskopavanja) vidi se da NEMA spomena Podunavske Blgarske (Paristriona i Dorostola) te da je jezik sa nadpisa iz crkve Sv Ahilija ISKLJUCIVO grcki sa pokojim veznikom na slovenskom jeziku. Nema NI JEDNOG spomena o nekakvom blgarskom karakteru ove crkve. Sam Mucopulos, podstaknut ovim nalazima, uz ime 'blgarski', kad god govori o Samuilu, obavezno koristi znake navoda jer i sam sumnja u blgarski karakter Ohridske crkve. Mucopulos kaze:
"The graffiti in Greek on the walls of the basilic, the Greek inscriptions on the several layers of wall painting inside the church, the tombs in the narthex in which the custom of providing the deceased with a coin to pay his passage across the Styx had been observed, together with evidence of the presence, especially in various parts of Western and Upper Macedonia, of Romans, Vlachs, Albanians and Slavs after Samuel's short-lived kingdom had fallen to Emperor Basil II (1014-1018), it may be concluded that the language of this state was indeed Greek." (N. Moutsopoulos, Vasilike...Thessalonike, 1999, str331)
Dakle, otkuda onda ovaj natpis na "blgarskom" od Jovana Vladislava? Otkuda svi oni zakljucci o "samodrzcu" Jovanu Vladislavu kada mu ni imena, a ni godine na ploci nema!? Kako je moguce da jedan Jahja Antiohijski i Stefan iz Tarona mogu da budu pouzdani izvestioci o dogadjajima o kojima su culi iz trece i cetvrte ruke i to sa prostorne distance od nekoliko hiljada kilometara?! U kojoj su meri relevantna svedocenja tudjina poput Mihaila Devolskog ili Jovana Skilice sa vremenske distance od vek ili vise? Uzevsi sve ovo u obzir, postavlja se pitanje: kako je Pirivatric mogao da napise ovakvu jednu stupidariju?!
Da dodam da je ova knjiga dobila i paraf dvojice mentora, toboznjih srpskih eksperata Vizantologije - Profesora Ljubomira Maksimovica i Radivoja Radica i, sve to uz pomoc srpskih poreskih obveznika?! Mislim da je podsecanje na objavljivanje Verkoviceve zbirke pesama (iz Makedonije) novcem iz budzeta knjaza Mihaila Obrenovica vise nego simbolicno! Ko kaze da se istorija ne ponavlja?!
Suma sumarum - U nedostatku domacih izvora prvog reda mora se uzeti u obzir veliki broj posrednih pokazatelja da Samuilova drzava nije imala blgarski karakter - ovi pokazatelji su sledeci:
1. Nema spomena Samuila u blgarskoj crkveno-duhovnoj tradiciji - o tome nam svedoce Gilferding i Obolensky.
2. Nema napora od strane Samuila da rodbinski poveze svoju porodicu sa clanovima nekadasnje blgarske vladarske kuce, dakle,
nema napora da se i krvno da legitimitet toboznjoj "uzurpaciji blgarske krune".
3. Nema direktnih dokaza da je Samuil primio nekakvu blgarsku carsku krunu iz ruku rimskog pape. O tome nam svedoci i prepiska Kalojana sa Inocentijem III.
4. Paristrion (Podunavska Blgarska) nije bio deo Ohridske arhiepiskopije - o tome nam svedoce ne samo prva sigilija Vasilija II Ohridskoj arhiepiskopiji veci i arheoloski radovi Mucopulosa. (O autenticnosti druge i trece sigilije vredi raspravljati!)
5.Preslav i Dorostol (Podunavska Blgarska) potpuno su iskljuceni iz istorijskih kretanja u Pomoravlju, Povardarju i Zeti - to je slucaj ne samo u Samuilovo vreme, vec i 30 godina kasnije u vreme ustanka Petra Deljana (1041) i kasnije u Vojtehovom ustanku iz 1072 godine.
Ovo nam kazuju sami vizantijski izvori poput Skilice, "Nastavljaca",Vrijenija.
5. Rodbinska i istorijska povezanost Samuilove porodice sa vladarima Zete vise nego indikativna govori u prilog teze da se radilo o jednom etnicko-narodnosnom prostoru koji stoji nasuprot onom drugom, blgarskom.
Relacije koje govore u prilog ovoga su sledece:
Jovan Vladimir, muz Samuilove kceri Kosare je i vladar Zete.
Ubijen je od strane Jovana Vladislava ne iz hira vec kao moguci aspirant na Samuilov presto.
Ustanak srpskog vladara Vojislava u Duklji inicijator je i katalizator ustanka Petra Deljana. To je sistem spojenih sudova.
Vojtehov ustanak trideset godina kasnije NEPOSREDNO je povezan sa Zetom i mladim kraljem Bodinom i Mihailom.
Toliko.