„ПРИВЕДУВАЊЕТО ЗА ПРОТЕСТИТЕ ЈА ПРЕЛЕА ЧАШАТА“
Злата Голабоска: Ми се стемни од македонското сонце на слободата и заминав од Македонија
„Се иселив во најблискиот систем што административно ќе ме поднесе... немав никој таму, ни работа, ни другари, ни љубов, ни пари. Ете толку ми беше стемнето од македонското сонце на слободата“. Вака, Злата Голабоска, 29-годишна дипломирана архитектка од Македонија, ја започнува својата приказна за заминувањето од земјава.
Приказната и мотивите на Злата за заминувањето од Македонија не се многу различни од оние на илјадници други млади луѓе што решиле да „раскрстат“ со минатото, во потрага по подобро опкружување за остварување на своите соништа.
„Студирав и завршив архитектура во Скопје. Студирав и завршив со многу љубов, со многу љубов се вработив, со многу љубов работев. Арно ама, за архитект во Македонија сите добро знаеме каква е ситуацијата. Едноставно, мораш да одбереш барок што не е архитектура или да одбереш некоја друга професија.
Работев 3 години во македонска фирма што соработуваше со Министерството за здравство. Бев дел од тим на 10 млади архитекти, сите амбициозни, паметни... И во еден момент кога видовме дека нема излез пред сѐ од политичката состојба, еден по еден сите дадовме отказ и главно сите ја напуштивме Македонија. Кој не ја напушти Македонија, ја смени професијата. Така, една колешка почна да дава часови по јога, друга, која инаку имаше добиено инженерски прстен за најдобар студент на Архитектонскиот факултет, се запиша на Електротехничкиот факултет, со намера со таа диплома да замине од Македонија“, раскажува Злата.
Самата таа, пак, заминува во Белград.
Работата не е единствената причина поради која се решила на таков храбар чекор. Чашата ја прелеало приведувањето во полициска станица по протестите на 5 мај пред две години, за убиството на Мартин Нешковски.
„Тоа дефинитивно имаше влијание на одлуката да заминам. До приведувањето бев активна на протести, мислев дека нешто ќе се промени, дека еден ден ќе се разбудиме сите, ќе проектираме архитектура, ќе живееме весело, среќно, задоволно. Вечерта кога ме приведоа на протестите на 5 мај, поминав 24 часа во полициска станица во Автокоманда, со луѓе што главно беа од партиски штабови главно од опозицијата. Нивниот менталитет воопшто не беше блиску до мојот, сфатив дека тие ловат исти идеали како оние од власта. Видов дека нема тоа да се промени уште долго време. Дури и кога би се променило, уште долго ќе треба за да се промени менталитетот на луѓето. Сфатив дека живееме во комплетно бесправна држава, полицијата беше како да ме привеле лаици од улица. Немаа одговор на ниту едно прашање.
Јас бев обвинета за нарушување на јавниот ред и мир и учество во толпа. Требаше да платам казна 1.200 евра или на суд. Секако одбрав да одам на суд зашто 1.200 евра немам, а второ, и да имам, не помислувам да ги дадам, бидејќи не сум нарушила ништо, мислам дека не бев дел од стадо, туку дел од разумен протест, со голем повод. Но покана за на суд сѐ уште не сум добила.
Мислам тогаш беше финалното освестување. Си реков самата, Злата сега седни и размисли што добиваш, што губиш ако одлучиш да заминеш“, продолжува нејзината приказна.
Во август веќе одлучила да замине од Македонија. Два месеца работела како келнерка за да собере пари. Поразителен е фактот, вели, дека работејќи како келнерка во кафетерија, заработила повеќе отколку кога работела како архитект. Во февруари е во Белград, со цимери најдени на оглас, без никој и ништо. Нашла работа како графички дизајнер, но по неколку месеци патот ја носи на друго место. Со два куфери и полна со ентузијазам заминува во Атина како европски волонтер и дел од глобалната мрежа на волонтери СЦИ.
„Проектот во Грција на кој добив шанса да учествувам е Волонтерство за прифаќање и толеранција, кој претежно се однесува на бегалци и мигранти. Треба да промовирам и да мотивирам волонтери и да работам на мешање на култури. Засега сме на идеи“, вели Злата.
Во волонтерството се чувствува како „своја на свое“, по искуството во активистичка работа со бездомни лица во Скопје.
По работата со бездомниците во Скопје, сега планира подготовка и реализација на фестивал на култури, заеднички проект со волонтери од Шпанија. А чувствата се различни, варираат од исполнетост до фрустрација, зашто вели дека некогаш не гледа излез и решение на она што се случува.
Што понатаму?
Засега е во Грција, нема никаков проблем и покрај реакциите од пријателите - „што бараш таму, Грците не нѐ сакаат“ и нема одлучено што понатаму, но во едно е сигурна, за враќање во Македонија воопшто не размислува зашто мисли дека земјава професионално не може ништо да ѝ понуди.
Сепак, во тек е со она што се случува овде.
„Ја следам ситуацијата во Македонија, не е за следење, немам коментар, не знам што е кромид-вест, што е реалност. Сѐ ми изгледа комплетно излезено од контрола и за жал немам надеж дека ќе се смени. Токму тоа мислам дека го сфаќаат сите млади. По изборите во декември на Фејсбук на шега напишав кој сака да му дадам совет како да спакува два куфера и да се исели од Македонија. Загрижувачки е што многу познати и непознати ми се обратија со прашања што да прават, да им најдам контакти... Значи, решени се да си заминат“, раскажува Злата.
А таа останува во Атина, каде и што се сретнавме. Своите волонтерски афинитети ги насочува кон бегалците и мигрантите, ама гледа сето тоа да го поврзе со својата љубов, архитектурата, која не успеа да ја реализира во Македонија.
Ж.П.Б.