Македонците во Грција се
пребројани
Според податоците на Канзуров, речиси 30 отсто од жителите на регионот се Македонци, меѓу 600 и 720 илјади, што е од пет до седум отсто од вкупното население во Грција
ЗОШТО ЃОРЃИ КАНЗУРОВ ВЕЌЕ НЕ МОЖЕ ДА ВЛЕЗЕ ВО ГРЦИЈА
Процентот на етнички Македонци во Егејска Македонија е речиси ист како пред повеќе од 100 години, кога таа територија сѐ уште не била дел од грчката држава, тврди Ѓорѓи Канзуров, активист за човековите права на Македонците во Грција, во својата книга „Достоинствено опстојуваме“. Канзуров, кој истражувал шест години пред да ја напише книгата, од 2006 до 2012 година, го постигнал во Грција тоа што сѐ уште не е постигнато во Македонија - ги пребројал Македонците. Ги посетувал селата, разговарал со жителите, ги прибирал статистичките податоци од пред еден век до денес итн. Сѐ на сѐ, според него, и тогаш и сега речиси 30 отсто од жителите на регионот се Македонци, меѓу 600 и 720 илјади, што е од пет до седум отсто од вкупното население во Грција.
Се смета дека во западниот дел на Егејска Македонија има најмногу Македонци
- Од вкупно 470 населени места во кои живеат Македонци, посетив 220. Ги следев миграциско-статистичките движења, користев разни извори и на крајот составив околу 600-700 табели. Работев за да заработам за патувањата и за истражувањето. За ова прашање сите главно зборуваат за минатото, но јас решив моето внимание да го насочам кон сегашноста, кон денешното жилаво, тешко, но достоинствено опстојување на Македонците - вели Канзуров за својот труд.
Но објавувањето на неговиот труд го чинело повеќе отколку само трошоците за истражување и за печатење. Во средината на септември, кога се обидел повторно да ја премине грчката граница и да го посети своето родно село Сетина во Леринско, рампата се спуштила за него.
- На другите што беа со мене во автомобилот им дозволија да продолжат, но не и на мене. Ми рекоа дека сум бил на листата како закана за грчката безбедност. Беа љубезни кога ми го соопштија тоа. Ни јас не се противев. Знаев дека не е до нив, тие само ги извршуваат своите задачи. Ги поздравив со зборовите: „Да ви е жива вашата демократија“ - се присетува Канзуров.
ИЗДРЖАЛЕ МНОГУ ИСЕЛУВАЊА И ИСТРЕБУВАЊА
Авторот во еден дел дава историски пресек, со податоци од почетокот на 20 век, податоци за миграциските движења од Балканските војни, за доброволната размена на население меѓу Бугарија и Грција и меѓу Турција и Грција и други. Според овие податоци, во 1900 година Егејска Македонија имала 1.163.477 жители, од кои 326 илјади Македонци-христијани и 41 илјада Македонци-муслимани. Како една третина од населението, тие биле најмногубројни, пред Грците, кои биле 20 отсто. Најмногу ги имало во Воденско, Костурско, Леринско, Валовишко, Ениџевардарско, Кукушко, а помалку во Солунско и во други региони.
Во Леринско сè уште се говори македонскиот јазик
Потоа се споменуваат податоците од Карнегиевата меѓународна анкетна комисија од 1913 година, по Балканските војни. Пишува дека околу 30 илјади Македонци се иселиле за време на тие војни и уште толку додека траела Првата светска војна, но, како што заклучува авторот, и натаму останале меѓу 270 и 300 илјади. Над 86 илјади се иселиле од 1913 до 1928 година, а околу 10 илјади биле убиени. Пред грчко-италијанската војна, се наведува во книгата, во 1940 година бројот на Македонци се движел меѓу 300 и 320 илјади, па ако меѓу 1941 и 1949 година тој се намалил за 55.000, околу 275 илјади останале, односно околу 16 отсто.
Со своите анализи авторот утврдил дека во 1913 година во Егејска Македонија имало 315.789 етнички Македонци, а во 2011 година меѓу 600.644 и 727.912. Тоа е меѓу пет и седум отсто од вкупниот број население во Грција. Македонците ги идентификувал преку говорот и фолклорот, и тоа песните, ората, формата и имињата на ората, инструментите, како и по поетското и прозното творештво.
ПОДАТОЦИ ЗА СЕКОЕ СЕЛО
Канзуров на овој начин дошол до заклучок дека во 2012 година во Егејска Македонија има три области, десет окрузи, 39 општини и 470 населени места, во кои живеат Македонци и го говорат македонскиот јазик. За нив вели дека ја негуваат својата култура во семејствата или во месните културни друштва. Има, како што вели, и грцизирани етнички Македонци што живеат во градските центри и во населените места каде што грчките доселеници биле мнозинство. Повозрасната генерација, додава, го знае и го употребува македонскиот јазик, а помладата, под 25 години, го препознава, но помалку го употребува.
Анализите на податоците покажале дека во 2001 година Егејска Македонија има 2.424.765 жители, од кои од 19,04 до 24,09 отсто се со македонски етнички идентитет, односно од 460.642 до 582.912. Во 2011 година имало 2.393.450 жители, од кои од 20,9 до 27,2 отсто со етнички македонски идентитет, односно од 454.562 до 570.091. На таа бројка тој ги додава неевидентираните грцизирани етнички Македонци, околу 140-145 илјади, и добива од 600 до 727 илјади, односно од 25 до 30 отсто. Најмногу во западниот дел, до 30 отсто, во централниот до 25 отсто, а во источниот до 11 отсто.
И не застанува тука. Во книгата може да се најдат податоци што авторот ги собрал за сите населени места со Македонци, со опис каде се наоѓаат, што им се случувало низ историјата во последниве стотина години и друго. Забележани се и со македонското и со грчкото име. На пример, за Попово или Мирјофтион, се вели дека е на околу четири километри источно од Дојранско Езеро и дека пред Балканските војни имало 360 Македонци и 40 Турци, но дека и во 2001, од 794 жители, околу 70 отсто се со македонски идентитет. Потоа, Балџа или Мелисохорион е опишано како село на 18 километри северно од Солун, во кое пред Балканските војни живееле 1.700 Македонци, но тие се погрчени и се чувствуваат како Грци. Таму се населиле само 10 доселенички семејства. За ова место авторот вели дека сите жители се етнички Македонци, но патријаршисти и со грчка национална свест. Понатаму, Бања или Лутрохорион е во воденско-пазарското поле и има 483 жители, од кои, според Канзуров, 170 се Македонци. Сите податоци се распоредени според регионот, општината и населеното место.
http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=111014108461&id=9&setIzdanie=23318
