- Член од
- 3 ноември 2008
- Мислења
- 3.088
- Поени од реакции
- 1.255
Ние со Албанците сме ја прешишале Летонија со Русите
29.02.2012
Не дека некој овде во Македонија има нешто против летонското членство и во НАТО и во ЕУ, но онака принципиелно нé интересираат извештаите за исполнетите критериуми за човекови права, не само во Летонија туку и во некои други членки на Унијата. Не заради друго, туку затоа што кај нас, најмногубројното малцинство перманентно има некакви забелешки, па можеби ќе можеме нешто да научиме на овој план од нивните искуства
ЕУ и САД се потсмеваат на македонските рецепти
Пред десетина дена во балтичката Летонија, или Латвија, беше одржан референдум на прашањето дали рускиот јазик може да се воведе како втор службен во земјата. Над 70 отсто од излезените гласачи го одбија предлогот на руското малцинство и со тоа приказната, барем засега, е завршена. Русите во Летонија ќе мора да чекаат некоја подобра пригода за својот предлог, ако таква пригода воопшто се појави.
Инаку, според летонската статистика, во државата во 2011 година имало нешто над два милиони жители (2.067.887), од кои 62 отсто Летонци, а 26,9 отсто Руси, односно околу 550.000. Еден од проблемите е што околу 300.000 жители на земјата, главно Руси, немаат статус на граѓани на Летонија, туку се водат како лица што не ѝ припаѓаат на ниту една држава. Во согласност со тоа, тие немаат право ниту да гласаат, па поради нивното неучество на референдумот и, воопшто, поради нивниот статус реагираа и пратеници на руската Дума. Тоа се луѓе што фактички се во некаква сива зона, а сличен проблем, со многу помал број луѓе, имаше и во Словенија.
Но тоа што е интересно за нас не е статусот „ни на небо ни на земја“ на 300-те илјади Руси, туку прашањето на рускиот јазик како втор службен. Официјално, во земјата има 27 отсто Руси и, според стандардите што демократскиот западен свет ѝ ги наметна на Република Македонија, тие би имале право на службен јазик не на територијата на целата земја, туку во оние делови каде што се мнозинство. Истовремено, Русите би имале право и на пропорционална застапеност во летонската државна администрација, што секако на Летонците не има паѓа на памет да го дозволат (посебни училишта на руски јазик од осново ниво до високото образование се подразбира, како што се подразбира и дека во тие училишта не би се учел летонскиот јазик, туку на учениците ќе им се подарува двојка, колку да не се заморуваат со официјалниот јазик на земјата во која живеат).
Причината за тоа е сосема разумна: во оваа држава се смета за нормално луѓето да се вработуваат според способноста и квалификациите, а не според етничката припадност. Оттука, просечниот Летонец, не е принуден да плаќа данок за од тие пари да мора по сила на устав и закон, а во крајна линија и по сила на оружје и закани за отцепување од државата, да се вработува некој Русин.
За да нема забуни, Летонија не е на списокот на Вашингтон и на Брисел како држава што ги загрозува човековите права на сопственото малцинство, туку напротив, членка е и на НАТО и на ЕУ. Заедно со Грција, во која, пак, официјално, нема никакво малцинство. Што би значело - еден народ, една држава.
„Гранитни“ стандарди
Наспроти тоа, Република Македонија не е членка ниту на еден од двата сојуза. Патем, кога зборуваме за Летонија, само во Рига, главниот град на земјата, 40 отсто од жителите се Руси, наспроти 42 отсто Летонци. Двојазични табли со натписи во Рига? Нема шанси. Како и во вториот по големина град во оваа држава, Даугаваплис, каде што Русите се мнозинство со 56 отсто. Тука, според стандардите што кај нас со помош на Брисел и на Вашингтон ги наметна албанското малцинство во Македонија, Летонците би требало да бидат тие што би се бореле за сопствена рамноправност, вклучувајќи ја и рамноправноста на нивниот јазик со рускиот.
Интересно, во Македонија не би ни можело да се одржи референдум за вакво нешто, бидејќи прашањата што се однесуваат на малцинските права (односно правата на помалите етнички заедници, бидејќи терминот малцинство кај нас е забранет) не може да бидат предмет на сеопшто изјаснување. За нив е предвидена посебна процедура, а откако некое од тие прашања ќе биде усвоено, не е можно да се промени додека со тоа не се согласи и етничката заедница на која се однесува.
Во летонскиот устав не постојат вакви „рамковни“ одредби што би спречувале мнозинство да носи решенија за кои смета дека се од интерес за целата држава, па затоа и беше можно одржување на референдумот. Интересно, по одржаното изјаснување, претставничката на ООН за човекови права Рита Исак прокоментира дека оваа ситуација е добра за да може да почне дијалог меѓу летонското мнозинство и руското малцинство за употребата на рускиот јазик и за правата на руското малцинство.
Исак ја „охрабрува“ летонската влада да разговара за овие прашања, нагласувајќи: „Овој референдум не треба да се смета како победа на една заедница над друга, туку е подобро да се сфати како можност за почнување дијалог за правата на малцинствата во Летонија. Ги охрабрувам властите на Летонија да направат посериозни напори за да ги седнат различните заедници и да им помогнат да ги надминат историски натоложените недоразбирања и стравови“.
Тоа се зборовите на експертот за човекови права на ООН. Еден таков експерт, пред некоја година бараше и, за волја на вистината, најде Македонци во Грција, различни од Македонците со кои се удира во гради експремиерот на земјата Караманлис. Тоа што беше најдено, беше и нотирано, но сеедно, оттогаш наваму се нема ништо сменето на тој план - Грција и натаму е земја во која малцинските права се забранета тема. Неодамна еден таков извештај на ООН беше објавен и во врска со Бугарија. Се разбира, и тој нема да биде есапен, а нема ни зашто - и Бугарија, како и Грција и Летонија, е членка на ЕУ, а во ЕУ, очигледно, полесно ќе ги натерате различните цркви, пред сѐ Католичката и Православната, на примена на начелата за морален живот (што во принцип изгледа како невозможна мисија), отколку да се почитуваат вакви ефемерии како човековите права.
Бриселска скрипта
Но, со ефект или без ефект, ООН реагираше. Иако е смешно во 2012 година членка на ЕУ да се охрабрува да го почне дијалогот внатре во земјата со сопствените малцинства. Па, зар не било решено тоа прашање при приемот на земјата во НАТО и во ЕУ? Очигледно не било. Но ако се читаат извештаите на Стејт департментот и на Фридом хаус, проблеми во земјата нема, бидејќи во Летонија има големо руско малцинство на кое му биле гарантирани базичните права. Што бараат сега Русите преку леб погача, навистина не е јасно. Како што не е јасно зошто во земјата има 300.000 жители на Летонија што всушност не се жители на Летонија. Но треба да се има предвид дека во прашање се Руси, па кога станува збор за нив веројатно прстите низ кои се прогледува се многу пораширени. А, можеби за овие луѓе била прашана Атина, од каде стигнал одговорот дека тоа се агенти на Скопје, односно на Москва и, се разбира, хомосексуалци. Ама, изгледа дека не е така.
Инаку, ако на некој од тие 300.000 Руси му се посреќи да влезе во процедура за добивање летонско државјанство, ќе мора да полага и неколку теста. Меѓу нив и еден каде што задолжително треба да се одговори дека во 1940 година Советите, а со тоа и Русите, ја окупирале земјата. Што е приближно како да натерате Србин од Косово да полага тест во Приштина на кој треба да каже дека Србите биле окупатори на покраината.
Сепак, како што рековме, ООН барем реагираше. ЕУ, на чело со Ромпуј и Баросо, на чело со Меркел и Саркози, молчи како да има зацементирана уста. А не дека некој овде во Македонија има нешто против летонското членство и во НАТО и во ЕУ, но онака принципиелно нѐ интересираат извештаите за исполнетите критериуми за човекови права, не само на Летонија туку и на некои други земји. Не заради друго, туку затоа што кај нас најмногубројното малцинство перманентно има некакви забелешки, па можеби од овие напредни членки на ЕУ ќе можеме нешто да научиме на овој план. Меѓу другото и за тоа како ЕУ, односно балтичките членки на ЕУ го решиле со Русија прашањето на читање на историјата. Оти не веруваме дека некоја земја можела да влезе во клубот на ЕУ, а да има нерасчистени односи од овој вид со една членка на Советот за безбедност како што е Русија и со првиот сосед Белорусија. Колку што ни е познато, за ЕУ добрососедството е принцип што е над сѐ и пред сѐ, нели? Поради тоа, претседателот Иванов, премиерот Груевски и министерот за надворешни работи Попоски сигурно досега веќе имаат побарано некоја скрипта од Баросо и од Хилари Клинтон.
http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=22912840182&id=9&prilog=0&setIzdanie=22518
29.02.2012
Не дека некој овде во Македонија има нешто против летонското членство и во НАТО и во ЕУ, но онака принципиелно нé интересираат извештаите за исполнетите критериуми за човекови права, не само во Летонија туку и во некои други членки на Унијата. Не заради друго, туку затоа што кај нас, најмногубројното малцинство перманентно има некакви забелешки, па можеби ќе можеме нешто да научиме на овој план од нивните искуства
ЕУ и САД се потсмеваат на македонските рецепти
Пред десетина дена во балтичката Летонија, или Латвија, беше одржан референдум на прашањето дали рускиот јазик може да се воведе како втор службен во земјата. Над 70 отсто од излезените гласачи го одбија предлогот на руското малцинство и со тоа приказната, барем засега, е завршена. Русите во Летонија ќе мора да чекаат некоја подобра пригода за својот предлог, ако таква пригода воопшто се појави.
Инаку, според летонската статистика, во државата во 2011 година имало нешто над два милиони жители (2.067.887), од кои 62 отсто Летонци, а 26,9 отсто Руси, односно околу 550.000. Еден од проблемите е што околу 300.000 жители на земјата, главно Руси, немаат статус на граѓани на Летонија, туку се водат како лица што не ѝ припаѓаат на ниту една држава. Во согласност со тоа, тие немаат право ниту да гласаат, па поради нивното неучество на референдумот и, воопшто, поради нивниот статус реагираа и пратеници на руската Дума. Тоа се луѓе што фактички се во некаква сива зона, а сличен проблем, со многу помал број луѓе, имаше и во Словенија.
Но тоа што е интересно за нас не е статусот „ни на небо ни на земја“ на 300-те илјади Руси, туку прашањето на рускиот јазик како втор службен. Официјално, во земјата има 27 отсто Руси и, според стандардите што демократскиот западен свет ѝ ги наметна на Република Македонија, тие би имале право на службен јазик не на територијата на целата земја, туку во оние делови каде што се мнозинство. Истовремено, Русите би имале право и на пропорционална застапеност во летонската државна администрација, што секако на Летонците не има паѓа на памет да го дозволат (посебни училишта на руски јазик од осново ниво до високото образование се подразбира, како што се подразбира и дека во тие училишта не би се учел летонскиот јазик, туку на учениците ќе им се подарува двојка, колку да не се заморуваат со официјалниот јазик на земјата во која живеат).
Причината за тоа е сосема разумна: во оваа држава се смета за нормално луѓето да се вработуваат според способноста и квалификациите, а не според етничката припадност. Оттука, просечниот Летонец, не е принуден да плаќа данок за од тие пари да мора по сила на устав и закон, а во крајна линија и по сила на оружје и закани за отцепување од државата, да се вработува некој Русин.
За да нема забуни, Летонија не е на списокот на Вашингтон и на Брисел како држава што ги загрозува човековите права на сопственото малцинство, туку напротив, членка е и на НАТО и на ЕУ. Заедно со Грција, во која, пак, официјално, нема никакво малцинство. Што би значело - еден народ, една држава.
„Гранитни“ стандарди
Наспроти тоа, Република Македонија не е членка ниту на еден од двата сојуза. Патем, кога зборуваме за Летонија, само во Рига, главниот град на земјата, 40 отсто од жителите се Руси, наспроти 42 отсто Летонци. Двојазични табли со натписи во Рига? Нема шанси. Како и во вториот по големина град во оваа држава, Даугаваплис, каде што Русите се мнозинство со 56 отсто. Тука, според стандардите што кај нас со помош на Брисел и на Вашингтон ги наметна албанското малцинство во Македонија, Летонците би требало да бидат тие што би се бореле за сопствена рамноправност, вклучувајќи ја и рамноправноста на нивниот јазик со рускиот.
Интересно, во Македонија не би ни можело да се одржи референдум за вакво нешто, бидејќи прашањата што се однесуваат на малцинските права (односно правата на помалите етнички заедници, бидејќи терминот малцинство кај нас е забранет) не може да бидат предмет на сеопшто изјаснување. За нив е предвидена посебна процедура, а откако некое од тие прашања ќе биде усвоено, не е можно да се промени додека со тоа не се согласи и етничката заедница на која се однесува.
Во летонскиот устав не постојат вакви „рамковни“ одредби што би спречувале мнозинство да носи решенија за кои смета дека се од интерес за целата држава, па затоа и беше можно одржување на референдумот. Интересно, по одржаното изјаснување, претставничката на ООН за човекови права Рита Исак прокоментира дека оваа ситуација е добра за да може да почне дијалог меѓу летонското мнозинство и руското малцинство за употребата на рускиот јазик и за правата на руското малцинство.
Исак ја „охрабрува“ летонската влада да разговара за овие прашања, нагласувајќи: „Овој референдум не треба да се смета како победа на една заедница над друга, туку е подобро да се сфати како можност за почнување дијалог за правата на малцинствата во Летонија. Ги охрабрувам властите на Летонија да направат посериозни напори за да ги седнат различните заедници и да им помогнат да ги надминат историски натоложените недоразбирања и стравови“.
Тоа се зборовите на експертот за човекови права на ООН. Еден таков експерт, пред некоја година бараше и, за волја на вистината, најде Македонци во Грција, различни од Македонците со кои се удира во гради експремиерот на земјата Караманлис. Тоа што беше најдено, беше и нотирано, но сеедно, оттогаш наваму се нема ништо сменето на тој план - Грција и натаму е земја во која малцинските права се забранета тема. Неодамна еден таков извештај на ООН беше објавен и во врска со Бугарија. Се разбира, и тој нема да биде есапен, а нема ни зашто - и Бугарија, како и Грција и Летонија, е членка на ЕУ, а во ЕУ, очигледно, полесно ќе ги натерате различните цркви, пред сѐ Католичката и Православната, на примена на начелата за морален живот (што во принцип изгледа како невозможна мисија), отколку да се почитуваат вакви ефемерии како човековите права.
Бриселска скрипта
Но, со ефект или без ефект, ООН реагираше. Иако е смешно во 2012 година членка на ЕУ да се охрабрува да го почне дијалогот внатре во земјата со сопствените малцинства. Па, зар не било решено тоа прашање при приемот на земјата во НАТО и во ЕУ? Очигледно не било. Но ако се читаат извештаите на Стејт департментот и на Фридом хаус, проблеми во земјата нема, бидејќи во Летонија има големо руско малцинство на кое му биле гарантирани базичните права. Што бараат сега Русите преку леб погача, навистина не е јасно. Како што не е јасно зошто во земјата има 300.000 жители на Летонија што всушност не се жители на Летонија. Но треба да се има предвид дека во прашање се Руси, па кога станува збор за нив веројатно прстите низ кои се прогледува се многу пораширени. А, можеби за овие луѓе била прашана Атина, од каде стигнал одговорот дека тоа се агенти на Скопје, односно на Москва и, се разбира, хомосексуалци. Ама, изгледа дека не е така.
Инаку, ако на некој од тие 300.000 Руси му се посреќи да влезе во процедура за добивање летонско државјанство, ќе мора да полага и неколку теста. Меѓу нив и еден каде што задолжително треба да се одговори дека во 1940 година Советите, а со тоа и Русите, ја окупирале земјата. Што е приближно како да натерате Србин од Косово да полага тест во Приштина на кој треба да каже дека Србите биле окупатори на покраината.
Сепак, како што рековме, ООН барем реагираше. ЕУ, на чело со Ромпуј и Баросо, на чело со Меркел и Саркози, молчи како да има зацементирана уста. А не дека некој овде во Македонија има нешто против летонското членство и во НАТО и во ЕУ, но онака принципиелно нѐ интересираат извештаите за исполнетите критериуми за човекови права, не само на Летонија туку и на некои други земји. Не заради друго, туку затоа што кај нас најмногубројното малцинство перманентно има некакви забелешки, па можеби од овие напредни членки на ЕУ ќе можеме нешто да научиме на овој план. Меѓу другото и за тоа како ЕУ, односно балтичките членки на ЕУ го решиле со Русија прашањето на читање на историјата. Оти не веруваме дека некоја земја можела да влезе во клубот на ЕУ, а да има нерасчистени односи од овој вид со една членка на Советот за безбедност како што е Русија и со првиот сосед Белорусија. Колку што ни е познато, за ЕУ добрососедството е принцип што е над сѐ и пред сѐ, нели? Поради тоа, претседателот Иванов, премиерот Груевски и министерот за надворешни работи Попоски сигурно досега веќе имаат побарано некоја скрипта од Баросо и од Хилари Клинтон.
http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=22912840182&id=9&prilog=0&setIzdanie=22518
)
Ама си ме изнасмеал сабајлечки, алал да ти е
