Темниот вокал во македонскиот јазик

Член од
19 јули 2006
Мислења
3.157
Поени од реакции
129
кажи 4x „иаице“. ;)
Е кој кажува 4 пати јајце? Тоа, ко секој петок урда јадам :icon_lol: . Еднаш се кажува :).

Првото е дефинитивно Ј а второто може и како ј или како и да се изговори ама повеќе оди на и :) .
 

DBack

gloveless
Член од
19 декември 2007
Мислења
5.372
Поени од реакции
2.556
Е кој кажува 4 пати јајце? Тоа, ко секој петок урда јадам :icon_lol: . Еднаш се кажува :).

Првото е дефинитивно Ј а второто може и како ј или како и да се изговори ама повеќе оди на и :) .
абе, „иаице“! не „јајце“!... хехе... или исто ти е ;)
конташ?
 
Член од
19 јули 2006
Мислења
3.157
Поени од реакции
129
абе, „иаице“! не „јајце“!... хехе... или исто ти е ;)
конташ?
Епа исто ми е пошто после неколку пати звучи и јаице. Само што ти докажува тоа?

Кај се фати за ј-то :)?

ПС. Не контам :).
 

DBack

gloveless
Член од
19 декември 2007
Мислења
5.372
Поени од реакции
2.556
Епа исто ми е пошто после неколку пати звучи и јаице. Само што ти докажува тоа?

Кај се фати за ј-то :)?

ПС. Не контам :).
кај нас нема /ј/. само така мислиме. Ако сите (букви) ј ги замениме со и, нема да има никаков проблем. Сите кје се разбереме, како што се разбирале нашите пред '45. Исто како што се разбираме без буква за темниот вокал (он-топик, јес!). На никого не му пречи што ја немаме оваа буква, како што на никого не му пречи што го имаме ј, а не ни треба баш.
 
Член од
17 март 2005
Мислења
11.493
Поени од реакции
1.592
кај нас нема /ј/. само така мислиме.
Такви “финти’’ -- во Варна, не тука.

Дури и таму имаат 4 знака/букви за “ј’’.


По темата: многу е јасно зошто немаме “темен вокал’’ во Македонскиот литературен јазик т.е. знак за дотичниот полуглас. Нема знак за полугласот бидејќи го нема во говорите што ја дадоа основата на Македонскиот литературен јазик. Особено го нема при “Р’’ вокално. Тој може да се сретне само во некои турцизми или со некој друг вокал, па на пример наместо ф’стан се вели фустан.

Во литературниот јазик се прави избор, и не можат да бидат задоволени сите говори.

Инаку не доаѓа предвид некакво менување на Македонската азбука! Блаже Конески еднаш убаво рече, како и да се кодифицираше Македонскиот јазик, недобронамерните ќе му најдеа некоја мана не затоа што им пречи некое одделно решение, туку затоа што од дното на душата се против нашиот јазик.

Само уште да додадам, темен вокал нема ни во некои говори во тнр. бугарски јазик, како на пример во софискиот говор. Софијанците го изговараат зборот “дрво’’ исто како нас, а мораат да пишуваат голем ер иако не го изговараат полугласот.
 

ZoraNaSlobodata

Чоечко суштество
Член од
5 ноември 2008
Мислења
2.736
Поени од реакции
111
Такви “финти’’ -- во Варна, не тука.

Дури и таму имаат 4 знака/букви за “ј’’.


По темата: многу е јасно зошто немаме “темен вокал’’ т.е. знак за дотичниот полуглас во Македонскиот литературен јазик. Нема знак за полугласот бидејќи го нема во говорите што ја дадоа основата на Македонскиот литературен јазик. Особено го нема при “Р’’ вокално. Тоа може да се сретне само во некои турцизми или со некој друг вокал, па на пример наместо ф’стан се вели фустан.

Во литературниот јазик се прави избор, и не можат да бидат задоволени сите говори.



Инаку не доаѓа предвид некакво менување на Македонската азбука! Блаже Конески еднаш убаво рече, како и да се кодифицираше Македонскиот јазик, недобронамерните ќе му најдеа некоја мана не затоа што им пречи некое одделно решение, туку затоа што од дното на душата се против нашиот јазик.





Само уште да додадам, темен вокал нема ни во некои говори во тнр. бугарски јазик, како на пример во софискиот говор. Софијанците го изговараат зборот “дрво’’ исто како нас, а мораат да пишуваат голем ер иако не го изговараат полугласот.

Блажета и Лазета беа првите (не)добронамерни шо му најдоја мана.На веќе готово решение.
 
Член од
2 јуни 2007
Мислења
5.704
Поени од реакции
3.266
Абре, овој глас „'“ е еден од поупотребуваните во нашиот јазик. Ја се присетите на школските денови и усното одговарање, можат и сегашните школарци да потврдат, кога не ни иде како излева од уста: '-'-'-'-'. :)
 
Член од
19 јули 2006
Мислења
3.157
Поени од реакции
129
кај нас нема /ј/. само така мислиме. Ако сите (букви) ј ги замениме со и, нема да има никаков проблем. Сите кје се разбереме, како што се разбирале нашите пред '45. Исто како што се разбираме без буква за темниот вокал (он-топик, јес!). На никого не му пречи што ја немаме оваа буква, како што на никого не му пречи што го имаме ј, а не ни треба баш.
Мислам дека тебе буквата ј ти пречи а не гласот. Гласовите за и и гласот кој денес се пишува со ј не се исти. И во други јазици различно се пишуваат.

Така да ако ти пречи ј како буква смени ја ама гласот пак ќе си остане па ќе мора нова буква да се бара.

Абре, овој глас „'“ е еден од поупотребуваните во нашиот јазик. Ја се присетите на школските денови и усното одговарање, можат и сегашните школарци да потврдат, кога не ни иде како излева од уста: '-'-'-'-'. :)
Кај ти текна, стварно така беше :).
 

MAKEDONEC_PP

ПОБЕДАШ
Член од
7 декември 2007
Мислења
778
Поени од реакции
74
1.Абре, овој глас „'“ е еден од поупотребуваните во нашиот јазик.
2.Ја се присетите на школските денови и усното одговарање, можат и сегашните школарци да потврдат, кога не ни иде како излева од уста: '-'-'-'-'. :)
1. Точно е....го има во секоја согласка!!! Кажија азбуката на глас и че видиш!!! Не треба посебна буква за него, оти тој глас е само нагласување на вториот говорен дел од секоја согласка!!! Значи доволно е апостровчето...

2. А од тарзан крикот??? како че го напишиш??? Давајте примери само за артикулирани звуци и за зборови нешто што значат!!!

А за Ј нема шо да се коментира...

ПОРОЈ - еднина
ПОРОИ - множина

И воопшто не држи дека се слушало вака или онака..
Леб се пишува ама се слуша накај леп. исто е и со џеб-џеп ... па ај сега да ја укиниме и Б!!!:helou:
 
Член од
6 август 2006
Мислења
201
Поени од реакции
29
Ајде ќе пробам да објаснам уште еднаш, изгледа дека мора да се повторува по неколку пати истото...

1. За гласот Ј е сосема јасно дека е посебен глас (полу вокал), а не само варијанта на И. Мора да имате на ум дека еден од основните закони при класификацијата и разгледувањето на гласовите од лингвистички аспект е дека вокал(самогласка) е оној глас којшто има можност да оформи слог, и никој друг. Од артикулациски аспект, пак, самогласка е глас при чијашто артикулација не се јавува препрека, итн... Оттука, прашањето до оние коишто ј го израмнуваат со и е сосема јасно: Дали Ј е во состојба да оформи слог и да стои самостојно како јадро на слог?! Ако успеете да најдете начин тоа издржано да го докажете, тогаш јас прв ќе побарам друг знак за гласот Ј! Да земеме еден пример, зборот мајка. Ако (како што тврдат некои од вас) ние земеме дека овој збор треба да биде напишан маика, како што наводно се изговарал, тогаш треба да го гледаме овој збор како тросложен (ма-и-ка), иако сме свесни дека е двосложен (имајте на ум и дека во сите индоевропски јазици, овој збор, којшто припаѓа на генетската лексика, содржи секаде најмногу два слога!). Притоа, ние треба да тврдиме дека гласот којшто се наоѓа помеѓу „а“ и „к“ е самогласка, иако е всушност полувокал, т.е. согласка со звучнот на вокал! Она што вас ве буни мислам дека е фактот што Ј, секогаш кога се артикулира, почнува од позиција скоро еднаква на И, но потоа продолжува со лизгање на јазикот понатаму, со што престанува вокалниот елемент, и гласот делумно се слева со слдниот глас. А во однос на коментарот дека начинот на артикулација на Ј којшто јас го опишав претходно важел само за англиското /ј/, јас само ќе кажам дека македонското и англиското /ј/ се скоро идентични гласови (постојат и книги контрастивна фонетика помеѓу македонскиот и англискиот гласовен систем). Еве уште еден пример: во зборот јанѕа (во почетна положба), ние не можеме ј да го изедначиме со и (ианѕа), оти и тука се нарушува целата структура на зборот - нешто во што не смееме да чепкаме во никој случај!

2. За темниот вокал мислам дека веќе кажав доволно, ама ај уште нешто. За тие што не знаат, јас ќе го објаснам начинот на вокализација на еровите, којшто е идентичен кај сите слоенски јазици. Ова треба да е познато за повеќето од вас: промената од на пр. с [FONT=&quot]'[/FONT]н [FONT=&quot]'[/FONT]во сон, или д [FONT=&quot]'н[/FONT] [FONT=&quot]' во ден се случува на следниот начин: се земаат предвид сите ерови, од крајот кон почетокот, и се означуваат со бројки; парните (во сон е о) преминуваат во вокали, а непарните се губат (во ден она што следува после н). Оттука, следува дека кај сите словенски јазици (можеби со мали исклучоци кај ограничени јазични системи) уште од поодамна темниот вокал се беше изгубил, а едниствено останал само полувокалот, којшто во некои јазици се бележи, а во некои не. А она што го слушате после секоја согласка се јавува во огромен број јазици, па никаде не се обележува тој полувокал како посебен глас, ОТИ Е ЈАСНО ДЕКА ТОЈ НЕ Е ПОСЕБЕН ГЛАС, АМИ Е ДЕЛ ОД СОГЛАСКАТА! Е сега, останува прашањето дали кај нас да го обележуваме тој полуглас или не. Сега, нели целта на сите треба да ни е да го поедноставуваме јазикот, а не да го усложнуваме. Па, ако во јазикот и изговорот ни постои таков полувокал, (КОЈШТО НЕ Е НИТУ ЦЕЛ ГЛАС), ние можеме слободно да го изговараме, но во никој случај не смееме да го бележиме со засебен знак! [/FONT] [FONT=&quot][/FONT]

Плиз, изговори „појде на порој, зајде без фајде“, ама артикулирајќи го како полувокал (да не цитирам подоле... со сите нишани - со „макар на момент да го допреш непцето“ ..). Те молам! Сите обиди да изговорам литературно фонетско /ј/ во внатрешна или крајна позиција, барем мене, ми звучат смешно, напнато и неприродно.

Вака сега... тука е даден гласот во врзан говор, т.е. прозодиски услови, при коишто преку т.н фонетски процеси гласовите трпат одредени промени, карактеристика на секој јазик! Под влијание на врзаниот говор може и пола од гласовите да претрпат промени во квалитет и квантитет, но тоа не значи дека како фиктивна единица - глас не смеат да постојат! Затоа постои нешто што се вика алофон, којшто во споредба со фонемата како фонетска фиктивна единица, претставува една варијанта, или практична реализација на фонемата! На пример, во горенаведениот пример е јасно дека /ј/ не го допира непцето и дека е скоро иста со /и/, но сепак гласот којшто го изговараме ќе претставува само еден алофон на /и/!

п.с. Иако нема официјална фонетика на јазикот, постојат повеќе трудови и материјали од таа област, само малце потрудете се да ги побарате. Тоа што нема излезено званичен труд кај нас не значи дека некој не се занимавал со таа област - само резултатите од сето тоа се наоѓаат на повеќе места! Читајте ги и трудовите за контрастивна анализа на фонетските системи на македонскиот и некои други јазици - таму има доста материјал. :smir:
 

MAKEDONEC_PP

ПОБЕДАШ
Член од
7 декември 2007
Мислења
778
Поени од реакции
74
[FONT=&quot] Е сега, останува прашањето дали кај нас да го обележуваме тој полуглас или не. Сега, нели целта на сите треба да ни е да го поедноставуваме јазикот, а не да го усложнуваме. Па, ако во јазикот и изговорот ни постои таков полувокал, (КОЈШТО НЕ Е НИТУ ЦЕЛ ГЛАС), ние можеме слободно да го изговараме, но во никој случај не смееме да го бележиме со засебен знак! [/FONT]
ЕДЕН ГЛАС = ЕДНА БУКВА

ЕДЕН ПОЛУГЛАС =\= ЕДНА БУКВА

Чиста работа...
 
Член од
18 март 2009
Мислења
375
Поени од реакции
7
Инаку не доаѓа предвид некакво менување на Македонската азбука! Блаже Конески еднаш убаво рече, како и да се кодифицираше Македонскиот јазик, недобронамерните ќе му најдеа некоја мана не затоа што им пречи некое одделно решение, туку затоа што од дното на душата се против нашиот јазик.

Само уште да додадам, темен вокал нема ни во некои говори во тнр. бугарски јазик, како на пример во софискиот говор. Софијанците го изговараат зборот “дрво’’ исто како нас, а мораат да пишуваат голем ер иако не го изговараат полугласот.
Не е точно - во некои диалекти се користи др'во во кое темниот вокал се чува по-малце, но и се пак го има. Во литературниот jазик е д'рво, а имаjки jа таа буква наи-малце можеш да направиш разлика помегу двата варианта. Еве например тоа дното - според мене тука има темен вокал - д'ното, ама може и да нема и некак си да се чете без него, кое е правилното ?
 

MAKEDONEC_PP

ПОБЕДАШ
Член од
7 декември 2007
Мислења
778
Поени од реакции
74
Не е точно - во некои диалекти се користи др'во во кое темниот вокал се чува по-малце, но и се пак го има. Во литературниот jазик е д'рво, а имаjки jа таа буква наи-малце можеш да направиш разлика помегу двата варианта. Еве например тоа дното - според мене тука има темен вокал - д'ното, ама може и да нема и некак си да се чете без него, кое е правилното ?
Во Македонскиот литературен јазик, акцентот се става на третиот слог на зборот, броејќи од десно кон лево, а на двосложните и трисложните зборови зборови, на првиот слог од зборот.

Според тоа ако во зборот ДНО се вметни ' (како самогласка), истиот автоматски станува двосложен и смешен!!! Во таков случај при разделување на слогови на истиот збор, никаде не се слуша '...
Значи ' не е самостоен глас при артикулираното зборување, туку само нагласен дел на согласката Д и секоја друга согласка !!!
Ако треба да се воведи таа буква, тогаш треба да се употребува после секоја согласка по која не следи самогласка...А ТОА ЌЕ БИДЕ МНОГУ ГЛУПО!!!
 
Член од
30 јануари 2005
Мислења
7.397
Поени од реакции
1.308
Не е точно - во некои диалекти се користи др'во во кое темниот вокал се чува по-малце, но и се пак го има. Во литературниот jазик е д'рво, а имаjки jа таа буква наи-малце можеш да направиш разлика помегу двата варианта. Еве например тоа дното - според мене тука има темен вокал - д'ното, ама може и да нема и некак си да се чете без него, кое е правилното ?
Ај ти си блгарче па нема да ти замерам дека не разбираш. Во Македонскиот јазик акцентот паѓа на Р во зборот Дрво. Ако ја додадеш таа твоја “јербуква“ тогаш зборот ќе се изговори поинаку.
 
Член од
19 јули 2006
Мислења
3.157
Поени од реакции
129
Во Македонскиот јазик акцентот паѓа на Р во зборот Дрво. Ако ја додадеш таа твоја “јербуква“ тогаш зборот ќе се изговори поинаку.
Збориш за изговор или за пишување?

Темниот вокал се изговара исто во секој случај, дискусијата е дали треба да се бележи со буква или не!

Дрво во секој случај има темен вокал при изговарање без разлика дали ќе го пишеш дрво или д'рво.
 

Kajgana Shop

На врв Bottom