Покрај некои позитивни страни на историската ВМРО, пред се борбата за ослободување од османлиската власт, денес не треба лесно да се пренебрегнуваат и некои нејзини суштински слабости. Според некои наши историчари, кога при крајот на 1893 година во Солун беше основана оваа организација, нејзиното име гласеше "Бугарски македоно-одрински комитети". Следната година беше усвоен и уставот на организацијата, во кој се велеше дека нејзин член може да биде "секој Бугарин". Вака остана се до 1896 година. Тогаш името на организацијата беше изменето во ТМОРО (Тајна македонско-одринска револуционерна организација), а новиот устав ги опфаќаше "сите незадоволни елементи во Македонија и Одринско, без разлика на народноста". Задачата остана иста: автономија на Македонија и Одринско (Тракија) во рамките на Отоманската Империја. Претходно, во 1895 година, во Софија бугарската влада го основа "Врховниот македонско-одрински комитет" со идентична задача. Поврзаноста и соработката меѓу двете организации беше блиска. Повремено се јавуваа извесни судири, но тие речиси никогаш не беа од суштинска природа во однос на главните цели. Името ТМОРО се одржа се до Рилскиот конгрес на организацијата во 1905 година. Тогаш зборот "тајна" беше заменет со "внатрешна" и новото име гласеше ВМОРО (Внатрешна македонско-одринска револуционерна организација). Ова име се задржа се до крајот на Првата светска војна. Во 1919 година, во Бугарија (Пиринска Македонија), Тодор Александров ја обнови организацијата, но со нешто изменето име - ВМРО (Внатрешна македонска револуционерна организација), овојпат без да се однесува и на "Бугарите" во Одринско (Тракија). Значи, не беше случајно што организацијата претходно ја покриваше не само Македонија, туку и Одринско (Тракија) - територија што се протега од југоисточната граница на географска Македонија се до Мраморно Море. И тогаш, како и денес, во бугарска политика и наука се живееше со тезата дека Тракија и Македонија се "бугарски земји". Меѓутоа, по Првата светска војна, кога Тракија им припадна на Грција и на Турција, Бугарија практично се откажа од оваа територија бидејќи бугарското население во Тракија во меѓувреме беше сведено на многу мал број луѓе. Од тој момент, бугарскиот територијален интерес се концентрира само на "Бугарите" во Македонија. Се разбира, постојат и многу други јасни показатели за бугарскиот признак на организацијата. Да споменеме само два: јазикот и црквата, клучни за посебноста на националниот идентитет на македонскиот народ. Јазикот на ВМРО (во документите, весниците и сл.) секогаш беше бугарскиот. Во организацијата никогаш не се ни помислуваше за признавање и воведување на македонскиот јазик, без оглед на фактот што уште од средината на деветнаесеттиот век во македонските средини, како во земјата, така и во странство, разни поединци, друштва, клубови и други организации се залагаа за негова употреба, пред се во училиштата, учебниците и печатот. За ВМРО македонскиот јазик не постоеше, а многу негови документи говореа само за "бугарска борба". Слично беше и со македонската црква, за чие основање имаше многубројни барања и активности. Но, сите тие барања и активности беа поставувани и водени надвор од ВМРО. Една од главните задачи на ВМРО беше во Македонија да се заштитат бугарската Егзархија и нејзините училишта.
Значи, повеќе од очигледно е дека денешна Македонија, втемелена врз АСНОМ, нема апсолутно никаква врска со замислената Македонија на историската ВМРО. Напротив, станува збор за две крајно спротивставени национални идеологии.
