Кој настан го отсликува ова „уметничко ремек дело„?...
Вистински настан во 1884 г. во с. Папрадиште, слика од
Ѓорѓи Зографски од 1907 година според вистински настан што се случил во Папрадиште во 1884 година кога арнаутска чета предводена од Фазлија од с.
Црнилиште, Прилепско извршила разбојнички атак врз семејството на Дело Тримчевски. Сите членови на семејството биле убиени (освен најстариот син Наце и нивната роднина Доста, која била одведена во плен), имотот и добитокот биле ограбени, а куќата изгорена.
Истото го прават во тој дел на Македонија населувајќи се во македонски села, сега го окупираат училиштето во Чашка.
Интересна информација е дека и животописот на Димитрија Чуповски е резултат на албанските ѕверства затоа и станал и самиот посмртче.
Димитрија Чуповски е роден на
8 ноември 1878 година во
велешкото село
Папрадиште[2]. Роден е како посмртче, откако неговиот татко бил убиен од страна на албански платеници. Кога имал десет години неговото родно село било изгорено од албански качаци и семејството му се сели во
Крушево, родното место на неговата мајка. Тој го започнал своето образование во родното село, потоа по преселбата го продолжува во Крушево каде и го научил молерскиот
занает. Потоа тој и неговите браќа заминуваат на печалба во
Софија, каде го продолжил своето дообразование кај „
Лозарите“ во
1892 година.
Во престолнината на штотуку создадената
бугарска држава, Димитрија дење работел, а ноќе го посетувал училиштето што било организирано за
Македонците од страна на
Даме Груев,
Петар Поп Арсов и други будни македонски студенти. Така, покрај образованието, Димитрија имал можност да навлезе подлабоко и во македонското ослободително движење, со што бил зацртан неговиот иден животен пат. Своето образование го продолжил во
Белград во вечерната светосавска учителска школа каде, меѓувремено, членувал и во
ученичко друштво „Вардар“ во периодот од
1893 до
1894 година. По завршувањето на образованието во Белград, Чуповски се вработил како учител во своето родно село, во
Папрадиште и предавал во учебната 1895/1896 година. Но тоа учителување е краткотрајно бидејќи е затворен во затвор под обвинение дека работи со револуционерното движење. Чуповски по кратко време успева да избега од затворот и преку Белград се упатува за
Русија. Во Русија, Димитрија се запишал во Духовната богословија во
Новогород и во
Симферопол во периодот од
1897 до
1900 година. По овие семинарии, Чуповски своето високо образование го продолжува на
Петербуршкиот Универзитет, но набрзо е исклучен од програмата поради учество во студентски штрајк кој се одвивал во
1905 година.
Чуповски бил иницијатор и прв претседател на
Славјанско-македонското научно литературно друштво, основано во Петроград во
1902 година. Го основал и Национално-просветното (
1912) и Руско-македонското друштво (
1914) во Петроград, а во периодот од
1912 до
1915 година на
руски јазик го издавал списанието „Македонски глас“ (
Македонскiи голос').
Димитрија Чуповски починал во
Ленинград (
Санкт Петербург), на
29 октомври 1940 година како турски поданик, изнесен за погреб прекриен со знамето на Македонската колонија изработено во 1914 г. На крстот син му му ги напишал зборовите што самиот му ги поставил на брата му Наце:
„ | Борец за правото и слободата на македонскиот народ |
Дали има Скопјанец кој му го зачистил гробот во Скопје?