Щипянецъ
македонски Бугарин
- Член од
- 21 декември 2011
- Мислења
- 1.425
- Поени од реакции
- 572
За да се разбере историјата на ослободувањето на Скопје, треба да се прочитаат сите извори, да се анализираат и да се стекне целосна слика за настаните.
Во бугарската историографија, ослободувањето на Скопје е опишано во Страцинско-Кумановската операција - организирана и спроведена под команда на 1-ва бугарска армија. Во оваа операција учествува и 4-та бугарска армија.
По ослободувањето на Куманово, Главната команда заповеда армија на 12 ноември да продолжи офанзивата кон Скопје, како за целта се создадени три одреда, како вториот и третиот имаат за задача да ги ослободат Скопје. На 12 ноември Германците заземаат за одбрана периферијата на Скопје. Во периодот 11-13 ноември бугарските одреди се на линијата Матејче - Умин Дол - Бучинци, како во тоа време војниците на 4-а армија војуваат со Германците кај Кадиево село и Петровец.
~Историја на Отечествената војна на Б'лгарија 1944-1945, стр. 196
"Во 18.30 на 13 ноември коњјачко-разузнавачкиот вод на 5-и пешадиски полк од 5-та пешадиска дивизија од 4-а армија прв влегува во Скопје. Формирана од 2-ри пешадиска дивизија одред принуди Поезијата германски единици да се повлечат и кон 23 часа прочиства југоисточната покраина на Скопје, а до полноќ ослободува и центарот на Скопје. Инженерино-штурмовите единици деминират многу улици, мостови и куќи, минирани од отстапуваштиот противник.
~Историја на Отечествената војна на Б'лгарија 1944-1945, том 2, стр. 196
12 бригада (НОВ) настапи од југозапад, а 3-та бригада (НОВ) од југ (од кон село Кисела Вода). Заедно со локални вооружени групи тие водеа успешно борби во областите на државната болница, аеродромот и железничката станица и го ставија под контрола југозападниот дел на градот до р. Вардар.
~Историја на Отечествената војна на Б'лгарија 1944-1945, том 2, стр. 196
Населението на Скопје пречека бугарските војски ентузијастички, со песни и цвеќиња, со прегратки и бакнежи - така како што се пречекуваат родни браќа. На мостот на р. Вардар се одржа митинг. Главниот штаб на НОВ и ПО на Македонија, сепак, побара бугарските војници веднаш да го напуштат градот, бидејќи според нив, БНА не се разликува од бугарската монарофашистка армија. Помошник-командантот на 1-ва армија и советникот (полковник Афанасиј Замотаев - руски офицер) во лична средба со генерал М. Апостолски привремено исправиле конфликтот.
~Историја на Отечествената војна на Б'лгарија 1944-1945, том 2, стр. 196-197
За 13 ноември во (Ташо Ташев - Б'лгарската војска 1941 - 1945, стр. 341) пишува дека со "коњјачко-разузнавачкиот вод" во Скопје влегува и одред од составот на 2-ра пешадиска дивизија.
На 14 ноември меѓу импровизирана парада со учество на македонски и бугарски единици на командантите на 1-ва и 4-та армија е врачен ултиматум: "Веднаш да се повлечат бугарските војски, како во време на повлекувањето да се движат само по централните патишта ............... "Наредбата носи потписите на командантот на Струмичко-Брегалнишкија корпус полковник Пецо Трајков и на корпусниот политкомисар Гочо Стефковски.
~Христо Троански - Кажи кога да умра, стр. 171
На 15 ноември Радио Лондон пријави: "По дводневни тешки борби бугарската војска, потпомогната од југословенските партизански одреди, ослободиј главниот град на Македонија Скопје. Загубите на Германците во овие борби изнесуваат 1.700 убиени и 1000 заробени. Со ослободувањето на Скопје Германците губат најважниот си доставувачки центар на Балканот и последниот укрепен град на Македонија ".
~Христо Троански - Кажи кога да умра, стр. 171
Генерал Волтер Оксли - раководител на британскиот дел на сојузничката контролна комисија во Бугарија информира раководството на Министерството за одбрана и Генералштабот на Обединетите сојузнички сили во Медитеранот, на следниов начин:
"... Скопје е совладан по слаб отпор на концентрични бугарски напади, додека партизаните стојат на околните ридови, како слегуваат подолу за да го поддржуваат влезот на Бугарите во градот. Бугарите се задржале воените затвореници, но се предале заробеното оружје на Титовите части.
~Витка Тошкова - Б'лгарија - непризнатијат противник на Третија рајх. Сборник Документи., стр. 154
Жртви од Бугарска страна во Страцинско-Кумановската операција:
1-ва армија: 7970 убиени, ранети и исчезнати (Ташо Ташев - Б'лгарската војска 1941 - 1945, стр. 341)
4-та армија: 1884 убиени и ранети (Ташо Ташев - Б'лгарската војска 1941 - 1945, стр. 369)
Интересно е како во македонските книги има само делот за 3-та и 12-та бригада, а за бугарските војски кои извезуваат основниот това на ослободувањето, ништо не се споменува.
Во бугарската историографија, ослободувањето на Скопје е опишано во Страцинско-Кумановската операција - организирана и спроведена под команда на 1-ва бугарска армија. Во оваа операција учествува и 4-та бугарска армија.
По ослободувањето на Куманово, Главната команда заповеда армија на 12 ноември да продолжи офанзивата кон Скопје, како за целта се создадени три одреда, како вториот и третиот имаат за задача да ги ослободат Скопје. На 12 ноември Германците заземаат за одбрана периферијата на Скопје. Во периодот 11-13 ноември бугарските одреди се на линијата Матејче - Умин Дол - Бучинци, како во тоа време војниците на 4-а армија војуваат со Германците кај Кадиево село и Петровец.
~Историја на Отечествената војна на Б'лгарија 1944-1945, стр. 196
"Во 18.30 на 13 ноември коњјачко-разузнавачкиот вод на 5-и пешадиски полк од 5-та пешадиска дивизија од 4-а армија прв влегува во Скопје. Формирана од 2-ри пешадиска дивизија одред принуди Поезијата германски единици да се повлечат и кон 23 часа прочиства југоисточната покраина на Скопје, а до полноќ ослободува и центарот на Скопје. Инженерино-штурмовите единици деминират многу улици, мостови и куќи, минирани од отстапуваштиот противник.
~Историја на Отечествената војна на Б'лгарија 1944-1945, том 2, стр. 196
12 бригада (НОВ) настапи од југозапад, а 3-та бригада (НОВ) од југ (од кон село Кисела Вода). Заедно со локални вооружени групи тие водеа успешно борби во областите на државната болница, аеродромот и железничката станица и го ставија под контрола југозападниот дел на градот до р. Вардар.
~Историја на Отечествената војна на Б'лгарија 1944-1945, том 2, стр. 196
Населението на Скопје пречека бугарските војски ентузијастички, со песни и цвеќиња, со прегратки и бакнежи - така како што се пречекуваат родни браќа. На мостот на р. Вардар се одржа митинг. Главниот штаб на НОВ и ПО на Македонија, сепак, побара бугарските војници веднаш да го напуштат градот, бидејќи според нив, БНА не се разликува од бугарската монарофашистка армија. Помошник-командантот на 1-ва армија и советникот (полковник Афанасиј Замотаев - руски офицер) во лична средба со генерал М. Апостолски привремено исправиле конфликтот.
~Историја на Отечествената војна на Б'лгарија 1944-1945, том 2, стр. 196-197
За 13 ноември во (Ташо Ташев - Б'лгарската војска 1941 - 1945, стр. 341) пишува дека со "коњјачко-разузнавачкиот вод" во Скопје влегува и одред од составот на 2-ра пешадиска дивизија.
На 14 ноември меѓу импровизирана парада со учество на македонски и бугарски единици на командантите на 1-ва и 4-та армија е врачен ултиматум: "Веднаш да се повлечат бугарските војски, како во време на повлекувањето да се движат само по централните патишта ............... "Наредбата носи потписите на командантот на Струмичко-Брегалнишкија корпус полковник Пецо Трајков и на корпусниот политкомисар Гочо Стефковски.
~Христо Троански - Кажи кога да умра, стр. 171
На 15 ноември Радио Лондон пријави: "По дводневни тешки борби бугарската војска, потпомогната од југословенските партизански одреди, ослободиј главниот град на Македонија Скопје. Загубите на Германците во овие борби изнесуваат 1.700 убиени и 1000 заробени. Со ослободувањето на Скопје Германците губат најважниот си доставувачки центар на Балканот и последниот укрепен град на Македонија ".
~Христо Троански - Кажи кога да умра, стр. 171
Генерал Волтер Оксли - раководител на британскиот дел на сојузничката контролна комисија во Бугарија информира раководството на Министерството за одбрана и Генералштабот на Обединетите сојузнички сили во Медитеранот, на следниов начин:
"... Скопје е совладан по слаб отпор на концентрични бугарски напади, додека партизаните стојат на околните ридови, како слегуваат подолу за да го поддржуваат влезот на Бугарите во градот. Бугарите се задржале воените затвореници, но се предале заробеното оружје на Титовите части.
~Витка Тошкова - Б'лгарија - непризнатијат противник на Третија рајх. Сборник Документи., стр. 154
Жртви од Бугарска страна во Страцинско-Кумановската операција:
1-ва армија: 7970 убиени, ранети и исчезнати (Ташо Ташев - Б'лгарската војска 1941 - 1945, стр. 341)
4-та армија: 1884 убиени и ранети (Ташо Ташев - Б'лгарската војска 1941 - 1945, стр. 369)
Интересно е како во македонските книги има само делот за 3-та и 12-та бригада, а за бугарските војски кои извезуваат основниот това на ослободувањето, ништо не се споменува.