Гоце Аризанкоски
Претседател на Форумот за безбедност
ИНСТИТУЦИОНАЛНО – КАРИЕРНИТЕ ПОЗИЦИИ И ПЕРСПЕКТИВИ НА ТЕРОРИСТИТЕ VS ЗАГРОЗУВАЊЕТО И ПОНИЖУВАЊЕТО НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА И НЕЈЗИНИТЕ БРАНИТЕЛИ
Ако се има предвид константата во противуставното дејствување од позиции на албански радикализам – одредени државни функционери да формираат терористички организации (како на пример, некогашната т.н. „Паравојска”) кои делуваат врз албанско-радикална политичка платформа, тогаш веројатно е да се очекува дека со оваа практика на нелигитимно и безбедносно-загрозувачко назначување на терористи за министри, а и нивно назначување и на други високи и раководни позиции во државните органи од областа на безбедноста, ќе се доведе во прашање заштитата на опстојувањето на Република Македонија во нејзините државни граници во конкретна историска ситуација која би одела во прилог на реализирање на големонационалниот проект „Голема/Природна Албанија”, но и на можеби друг големонационален проект, како замена за (се уште) неостварените проекти за европска и евроатланска интеграција на сите држави на Балканот. Како аргумент за наведеното, во кратки црти ќе се навратам на т.н. „Штаб за национална одбрана на вооружените сили на Албанците” или низ народот познат како случајот со т.н. „Паравојска” чие формирање се одвивало во првата половина на октомври во 1991 год., а која беше успешно разбиена од страна на македонските безбедносни служби во ноември 1993 год., и кога високата позиционираност на одредени нејзини припадници во Министерството за одбрана овозможуваше терористичка злоупотреба на тајните (класифицирани) информации кои се означени со степенот на државна тајна.
Имено, во оваа терористичка организација, како т.н. „командант” на т.н. „баталјон” за Чаир на т.н. „Паравојска”, меѓу другите, беше вклучен и Хусеин Хаскај, тогаш вработен во Министерството за одбрана како референт за оперативно-наставна работа во Општинскиот штаб за територијална одбрана во опшината „Чаир”. Со противуставна дејност Хусеин Хаскај продолжи да се бави и по месец јули 1993 год., кога како член на Партијата за демократски просперитет беше поставен за помошник министер во македонското Министерството за одбрана. Овој терорист, злоупотребувајќи ја својата висока функција, собрал тајни (класифицирани) податоци за 1300 воени обврзници за т.н. „баталјон” во Чаир (инаку ги користел и податоците од нелегалниот попис што претходно беше организиран за албанското малцинство), направил прегледи со основните податоци (име и презиме, датум на раѓање, адреса на живеење, чин во Армијата на Република Македонија[АРМ]) врз основа на што биле изготвувани списоци на обврзници за терористичките формации, кои списоци преку курир биле испраќани до т.н. „Штаб” на т.н. „Паравојската” во Гостивар. Друг вид на противуставна и терористичка злоупотреба на институционална позиционираност во АРМ, а во врска со т.н. „Паравојска” била извршена кон крајот на 1992 год. кога бил изготвен т.н. „Правилник” за т.н. „Систем за национална одбрана” во кој биле опфатени само Албанци, меѓу нив и припадници на АРМ, и тоа официрскиот кадар (нека се препознаат самите ако се уште се во нашата Армија), кои до одреден момент требало да дејствуваат во илегалност, а по вооружените конфликти со македонските безбедносни сили (АРМ и МВР) би преземале иницијатива за формирање на т.н. Влада и други институции (инаку, водечка улога во изготвувањето на овој терористички документ имал Хасан Агуши кој имал завршено Воена академија во некогашна СФРЈ). Инаку Паравојската вршела и организирање и подготвување за терористичка мобилизација со цел терористичко дејствување од позиции на албански радикализам. Имено, во февруари 1992 год., Хусеин Хаскај го ажурирал т.н. „План за мобилизација”, со определување на собирните места, врски, време и крај на терористичката мобилизација, која инаку ја планирал за 9 часа. Вака планираното време на терористичката мобилизација било врз основа на достапноста на тајните (класифицирани) информации кои му ги овозможувала неговата позиционираност во македонското Министерство за одбрана, со оглед на неговата висока функција. Имено, овој терорист поседувал информација дека нашата тогашна 14-та пешадиска бригада на АРМ имала предвидено време на мобилизација од 12 до 14 часа, со што би се овозможил терористички напад и евентуално разбивање на споменатата единица на АРМ. Истиот поседувал информации и за составот, разместеноста, вооружувањето и моралот на македонските безбедносни сили (АРМ и МВР). Имено, кон крајот на 1992 год. и почетокот на 1993 год. за потребите на т.н. „Паравојска” бил формиран т.н. курирско-известителен центар. Со посебни терористички документи бил одреден илегалниот курирски пат и мртвата јавка (инаку, истата се наоѓала во чајџилницата „Беса” во Гостивар), се до крајната адреса во село Чегране, каде бил сместен т.н. „Штаб” на т.н. „Паравојска”. Во терористичкиот документ т.н. „Извештај од изворот 222” (бр. 05-93 од 29.05.1993 год.) каде под точката „Информативна анализа за непријателот” се презентирани податоци за касарната на нашата армија во Тетово со податоци и за распоредот на нашите воени формации, како и за бројната состојба и националниот состав на командниот кадар. Меѓу другото, во овој терористички документ е наведено следното: „...има еден баталјон пешадија (ЈУ-модел), командантот на баталјонот е од нашиот реон од село Доброште, Македонец. Една-две батерии на артилерија. Оваа единица дава стража на границата, Јажинце-Глобочица. Исто така, 20 војници се дислоцирани во село Старосело и се сместени во училиштето...Во нашиот реон има уште една полициска станица во село Теарце, која дава погранична патрола, вооружена е со автоматски пушки...”. Понатаму, во овој терористички документ се даваат податоци и за полициските објекти и сили на овој реон, како и за економските објекти од поголемо значење и мерките за безбедност што во нив се преземаат, при што се дава оценка за учество на Македонците и Албанците во раководниот кадар и при тоа се констатира дека „албанските кадри се оставени надвор, на маргините”. Интересно е да се спомене дека Хусеин Хаскај, злоупотребувајќи ја својата позиција во македонското Министерство за одбрана изготвил посебен терористички материјал т.н. „Проценка на непријателот” (заведена под бр. ТО 8-3 од 30.03.1993 год.) во кој го анализирал моралот, организираноста и вооружувањето на АРМ и МВР . Инаку, Хусеин Хаскај до ”„Штабот” на т.н. „Паравојска” во Гостивар доставил и посебно барање (бр. Со 7-0 од 06.07.1993 год.), врз основа на неговата терористичка анализа за опасноста од „непријателот”, за формирање на уште еден терористички организациски елемент за село Љуботен (Скопско) со потребните т.н. воено-технички средства.
Инаку, по разбивањето на оваа кукавичка терористичка структура и прекинувањето на нејзиното противуставно делување од позиции на албански радикализам што се случи во ноември 1993 год., по седум и пол месечно судење кое завши на 27 јуни 1994 год., тогашниот Општински суд II во Скопје за сторено кривични дело „Здружување заради непријателска дејност”, ги осуди на казна затвор од пет до осум години следните десет припадници на оваа терористичка организација: Митхат Емини и Хасан Агуши на осум години, Ресми Ејупи, Селам Елмази и Реџепи Шинаси на седум, Хусеин Хаскај (овој од типот на „талатовци - малатовци”!), Акиф Демири и Абдулселим Арслан на шест и Бурим Муртезани и Еуген Цами на пет години затвор. Во понатамошниот период, Окружниот суд во Скопје, постапувајќи по жалба на осудените терористи, на 24-25 јануари 1995 год. донесе пресуда со која се потврди пресудата на Општинскиот суд II, а ја преиначи во делот што се однесува на казните, односно на сите им беа намалени за две години. Подоцна, со Решение на Претседателот на Република Македонија (август 1995 год.), Митхат Емини и Хасан Агуши се помилувани и ослободени од натамошно издржување на казната, додека другите осум лица се условно ослободени со решенија на Комисијата за условен отпуст (јуни, 1995). Од овие судски процеси може да се забележи за какви кукавици и кодоши станува збор кога различни структури (вклучувајќи ги и нив) во тоа време кукавички молеа за нивна милост од државата. Врз основа на констатацијата за ненаучената лекција од страна на одредени политички елити за противуставното делување од позиции на албански радикализам на високи дравни функционери во македонските МВР и МО за време на извршувањето на нивната државна функција, останува да повикам на правно основано непочитување на наредбите на „некогашните” терористи, а сега и понатаму овластени наредбодавачи, и на поведување на постапка за утврдување на кривична и дисциплинска постапка на сите (од поодамна, па досега!) одговорни и надлежни за предизвикувањето на оваа безбедносно резична ситуација.
