Tајните на пештерата - Ѓургица Костадиновска
Овој роман, иако е детска приказна, е една голема поука и го поттикнува можеби најбитното прашање; Како да се одржи борбениот дух во суровата реалност/ Како да не се потклекне/ Каде да се најдат силите за да се започне одново/
Поттукнува размислување за себе и за светот. Се раѓаме и отпрво живееме со бајковити размисли не знаејќи за лошо, сѐ додека балонот кој го претставува нашиот недостиг на свесност не почне да издишува. Надвор од тој балон, ние сме слободни. И колку и таа слобода да значи среќа, како што вели Кирил, слободата значи и одговарање за сопствените постапки. И внимателност, која го затскрива просторот за израз на авантуристичкиот дух. На крајот, сета таа внимателност значи страв, страв кој сосема го притиска детето во нас.
Авторката нѐ советува дека добро е понекогаш да бидеме деца, со наивноста која тоа ја носи, со љубипитноста, потрагата, желбата, оптимизмот. Бидејќи без овие особини, ние сме обични роботи завиени во темнина. А светлината е она што ни треба. Но светлината, колку и да е блескава, не значи ништо во очите на слепиот, оној кој не трага по светлина. Светлината, таа е насекаде околу нас, во навидум обичното и секојдневното, исто како што делчињата на дијамантот наречен среќа се насекаде околу нас, само треба да имаме желба да ги забележиме.
Но, авторката предупредува дека поттикот на детето во себе не значи гледање на нештата низ призмата на розевите очила. Значи прифаќање на подвоеноста. Подвоеноста на личностите во нашиот живот и на самиот живот. Една хетерогеност која значи и променливост, која значи и прифаќање на фактот дека она што го знаеме денес, може да биде сосем различно утре. Па, секој нов ден бара нови откритија. Место за умор, нема.
' Вие најдете го својот дијамант, најдете го во вашите срца и посакајте си само добрини. Потрудете се срцата да ви шепотат за добрините кои ги поседувате и постапувајте според нивниот шепот.'