Па ти ја разоткри топлата вода.
Ама кажи зошто ме обвинуваш во пропаганда, а ти ми пишуваш дека и во Скопје сакале бугарски владици.
Нешто не си многу јасен, зошто не сакале македонски???
дедо теодосиј гологанов
Во почетокот на октомври 1891 г. за прв пат почнал јавно да ја критикува Егзархијата заради посегањето по самостојноста на македонските црковни општини и нејзината великобугарска политика, предлагајќи отфрлање на туѓите цркви – цариградската и софиската. Знаејќи дека ниту Патријаршијата, ниту Егзархијата нема да се согласат со возобновување на Охрид како архиепископски центар на одделна црква, митрополитот Теодосиј се обидел да се договори со папскиот нунциј во Цариград за покровителствто на
Римокатоличката црква над евентуално обновената Охридска архиепископија. При тоа поставил шест услови:
1. Да се обнови стародревната Охридска архиепископија, која ќе биде во канонско единство со Римокатоличката црква, со непосреден благослов на светиот отец
Папата. 2. На чело на обновената Охридска архиепископија ќе бидам јас како автокефален поглавар на црквата. 3. Другите луѓе од високиот клер (
епископите, свештеномонасите, и мирските свештеници) да бидат родум Македонци и назначувани од архиепископот, а епископите можат само да бидат потврдувани од вашата светост. 4. Границите на Архиепископијата да се поклопуваат со границите на Македонија, а поделбата на епархиите да се задржи сегашната. 5. Старите унијати од
Кукушко-полјанската и
Струмичката епархија да се изделат од јуриздикција на
унијатскиот архиепископ во Цариград, Н. Б.
Нил Изворов и да се приклучат како епархии кон Охридската архиепископија. 6. Католички
мисионери, со исклучок на затекнатите во просветно добротворните институции во Македонија, да не се доведуваат нови, а затечените да не се мешаат во внатрешниот црковнопросветен живот на Архиепископијата Во писмото до архимандритот Дионисиј во
Софија, инаку негов истомисленик и македонец од
Струмичко, од 22 јуни 1891 г. митрополитот Теодосиј меѓу другото пишува:
„Ние, Македонците, не наоѓаме на таков отпор од Турците, како што имаме од Грците, Бугарите и Србите, кои како орли на мрша се пуштаат врз таа наша многустрадална земја и сакаат да ја распокинат!“
На 4 декември истата 1891 г. Теодосиј му напишал писмо на папата
Лав ХIII, во кое го моли Светиот отец од свое и од името на целата православна паства во Македонија: „да нè прими под крилото на Римокатоличката црква, откако ќе ја обновиме стародревната Охридска архиепископија, незаконски укината од султанот
Мустафа III во
1767 г.“
На сила е одведен во Цариград, каде што во јануари 1892
од страна на Егзархијата бил обвинет меѓу другото и за „создавање на народност што не постоела во историјата“. Во март 1892 г. му била одземена титулата „Скопски митрополит“. Потоа принудно бил испратен во еден софиски манастир, каде што починал во
1926 г.
