Будност кај пациентите за време на анестезија

[Orion.]

Ова е интересен и многу редок феномен за кој не ни бев свесен дека постои. Како информација верувам дека вреди да остане во соодветниов подфорум.

Свесноста за време на анестезијата или непосакувана интра-оперативна свесност, е исклучително ретка состојба која се појавува за време на општата (целосна) анестезија кај пациент поставен на оперативен стол. При вакви случаеви анестетиците кои се употребуваат за да пациентот се доведе во несвесна состојба на длабок сон, во која нема да чувствува болка, да слуша звуци итн, не се ефективни, додека оние кои го парализираат пациентот се ефективни. Тоа значи дека пациентот е неспособен да направи било какво движење, или да зборува, но е буден, т.е. свесен до некој степен, слушајќи ја и чувствувајќи ја целата процедура.

Исто така може да се јави и во единиците за нега на пациентите после анестезија или во единиците за интензивна нега, каде пациентите се чуваат седирани, транквилизирани или понекогаш парализирани (и интубирани) и се поврзани со систем за одржување во живот (респиратор), чекајќи ја нормализацијата на нивната моментална состојба.

Статистички податоци

Свесноста за време на општата анестезија се јавува кај 20.000-40.000 пациенти на 20.000.000 операции, изведени во Соединетите Американски Држави (помеѓу 0.1-0.2%) кога пациентите добиваат анестезија која не е доволна да ги држи во бесвесна состојба за време на операцијата. Во оваа ситуација, пациентот може да чувствува болка или притисок од операцијата, да ги слуша разговорите, иако неможе да дише.

Пациентот може да биде неспособен да го покаже физички овој стрес поради давањето на мускулни релаксанти (кои ги парализираат мускулите). Доколку свесноста за време на анестезијата сепак се случи, околу 42% од лицата кои ја доживеале оваа несреќа чувствувале болка за време на операцијата, 94% доживуваат панични напади/анксиозност, а 70% имаат долготрајни психолошки проблеми.

Во некои случаи, пострауматскиот стрес може да се јави после интраоперативната будност, што побарува психијатриска помош за одреден период.

Постојат две состојби на свесност:

• Свесност – пациентот знае дека чувствувал болка за време на операцијата, но постоперативно неможе да се сети на случувањата.

• Меморизација и сеќавање на непријатната ситуација. Пациентот мошне добро може да ги опише случувањата во постоперативниот период, но не е доволно свесен за да одговори на командите.

Инциденцата на овие две состојби со различни степени е секако можна.


Доживување на свесност/будност за време на анестезија

Најтрауматските случаи на будност за време на анестезија е целосна свесност за време на операцијата со чувство на болка, и сеќавање на настаните после операцијата. Во помалку тешки случаи, пациентите може да имаат само сиромашна колекција на разговори, настани, болка, притисок или потешкотии со дишењето.

Доживувањата кај пациентите кои се свесни за време на анестезија варираат. Овие доживувања може да бидат екстремно трауматски за пациентот или воопшто да не претставуваат траума.


Ризик фактори/Причини

· Употреба на паралитички мускулни релаксанти

Мускулните релаксанти се употребуваат за време на општата анестезија со цел парализа на мускулите за да се овозможи трахеалната интубација, хируршка работа и механичка вентилација. Паралитичките релаксанти не предизвикуваат состојба на бесвест или анелгезија (обезболување).

Целосно парализираниот пациент е неспособен да мрда, зборува, или да трепка со очите, или на било кој друг начин да одговори на болката, освен преку физиолошките знаци – тахикардија (забрзување на срцевата работа), хипертензија, дилатација на зениците (мидријаза), потење (дијафореза), солзење од очите (лакримација) итн... Ова се случува поради тоа што паралитичните мускулни релаксанти не интерферираат со функцијата на автономниот нервен систем. Иако пациентот неможе директно да го сигнализира стресот кој го доживува поради болката, сепак може да покаже знаци кои се детектираат со помош на клинички мониторинг.

· Површна анестезија

Ова значи употреба на помала доза на лекови преку интравенска линија или инхалација, која понекогаш за некои хируршки операции е потребна и е корисна поради тоа што не води до екстремен пад на крвниот притисок, но за жал често е причина за будност/свесност кај анестезираното лице.

· Несоодветна опрема или анестезиолошка грешка

Анестезиолошките грешки потекнуваат од неадекватното дозирање, неадекватен мониторинг, или пак непознатост на техниките кои се користат, или пак неискусност на анестезиологот.

Со цел да се редуцира свесноста кај анестезираното лице, анестезиолозите треба да бидат адекватно тренирани или пак набљудувани додека се обучуваат. Опремата која ја мониторира длабочината на анестезијата, како биспектрален индекс мониторинг, не треба да се користи во изолација.

· Фактори кои потекнуваат од страна на пациентот

Можни причини за свесноста за време на анестезија вклучуваат толеранција кон лекови, или толеранција предизвикана од интеракција со други лекови. Некои пациенти може да бидат порезистентни на ефектите на анестетиците отколку останатите. Помлада возраст, гојазност, пушење, или долготрајно користење на лекови (алкохол, опијати или амфетамини) можат да го зголемат ризикот на анестетичките дози потребни да ја доведат индивидуата во бесвесна состојба.


Ова може да бидат генетички варијации кои предизвикуваат разлики во брзнината на метаболизирањето на анестетиците, а може да постојат и разлики во однос на реакцијата кон анестетиците помеѓу половите. Како интересен статистички заклучок е дека на црвенокосите им е потребна поголема доза на анестетици. Анксиозноста, доколку е поизразена кај пациентите пред операцијата може да биде потреба за поголемо дозирање на лековите со цел да се спречи предвемено будење од анестезија.

Превенција

Ризикот од свесноста се редуцира со едноставни чекори на добра клиничка пракса, добро обучен персонал, избегнување на паралитички релаксанти освен ако е неопходно, внимателно проверување на лековите, дозите и опремата, добар мониторинг, и внимателно испитување на секој случај посебно.

Автор:
Д-р Елена Јовановска
Специјализант по Анестезиологија, Реанимација и Интензивно лекување

 

[Acid]

Оф топик:
Анестезија се пишува со мала буква, освен ако не е на почетон на реченица.
Инаку, човек ќе помисли дека станува збор за некое име. Како Анастазија.

Он топик:
Некој со реално искуство?

 

[kalimer0]

Сигурно се пеколни тие неколку часа кога си свесен и чувствуваш болка а неможеш да реагираш

 

[Orion.]

Оф топик:
Анестезија се пишува со мала буква, освен ако не е на почетон на реченица.
Инаку, човек ќе помисли дека станува збор за некое име. Како Анастазија.

Он топик:
Некој со реално искуство?

Ја копирав цела реченица, не ни ја приметив грешката.
Он топик - Јас сум бил два пати под генерална(целосна) анестезија но за среќа не почувствував ништо Среќа што се работи за исклучително редок феномен во спротивно би се нашол во ситуација на вистински хорор

 

[Huzzy Gurl]

Најверојатно тоа е нешто слично како во филмот Awake со Џесика Алба и Хајден Кристенсен, само што не беше работата во тоа дека анестезијата е премногу слаба за пациентот туку анестезијата всушност беше по грешка ставена. Тој исто така слушаше се, чувствуваше се само што не можеше да се помрдне, ниту око да отвори. Како и да е, филмот е најдобар пример што се случува кога некој додека е на операција и под дејство на анестезија ке се разбуди психички а не физички.

 

[MacDjoker]

Мене ми се имаше случено вакво нешто кога ми ги оперираа (вадеа) крајниците.
Очигледно операцијата беше при крај ама јас тогаш се разбудив и онака ми беше матно по малку ама знам дека бев буден. Едвај дишев и истовремено не можев да кажам ништо и нормално ме фати паника тогаш пошто имав некои 10-11 години. Прво помислив дека нешто не е ОК, но после сфатив за што се работи. Во секој случај, доста лошо искуство.

 

[Crazy Diamond]

И мене ми се има случено нешто слично. Кога бев на операција за кила (на 9-10 години), неколку секунди чувствував остра болка во долниот дел на стомакот. Си помислив дека сум се разбудил на сред операција. Додека ја чувствував болката, не гледав ништо и не слушав ништо. Многу лошо искуство. А, не дај боже да бидеш буден во тек на целата операција..

 

[Knoppix]

Ах бе чоек, за неколку месеци ќе правам операција мораше ли ова да го прочитам, ќе барам дупла доза анестезија

 

[Orion.]

Ах бе чоек, за неколку месеци ќе правам операција мораше ли ова да го прочитам, ќе барам дупла доза анестезија

Не е страшно, ова е толку ретко што можеш слободно да го занемариш

 

[Bitcoin]

Јас бев буден за време на анестезија.. ама дек локална примив во кичмава
Шала настрана, ко ке се чепкав по нозеве.. ко да беа од некој друг.. и тоа е еден вид бед филинг... За момент осетив што значи да си парализиран (пу пу пу)
Па камоли да гледаш и да осеќаш кај шо те прает посериозна операција..

 

[Invader]

Тука не треба да се смета „локална анестезија“? Кога ми правеа операција на око, ми ставија само локална и чуствував како ми ја сечат кожата на капакот, ама не болеше, чудно беше.
А кога правев операција на 7 години, тогаш немаше никакви проблеми со целосна анестезија, освен тоа што после операцијата имав ненормални болки, ама брзо помина со инекција.

 

[Orion.]

Тука не треба да се смета „локална анестезија“? Кога ми правеа операција на око, ми ставија само локална и чуствував како ми ја сечат кожата на капакот, ама не болеше, чудно беше.
А кога правев операција на 7 години, тогаш немаше никакви проблеми со целосна анестезија, освен тоа што после операцијата имав ненормални болки, ама брзо помина со инекција.

Ова се појавува само кај целосната анестезија

 

[Doc Holliday]

Офтопик сум знам,ама да си кажам.Кога ми правеа операција,ми дадоа спинална анестезија,и плус опојка во рака.Е сеа ја се разбудив 10 минути пред крај,и прво нешто што прашав е колку е саат,и што е тоа што ми мери притисок Инаку,да осеќав притисок докторот кога чукаше со едно железо,ама не мрднав,нит ми беше страв,што знам.

 

[macedon89]

Он топик:
Некој со реално искуство?

Јас имам вакво искуство пред 15 години (на 9 години) се праев пластична операција во Германија на оково. Операцијата беше со генерална анестезија и видов, слушнав и осетив се од почеток до крај на операцијата. Неможев да мрдам ама осеќав и дури и видов сечење на мускул од ногава и негово префрлање над оково. Сечењето го осеќав како притисок од некој да пишит по мене со пенкало. На крај дури се разбудив многу лесно и докторот рече дека сум бил единствен ваков досега шо го имат оперирано. Ама мене не ми беше нелагодно како што имет некој други опишано а и си мислев дека така требит да е (мало дете шо разбират). Сепак сега многу не се сеќавам на тоа зошто многу време имат поминато од тогаш.

 

[AlternativeF]

Јас имам вакво искуство пред 15 години (на 9 години) се праев пластична операција во Германија на оково. Операцијата беше со генерална анестезија и видов, слушнав и осетив се од почеток до крај на операцијата. Неможев да мрдам ама осеќав и дури и видов сечење на мускул од ногава и негово префрлање над оково. Сечењето го осеќав како притисок од некој да пишит по мене со пенкало. На крај дури се разбудив многу лесно и докторот рече дека сум бил единствен ваков досега шо го имат оперирано. Ама мене не ми беше нелагодно како што имет некој други опишано а и си мислев дека така требит да е (мало дете шо разбират). Сепак сега многу не се сеќавам на тоа зошто многу време имат поминато од тогаш.

Тоа значи само дека ти ја промашиле дозата на анестетик, овде се зборува за состојба во која пациентот е парализиран, но чувствува болка, значи лековите делуваат така што го парализираат, не може да се движи, да зборува, да реагира, но не ја блокираат болката и тој чувствува сѐ што му прават. Инаку, тоа со погрешната доза се случува релативно често, релативно голем број на пациенти се полусвесни во тек на операцијата, но, не чувствуваат болка, само како што ти кажа, чувствуваат притисок, дека нешто им се прави и се свесни за работите што се случуваат околу нив. Затоа е битен добар анестезиолог кој ќе даде точна доза на анестетик на пациентот, бидејќи од друга страна и преголема доза може да направи проблем.