Се согласуваме целосно. Инаку текстот не е мој, туку е новинарски цитиран со линк. Но, како и да е бугарите ја добија битката и спречија да се изгласа месец септември да биде „Месец на македонско-американското наследство“. Еве гледам дека и лани имало сличен обид, претставиле некаква резолуција ама сеуште ништо. Чикаго и Мичиген прогласиле, но на национално ниво нема сеуште.
Следнава вест е објавена во скоро сите американски медиуми. Меѓу нив е и Минеаполис Сандеј Трибун, на насловната страна.
Дата на објавување:
23 Март 1919 год., веднаш по завршувањето на Првата Светска Војна.
линк до весникот:
овде
СРБИЈА И МАКЕДОНИЈА ПЕКОЛ ПОД БУГАРСКА ОКУПАЦИЈА
Хорор од најразлични видови
Мажи, жени и деца беа убиени без милост
"...Бугарската инвазија на Србија, а особено на македонските области, беше придружена со најбруталните дела извршени во оваа војна, кои не можат да се споредат со прекршувањата на која било друга непријателска војска. Кога поминуваа низ селата, Бугарите ги убиваа сите влијателни. Не ги поштедуваа нивните жени ни деца. Селата во Македонија беа најголемите жртви.
Не постои семејство во Богомила, Тетово, Бистрица, Велес, Скопје, кое не има неколку членови убиени од бугарските војници. Широко распространети семејства беа сведени на два или три преживеани по масакрите организирани од Бугарите. Еден селанец од Богомила, кој избегал од масакрот, поради неговата отсутност во времето кога Бугарите стигнале, ја изгубил својата жена, ќерка и снаа, кои биле убиени. Друг селанец известува дека Бугарите го убиле неговиот татко, на возраст од 60 години, неговиот помлад брат и неговата сестра со нејзините три деца, најстарата од кои имала 7 години. Третиот селанец од истото село известува дека Бугарите ги убиле неговата жена и син, две снаи и два внука.
Мачење пред смртта
Мажите прво беа мачени за да се натераат да се откажат од своите пари. Им се рече дека нивните животи ќе бидат поштедени ако ги предадат сите свои средства. Но, кога ќе се откажеле од сè, сè едно беа убиени. Жените прво беа изнасилени, а потоа убиени, и во многу случаи, мајките беа изнасилени пред нивните ќерки, а ќерките пред нивните мајки. Најдобар доказ за финесата на свирепоста на која Бугарите се однесуваа е тоа што дури не им дозволуваа на семејствата да ги закопаат своите убиени и мачени роднини.
Во Богомила сакаа да се осветат на тоа село за цврстата отпорност која секогаш ја даде на бугарската пропаганда уште во времето на Турците. Бугарите поставија митралези во селото и пукаа во куќите. Уплашените жители се обидуваа да избегаат по патот кон Прилеп, но во селото Костолите паднаа на една единица бугарски офицери и војници. Првите ги одбраа жените и ги натераа да се соблекуваат голи и покрај силниот дожд, а потоа ги изнасилуваа, по принуда да извршуваат "гимнастика" пред нив. Кога ја задоволија нивната изопаченост, им дозволија на жените да ги облечат своите облеки; но токму кога жртвите веруваа дека нивните страдања завршија, војниците, како по команда, се фрлија на жените и ги убија со нивните бајонети. Очевидецот кој го известува овој инцидент вели дека најмалку 30 жени загинаа на ова место. Слични инциденти се случија и во други села.
Кога бугарската војска го зазеде Штип, имаше 114 болни и ранети во воената болница во тој град. Оригиналниот регистар со нивните имиња е сочуван. Бугарите веднаш ги испратија овие болни и ранети во Бугарија по гласина која кружеше во градот дека сите овие затвореници биле масакрирани на патот.
Селаните кои беа очевидци на кланиците и кои знаат каде се закопани жртвите, се пријавија да им понудат на меѓународната комисија своите докази за масакрот кој, со сите подготвувања, траеше половина ден. Жртвите беа убивани со бајонетите во градите од војниците. Тие кои не умреа по првиот удар беа завршени со пробод во страната.
Додека некои од нив беа убивани, остатокот од жртвите беа принудени да гледаат како Бугарите повремено застануваат за да одморат и пушат, додека весело разговараа меѓу себе. Жртвите самите молеа да бидат убиени побрзо, бидејќи напетоста беше неподнослива. Еден од Бугарите кој се истакна особено во овој масакр беше Ристо Коцев, а самиот масакр беше нареден од началникот Иван Берло.
На седум различни места во Сурдулица, бројни тела беа ексхумирани на лица кои (судејќи по облеката, која е во добро состојание) доаѓаат од различни делови на Србија. Многу од телата се на жени и деца. Мртвите тела се нагомилани едно на друго. Според сведочењето на локалните селани, илјадници мртви тела лежат расфрлани во бројни гробови и ќе бидат потребни недели за да се пронајдат. Ова се жртвите на зверствата на Бугарите, кои направија огромно српско гробиште од клисурите на Врутсија, преку кои поминаа бесконечни колони српски затвореници и интернирани цивили.
Пронајден формален налог
Налогот издаден од бугарскиот полковник Тасов на 5 јули 1917 година, кој ги определува мерките за потиснување на бунтовите, е откриен. Налогот предвидува смртна казна за прекршоци кои не се поврзани со бунтови, како што се обидите за бегство на затвореници на војна и интернирани цивили. Според меѓународното право, обидот за бегство на затвореник на војна не може да се смета за кривично дело.
Колективната одговорност на селата во случај на бунт е дефинирана на начин кој нема преседан. За самото минување на бунтовниците низ село, целото село е подложно на казна. Сите мажи над 17 години треба да бидат депортирани во Бугарија, а селото се казнува со казна соодветна на даноците за пет години. Сите овие драконски мерки докажуваат дека Бугарите се чувствуваа многу несигурни во Србија и дека можеле да ја одржат својата власт само со терор.
Нема град или село во Македонија каде Бугарите не нанеле телесно казнување на жени; но никаде жртвите не се толку бројни и никаде не биле тепани по брутален начин како во Куманово. Жена на учител беше тепана три пати, секој пат добивајќи 25 удари со стап. При третата пригода, таа беше и изнасилена. Сето тоа се случи во градскиот затвор. Жена на трговец беше исто така тепана три пати.
Друга жена беше тепана додека не падна во несвест. Бугарски доктор ја прегледа и прогласи за способна за понатамошно телесно казнување, а бугарските власти ја тепаа повторно. По нејзиното ослободување, Бугарите испратија војници во нејзиниот дом, чии нозе таа мораше да ги мие и кои ја силувале.
Жена на учител беше тепана толку брутално што имаше спонтан абортус. Г-ѓа Славка Велковиќ, македонска жена на српски офицер, беше тепана од самиот бугарски офицер кој командуваше во градот. Жена на Војин Димитријевиќ беше тепана толку свирепо што се разви гангрена.
Долга листа
Листата на жени кои биле тепани од бугарските власти во Куманово е многу долга. Сите овие жени беа казнети бидејќи нивните мажи беа или српски учители или војници.
Меѓу македонските жени кои беа прогонувани за време на бугарската окупација, никој не претрпе поголеми ментални маки од жена на потпоручник Јован Бабунски, на кого Бугарите беа заклели освета бидејќи тој се покажа како главен противник на нивната пропаганда во регионот на Велес, од кој беше потекло. Кога не можеле да стигнат до самиот човек, Бугарите ја изразија својата освета на неговата жена, која ја уапсиле во Приштина со нејзините пет деца.
Таа беше однесена пешки под ескорт од Приштина до Велес, каде што беше доведена пред воен суд, кој ја осуди на смрт. Следниот ден беше однесена на местото на егзекуција, каде постоеше бесилка. Но, не беше обесена. Откако ја држеа во најстрашна агонија, ја вратија во затвор и и рекоа дека ќе биде обесена во рок од 24 часа. Но, следниот ден, тие не ја обесија ни таа; ја задржаа во чекање 12 часа под бесилката додека тие се занимаваа со привидни подготовки, така што таа можеше да замисли дека нејзината егзекуција е непосредна во секој момент.
Покрај оваа тортура, таа беше и флогирана додека, со мачениците на напетоста и ударите што ги примаше, падна во несвест. Кога се опорави, Бугарите и рекоа дека е помилувана. Но, нејзините страдања не завршија. Од Велес беше однесена во Ниш, каде што беше затворена во тврдина. Еден ден повторно беше однесена на местото на егзекуција, само овој пат очигледно ќе биде стрелана.
Неколку српски свештеници и учители беа убиени пред нејзините очи; но кога дојде нејзиниот ред, Бугарите ја одведоа и ја испратија во Софија, каде што беше затворена во подрум со двете нозе во окови, и без да може да ги смени своите облеки четири месеци. Потоа, беше испратена во логорот за затвореници во Конајева, каде што мораше да проси, и беше сосема без средства. Беше ослободена по потпишувањето на примирјето.
Во округот Пореч во Македонија, бугарскиот терор беснееше со посебна жестина. Бугарите убија околу 200 лица, а околу 1,500 беа интернирани во Бугарија. Убиствата беа извршени на најбрутален начин. Еден учител беше закопан жив од бугарите по мачење од три дена.
Претседателот на манастирот на Благословената Дева во Пореч, почитуван човек од 60 години, прво беше возен како животно од страна на бугарите. Неговата брада беше користена како узда, а потоа беше фрлен во бунар, каде бугарите го наполнија со камења. Ова не беа единствени случаи во кои личности беа закопани живи. Имаше и многу случаи на силување. Жени и девојки беа донесувани од околните села до окружните градови, од каде беа испраќани назад во своите домови по одреден временски период поминат со бугарски офицери или функционери.
Во врска со зверствата извршени од Бугарите врз жени, следниве информации добиени во Скопје и околината сведочат на фактот дека Бугарите се покажале поосвирепени кон жените од која било друга нација за време на војната. Се известува од различни делови на српската територија која беше окупирана од нив дека бугарските власти, како цивилни така и воени, неправедно ги малтретирале српските и македонските жени, тепајќи ги со стапови и удрајќи ги во лицето заради тоа што се осмелиле отворено да ги изразат своите српски симпатии.
Жените беа тепани не само во затворени простории туку и во јавност. За да наведеме еден конкретен пример меѓу многуте, офицерот кој командуваше во градот Скопје ја удри српската учителка, г-ѓа Анастасиевич, во лицето на отворена улица. Жените кои беа тепани во канцелариите на бугарската тајна полиција беа полумртви. Жената на Живан Радовановиќ, српски учител во Куманово, полуде како резултат на мачењето. Жената на хотелскиот сопственик Георгиќ исто така беше брутално мачена.
Во канцеларијата на бугарската тајна полиција два пати, првпат добила 15 удари со стап пред нејзиното дете, старо 4 години, кое стана хистерично од шок пред очите на мачената мајка. Вториот пат, Бугарите и заврзале жици со бодликава жица околу рацете и ја тепале без да ги бројат ударите. Таа се обиде да им мекине срцата на овие кланици со тоа што им доверила дека е бремена, но тие останаја глуви на нејзините молби и продолжија да ја тепаат. Оваа втора акција на бруталност се случи оваа година, околу 10 дена пред доаѓањето на нашите трупи. Нашиот доктор ја прегледа жената, ја пронајде целосно побелена од ударите што ги примила.
Во околината на Прилеп, Бугарите организираа брутални масакри. Во руралната општина Костолци само, 100 мажи, 150 жени и 80 деца под 12 години беа масакрирани. Бугарите дури убија и бебиња на доење. Многу семејства со 10 до 15 членови сега се сведени на еден или два, кои случајно избегале од масакрот. Во едно село, сите мажи, жени и деца беа натерани во поле и опколени од војници, кои ги убиваа со ножеви и бајонети.
Овие акти беа извршени од бугарски редовни единици во соработка со бугарски банди, особено оние од
бандата на Петар Лесев. Лесев беше познат како најсвирепиот меѓу бугарите. Тој дури вооружи неколку Турци, кои ги поттикнуваше на масакрите. Телата на жртвите беа оставени на земјата, без закопување, за кучиња и свињи да ги изедат, што е причината зошто во овие области се среќава многу свирепи кучиња после масакрите.
Бугари и Турци ги ограбуваа куќите на жртвите, а во многу случаи, Бугарите насилно ги носеа младите мажи на фронтот, а потоа ги убиваа сите нивни луѓе и ги ограбуваа нивните имоти додека беа во бој. По нивното враќање, овие сиромашни несреќници ги пронајдоа своите домови целосно ограбени и напуштени.
Меѓународното тело за истрага прави извештај за ужасни злосторства
Д-р Газаријан често беше повикан од бугарските власти да изврши обдукции на лица за кои се претпоставуваше дека умреле природно. Тој многу добро виде дека станува збор за убиства, но не му беше дозволено да го наведе тоа во смртните сертификати.
Во јануари 1916 година, тој беше повикан во Радовиш, за обдукција на градоначалникот на местото и неговиот брат, кои биле убиени. Обдукцијата мораше да се изврши во присуство на бугарски воен судија. Двата тела беа во напредна распаднатост, некои делови од главите недостасуваа, а беше невозможно да се идентификуваат телата. Роднините на починатите изјавија дека тие биле убиени од комитаджи од Радовиш. Бугарскиот судија ги осуди таквите дела во присуство на д-р Газаријан, но ништо не беше направено за да се процесираат убиците. Д-р Газаријан изврши уште една обдукција под слични услови во Липолци во округот Кочани каде што беше убиен братот на градоначалникот.
Покрај овие случаи, во кои имаше докази од сопствените очи, д-р Газаријан слушна за многу други убиства во околината на Штип и Кочани. Бугарскиот режим му остави жални спомени. Сите кои одбиваа да бидат изманипулирани или принудувани да се нарекуваат Бугари, постојано беа малтретирани и прогонувани и се наоѓаа под постојана закана од интернирање во Бугарија.
Утврдено е дека во округот Власотинци, Бугарите извршија 140 убиства; имаше 235 случаи на флогирање, 51 на мачење, 24 на силување, 187 на изнудување и 316 акти на подметнување на пожар. Пронајден е оригинален меморандум во врска со овој округ, во кој потпоручникот Ингилисов се жали на командантот на 117-тиот баталјон во Власотинци за однесувањето на потпоручникот Петков, за кој вели: "тој уби, обеси и запали луѓе живи," и дека неговите удари предизвикале жртвите да плукаат крв.
Во март 1917 година, Бугарите собраа околу 500 лица—мажи, жени и деца—од осум села во деловите на Бабушница, округ Лајница. Овие луѓе беа однесени на растојание од две милји од Бабушница и сите беа масакрирани со ножеви и бајонети. Коските и лубите го означуваат местото на масакрот. Овој одвратен злосторство беше извршен по наредба на потпоручник Стојанов, командант во Бабушница, со комплицитет на официјалниот Бугарин Иванов. Документи потврдуваат дека Бугарите депортирале и потоа одделиле бројни семејства, одделувајќи ги децата од родителите. Во еден конвој од 140 лица, 50 деца под 10 години умреа. Неволји во патот беа убивани многу свештеници и учители. Овие масакри се потврдени од официјални извештаи на бугарските цивилни власти.
Од почетокот на окупацијата на Македонија во октомври 1915 година, Бугарите депортираа сите свештеници и учители и ги интернираа во Бугарија. Голем број од овие затвореници никогаш не стигнаа до Бугарија, туку беа убиени на патот од нивната ескорта. Во шест села во околината на Ускуб (Скопје), Бугарите убија осум свештеници и неколку учители, како и чуварите на овие манастири.
Селаните во овие области сведочат дека целото машко население било однесено од Бугарите за да биде интернирано во Бугарија. Но, нивните имиња не можат да се најдат на листите на интернирани затвореници. Овие злодела се обични убиства, за кои бугарската влада мора да биде одговорна. Овие систематски масакри на свештеници и учители можат да се објаснат само како волја на наредба дадена од централните власти во Софија.
Официјалната листа на Комитетот за истрага за бугарските свирепости содржи список од 145 свештеници убиени од Бугарите. Од нив, еден беше епископ, 12 беа архиереји, 10 беа надлежни на манастири, а 124 беа парохиски свештеници. Тие беа масакрирани во групи.
(Продолжува на страница 4)..."
