Како прво сите енергенси , суровини итн се берзански производи значи берзите во Светот , во однос на понудата и побарувачката ги одредува цените, а Македонија како сите држави во светот и на нејзе влијаат цените на светските берзи, но ако се гледа од друга перспектива на проблемот Македонија може и да ќари дефинитивно Македонија може да има најдобро и најквалитетно земјоделство во Европа, ако до пред 15 години земјоделците кукаа заради ниските цени на нивните производи во годините што доаѓаат пример цената на Храна во светот во светот расте и ќе расте за неколку години истата количина Храна што ја произведува Македонија ќе вади дупло повеќе паричен ефект, со тоа ќе имаат а некој и веќе имаат и поголеми приходи и поголеми добивки земјоделците(добар дел од македонското земјоделство иде за извоз што е прилика за девизен прилив од странство) колку повеќе пари имаат земјоделците толку повеќе пари ќе трошат во нашата економија. Значи Македонија може ако е паметна и многу да ќари од зголемување на цената на храната и ако има паметна стратегија, но на пример една земја без разлика што е многу развиени а нема услови за одгледување на земјооделски култури пример Финска , они ќе мораат се повеќе финансии да одвојуваат за храна а нема да можат да ќарат од таа ситуација зошто ниту имаат производство на земјоделски производи, ниту пак извоз на истите ( не се фаќајте што е Финска пример може да е Сибир пример). Значи од која страна ги гледаш работите е поентата, ова беше само еден пример, инаку факт е дека цената на енергенсите без разлика дали е нафта, струја , гас итн само ќе се зголемува на светско ниво во следните години што доаѓаат. Ниту намалување на акцизите и даноците не е долгорочно решение во услови кога голем дел од европските влади покачуваат даноци. Едини одговор за зголемување на цените е зголемување на стандардот, а тоа не иде којзнае колку добро во услови на криза и намалена побарувачка во светот, но со воведување на даночните реформи како рамен данок од 10% што преставува намалување големо за разлика од порано, реинвестирана добивка што е 0%. Кредитите од Европската Инвестициска Банка и владата што идат со камата од 5,5% кој се наменети за компании што ги зголемуваат капацитети и се наменети за извоз и отвараат нови работни места,почнувањето на два големи инфраструктурни проекти почнувањето на изградбата на автопатот Демир Кпаија Смоквица со што коридорот 10 ќе биде целосно автопат и почнувањето со градба на пругата кон бугарија, и донесените СДИ некој од нив работат некој се градат ќе овозможат подигање на стандардот но за тоа треба време. Темпото на подигање на стандардот ќе зависи од инвестициите , без разлика дали се домашни на наши компании , на странски компании или дали се од владата. Најдобра опција за подигање на стандардот е инвестициите на сите 3 учесници во економијата да бидат што поголеми.
