Јас мислам дека не си во право, ни ти ниту другиве двајца после тебе.
За кој дел конкретно сметаш дека не сум(сме) во право и зошто?
Секогаш кога ќе се појави некоја нова технологија, паметен човек треба да ги гледа следниве работи: цена на чинење на технологијата, можност за имплементација, време на поврат на вложеното.
Овде во Македонија гледам проблем само со последново.
Тоа се вика cost-benefit analysis (CBA) анализа, која покрај ова што го наброја опфаќа и анализа на други параметри поврзани со придобивките и недостатоците за проектот. Пред било кој проект да стигне во фаза на некаква реализација и имплементација се прави CBA од каде се согледува дали проектот е исплатлив или не. Доколку е исплатлив истиот може (а не мора) да се реализира. Тоа така функционира на секаде во светот, па и кај нас. За сериозни проекти, како оние од енергетиката, CBA прават консултанти(најчесто светски реномирани и со висок рејтинг) кои во консултантските услуги обработуваат и други аспекти поврзани со проектот во зависност од неговиот вид и обем. Консултантските извештаи, во кои се опфаќа и финансиска конструкција за реализација на проектот, се понатаму основа за добивање на кредити и грантови за реализирање на проектите.
Имено проблемот е што пазарот за електрична енергија сеуште не е либерализиран (колку што знам),
Очигледно е дека не знаеш. Пазарот на електрична енергија во Македонија во моментов е 45% либерализиран и во регионов сме земја со нај голем % на либерализиран пазар на е.е. Во моментов во Македонија има 34 трговци со електрична енергија и 8 снабдувачи од кои 2 снабдувачи во краен случај. Имаме 231 квалификуван потрошувач(со над 10 милиони евра годишна актива и над 50 вработени) за самостојно учество на пазарот на е.е. кои можат да си купуваат енергија од било кој трговец и/или снабдувач. Од нив самостојно настапуваат 8, додека останатите 223 се снабдувани од снабдувач.
Што се однесува до либерализацијата, таа нема ниту една врска со исплатливоста на производството од сончева енергија и воопшто со производство на било каков тип на електрична енергија. Па затоа не може да влијае на тоа и да биде проблем.
но и тоа е само споредно во однос на тоа што заради таа либерализација сеуште нема начин да поединец како физичко лице, да и продава струја на ЕВН (или на соодветната фирма со која ќе склучи договор по либерализацијата на пазарот).
Не само што има начин, туку ЕВН Македонија, ЕВН Снабдување и ЕВН Трејдинг(ова се три независни правни субјекти, првата е за дистрибуција на е.е., втората е за снабдување на потрошувачи на либерализираниуот пазар, а третата е за трговија со е.е.) со години купуваат енергија од регистрираните трговци и снабдувачи во Р. Македонија и надвор. Конкретно за Февруари ЕВН Македонија има објавено тендер за купување на 40MW банд енергија.
Но и ова не е битно, затоа што не е ЕВН таа која ја откупува зелената енергија произведена од фотоволтаици по повластена тарифа. За тоа е одговорен Операторот на пазар на електрична енергија во МЕПСО. Повластената цена по која се откупува е.е. произведена од сонце е од 3 до 12 пати повисока од пазарната цена. Доколку некој направи соларна централа за да продава е.е. по пазарна цена нема да успее да си ги поврати инвестираните средства за време на животниот век на сончевата централа, а не пак и да заработи нешто.
Едноставно нема што да се прави со вишкот ел. енергија. Не, вложување во батерии и акумулатори не е исплатливо со моменталните цени на истите.
Секако дека не е исплатливо, затоа и сончевата и ветерната енергија не можат ни малку да го решат енергетското прашање. Она кое и фали на Македонија е големо количество на band енергија кое се добива од нуклеарни, термо и гасни централи. Па така бидејќи нуклеарка немаме, а немаме ниту средства да ја изградиме, ни капацитет да ја водиме, тоа отпаѓа. Ни остануваат термо и гасните централи. Гасот(и мазутот) како природен ресурс го немаме, а со оваа цена на гасот(и мазутот) може да се произведе електрична енергија која ќе биде 2-3 пати поскапа од пазарната. Термо-централите на цврсто гориво, во нашиот случај ниско-квалитетен лигнит измешан со земја, имаат за горење уште за 2 години и тоа гориво е со мизерен квалитет па мора да се збогатува со мазут кој релативно е многу скап. Доколку се преадаптираат термоцентралите да работат на високо-калоричен увозен јаглен може да се постигне цена која е од 0 до 30% поскапа од увезената енергија. Ова е единствена реална алтернатива која ја има Македонија како решение на енергетската криза. Ако некој помисли да увезуваме наместо да произведуваме, имаме технички ограничувања од конекциите со останатите комшиски системи за да можеме комплетно да ги задоволиме нашите потреби за енергија. Значи чаре е она кое не можеме да го увеземе (во моментов 25% од нашите потреби за е.е. се од увоз, за неколку години тоа ќе се двостручи) да го произведеме по што е можно пониска цена, т.е. од високо-калоричен увозен јаглен.
