Зошто младите зборуваат на дијалект место на македонски литературен јазик?

[Chapstick]

Дијалектите се застапени секаде во светот(некаде помалку некаде со поголеми разлики меѓу два дијалекта)-не само кај нас.Всушност од дијалектите е составен нашиот литературен македонски говор(а и секаде во светот е така).Дијалектите според мене претставуваат богатство-колку поголеми разлики толку е пооригинален јазикот.Сум за дијалектите, но многу сум против англицизмите.У ред е ако за некој збор ние немаме соодветен превод па да го преземеме но младите користат премногу англицизми(на пример фејк-тој израз го имам слушнано милион пати) како да немаме зборови во македонскиот јазик.Преку тоа ние вршиме денационализација самите на себеси.Македонскиот јазик ја губи вредноста и смислата(посебно кога слушам на вести кога се употребуваат такви зборови-од такт ме вади).Не се дијалектите тие што го загрозуваат јазикот-тие го прават побогат.Јазикот го загрозуваме ние младината(па и некои постари има кои ги употребуваат тие изрази), мислејки дека сме по кул и на повисоко ниво ако ги употребуваме...за жал...

 

[Коловрт]

Постојат места каде се користи дијалект и места каде се користи стандардниот македониски јазик. Секој обид за туркање на стандардниот јазик во секојдневната комукација претсавува ништење на дијалектите на кој е изграден и самиот тој стандарден јазик, а тоа значи самоуништување на јазикот. Во секојдневниот живот нормално дека користам дијалектен говор. Јас така сум научил да зборувам и така ќе си зборувам.
Но кога се обраќам официјално на некој, па еве и сега кога пишувам по форуми, нормално дека го користам стандардниот јазик. Токму тоа е намената на стандардниот јазик. Е сега тоа што постојат полу-писмени луѓе кои работат во национални медиуми, кои ги прати цела Македонија, и упорно говорат на својот дијалект (најчесто е тоа скопски) е сосема друго.
Не треба да ве плаши тоа што младите говорат на дијалект, туку тоа што употребуваат србизми и англицизми. И само тоа - користат цели фрази од овие два јазика.
Кој било збор од било кое нарачје е сепак македонски збор. Кој било збор од англискиот јазик или српскиот јазик едноставно НЕ Е македонски.

 

[Setsuko]

Малку ми е збунувачки насловот на темата. И младите и старите зборуваат на дијалект во своите подрачја, веројатно овде се мисли на тоа зошто младите не го познаваат доволно стандардниот јазик и не го користат...

Доста комплицирано е да се зборува за разликите и сличностите помеѓу мојот „јазик“ како дијалект и стандардниот македонски, литературен јазик. Точно е дека дијалектите претставуваат богатство за еден народ и тие во никој случај не треба да се заборават или да исчезнат, напротив треба да се негуваат, меѓутоа во официјални прилики неминовно е да се трудиме што повеќе да го користиме нашиот литературен јазик којшто впрочем е создаден благодарение на дијалектите од централното говорно подрачје. А дијалектите би требало да се користат во разговорни односно секојдневни и неофицијални ситуации, онаму каде што им е местото.

Но, проблемот се јавува кај луѓето чијшто дијалект драстично се разликува од онаа стандардизирана форма односно од литературниот јазик. Најчести се проблемите со акцентските целости и акцентот воопшто, кратење или пак проширување на вокалите, брзање при изговор и слично, во зависност од тоа кој од каде потекнува.
Конкретно струмичкиот дијалект има некои посебни карактеристики кои се всадиле уште многу одамна, некои зборови полека се исфрлаат од употреба како што доаѓа до смена на генерациите меѓутоа основните обележја не се променети. Не би требало ниту да се променат затоа што би се изгубила неговата препознатливост.

Денес влијанието на медиумите е многу силно, а водителите на некои телевизиски емисии или пак печатените медиуми прават катастрофални грешки при зборување и пишување, речиси никој не води грижа за јазикот и затоа тој полека почнува да умира.

Некаде прочитав еден застрашувачки податок во кој се велеше дека ако продолжиме со ова темпо нашиот јазик за десетина години целосно ќе исчезне.
Иако е жива материја и секојдневно се менува тој би требало да се збогатува, а не да се полни со зборови кои доаѓаат од српскиот, англискиот или пак од било кој друг странски јазик само заради тоа што таквите зборови биле модерни, а се косат со нашите правила. Така и сите ние несвесно почнуваме да ги употребуваме и таквите зборови, ни се провлекуваат во секоја прилика па наместо да кажеме дека нешто било модерно ќе речеме дека било фенси или било кул. Сленговите навлегуваат во секојдневна употреба дури и во официјални прилики па дури знаат да зазвучат и доста „невкусно“.

Затоа препорачливо е внимателно да се избираат ситуациите кога и каде ќе ги употребуваме сленговите и дијалектот, а каде литературниот јазик.

 

[Chemical Angel]

Секој нека си лафе како сака приватно, но кога ќе излезе во јавност треба да говори на литературен.

 

[Nemiseverue]

Постојат места каде се користи дијалект и места каде се користи стандардниот македониски јазик. Секој обид за туркање на стандардниот јазик во секојдневната комукација претсавува ништење на дијалектите на кој е изграден и самиот тој стандарден јазик, а тоа значи самоуништување на јазикот. Во секојдневниот живот нормално дека користам дијалектен говор. Јас така сум научил да зборувам и така ќе си зборувам.
Но кога се обраќам официјално на некој, па еве и сега кога пишувам по форуми, нормално дека го користам стандардниот јазик. Токму тоа е намената на стандардниот јазик. Е сега тоа што постојат полу-писмени луѓе кои работат во национални медиуми, кои ги прати цела Македонија, и упорно говорат на својот дијалект (најчесто е тоа скопски) е сосема друго.
Не треба да ве плаши тоа што младите говорат на дијалект, туку тоа што употребуваат србизми и англицизми. И само тоа - користат цели фрази од овие два јазика.
Кој било збор од било кое нарачје е сепак македонски збор. Кој било збор од англискиот јазик или српскиот јазик едноставно НЕ Е македонски.

Еве го. Типичен македонски провинцијалец. Заради типови на луѓе кои ќе пробат да пласираат вакво размислување е измислена погрдната смисла на зборот “провинцијалец“. Значи ти, го издигна Скопје и Скопјани на ранг на водачи на трендот на менувањето на литературната форма на македонскиот јазик и потоа очекуваш некој да те третира еднакво. Фала ти за тоа што мислиш дека ние Скопјани сме богови барем по некоја основа но, тоа реално не е така.

Конкретно за тоа кое го пишуваш, националните телевизии се катастрофа, тука се сложувам. Прават премногу грешки, но тие грешки не се затоа што скопскиот има преголемо влијание врз нив а тие се неспособни да ги одвојат литературниот и својот роден скопски. Тие грешки се едноставно зашто се неписмени, неуки, прости и глупави. Дописниците на вестите на националните телевизии од другите градови го имаат својот нагласок и дијалект кој се забележува во неверојатна мера, но ние скопјани не сме фатиле како пијан за плот па да го дрвиме зошто некоја битолчанка место Елена вели Алена на вести во 19.00.

Водителите на забавните емисии од друга страна се изгубени во космосот. Но, тие се трендовски емисии а секој еден Македонец знае дека нема да биде забавен Тетовчанец кој мава на својот дијалект додека зборува за градите на Меган Фокс, освен ако целата случка не е шеговита, како што кумановскиот се форсира кај Тони или на “Бубамара“. Тоа се вика, модерен тек на работите и се вика профитабилност. Грешката ако ја бараме е во комисијата за јавни гласила или како и да се викаше онаа институција која треба да ги санкционира овие нешта. Само, проблемот е што и тие се неписмени. Ниту тие не си го познаваат јазикот, не си го познаваат професорите кои го предаваат по училиштата а камо ли некој друг. Целата земја е едно големо неписмено стадо кое не си ја знае ни азбуката а ти ќе ми дрвиш тука дека Скопјани се ѓаволот кој го уништува Македонскиот јазик...

 

[mladenc0]

Стварно мразам кога некој че почни да ми цепи на скопски, ама кога че се слушнам (или во случајов прочитам) ми текнува одма да си почутам.

 

[Коловрт]

Еве го. Типичен македонски провинцијалец. Заради типови на луѓе кои ќе пробат да пласираат вакво размислување е измислена погрдната смисла на зборот “провинцијалец“. Значи ти, го издигна Скопје и Скопјани на ранг на водачи на трендот на менувањето на литературната форма на македонскиот јазик и потоа очекуваш некој да те третира еднакво. Фала ти за тоа што мислиш дека ние Скопјани сме богови барем по некоја основа но, тоа реално не е така.

Конкретно за тоа кое го пишуваш, националните телевизии се катастрофа, тука се сложувам. Прават премногу грешки, но тие грешки не се затоа што скопскиот има преголемо влијание врз нив а тие се неспособни да ги одвојат литературниот и својот роден скопски. Тие грешки се едноставно зашто се неписмени, неуки, прости и глупави. Дописниците на вестите на националните телевизии од другите градови го имаат својот нагласок и дијалект кој се забележува во неверојатна мера, но ние скопјани не сме фатиле како пијан за плот па да го дрвиме зошто некоја битолчанка место Елена вели Алена на вести во 19.00.

Водителите на забавните емисии од друга страна се изгубени во космосот. Но, тие се трендовски емисии а секој еден Македонец знае дека нема да биде забавен Тетовчанец кој мава на својот дијалект додека зборува за градите на Меган Фокс, освен ако целата случка не е шеговита, како што кумановскиот се форсира кај Тони или на “Бубамара“. Тоа се вика, модерен тек на работите и се вика профитабилност. Грешката ако ја бараме е во комисијата за јавни гласила или како и да се викаше онаа институција која треба да ги санкционира овие нешта. Само, проблемот е што и тие се неписмени. Ниту тие не си го познаваат јазикот, не си го познаваат професорите кои го предаваат по училиштата а камо ли некој друг. Целата земја е едно големо неписмено стадо кое не си ја знае ни азбуката а ти ќе ми дрвиш тука дека Скопјани се ѓаволот кој го уништува Македонскиот јазик...

Охоохо, полека бе пријателе, што толку против мене? Не знам зошто си толку исфрустриран.
И самиот се согласуваш дека националните телевизии се катастрофа. Седиштето на мнозинството од тие телевизии (мнозинство што е негде 100% :wink e во Скопје. Многу е јасно дека луѓето кои работат таму ќе бидат Скопјани и од нив зависи колку тие ќе го употребуваат својот дијалект или стандарднизираниот јазик. Истото важи и за луѓето кои работат во таа Комисијата за јавни гласила. Значи Скопје, како главен град, ја носи најголемата одговорност за ова прашање.
Што се однесува до употребата на разни дијалекти во забавни емисии од типот на „Бубамара“, „Куќен Совет“, „Тони и Део“; тука се работи пред се за некој вид драмски интерпретации, и во нив нормално дека авторот си има одредена слобода да употребува жаргонски, сленговски и дијалектни говори. Вакви примери има безброј во литературата, па таму никој не гледа на тоа како проблем.

Едно нешто само не ми јасно во врска со ова. Зошто Скопјани гледаат вака понижувачки на луѓето од други места? Дали е тоа обична ксенофобија или комплекс на повисока вредност? Зошто на човек којшто се инспирира да напише толкав текст од само два збора во ставени во заграда (значи, можело и без нив) сигурно не му е сеедно.

 

[Lurtz]

Којзнае колку лите-ратурно се изразуваат и говорат и на странските програми и телевизии-малку поголемо внимание и ќе видиме дека не се разликуваме од другите држави во поглед на медиумскиот начин на функционирање. Споредбата е можда навидум безначајна, но се работи за комерцијални програми за кои се битни парите, а не заштитата на јазикот. Се ми се чини дека и оние американски, француски, германски ток-шоуа или музички емисии не говорат токму на литературен.
А друго што младите си зборат...нека, никој не им пречи но со тоа одудараат од околина. Јас ако сум една година у Гевгелија сигурно ќе глеам да се вклопам со зборови и акцент...но ако некој доаѓа во Скопје, пружа отпор при прилагодувањето кон скопскиот (уште вели -овие скопјаниве ме потценуваат и се лигават коа зборат).
Работата е каде си (Кога си во Рим...), прилагоди се кон јазикот и начинот на живот...а најчесто младите и постарите се доселуваат у Скопје па...нека се прилагодат.

Едно нешто само не ми јасно во врска со ова. Зошто Скопјани гледаат вака понижувачки на луѓето од други места?

Од кај оваа констатација?
Ако имаш влакно на брада од 0.1 мм ќе мислиш сите гледаат во него...но не е така, никој не го ни приметува. Комплексите најчесто ги ствараат луѓето сами.
Ако се прилагодиш, немаш гајле нигде па ни у Скопје-доволно е да збориш као што сте учеле на часови по македонски. Ако сакаш да одудараш...исто ќе те гледаат и Скопје и Тетово и Охрид и Берово.

 

[unperfect]

Во сите облици на јавно говорење би требало да се употребува стандарден јазик,а младите најверојатно не го употребуваат за да не им се смеат другарите од маало :uvo:

 

[Коловрт]

Од кај оваа констатација?

Oд мислењето на Викторгг.

 

[sikidiki]

Не сфаќам какво е ова прашање. Секој човек има право да зборува на својот мајчин дијалект. Стандардниот јазик е вештачки и творевина за меѓусебно разбирање. Стандардниот јазик е творевина на државата - нација. Дијалектите се богатството. Зошто некој се решава?Хм, па не се решава, дијалектот доаѓа од мајката и таткото, никој не треба да се срами поради својот дијалект. Се разбира стандардниот јазик треба да се изучува бидејќи без него постои стигмата на општеството. Ете затоа требада се учи стандардниот јазик. Но, мене ми е сосема пријатно кога ми зборува некој кумановски. Просто фино и пријатно!!!

 

[Kunoichi]

Не гледам колкава дискусија може да се развие на ова прашање. Мене лично ми е глупо (без навреда), со таа причина, како што и други спомнаа пред мене, не сме само ние младите, туку во глобала целата нација. Секој си збори на дијалектот кој го учел додека растел, слушајќи ги родителите, бабите, дедовците итн итн... да не ги набројам сите роднински и пријателски врски
Ги сакам дијалектите, интересни се за слушање, покажуваат дека имаме историја, не за џабе Скопскиот дијалект “бега“ кон српскиот јазик, или Струмичкиот кон бугарскиот.