Зошто не се прифатени погледите на Мисирков?

[Македон91]

Сите сме запознаени со значењето на Крсте П. Мисирков за Македонија, Македонците и особено македонскиот јазик.
Прашањето е зошто не се прифатени сите негови предлози за формирањето на литературниот јазик, освен тоа да се базира на централните дијалекти.

Еве некои од нив:

- испуштање на интервокалните в и х (чоек, жиот, дуот);
- антиципација на мекоста (ќ и њ :брајк‘а, стаин‘е, кои'н);
- групата шч (шчо, опшч);
- групите стр, здр (во сите случаи: стред, здрел);
- наставката -цки наместо -ски (македонцки);
- ф наместо старото х (успеф).
- на морфолошко поле, инсистира на наставката -т во трето лице еднина сегашно време (требит, мислит, значит), исто и кај формите од помошниот глагол јет, сет.
- во лексиката и во зборообразувањето инсистира на народна лексика, и на живи зборообразувачки модели (благодреине, дележ, продолжаач, опитуачка).

За последново, евидентно е дека по стандардизацијата на македонскиот јазик во 1944 г. се напуштаат некои наши поархаични зборови и се воведуваат други, понови, но поблиски до српскиот јазик (т.н. период на "србизација на јазикот").

Денес зборуваме за Мисирковото влијание врз создавањето на модерниот македонски јазик, а сепак некои битни негови предлози се "заборавени", отфрлени, бидејќи очигледно некому му пречеле (!?).

Кои се вистинските причини за тоа? И дали денешниот правопис и правоговор е според визијата на Мисирков, според Конески или според некои други структури кои имале влијание при формирањето на азбуката, но и при пишувањето на правописот и граматиката?

 

[sonne]

Македонскиот литературен јазик се базира на централните говори но во себе обединува и карактеристики од источномакедонските говори и дијалекти. Ако забележуваш некои од неговите предлози се карактеристични за говорот на Охрид и Битола кое и не е баш централно.

 

[Solid]

Па тоа што е прифатено неговата сугестија централното наречје да биде основата на литературниот македонски јазик е најважно.И аман со тие бугарски тези за србизација на мак. јазик.Аман веќе.

 

[експерт]

Македонскиот литературен јазик се базира на централните говори но во себе обединува и карактеристики од источномакедонските говори и дијалекти. Ако забележуваш некои од неговите предлози се карактеристични за говорот на Охрид и Битола кое и не е баш централно.

Па тие се централни

за основа на литературниот јазик ги зема центарлните говори (на линијата Велес - Прилеп - Битола - Охрид)

Не сум историчар, лингвист и немам широки познавања од тие области, ама оваа констатција дека кога македонскиот јазик се кодифицирал требало пошироко да се темели на констатциите на Мисирков, ми остана од професорката по македонски.

Мислам дека со промените кои се вештачко направени при кодификацијата се придонесло за поголеми аргументи на Бугарите во врска со потеклото на македонскиот јазик.

 

[sonne]

Па тие се централни


Не сум историчар, лингвист и немам широки познавања од тие области, ама оваа констатција дека кога македонскиот јазик се кодифицирал требало пошироко да се темели на констатциите на Мисирков, ми остана од професорката по македонски.

Мислам дека со промените кои се вештачко направени при кодификацијата се придонесло за поголеми аргументи на Бугарите во врска со потеклото на македонскиот јазик.

Пааа.. Не би рекол дека потегот Битола-Охрид спаѓа во централните македонски говори. Т.е. има премногу албанско-влашко влијание иако не сум докрај согласен со оваа консттација на офијалната наука.

Неможе да има посеопфатно темелење врз консттациите на Мисирков од она што е во моментов поради тоа што е извршено опфаќање и на некои карактеристики од источните македонски или преодните (како Велешкиот) говори. Единствено можно е ако се направи потполно исклучување на источните дијалекти. Инаку лексемите што ги има напишамо Македон91 се 75% присутни во денешниот литературен македонски јазик(благодарение, дележ, продолжувач).

Да можеби литературниот македонски е поблизок до литературниот бугарски од централните(западни) говори но исто така преку воведувањето србизми во лексиката е поблизок и до српскиот.

 

[Македон91]

Па тоа што е прифатено неговата сугестија централното наречје да биде основата на литературниот македонски јазик е најважно.И аман со тие бугарски тези за србизација на мак. јазик.Аман веќе.

Не се бугарски тези, тоа е вистина. Во периодот 1945-1955 дали поради незнаење, дали по партиска директива и во правописот и во граматиката се уфрлани србизми и денешниот македонски јазик е полн србизми кои тешко се искоренуваат.
Еве ти едно интервју со директорката на Институтот за македонски јазик, Марија Коробар-Белчева, каде меѓу другото вели: "Точно е дека во одреден период на развојот на македонскиот јазик, па и денес, србизмите се впечатливо присутни. Но, да се тврди дека тоа е дело на Конески во најмала рака е невкусно."

 

[Nemiseverue]

За последново, евидентно е дека по стандардизацијата на македонскиот јазик во 1944 г. се напуштаат некои наши поархаични зборови и се воведуваат други, понови, но поблиски до српскиот јазик (т.н. период на "србизација на јазикот").

Денес зборуваме за Мисирковото влијание врз создавањето на модерниот македонски јазик, а сепак некои битни негови предлози се "заборавени", отфрлени, бидејќи очигледно некому му пречеле (!?).

Кои се вистинските причини за тоа? И дали денешниот правопис и правоговор е според визијата на Мисирков, според Конески или според некои други структури кои имале влијание при формирањето на азбуката, но и при пишувањето на правописот и граматиката?

Во темата [thread=47993]Феноменот Александар[/thread] спомнав токму за овој невкусен елемент на македонскиот народ, невкусно величење на македонштината. Патриотзмот е прекрасна работа, но тој треба да внатрешно случување, исклучиво, без потреба од осврнување на соседите.

По истиот систем, не можам да ја разберам потребата на некои луѓе да измислуваат термини како “србизација на јазикот“ па уште тоа и да го нарекуваат период во лингвистичката историја на македонскиот јазик.
Факт е, дека во периодот на дефинирање на официјалниот македонски јазик како официјален јазик за граѓаните на република Македонија и македонците воопшто се донесени измени во стандардниот јазик за да се создаде службениот. Многу е смешно тој процес да се нарече србизација бидејќи македонскиот од српскиот и тогаш и сега се разликува во огромна мера, а секој кој знае српски и македонски ќе сфати дека начинот на конструирање на една обична реченица во овие два јазика е комплетно различна.

Од друга страна, мое лично мислење е дека во моментите кога јазикот се крчкал, оние кои биле директно задолжени за негово создавање се потрудиле да го направат различен и од бугарскиот, со цел Македонија да биде препознатлива само по својот јазик кој ќе има доволно разлики и од северниот влијателен и од источниот влијателен сосед ако се земе токму јазикот на дневен ред. Па така, денес и бугарскиот е прилично различен од македонскиот јазик и тоа е добро што е така.

Ако нешто можеме да се согласиме дека е некаква србизација на јазикот тоа се децениите наназад кога нашиот народ и српскиот живееја во иста држава каде србите беа доминантни во секој поглед, а конкретно за овој проблем беа особено доминантни на полето на културата. Српскиот театар, музика и филм извршија неверојатно влијание последните 50 години врз македонската култура, јазик а особено во уличниот сленг што е неверојатно. Но тоа не е производ на политичи процес, тоа е производ на тивка пропаганда која никој не ја форсира агресивно и е сосема нормална за сиот свет, слично како што општеството ни е комплетно американизирано во моментот, што е “нон-сенс“, if you know what I mean?!
Ако некого треба да обвините за србизација, тоа е Бата Живоинович, Чкаља и Бора Чорба.

Она кое си го цитирал од Коробар е апсолутно на место. И нејзината теза дека е тоа партиски процес од север не ми е прифатлива. Србите единствено (а тоа во последниов период е многу видливо) се обидуваат да се инфилтрираат во македонската култура единствено преку религијата. Мошне успешно, морам да признаам.

 

[Solid]

Не се бугарски тези, тоа е вистина. Во периодот 1945-1955 дали поради незнаење, дали по партиска директива и во правописот и во граматиката се уфрлани србизми и денешниот македонски јазик е полн србизми кои тешко се искоренуваат.
Еве ти едно интервју со директорката на Институтот за македонски јазик, Марија Коробар-Белчева, каде меѓу другото вели: "Точно е дека во одреден период на развојот на македонскиот јазик, па и денес, србизмите се впечатливо присутни. Но, да се тврди дека тоа е дело на Конески во најмала рака е невкусно."

Мк и Ср биле заедно во иста држава 80 г.Никој намерно јазикот по-српски не го направил.Едноставно си влегле со тек на време.Па нормално дека имало некое влијание.Колку само турцизми имаме во јазиков,за американизми во поново време да не прајме муабет.
Околу наречјето земено за литературнот македонски јазик.Па Охрид,Битола и Велес се централни подрачја на етничка Македонија.Од таму имало и најмало влијание на странските пропаганди.

 

[Македон91]

Добро, може ли некој да ми даде конкретен одговор? Зошто овие визии на Мисирков не влегле во игра, т.е. зошто се напуштени овие тези:

- испуштање на интервокалните в и х (чоек, жиот, дуот);
- антиципација на мекоста (ќ и њ :брајк‘а, стаин‘е, кои'н);
- групата шч (шчо, опшч);
- групите стр, здр (во сите случаи: стред, здрел);
- наставката -цки наместо -ски (македонцки);
- ф наместо старото х (успеф).
- на морфолошко поле, инсистира на наставката -т во трето лице еднина сегашно време (требит, мислит, значит), исто и кај формите од помошниот глагол јет, сет.
- во лексиката и во зборообразувањето инсистира на народна лексика, и на живи зборообразувачки модели (благодреине, дележ, продолжаач, опитуачка).

 

[~>}VOJVODATA~~LAVOT{<~]

Уопште не е добро тоа што јазикот и правописот намерно е србизиран, само за да биде различен од бугарскиот.
Македонскиот литературен јазик онака како што требаше да биде, онака како што прилега на македонските говори, би бил поблизок до бугарскиот, а подалеку од српскиот, отколку што е денес (од 44 навака).
Ова е политички инспирирано неприродно извештачување, кое денес е навлезено и општо прифатено. Б.К. со сите негови заслуги, сепак работеше под политички диктат на Лазо, врз база на платформата Срби=добри, Бугари=лоши.
Не тврдам дека треба да го враќаме јазикот и правописот, да биде верен на македонските корени, бидејќи за тоа е доцна. Овие србизирани варијанти (од 44 год.), си ја вршат работата и луѓето се навикнати.
Само потребно е да се знае вистината, за да не се прават пак такви грешки во иднина.

 

[ZoraNaSlobodata]

Добро, може ли некој да ми даде конкретен одговор? Зошто овие визии на Мисирков не влегле во игра, т.е. зошто се напуштени овие тези:

- испуштање на интервокалните в и х (чоек, жиот, дуот);
- антиципација на мекоста (ќ и њ :брајк‘а, стаин‘е, кои'н);
- групата шч (шчо, опшч);
- групите стр, здр (во сите случаи: стред, здрел);
- наставката -цки наместо -ски (македонцки);
- ф наместо старото х (успеф).
- на морфолошко поле, инсистира на наставката -т во трето лице еднина сегашно време (требит, мислит, значит), исто и кај формите од помошниот глагол јет, сет.
- во лексиката и во зборообразувањето инсистира на народна лексика, и на живи зборообразувачки модели (благодреине, дележ, продолжаач, опитуачка).

За да можи да се потсрби(тро) македонцкио јазик оти битолско охридскиот говор беше пре - македонски.

Инаку има ваков жив говор сега, во Леринско на пример вака зборат.

 

[Nemiseverue]

Не се сложувам со последните две мислења. Македонската култура од самиот почеток на 20. век трпела огромно влијание и од бугарска и од српска страна. Според мене, правење баланс помеѓу тие две и креирање на јазик кој јасно ќе се разликува и од едните и од другите е идеално решение. Благодарение на тој потег и создавањето на овој “вештачки“ јазик како што сакате да го наречете ние денес со огромна слобода можеме жестоко да се спротиставиме и на бугарите и на србите и да ги одбиеме нивните напади дека ние сме нивни плагијат како што тие сакаат да не прикажат.

 

[ZoraNaSlobodata]

Јасно ќе се разликува и од едните и од другите, за таја опција најдобар избор е јазикот на Крсте Петков Мисирков.
Многу е јасно зошто не е одбран.

 

[Nemiseverue]

ZoraNaSlobodata, зарем никогаш нема да разбереш дека твојата затруеност со антисрпски и антијугословенски идеи никогаш ништо добро нема да ти донесе на форумот (би рекол во животот, ама тоа си е твое како го живееш).

Не е многу јасно, единствено многу јасно, е дека ќе бидеш повторно баниран ако тролуваш на вакви теми дека било што е многу јасно. Аргументите можеш да ги приложиш и потоа да молчиш, или да спамираш и да бидеш баниран.

Не е ништо јасно во случајот и не може да се обвини било кој за антимакедонска работа само затоа што некој повеќе го сака Мисирков. Ја разбирам наклонетоста кон овој голем Македонец, но визијата е визија, не мора да значи дека е најдобрата.
Ако некогаш македонците почнеа да зборуваат како Мисирков можеби ќе имаше поинаков историски расплет Македонија, но исто така можеби ќе бевме прогласени за бугари со “говорна грешка“ а не уникати со посебен и признаен јазик.

Во едно јас сум сигурен. И тогаш како и сега, ќе се појавеше некој друг “ZoraNaSlobodata“ кој ќе мрчеше против Мисирков и неговите идеи кои биле спроведени во пракса.

 

[ZOTE]

Луѓе јазикот е жива форма и тој мутира цело време. Како шо напиша некој погоре во псотовите, имам труцизми, сега во денешно време и влијание од анлиското говорно подрачје. Кој знае понатаму како ќе се рзвива јазикот и дијалектите во македонија, но едно е сигурно не може сега со сила некој да ми каже како да зборувам и секогаш во скопје ќе викаме рука наместо рака и така натаму.