СКАНДАЛОЗНИ ДОГОВАРАЊА ВО ОВАЛНАТА СОБА
Како Мицотакис го убедувал Буш да го одложи приемот на Македонија во ОН: транскрипт од разговор во 1992!
На 7 ноември 1992 година во Белата куќа во Вашингтон се одржа средба меѓу тогашниот американски претседател Џорџ Буш и грчкиот премиер Константин Мицотакис. Две децении подоцна излегоа белешките од тие разговори. Еве како Мицотакис го лаже Џорџ Буш Постариот за состојбите во Македонија.
Грчкиот премиер го предупредува американскиот претседател дека ако зборот Македонија биде дел од името на новата република, ќе има вистинска дестабилизација. Освен тоа, Мицотакис отворено го лаже претседателот Буш дека само 17 отсто од граѓаните во Македонија го посакуваат тоа име. Со Глигоров би можело да се постигне договор, му порачал Мицотакис на Буш.
Од објавениот документ, од кој веќе е тргната ознаката на тајност, го пренесуваме само делот што се однесува на Македонија.
Премиерот Мицотакис: Прашањето што е најблиско до нашите грчки срца е она за Скопје/Македонија. Ќе разговараме за ова во Единбург.
Претседателот: Оптимист сте? Ние имаме големи надежи.
Премиерот Мицотакис: Нема да давам предвидувања. Се обидов да им објаснам на секретарот Иглбергер и на генералот Скоукрофт дека нашиот пристап е позитивен. Ние сакаме оваа република да постои и презедовме неколку иницијативи во таа смисла. На пример, постојат гаранции за границите. И Албанија, и Бугарија и Србија се изјаснија така. Она што ние не можеме да го прифатиме е нивното официјално име да го содржи терминот Македонија. Ќе бидам многу искрен. Ако се случи такво нешто, ќе има вистинска дестабилизација. Но ова прашање може да се реши сега како почетна точка за позитивен пристап. Досега со Југославија имавме многу неуспеси, зошто барем еднаш да немаме успех? Вклучувањето на Македонија во официјалното име е желба на помалку од 50 отсто од луѓето. Резултатите на една неодамнешна анкета таму беа дека не повеќе од 17 отсто од населението го сакаат тоа име.
Претседателот: Тогаш зошто владата на Македонија толку се закачила за тоа име?
Премиерот Мицотакис: Има нешто зад тоа име, од периодот под комунизам. Не е лесно за сегашната влада да се ослободи од старите навики. Ќе се претера ако се каже дека во оваа област има демократија. Старата линија комунисти под Тито уште имаат моќ. Но Глигоров е сериозен човек. Со него би можело да се постигне договор. Токму поради тоа решението што го предложивме ние е добра формула.
Претседателот: Јас ќе направам изјава и би сакал да ми кажете што не чини во неа. Но прво, сакам да кажам дека ние ги цениме нашите односи. Секој Американец знае дека нашите односи се далеку, далеку подобри. Но мојата изјава е ова: Оваа република продолжи со градење на својата демократија и статус во согласност со Хелсиншките принципи. Таа продолжи по тој пат на речиси примерен начин. Значи сакам да кажам две работи: тие го прифатија Хелсиншкиот договор и нивните достигнувања се примерни. Се согласувате со овие точки или Грците гледаат поинаку на работите?
Премиерот Мицотакис: Па не би се согласил дека тие имаат примерна демократија. Но тоа е република што би можеле да ја толерираме.
Претседателот: Не, јас не велам примерна демократија, туку дека тие ја спроведуваат на примерен начин.
Премиерот Мицотакис: Се согласувам. Да. Токму поради тоа ние немаме никакви проблеми со оваа република и сакаме таа да постои. Но не можеме да го прифатиме името. По Лисабон – кој пресуди во наша корист – реакцијата на Глигоров беше да ја провоцира Грција. Оваа република беше формирана од Тито и Сталин по Втората светска војна, со цел да...(недостига)... Соединетите Американски Држави; мојата генерација се сеќава на тоа. Но луѓето што се на власт во Скопје се исти - кога тие го користат ова име, ние стануваме мошне сомничави. Ние сакаме да престанат да го користат овој термин и да имплицираат дека ние им должиме нешто. Дури и во нивниот устав тие имаат одредба за државјани во странство, меѓу другите и во Грција. Затоа ние го имаме едноставното барање тие да изберат друго име. Ние не можеме да го прифатиме ова – ниедна грчка влада нема да може. Инаку ќе бидеме дестабилизирани.
Претседателот: Сакав да бидам сигурен дека нема ништо друго што би ви предизвикало проблеми.
Премиерот Мицотакис: Уште еден проблем за кој барам САД да го спречат е приемот на оваа земја во ОН, бидејќи ако тие бидат примени, оваа дискусија ќе стане залудна.
Претседателот: Но ако вие немате проблем со името, тие може да бидат примени.
Премиерот Мицотакис: Замолувам ако може да помогнете да се одложи тоа.
В.д. секретарот Иглбергер: Ќе видиме што може да направиме.
Премиерот Мицотакис: Тоа е многу важно. Тоа ќе биде трагедија. Не можеме да си го дозволиме тоа. Не ги преувеличувам работите, се обидувам да постигнам компромис. Но ако се случи тоа, тоа ќе биде трагедија за Грција и за мене.
Претседателот: Постојат ли поделени мислења за ова кај вас, во Грција?
Премиерот Мицотакис: Не. Тоа е единственото прашање за кое Папандреу, мојот бивш министер за надворешни работи Самарас и јас се согласуваме.
Претседателот: Ние сакаме да се обидеме да помогнеме, можеби ќе може да помогнеме да се одложи.
В.д. секретарот Иглбергер: За тоа нема да се дискутира пред Единбург. Ако се најде решение, нема да има проблем.
Премиерот Мицотакис: За нас е многу важно тоа да се одложи за време на преодниот период.
http://www.mkd.mk/makedonija/politika/kako-micotakis-go-ubeduval-bush-da-go-odlozhi-priemot-na-makedonija-vo-on